Haèng naêm vaøo ngaøy 24 thaùng 3, do saùng kieán cuûa Ngaønh Thanh Nieân cuûa caùc Hoäi Giaùo Hoaøng truyeàn giaùo, caùc coäng ñoàng Tu só nam nöõ, caùc giaùo xöù trong toaøn nöôùc YÙ cöû haønh ngaøy kính nhôù caùc nhaø truyeàn giaùo ñaõ bò gieát taïi nhieàu nöôùc treân theá giôùi. Trong naêm 2000 ñaõ coù 31 vò hy sinh maïng soáng baèng caùch naøy hay caùch khaùc taïi caùc nôi caùc ngaøi ñang rao giaûng Tin Möøng.
Vieäc löïa choïn ngaøy 24 thaùng 3 haèng naêm ñeå kính nhôù caùc nhaø truyeàn giaùo töû ñaïo khoâng phaûi moät löïa choïn tình côø. Chính trong ngaøy naøy (24/3) Ñöùc Cha Oscar Arnulfo Romero, TGM giaùo phaän San Salvador (thuû ñoâ Coäng hoøa El Salvador - Trung Myõ chaâu) bò gieát caùch taøn baïo trong luùc ngaøi cöû haønh thaùnh leã trong nhaø nguyeän cuûa caùc Nöõ tu. Lyù do cuûa cuoäc saùt haïi naøy chæ vì Ñöùc TGM laø ngöôøi can ñaûm beânh vöïc quyeàn lôïi cuûa caùc ngöôøi ngheøo khoå, caùch rieâng ngöôøi noâng daân bò caùc ñieàn chuû boùc loät.
Ngaøy aên chay vaø caàu nguyeän cho caùc nhaø truyeàn giaùo bò gieát, ñaõ ñöôïc cöû haønh töø naêm 1993. Töø ñoù, ngaøy naøy, naêm naøy qua naêm khaùc, lan roäng trong caû nöôùc YÙ baèng nhieàu saùng kieán khaùc nhau: thaùnh leã, caùc buoåi canh thöùc caàu nguyeän, aên chay, boá thí hoaëc döïng ñaøi kyû nieäm v.v... Taïi Roma, haèng naêm Ñöùc Hoàng Y Jozef Tomko, Toång tröôûng Boä Rao giaûng Tin Möøng cho caùc daân toäc, cöû haønh thaùnh leã trong moät nhaø thôø cuûa Thaønh phoá vôùi söï tham döï cuûa nhieàu ñoaøn theå thanh nieân, Doøng tu chuyeân veà truyeàn giaùo, caùc Giaùo Hoaøng Hoïc vieän thuoäc Boä Truyeàn giaùo... vaø cuûa anh chò em giaùo daân, thaân nhaân cuûa caùc nhaø truyeàn giaùo bò saùt haïi trong naêm.
Nhö chuùng toâi nhaéc treân ñaây: trong naêm 2000 ñaõ coù 31 nhaø truyeàn giaùo bò gieát taïi caùc nöôùc khaùc nhau. Trong ba thaùng ñaàu cuûa naêm 2001, coù theâm ba vò khaùc nöõa. Trong 31 vò bò gieát trong naêm 2000, coù 19 Linh muïc - 7 Nöõ tu - 2 chuûng sinh - moät tu só - vaø 2 giaùo daân taän hieán, moät nam, moät nöõ. Haàu heát caùc nhaø truyeàn giaùo naøy bò gieát taïi caùc nöôùc Chaâu Phi nhö: Coäng hoøa Daân chuû Congo, cöïu Zaire - Angola - Burundi - Nigeria - Rwanda - Kenya - Zambia - Uganda - Coâte d’Ivoire. Taïi AÙ chaâu nhö: Indonesia - AÁn ñoä - Philippines - Pakistan. Taïi Myõ chaâu nhö: Colombia - Jamaica - Antilles. Taïi AÂu Chaâu nhö: Albania.
Vieäc cöû haønh ngaøy kính nhôù caùc nhaø truyeàn giaùo töû ñaïo trong naêm nay (24/03/2001) coù moät yù nghóa rieâng: ñeán vaøo luùc vöøa keát thuùc Ñaïi Toaøn X aù cuûa naêm 2000. Chuùng ta coøn nhôù raèng: trong Naêm Thaùnh 2000, vaøo Chuùa nhaät thöù ba Phuïc sinh, töùc ngaøy moàng 7 thaùng 5/2000, taïi Hí tröôøng Roma (Colosseo), ÑTC chuû toïa leã nghi kính nhôù taát caû caùc Chöùng nhaân Ñöùc tin, bò gieát trong theá kyû XX, khoâng nhöõng caùc chöùng nhaân ñöùc tin cuûa Giaùo hoäi coâng giaùo, nhöng cuûa caùc Giaùo hoäi Kitoâ khaùc nöõa: chính thoáng vaø tin laønh. Vì theá, leã nghi cöû haønh naøy ñöôïc goïi laø leã nghi ñaïi keát. Khoâng gì giuùp caùch hieäu nghieäm vaøo söï hieäp nhaát caùc tín höõu Kitoâ baèng vieäc kính nhôù chung taát caû caùc chöùng nhaân ñöùc tin cuûa caùc Giaùo hoäi Kitoâ. Caùc ngaøi ñaõ cheát ñeå trung thaønh vôùi ñöùc tin nôi moät Chuùa Kitoâ. Ñaây laø moät thuùc ñaåy tieán ñeán söï hieäp nhaát caùc tín höõu Kitoâ: moät ñöùc tin, moät pheùp röûa, moät giaùo hoäi.
Coâ Loredana Brigante, phuï traùch Phong traøo Thanh nieân truyeàn giaùo taïi YÙ, tuyeân boá trong dòp naøy nhö sau: “Ngaøy Cöû Haønh ñaëc bieät naày (24.3/2001) coù moät tính caùch côûi môû hoaøn vuõ, bôûi vì vieäc töû ñaïo môû maét chuùng ta nhìn xem taát caû theá giôùi“. Ñeå cöû haønh ngaøy naøy, caùc Hoäi Giaùo Hoaøng truyeàn giaùo ñaõ soaïn caùc baøi saùch thaùnh vaø caùc kinh ñeå ñoïc trong luùc cöû haønh thaùnh leã, hoaëc trong caùc buoåi canh thöùc caàu nguyeän, keøm theo danh saùch caùc Vò Töû ñaïo treân caû theá giôùi trong naêm 2000, göûi tôùi caùc giaùo xöù, caùc tu hoäi truyeàn giaùo vaø caùc ñoaøn theå thanh nieân. Moät söï kieän yù nghóa laø trong naêm nay, raát nhieàu thö ñöôïc göûi tôùi vaên phoøng Boä truyeàn giaùo nhieàu hôn caùc naêm tröôùc ñaây, ñeå xin cung caáp tin töùc veà caùc nhaø truyeàn giaùo bò gieát trong naêm, ñoàng thôøi xin göûi caùc taøi lieäu caàn thieát cho vieäc cöû haønh ngaøy kính nhôù caùc nhaø truyeàn giaùo töû ñaïo. Ñieàu naøy minh chöùng raèng: vieäc töû ñaïo ngaøy nay trôû neân vaán ñeà soâi boûng. Linh muïc Giuseppe Pellegrini, thuoäc Vaên phoøng truyeàn giaùo quoác gia YÙ, tuyeân boá nhö sau: “Ngöôøi daân ñaõ hieåu roõ raøng raèng: kinh nghieäm minh chöùng ñöùc tin, ñeán ñoä ñoå maùu, ñoøi moät daán thaân nghieâm chænh. Göông caùc vò töû ñaïo cho chuùng ta thaáy: vieäc töû ñaïo khoâng phaûi moät vieäc xa laï, hieám coù, nhöng lieân heä ñeán cuoäc haønh trình cuûa ñôøi soáng haèng ngaøy cuûa moãi ngöôøi chuùng ta, tín höõu Kitoâ. Taát caû chuùng ta ñöôïc môøi goïi khaùm phaù ñöùc can ñaûm trong vieäc tuyeân xöng ñöùc tin, caùch rieâng trong nhöõng hoaøn caûnh khoù khaên, nguy hieåm ñe doïa chính söï soáng . “Caùc con haõy trôû neân chöùng nhaân cuûa Cha ñeán cuøng coõi traùi ñaát“.
Chöông trình cöû haønh ngaøy kính nhôù caùc Nhaø truyeàn giaùo töû ñaïo goàm hai vieäc chính sau ñaây: caàu nguyeän vaø aên chay. Vieäc caàu nguyeän bao goàm Cöû haønh thaùnh leã, buoåi canh thöùc caàu nguyeän, tröng baøy nhöõng daáu hieäu cuï theå veà yù nghóa cuûa ngaøy naøy (trong caùc nhaø thôø, trong caùc gia ñình nöõa, thí duï: ñoát moät caây neán ñeå treân cöûa soå, tröng danh saùch caùc nhaø truyeàn giaùo bò gieát trong naêm....). Vieäc aên chay bao goàm nhòn haún moät böõa aên vaø soá tieàn töông ñöông vôùi böõa aên naøy seõ ñöôïc göûi veà caùc Hoäi Giaùo Hoaøng truyeàn giaùo, ñeå giuùp caùc xöù truyeàn giaùo.
Nhöng vieäc tham döï
hieäu nghieäm hôn caû vaøo ngaøy kính
nhôù caùc nhaø truyeàn giao töû
ñaïo laø soáng kinh nghieâïm cuûa
caùc ñau khoå, caùc beänh taät, caùc
vaát caû cöïc nhoïc cuûa ñôøi
soáng haèng ngaøy, ñeå daâng leân
Chuùa, caùch rieâng trong ngaøy kính
nhôù caùc vò töû ñaïo
vaø trong Muøa Chay, muøa nhôù laïi
vaø soáng cuoäc Töû Naïn cuûa
Chuùa Gieâsu Kitoâ, nhö Thaùnh Phaoloâ
noùi: “Toâi hoaøn taát trong thaân xaùc
toâi cuoäc Töû naïn cuûa Chuùa
Kitoâ“. Ñaây laø moät vieäc kính
nhôù caùc Vò töû ñaïo
coù yù nghóa hôn caû, moät phöông
theá hieäu nghieäm cöùu roãi chính
chuùng ta vaø anh chò em chuùng ta, theo göông
Chuùa Gieâsu “ñaõ duøng Thaùnh
giaù ñeå cöùu chuoäc theá gian“.