"Ai cho anh em uoáng moät cheùn nöôùc vì leõ anh em thuoäc veà Ñaáng Kitoâ, thì Thaày baûo thaät anh em, ngöôøi ñoù seõ khoâng maát phaàn thöôûng ñaâu.
"Ai laøm côù cho
moät trong nhöõng keû beù moïn ñang
tin ñaây phaûi sa ngaõ, thì thaø
buoäc coái ñaù lôùn vaøo
coå noù maø neùm xuoáng bieån coøn
hôn. Neáu tay anh laøm côù cho anh sa
ngaõ, thì chaët noù ñi; thaø cuït
moät tay maø ñöôïc vaøo coõi
soáng coøn hôn laø coù ñuû
hai tay maø phaûi sa hoaû nguïc, phaûi vaøo
löûa khoâng heà taét. Neáu chaân
anh laøm côù cho anh sa ngaõ, thì chaët
noù ñi; thaø cuït moät chaân maø
ñöôïc vaøo coõi soáng coøn
hôn laø coù ñuû hai chaân maø
bò neùm vaøo hoaû nguïc, Neáu maét
anh laøm côù cho anh sa ngaõ, thì moùc
noù ñi; thaø choät maét maø ñöôïc
vaøo Nöôùc Thieân Chuùa coøn
hôn laø coù ñuû hai maét maø
bò neùm vaøo hoaû nguïc, nôi gioøi
boï khoâng heà cheát vaø löûa
khoâng heà taét.
Hoâm aáy laø ngaøy choùt cuûa naêm döông lòch 1996, baø Löu Bích (Chiara Lubich) khôûi söï cuoäc vieáng thaêm Thaùi Lan baèng cuoäc vieáng thaêm Ñöùc Hoàng Y Kim Baønh Chöõ (Michai Kitbunchu), Toång Giaùm Muïc Baêng Coác.
Baø ñöôïc hai nôi quan troïng cuûa Thaùi Lan môøi. Moät laø Ñaïi Hoïc Thaùnh Gioan, laø Ñaïi Hoïc Coâng Giaùo taïi Baêng Coác, muoán trao taëng baø baèng tieán só danh döï veà Truyeàn Thoâng Xaõ Hoäi. Thöù ñeán laø lôøi môøi cuûa Ñaïi Ñöùc Hoaønh Gia Thoáng (Ajahn Thong) cuûa Thaùi Lan. Ñaïi Ñöùc Thoáng laø nhaø sö noåi tieáng treân theá giôùi veà Phaät hoïc. Ñaïi Ñöùc Thoáng cuøng nhaø sö Thaønh Vinh (Thongrattana Thavorn) laø ngöôøi töøng thaùp tuøng moät soá ñoà ñeä tôùi tham döï cuoäc lieân hoan giôùi treû 1955 do Phong Traøo Toå AÁm toå chöùc, ñaõ coù thôøi gian soáng taïi Trung Taâm Loã Phuùc Nhaân cuûa Toå AÁm. Hai vò ñaõ coù dòp gaëp gôõ baø Löu Bích khaù laâu vaø coøn tôùi thaêm Hoäi Ñoàng Giaùo Hoaøng veà ñoái thoaïi lieân toân cuõng nhö coù dòp yeát kieán Ñöùc Gioan Phaoloâ II. Nhaø sö Thaønh Vinh töøng noùi cho moïi ngöôøi ôû Thaùi Lan bieát oâng ñaõ khaùm phaù ra Kitoâ giaùo qua kinh nghieäm cuûa oâng nhö theá naøo. Ñöôïc bieát Thöôïng Toaï Xuaân Vinh (Somdet Phra Niana Samvara) cuûa Thaùi Lan ñöôïc nghe nhaø sö Thaønh Vinh keå laïi thì ñaõ khuyeán khích cuoäc ñoái thoaïi giöõa baø Löu Bích vaø caùc ñoà ñeä döôùi quyeàn Thöôïng Toaï. Chính Thöôïng Toaï Xuaân Vinh toû ra raát thieát tha vôùi vieäc khôi daäy moät baàu khí hoaø hieäp vaø bình an giöõa caùc toân giaùo. Thöôïng Toaï coøn toû ra raát quí meán Ñöùc Giaùo Hoaøng Gioan Phaoloâ II.
Cuoäc vieáng thaêm Thaùi Lan cuûa baø Löu Bích coù bao goàm cuoäc ñi vieáng thaønh phoá Chiang Mai caùch Baêng Coác 300 daëm veà phía Baéc. Chính Ñaïi Ñöùc Hoaønh Gia Thoáng ra ñoùn baø Löu Bích taïi phi tröôøng. Taïi hoäi tröôøng cuûa Ñaïi Hoïc Phaät Giaùo Chiang Mai, baø Löu Bích ñaõ gaëp gôõ chöøng 800 ngöôøi, haàu heát laø caùc tu só treû cuûa Phaät giaùo. Baø ñöôïc Ñaïi Ñöùc hoï Hoaønh giôùi thieäu laø moät nhaân vaät quoác teá ñöôïc theá giôùi nhìn nhaän laø moät nhaø laõnh ñaïo veà ñoái thoaïi lieân toân. Ñaïi Ñöùc môøi baø Löu Bích chia seû kinh nghieäm thieâng lieâng haàu goùp phaàn cho nguoàn suoái kieán thöùc ñöôïc phong phuù hôn.
Ñoù laø luùc baø Löu Bích ñaët baøi noùi baø ñaõ soaïn sang moät beân, ñeå chia seû vôùi thính giaû veà khôûi ñaàu cuûa Phong Traøo Toå AÁm cuoái theá chieán thöù II taïi Taân Ñoâ (Trento). Baø caét nghóa cho thính giaû nghe veà luaät yeâu thöông theo Tin Möøng chính laø bí quyeát thaønh coâng cuûa phong traøo. Baø noùi veà thöïc taïi ñau khoå gaén lieàn vôùi ñôøi soáng ngöôøi Kitoâ; ñoù laø thaäp giaù, cuøng vôùi hoa traùi phaùt sinh do ngheä thuaät yeâu thöông. Boán ñieåm ñöôïc baø Löu Bích neâu leân laø: phaûi yeâu thöông taát caû moïi ngöôøi, phaûi ñi böôùc tröôùc ñeå theå hieän tình yeâu, phaûi neân moät vôùi tha nhaân, vaø phaûi yeâu tha nhaân nhö chính mình. Thính giaû toû ra heát söùc chuù yù laéng nghe, ñoàng thôøi hoï cuõng raát côûi môû vaø cho thaáy beà saâu vaø söï trong suoát veà con tim.
Quaû thaät ñaõ môû ra moät cuoäc ñoái thoaïi do thính giaû muoán bieát nhieàu hôn veà neàn linh ñaïo môùi ñöôïc trình baøy vaø veà Kitoâ giaùo noùi chung. Thính giaû cuõng öôùc ao xaây döïng tình lieân ñôùi tín ñoà cuûa caùc toân giaùo khaùc nhau. Ñaùp laïi baø Löu Bích keát luaän baèng caùch môøi goïi caùc tu só treû luoân duy trì moät cuoäc soáng höôùng thöôïng (to aim high in life).
Ngaøy hoâm sau baø Löu Bích tôùi tu vieän cuûa Ñaïi Ñöùc hoï Hoaønh cuõng laø moät giaùo sö löøng danh, nôi baø gaëp gôõ 100 nöõ tu cuøng vôùi chöøng 70 Nam tu vaø Phaät töû. Baø Löu Bích laø phuï nöõ Kitoâ höõu ñaàu tieân ngoû lôøi vôùi lôùi thính giaû naøy. Ñaïi Ñöùc hoï Hoaønh trong lôøi giôùi thieäu ñaõ noùi: Ngöôøi khoân ngoan ñaâu phaûi laø nam hay nöõ, laø vò thaønh nieân hay tröôûng thaønh. Khi ai ñoù thaép leân aùnh saùng trong taêm toái, khoâng caàn hoûi ñoù laø ngöôøi nam hay ngöôøi nöõ. Baø Löu Bích ñeán ñaây laø ñeå thaép leân cho chuùng ta aùnh saùng.
Vaäy baø Löu Bích laïi coù dòp noùi veà khôûi ñaàu cuûa Phong Traøo Toå AÁm vaø caét nghóa ñeå thính giaû thaáy khuoân vaøng thöôùc ngoïc ñöôïc khaùm phaù ra trong saùch Tin Möøng, töùc Kinh Thaùnh, laø gì.
Keá ñoù laø moät loaït nhöõng caâu hoûi vaø traû lôøi veà nhöõng vaán ñeà khaùc nhau, keå caû veà Trung Taâm Toå AÁm Loã Phuùc Nhaân vaø Phong Traøo Toå AÁm noùi chung. Nhaø sö treû Thaønh Vinh (Thongrattana) ñaõ töøng soáng taïi Loã Phuùc Nhaân cuõng ñöùng leân chia seû kinh nghieäm baûn thaân veà maáy naêm soáng ôû ñoù.
Tieãn ñöa baø Löu Bích leân ñöôøng laø Ñöùc Hoaønh Gia Thoáng cuøng vôùi moät soá tu só, ñaëc bieät coù moät tu só treû leân ñöôøng ñi Italia ñeå coù kinh nghieäm Toå AÁm taïi trung taâm Loã Phuùc Nhaân. Söï kieän ñoù cho thaáy ñaây laø cuoäc ñoái thoaïi trogn cuoäc soáng hôn laø treân bình dieän kieán thöùc hoaëc tö töôûng.
Nhöng ñoái thoaïi vôùi tín ñoà Phaät giaùo trong tö töôûng hay trong cuoäc soáng laø ñeå nhaèm muïc tieâu naøo? Baø Löu Bích seõ traû lôøi: laø ñeå giuùp ngöôøi ta bieát Ñaáng Thieân Chuùa cuûa Ñöùc Gieâsu vaø ñeå soáng laøm chöùng veà Ngaøi, ngang qua söï hieåu bieát vaø quí chuoäng caùc toân giaùo cuûa nhau.
Haõy khôûi ñi töø baøi Tin Möøng Chuùa Nhaät hoâm nay. Neáu tôø chia seû naøy ñeán tay moät ngöôøi baïn Phaät töû cuõng laø nhaân vieân xí nghieäp vôùi baïn, baïn seõ noùi gì vôùi ngöôøi aáy khi ngöôøi aáy yeâu caàu baïn caét nghóa? Dó nhieân phaûi khôûi ñi töø nhöõng ñieàu hai beân cuøng hieåu vaø chaáp nhaän. Chaéc chuyeán vieáng thaêm Thaùi Lan cuûa baø Löu Bích seõ ñöôïc ngöôøi baïn Phaät töû kia deã daøng chaáp nhaän. Ñieàu maø ngöôøi ñoù chöa chaéc ñaõ hieåu vaø chaáp nhaän chính laø boán ñieåm veà yeâu thöông maø baø Löu Bích neâu leân. Nhöng yeâu thöông chính laø ñöôøng moøn ñoái vôùi moïi ngöôøi. Baïn coù theå döïa vaøo thieän chí trong ñoái thoaïi ñeå noùi veà yeâu thöông, caû veà nhöõng khoù khaên gaëp phaûi ñeå yeâu thöông heát moïi ngöôøi. Quaû thaät ai daùm noùi mình töï nhieân coù theå yeâu thöông taát caû moïi ngöôøi, keå caû nhöõng keû gheùt mình? Ñi böôùc tröôùc ñeå yeâu thöông nhöõng keû gheùt mình ñaâu phaûi laø chuyeän deã? V.v… Chính ôû ñaây baïn coù cô hoäi noùi veà Thieân Chuùa laø Tình Yeâu nhö baïn ñöôïc bieát. Ñaáng Thieân Chuùa aáy yeâu thöông moïi ngöôøi ñeán noãi ban Con Moät Ngaøi. Con Moät aáy ñaõ xuoáng theá laøm ngöôøi ñeå daïy ngöôøi ta bieát trôû veà cuøng Chuùa baèng con ñöôøng yeâu thöông. Baøi Tin Möøng hoâm nay cho thaáy moät phaàn cuûa cuoäc haønh trình leân Gieârusalem cuûa Ñöùc Gieâsu. Ñöùc Gieâsu khoâng nhöõng daïy caùc moân ñeä veà yeâu thöông, chính Ngaøi ñi böôùc tröôùc ñeå neâu göông cho hoï thaáy theá naøo laø tuyeät ñænh cuûa yeâu thöông: "Khoâng coù tình yeâu naøo lôùn hôn tình yeâu cuûa ngöôøi hy sinh maïng soáng mình vì baïn höõu" (xem Ga 15,13).
Raát sôùm trong ñôøi coâng khai cuûa Ñöùc Gieâsu, Ngöôøi ñaõ bò giôùi laõnh ñaïo, ñaïo cuõng nhö ñôøi, tìm caùch thuû tieâu (xem Mc3,6). Caùch Ngöôøi töï do vöôït moïi raøo caûn ñeå ñeán vôùi nhöõng ngöôøi cuøi, ngöôøi taøn taät, ngöôøi bò xaõ hoäi khinh cheâ laø ñieàu hoï khoâng theå chaáp nhaän. Ngöôøi caøng ñöôïc daân chuùng noâ nöùc tuoân ñeán, caøng bò giôùi laõnh ñaïo Do thaùi ghen gheùt.
AÙnh Saùng töø cuoäc Thöông Khoù cuûa Ñöùc Gieâsu
Linh tính cho Ngöôøi thaáy tröôùc, ñau khoå vaø cheát choùc ñang chôø ñôïi Ngöôøi taïi Gieârusalem. Ñeå huaán luyeän caùc moân ñeä hieäp nhaát vôùi Ngöôøi treân con ñöôøng cöùu nhaân ñoä theá, Ngöôøi lieân tieáp loan baùo cho hoï bieát tröôùc veà cuoäc Thöông Khoù Ngöôøi seõ phaûi chòu. Baøi Tin Möøng hoâm nay gaén lieàn vôùi laàn loan baùo thöù II veà cuoäc Thöông Khoù. Laàn loan baùo naøo cuõng keøm theo moät soá huaán duï. Nhöõng huaán duï ñi ñoâi vôùi laàn loan baùo thöù II goàm: (1)Ñöøng ham hoá ñöôïc noåi nang trong coäng ñoaøn (cc.33-37); (2) phaûi coù tinh thaàn roäng môû ñoái vôùi tha nhaân (cc.38-41); (3) phaûi bieát hy sinh haàu neâu göông saùng thay vì gaây xì caêng ñan, nhaát laø ñoái vôùi nhöõng keû beù moïn (cc.42-50).
Veà tinh thaàn roäng môû, baøi Tin Möøng hoâm nay neâu tröôøng hôïp moân ñeä Gioan vaän ñoäng caám ai ñoù phuïc vuï nhaân danh Ñöùc Gieâsu chæ vì ngöôøi aáy khoâng thuoäc "phe ta" (c.38). Ñöùc Gieâsu muoán caùc moân ñeä töø boû tính heïp hoøi ñi ñeå roäng môû ñoái vôùi moïi ngöôøi khi noùi: Ai khoâng choáng laïi chuùng ta laø uûng hoä chuùng ta (c.40).
Chính tinh thaàn roäng môû naøy ñöa caùc Kitoâ höõu vaøo cuoäc ñoái thoaïi vôùi caùc toân giaùo baïn. Cuoäc ñoái thoaïi naøy goàm boán phöông dieän: (1) ñoái thoaïi trong cuoäc soáng theo ñoù ta soáng côûi môû trong tinh thaàn xoùm ngoõ, chaân thaønh chia vui xeûû buoàn giuùp nhau ñaùp öùng nhöõng vaán ñeà ñöôïc ñaët ra trong ñôøi soáng con ngöôøi; (2) ñoái thoaïi trong haønh ñoäng theo ñoù ta coäng taùc vôùi caùc tín ñoà toân giaùo baïn ñeå phaùt trieån cuõng nhö giaûi phoùng con ngöôøi toaøn dieän; (3) ñoái thoaïi veà kinh nghieäm toân giaùo nhö baø Löu Bích trình baøy cho caùc nhaø sö vaø Phaät töû hieåu phaàn naøo nhöõng kinh nghieäm thieâng lieâng cuûa baø vôùi Chuùa; (4) ñoái thoaïi veà suy tö thaàn hoïc daønh cho nhöõng chuyeân vieân thaàn hoïc.
Vaäy cuoäc ñoái
thoaïi lieân toân nhö baø Löu Bích
thöïc hieän vôùi caùc tín ñoà
Phaät giaùo ôû Thaùi Lan thaät laø
ñieàu ñaùng khen vaø ñaùng
khuyeán khích, nhaát laø trong naêm Thaùnh
2000 möøng kính Ñöùc Gieâsu
Kitoâ laø Ñaáng Cöùu Ñoä
Traàn Gian.
2. Baïn hieåu nhö theá
naøo veà ba lôøi huaán duï tieáp
theo laàn loan baùo thöù II veà cuoäc
thöông khoù noùi treân? Baïn taâm
ñaéc ñöôïc gì veà ba
lôøi daïy doã ñoù cuûa Chuùa
Gieâsu?