Cha Giang Ñoâng Höng (John Doberty) laø ngöôøi Toâ Caùch Lan. Khi coøn laø chuûng sinh, Cha ñöôïc gôûi ñi hoïc saùu naêm beân Taây Ban Nha. Ñoù laø vaøo thôøi dieãn ra Coâng Ñoàng Vatican II. Khi trôû veà queâ nhaø, Cha laø linh muïc treû cuûa thôøi haäu Coâng Ñoàng neân oâm aáp nhieàu hoaøi baõo lôùn veà Giaùo Hoäi. Caàm trong tay nhöõng vaên kieän cuûa Coâng Ñoàng, ngöôøi linh muïc treû naøy cöù ñinh ninh naém chaéc raèng Giaùo Hoäi ñöôïc canh taân ñaõ trôû neân soáng ñoäng nhôø Coâng Ñoàng. Ai ngôø chæ thaáy moät Giaùo Hoäi ñaày xung khaéc ngay giöõa haøng giaùo só treû vaø giaø. Cha Giang chia seû veà ñieàu ñaõ bieán ñoåi Cha töø thaâm taâm nhö sau:
Nhöõng naêm 1967-1968, coù nhieàu ñaûo loän xaûy ra nhö toâi ñöôïc bieát. Boái caûnh loän xoän thôøi ñoù laø coù nhöõng linh muïc treû chòu aûnh höôûng cuûa moät soá thaàn hoïc gia baát ñoàng yù kieán vôùi caùc vò Giaùo Hoaøng vaø Giaùm Muïc. Moïi söï ñeàu goùp phaàn vaøo côn khuûng hoaûng quyeàn bính trong Giaùo Hoäi maø baûn thaân toâi bò vöôùng trong ñoù. Toâi löôõng löï chöa bieát neân ôû laïi Toâ Caùch Lan nöõa hay neân ñi nôi khaùc, chaúng haïn nhö Ñöùc quoác, Canada, Phaùp. Toâi cuõng chöa roõ toâi seõ coøn laø linh muïc nöõa hay khoâng. Hoài ñoù moät soá linh muïc treû chuùng toâi coù thoùi quen hoïp ñeàu ñaën ñeå thaûo luaän veà caùch theå hieän caùc vaên kieän Coâng Ñoàng. Hoâm ñoù coù ngöôøi trong chuùng toâi bieát coù nhoùm Focolare naøo ñoù ñeán Toâ Caùch Lan vaøo cuoái tuaàn. Toâi hoûi xem Focolare laø gì thì ñöôïc cho bieát ñoù laø moät phong traøo quoác teá veà gia ñình phaùt xuaát töø Italia. Phaûn öùng cuûa toâi laø "chaúng coù gì toát töø Italia maø ra."
Hai tuaàn sau ñoù, nhoùm chuùng toâi laïi hoïp nhau. Trong giôø giaûi lao, toâi nghe coù hai linh muïc noùi qua noùi laïi vôùi nhau veà vaán ñeà ñöa Phuùc AÂm ra thöïc thi. Ñoù laø ñeà taøi laøm toâi chuù yù, vì ngaøy coøn ôû chuûng vieän chuùng toâi ñaõ coù nhöõng cuoäc thaûo luaän Phuùc AÂm nhöng chöa bao giôø ñöa tôùi thöïc haønh maø chæ giôùi haïn ôû phaïm vi trí hieåu maø thoâi. Vaäy neân khi nghe hoï, toâi caûm thaáy khôi daäy nôi toâi moät loøng khao khaùt muoán ñöa Phuùc AÂm ra thöïc thi. Hai linh muïc aáy lieàn cho toâi bieát veà cuoäc hoïp Focolare chieàu hoâm ñoù vaø môøi toâi cuøng hoï ñi vôùi hoï. Theá laø toâi ñaõ döï moät trong nhöõng cuoäc hoïp ñaàu tieân cuûa Focolare ôû Toâ Caùch Lan.
Toâi coøn nhôù caên phoøng khaùch ñôn sô nôi toâi böôùc vaøo cuoäc hoïp, tröôùc ngoïn löûa hoàng böï ñang chaùy tí taùch, coù con choù deã thöông naèm ñoù. Moät linh muïc ngöôøi Italia noùi veà Focolare ñaõ khôûi söï nhö theá naøo vôùi chò Chi Lan Löu Bích (Chiara Lubich) cuøng caùc baïn ñaàu tieân. Keá ñeán vò ñoù trình baøy veà nhöõng ñieåm cô baûn cuûa linh ñaïo Focolare.
AÙnh saùng töø phía giaùo daân
Toâi nghe vang leân trong loøng toâi tieáng noùi ñöùc tin. Ñieåm moät noùi veà cuoäc khaùm phaù ra Thieân Chuùa yeâu thöông baèng tình yeâu voâ haïn ñoái vôùi töøng ngöôøi maø Ngaøi öu aùi döïng neân. Phaûn öùng ñöùc tin cuûa toâi laø: "Quaû thaät, Thieân Chuùa yeâu thöông toâi baèng tình yeâu voâ haïn." Ñieåm hai ñöôïc trình baøy laø: "Toâi phaûi choïn Chuùa treân heát moïi söï ñeå ñaùp laïi tình yeâu Ngaøi daønh cho toâi." Roài theo logic: "Vaäy toâi phaûi thöïc thi yù muoán cuûa Thieân Chuùa."
Phaûn öùng cuûa toâi khoâng chæ do ñöùc tin nhöng coøn do tình yeâu. Coù theå noùi toâi say meâ veà cuoäc khaùm phaù ra tình yeâu Thieân Chuùa. Vaø toâi ñaõ coù nhöõng phaûn öùng vöøa noùi caùch raát töï nhieân töø con tim. Nhöng ngöôøi trình baøy veà Focolare coøn neâu ñieåm toái quan troïng laø yù muoán cuûa Thieân Chuùa. Ngöôøi ñoù noùi: "Moãi khi Chi Lan quyeát ñònh veà moät döï aùn naøo, thì döï aùn aáy phaûi ñöôïc trình baøy ñeå laõnh yù cuûa Ñöùc Giaùm Muïc giaùo phaän tröôùc ñaõ. Neáu ngaøi ñoàng yù thì chò em seõ vui veû nhaän ñoù laø yù cuûa Chuùa; ngöôïc laïi, neáu ngaøi khoâng ñoàng yù, chò em cuõng vui veû ñoùn nhaän. Chò em laøm nhö vaäy vì chính Chuùa Gieâsu ñaõ daïy caùc moân ñeä raèng: "Ai nghe lôøi caùc con laø nghe lôøi Thaày."
Lôøi Phuùc AÂm vöøa trích ñuùng laø löôõi göôm ñaâm thaáu taâm hoàn, ñoøi toâi phaûi choïn ñeå chaáp nhaän hay khoâng chaáp nhaän caâu chuyeän Phuùc AÂm nhö ñang ñöôïc trình baøy veà Focolare. Toâi bò löông taâm caät vaán: "Toâi laø ai maø caû gan choáng laïi Ñöùc Phaoloâ VI vaø caùc Giaùm Muïc Toâ Caùch Lan khi maø chính Chuùa Gieâsu khaúng ñònh raát roõ raèng ai nghe lôøi caùc vò aáy laø vaâng nghe chính Chuùa vaø ai choáng laïi caùc vò aáy laø choáng laïi chính Chuùa?" Löông taâm ñoøi toâi phaûi ñaàu haøng. Hôn nöõa, toâi coøn phaûi yeâu meán caùc vò laø nhöõng ngöôøi Chuùa ñaõ an baøi ñaët keá caän toâi trong Giaùo Hoäi. Moät cuoäc bieán ñoåi ñaõ xaûy ra trong toâi chieàu hoâm ñoù. Toâi ñöôïc bình an vì khoâng coøn phaûi thaéc maéc vaø nghi ngôø gì nöõa.
AÛnh höôûng daây chuyeàn
Khoâng rieâng toâi, nhieàu ngöôøi khaùc nöõa cuõng chòu aûnh höôûng daây chuyeàn. Sau cuoäc hoïp nhoû veà Focolare chöøng moät thaùng thì cuoäc hoïp lôùn goïi laø thaønh phoá cuûa Ñöùc Maria (Mariapolis) ñöôïc toå chöùc. Toâi môøi ñöôïc boán ngöôøi trong hoï ñaïo ñi döï, maø moät ngöôøi haàu nhö tình côø ñöôïc môøi maø thoâi. Treân ñöôøng ñeán nhaø moät ngöôøi khaùc maø toâi caàn gaëp, töï nhieân toâi ñöôïc thuùc ñaåy ñeå taït qua nhaø baïn Taâm. Vöøa böôùc vaøo nhaø anh, toâi ñaõ bò khieâu khích: "Naøy, taïi sao Giaùo Hoäi laïi baát ñoäng khoâng chòu laøm gì ñeå ñoái phoù vôùi söï döõ treân theá giôùi." Toâi bieát roõ con ngöôøi naøy töøng chuû tröông baát khaû trò roài nhöng cuõng cöù môøi ñeå ñaùp laïi lôøi anh vöøa thaùch thöùc Giaùo Hoäi: "Naøy, baïn Taâm (Tommy), toâi khoâng hieåu taïi sao toâi tôùi gaëp baïn, nhöng neáu baïn muoán hieåu thöïc chaát Kitoâ giaùo laø gì, baïn haõy theo toâi ñeán Mariapolis maø xem thì seõ thaáy."
Vaäy laø baïn Taâm cuøng ñi döï vôùi chuùng toâi. Keát quaû thaät laï luøng. Chính anh thuù nhaän "Toâi caûm thaáy nhö thaùnh Phaoloâ treân ñöôøng ñi thaønh phoá Ña-maùt xöa vôùi ñieàu ngöôïc laïi ñaõ xaûy ra." Anh coù yù noùi anh ñöôïc "saùng maét" coøn thaùnh Phaoloâ ngaõ ngöïa ñaõ ra muø loøa. Chæ trong giaây laùt baïn Taâm nhö ñaõ nhaän ñöôïc aùnh saùng ñeå hieåu söï thaät veà Kitoâ giaùo, coøn tröôùc ñoù anh bò muø tòt!
Keát quaû do Mariapolis caøng ñöa toâi ñi saâu vaøo söï soáng môùi qua Focolare. Cuøng vôùi hai linh muïc khaùc nöõa, chuùng toâi gaëp nhau ñeàu ñaën, cuøng ñoïc vaø chia seû vôùi nhau Lôøi söï soáng nhaän ñöôïc haøng thaùng. Chuùng toâi chia seû vôùi nhau ñieàu chuùng toâi ñaõ coá gaéng ñöa Phuùc AÂm ra thöïc thi.
Muøa heø naêm ñoù, toâi coøn ñi döï cuoäc hoïp thaùnh phoá cuûa Ñöùc Maria beân Anh quoác. Soá ngöôøi döï chöøng 600, trong ñoù coù 20 ngöôøi chuùng toâi ñeán töø Toâ Caùch Lan.
Moãi ngaøy toâi caøng thaâm tín veà taàm quan troïng cuûa vieäc ñöa Phuùc AÂm ra thöïc thi trong ñôøi soáng haøng ngaøy. Taïi Anh quoác vaøo dòp ñoù, toâi ñöôïc ñaùnh ñoäng nhaát laø lôøi Chuùa daïy "Baát cöù ñieàu gì anh em laøm cho nhöõng keû beù moïn nhaát laø anh em laøm cho chính Thaày." AÙp duïng vaøo tröôøng hôïp cuûa toâi, keû beù moïn nhaát chính laø cha Sôû vaø baø Beáp maø toâi vaãn coi thöôøng. Teä hôn nöõa, toâi keå hai ngöôøi naøy nhö thuø ñòch vôùi toâi. Chuùng toâi haøng ngaøy ngoài aên vôùi nhau nhöng traùi tim luoân xa caùch, bôûi leõ cha Sôû laø ngöôøi baûo thuû, coøn toâi caáp tieán.
Nay moïi söï ñaõ ra khaùc. Hoâm ñoù vaøo chieàu thöù baûy trong böõa aên, cha Sôû hoûi toâi: "Ñieàu gì xaûy ra cho caäu vaäy?" Toâi traû lôøi: "Coù gì ñaâu!" Ngaøi noùi tieáp: "Roõ raøng coù ñieàu gì xaûy ra maø. Coù phaûi caäu ñaõ phaûi loøng vôùi ai ñoù thöông caäu?" vaø toâi traû lôøi: "Thaät ra coù ñaáy, con ñaõ phaûi loøng vôùi Thieân Chuùa tình yeâu" Cha Sôû sung söôùng noùi: "OÂi, taï ôn Chuùa." Ñieàu ñoù cho toâi thaáy cha Sôû raát sung söôùng thaáy toâi ñaõ thay ñoåi nhö qua moät cuoäc trôû laïi.
Trong caâu chuyeän treân, ngöôøi thaáy mình tröôùc kia muø tòt maø nay ñöôïc saùng laø Taâm (Tommy). Laï luøng, chæ nhôø döï cuoäc hoïp thaønh phoá cuûa Ñöùc Maria, anh nhaän ra theá naøo laø Kitoâ giaùo, chöù tröôùc ñoù anh voán chuû tröông raèng loaøi ngöôøi khoâng caùch naøo bieát ñöôïc Thieân Chuùa.
Coøn vò linh muïc Toâ Caùch Lan, cha Giang Ñoâng Höng laïi muø veà phöông dieän khaùc. Cha bieát Chuùa vaø daïy ngöôøi ta veà Chuùa nhöng loøng cha chai cöùng khoâng ñöôïc ñaùnh ñoäng ñeå laøm ñeïp loøng Chuùa. Caùi bieát cuûa cha veà Chuùa ñöôïc söû duïng nhö ñoâi gaêng tay ñeå traùnh khoûi bò söùc maïnh cuûa tình yeâu Thieân Chuùa "giaät"! Söùc maïnh aáy cuoái cuøng ñaõ ñuïng chaïm tôùi con ngöôøi cuûa cha. Nhôø göông laønh cuûa nhöõng ngöôøi giaùo daân khôûi xöôùng phong traøo Toå AÁm, cha Ñoâng Höng ñaõ ra meàm loøng ñeå yeâu thöông nhöõng ngöôøi soáng beân caïnh cha.
Rieâng ngöôøi muø
con oâng Ti-meâ trong Tin Möøng hoâm nay,
laïi toû ra saùng suoát veà nieàm
tin hôn ñaùm ñoâng ñang böôùc
theo Ñöùc Gieâsu treân ñöôøng!
Anh ñaõ thaáy roõ Ñöùc Gieâsu
laø Ñaáng Meâsia neân thöa vôùi
Ngaøi raèng: "Laïy con vua Ña-vít, xin
duû loøng thöông toâi." Moät khi ñöôïc
Ngöôøi cho saùng maét, töùc
khaéc anh ñaõ böôùc theo Ngöôøi
treân ñöôøng Ngöôøi ñi.
Cuøng vôùi pheùp laï ngöôøi
muø thaønh Beùt-xai-ña ñöôïc
chöõa laønh, cuoäc chöõa trò
ngöôøi muø con oâng Ti-meâ, goùp
phaàn chuaån bò cho cuoäc chöõa trò
toät ñænh cuûa Tin Möøng Maùccoâ
veà nieàm tin. Ñoù laø cuoäc chöõa
trò vieân só quan ngoaïi ñaïo. Vieân
só quan nhìn ngaém Ñöùc Gieâsu
taét thôû thì ñaõ tuyeân
xöng: "Quaû thaät, ngöôøi naøy
laø Con Thieân Chuùa." (Mc 15,39).
2. Baïn nghó gì veà
ngöôøi muø ñöôïc saùng
maét lieàn töùc khaéc böôùc
theo Ñöùc Gieâsu treân ñöôøng
Ngöôøi ñi (c.52)? Haõy so saùnh
ngöôøi ñoù vôùi ngöôøi
muø Beùt-xai-ña (8,22-26) vaø vôùi
vieân só quan ngoaïi ñaïo tuyeân xöng
Ñöùc Gieâsu laø Con Thieân Chuùa.
(Mc 15,39).