Caùc oâng haõy nghe moät duï ngoân khaùc: "Coù gia chuû kia troàng ñöôïc moät vöôøn nho; chung quanh vöôøn, oâng raøo giaäu; trong vöôøn, oâng khoeùt boàn ñaïp nho, vaø xaây moät thaùp canh. OÂng cho taù ñieàn canh taùc, roài traåy ñi xa. Gaàn ñeán muøa haùi nho, oâng sai ñaày tôù ñeán gaëp caùc taù ñieàn ñeå thu hoa lôïi. Boïn taù ñieàn baét caùc ñaày tôù oâng: chuùng ñaùnh ngöôøi naøy, gieát ngöôøi kia, neùm ñaù ngöôøi noï. OÂng laïi sai moät soá ñaày tôù khaùc ñoâng hôn tröôùc: nhöng boïn taù ñieàn cuõng xöû vôùi hoï y nhö vaäy. Sau cuøng, oâng sai chính con trai mình ñeán gaëp chuùng, vì nghó raèng: "Chuùng seõ neå con ta". Nhöng boïn taù ñieàn vöøa thaáy ngöôøi con, thì baûo nhau: "Ñöùa thöøa töï ñaây roài! Naøo ta gieát quaùch noù ñi, vaø ñoaït laáy gia taøi noù!" Theá laø chuùng baét laáy caäu, quaêng ra beân ngoaøi vöôøn nho, vaø gieát ñi. Vaäy xin hoûi: Khi oâng chuû vöôøn nho ñeán, oâng seõ laøm gì boïn taù ñieàn kia?" Hoï ñaùp: "AÙc giaû aùc baùo, oâng seõ tru dieät boïn chuùng, vaø cho caùc taù ñieàn khaùc canh taùc vöôøn nho, ñeå cöù ñuùng muøa, hoï noäp hoa lôïi cho oâng". Ñöùc Gieâsu baûo hoï: "Caùc oâng chöa bao giôø ñoïc caâu naøy trong Kinh Thaùnh sao? "Taûng ñaù thôï xaây nhaø loaïi boû laïi trôû neân taûng ñaù goùc töôøng. Ñoù chính laø coâng trình cuûa Chuùa, coâng trình kyø dieäu tröôùc maét chuùng ta". Bôûi ñoù, toâi noùi cho caùc oâng hay: Nöôùc Thieân Chuùa, Thieân Chuùa seõ laáy ñi khoâng cho caùc oâng nöõa, maø ban cho moät daân bieát laøm cho Nöôùc aáy sinh hoa lôïi.
Ai cuõng nghe bieát nhöõng baêng ñaûng toäi phaïm bí maät kheùt tieáng mieàn Nam Italia. Haõy nghe ñieàu gì xaûy ra khi moät thaåm phaùn Kitoâ höõu ñöôïc phaùi ñeán moät vuøng noåi tieáng döôùi söï kieåm soaùt cuûa Maphia.
Khoân ngoan nhö con raén, ñôn sô nhö chim boà caâu
"Toâi laø moät thaåm phaùn mieàn Nam Italia. Hoâm aáy toâi ñöôïc caáp treân hoûi yù kieán xem toâi coù saün saøng ñeå ñöôïc thuyeân chuyeån ñeán moät vuøng coù söï kieåm soaùt chaët cheõ cuûa Maphia chaêng. Vieäc toâi nhaän nhieäm sôû môùi roõ raøng khoâng do öôùc ao laøm ngöôøi huøng, hoaëc do khuynh höôùng caûm töû nhö ñoäi Thaàn Phong cuûa Nhaät Baûn trong theá chieán thöù hai. Ngay khi böôùc chaân vaøo ñaïi hoïc toâi ñaõ chaáp nhaän lyù töôûng Phong Traøo Toå AÁm. Vaäy vieäc toâi nhaän nhieäm sôû ñöôïc ñeà nghò laø do toâi caûm thaáy ñieàu maø chính Ñöùc Gieâsu muoán toâi ñaûm nhaän thay vì baát cöù nhieäm sôû naøo khaùc.
Sau hai thaùng laøm thaåm phaùn ngöôøi ta ñaõ phaûi chæ ñònh moät soá caän veä thöôøng xuyeân baûo veä toâi. Ngaøy laïi ngaøy hoï phaûi lieàu maïng vì toâi. Toâi khoâng theå xöû ñoái vôùi hoï nhö theå hoï boù buoäc phaûi laøm nhö vaäy, vì toâi laø thaåm phaùn coøn hoï laø nhaân vieân coâng löïc. Phuùc AÂm khoâng cho pheùp toâi duy trì thaùi ñoä ñoù. Vaäy toâi ñaõ coá gaéng giöõ moät thaùi ñoä côûi môû chaân thaønh ñoái vôùi caùc caän veä cuûa toâi baèng caùch xöû vôùi hoï nhö nhöõng ngöôøi ngang haøng vôùi toâi.
Hoï luoân thaùp tuøng toâi caû tröôøng hôïp toâi ñi döï thaùnh leã ôû nhaø thôø. Khoâng laâu toâi nhaän ra moät trong soá nhöõng caän veä cuõng theo toâi böôùc vaøo nhaø thôø vaø cuøng tham döï phuïng vuï vôùi toâi, trong khi tröôùc kia anh ñaõ boû khoâng coøn giöõ ñaïo nöõa.
Hoâm aáy caùc luaät sö bieän hoä cho thaân chuû ñaõ neâu leân nhöõng ñieåm ñaëc bieät khoù lieân quan tôùi vuï kieän. Hoï tin toâi chæ laø moät thaåm phaùn thieáu kinh nghieäm neân seõ gaëp khoù khaên. Toâi ñaõ nghæ giaûi lao ñeå coù chuùt thôøi giôø taäp trung tö töôûng, ñoàng thôøi caàu nguyeän xin Chuùa soi saùng cho toâi thaáy roõ vaán ñeà ñöôïc ñaët ra trong vuï kieän.
Toâi chæ coù möôøi laêm phuùt giaûi lao neân khoâng theå tham khaûo taøi lieäu hoaëc baøn hoûi caùc baïn ñoàng nghieäp laø nhöõng ngöôøi coù theå coá vaán cho toâi. Vaäy toâi caàm moät maûnh giaáy, ñaët mình trong bình an noäi taâm, roài baét ñaàu vieát ra nhöõng ñieàu ñeán trong yù nghó cuûa toâi lieân quan tôùi vuï kieän. Maõi sau naøy toâi môùi nhaän ra raèng yù kieán maø toâi neâu ra trong vuï kieän noùi treân cuõng y heät quan ñieåm maø Toái Cao Phaùp Vieän Italia ñaõ chuû tröông trong moät vuï kieän töông töï.
Trong moät vuï kieän khaùc toâi chaát vaán moät bò can. Ngöôøi aáy lieàn keå ra moät chuoãi nhöõng cuoäc gieát ngöôøi cuõng nhö moät loaït nhöõng möu toan saùt nhaân khaùc. Ngöôøi aáy noùi daøi tôùi maáy tieáng ñoàng hoà ñeán noãi coù ngöôøi ñaõ phaûi mang tôùi cho toâi chuùt gì ñeå aên. Toâi lieàn hoûi bò caùo xem coù muoán ngöôøi ta cuõng mang ñeán cho mình chuùt gì ñeå aên chaêng. Toâi laøm nhö vaäy vì nghó raèng ngöôøi aáy vaãn laø ngöôøi laân caän vôùi toâi neân toâi coù boån phaän phaûi yeâu meán.
Khi vuï kieän keát thuùc, bò can bò boû tuø. ÔÛ ñoù ít thaùng anh ñaõ vieát ñeå chia seû vôùi toâi cuoäc ñôøi soùng gioù anh ñaõ traûi qua. Anh thaâm tín raèng anh ñöôïc toâi hieåu anh.
Ñieàu khoù töôûng töôïng ñöôïc veà boái caûnh noùi treân coù leõ laø baàu khí im hôi laëng tieáng cuûa moïi ngöôøi. Chính toâi ñaõ ñi gaëp nhöõng nhaø kinh doanh töøng laø naïn nhaân cuûa nhöõng vuï toáng tieàn qua nhieàu naêm nay. Nhöõng ngöôøi naøy ñaõ quyeát ñònh leân tieáng toá caùo nhöõng keû cöôõng böùc hoï, do ñoù xaûy ra moät soá ngöôøi bò baét. Ñieàu ñoù coù nghóa laø nhöõng vuï toáng tieàn ñöôïc ñöa ra aùnh saùng khieán moät soá ngöôøi lieân heä nhaän ra haønh vi oá caùo can ñaûm cuûa hoï coù theå laøm hoï thieät maïng. Toâi raát thoâng caûm veà noãi aâu lo cuûa hoï neân ñaõ coá coâng traán an hoï baèng caùch tôùi gaëp töøng ngöôøi. Hoâm ñoù trôøi raát laïnh maø nôi toaø aùn laïi khoâng ñöôïc söôûi aám. Toâi ñaõ kieám ñöôïc chieác maùy söôûi baèng ñieän ñeå hoï ñöôïc aám aùp moät chuùt. Toâi cuõng goïi ngöôøi cung caáp caø pheâ vaø traø cho hoï uoáng. Moät ngöôøi trong nhoùm sôï ñeán noãi khoâng caàm noåi maáy thöù ñoà uoáng ñoù. Toâi ñaõ phaûi thuyeát phuïc hoï veà taàm quan troïng cuûa söï thaät maø hoï noùi ra. Hôn nöõa hoï coøn phaûi yù thöùc raèng hoï khoâng phaûi laø ngöôøi duy nhaát laøm ñieàu ñoù.
Quaû thaät, vieäc toâi laøm tieàm taøng nhieàu nguy hieåm nhöng toâi thaáy khoâng theå boû qua maø khoâng laøm. Tình yeâu ñoái vôùi Chuùa thuùc ñaåy toâi laøm vieäc ñeå baûo veä söï thaät maëc daàu toâi bieát moät soá quyeát ñònh coù theå huûy hoaïi toaøn boä ngheà nghieäp cuûa toâi.
Nhöng ñaøng khaùc toâi cuõng nhaän ñöôïc ít nhieàu an uûi. Chaúng haïn nhö caùch ñaây khoâng laâu toâi coù cô hoäi so saùnh yù kieán cuûa toâi vôùi yù kieán cuûa moät vò thaåm phaùn nôi Toái Cao Phaùp Vieän. Moïi ngöôøi ñeàu bieát laäp tröôøng yù thöùc heä cuûa oâng aáy ñoái nghòch haún vôùi laäp tröôøng cuûa toâi. Sau moät cuoäc gaëp gôõ vò thaåm phaùn aáy xem ra caûm ñoäng khi noùi vôùi toâi: "Lyù töôûng cuûa anh phaûi laø lyù töôûng vó ñaïi khieán anh ñoái dieän ñöôïc caùch can ñaûm nhö vaäy ñoái vôùi taát caû nhöõng thaùch thöùc tröôùc maét.
Caùi theá gay caán thöôøng xuyeân caêng thaúng cuûa vò thaåm phaùn vöøa môùi chia seû vôùi chuùng ta, khoâng nhöõng gôïi yù cho thaáy muoân vaøn khoù khaên giaùng xuoáng treân caùc söù giaû do oâng chuû vöôøn nho trong duï ngoân ngöôøi taù ñieàn saùt nhaân, phaùi tôùi ñeå thu hoa lôïi, maø coøn giuùp ñaët caùc Kitoâ höõu trong boái caûnh khoù khaên nhö hieän ñang dieãn ra. Chính trong boái caûnh hieän thöïc aáy baøi Tin Möøng hoâm nay phaûi daïy chuùng ta ñieàu gì ñaùng keå cho ôn cöùu ñoä? Quaû thöï neáu Ñöùc Kitoâ laø Ñaáng ñeán cöùu ta thì hoaøn caûnh caøng gaây caán Ngaøi caøng caàn hieän dieän ñeå giaûi thoaùt ta.
Ñaët mình vaøo cuoäc haønh trình leân Gieârusalem
Tröôùc heát neân ñaët mình vaøo cuoäc haønh trình leân Gieârusalem cuûa Ñöùc Gieâsu theo Mattheâu. Vôùi Ñöùc Gieâsu, Galileâ laø nôi Ngöôøi töï maïc khaûi (xem Mt 4,12-17); coøn Giuñeâ laø nôi Ngöôøi bò töø khöôùc vaø chòu töû hình. Ngöôøi böôùc vaøo ranh giôùi Giuñeâ vôùi ñaùm ñoâng luõ löôït theo Ngöôøi (Mt 19,1). Laäp töùc Ñöùc Gieâsu bò chaát vaán veà vaán ñeà ly dò (1-12). Khi gaàn tôùi Gieârusalem, Ngöôøi leân tieáng noùi khaù roõ laàn thöù ba veà cuoäc khoå naïn Ngöôøi saép phaûi chòu (20,17-19). Haønh vi ñaàu tieân cuûa Ñöùc Gieâsu taïi Gieârusalem laø vieäc ñuoåi nhöõng ngöôøi ñang mua baùn trong khuoân vieân Ñeàn thôø (21, 12-17). Vieäc ñoù ñöa tôùi cuoäc ñieàu tra haïch hoûi: "OÂng laáy quyeàn naøo maø laøm caùc ñieàu aáy? Ai ñaõ cho oâng quyeàn aáy?" (23). Vì caùc thöôïng teá vaø kyø muïc trong daân khoâng traû lôøi ñöôïc caâu hoûi cuûa Ñöùc Gieâsu laø "Pheùp röûa cuûa oâng Gioan do trôøi hay do ngöôøi ta" neân Ñöùc Gieâsu ñaùp: "Toâi cuõng vaäy, toâi khoâng noùi cho caùc oâng laø toâi laáy quyeàn naøo maø laøm caùc ñieàu aáy" (27). Tieáp ñeán laø duï ngoân hai ngöôøi con (28-32) cho thaáy "nhöõng coâ gaùi ñieám vaøo Nöôùc Thieân Chuùa tröôùc caùc oâng" (c.31). Roài ñeán baøi Tin Möøng hoâm nay veà nhöõng taù ñieàn saùt nhaân cho thaáy nhöõng hình phaït naøo ñang chôø ñôïi giôùi laõnh ñaïo toân giaùo vaø chính trò Ít-ra-en. Ít-ra-en ñöôïc moâ taû nhö vöôøn nho cuûa Thieân Chuùa theo Isaia 5,1-7.
Vöôøn nho giao cho Giaùo Hoäi khai thaùc
Thieân Chuùa laø sôû höõu chuû cuûa vöôøn nho ñoù. Ngöôøi ñaõ giao vöôøn nho cho giôùi laõnh ñaïo toân giaùo vaø chính trò Í-ra-en khai thaùc. Hoï ñaõ xöû ñoái caùch taøn nhaãn vôùi caùc ñaày tôù (töùc caùc ngoân söù) do chuû laàn löôït phaùi ñeán (cc.34-36). Cuoái cuøng con oâng chuû (töùc Ñöùc Gieâsu) ñöôïc phaùi ñeán nhöng coøn bò boïn hoï xöû ñoái thaäm teä hôn nöõa. Hoï ñaõ quaêng ngöôøi con aáy ra ngoaøi vöôøn nho roài gieát ñi (cc.37-39). Khi chuû vöôøn nho tôùi, oâng seõ tröøng phaït baèng caùch huûy dieät hoï (c.41) vaø töôùc khoûi hoï quyeàn öu tieân trong Nöôùc Thieân Chuùa (c.43). Vöôøn nho seõ ñöôïc giao cho ngöôøi khaùc (töùc Giaùo Hoäi) khai thaùc ñeå nôi Ñöùc Kitoâ daân môùi cuûa Thieân Chuùa seõ mang laïi nhieàu hoa traùi.
Vò thaåm phaùn qua lôøi oâng chia seû cho chuùng ta thoaùng thaáy hoa traùi oâng thaâu hoaïch ñöôïc vôùi tö caùch laø daân môùi cuûa Thieân Chuùa trong Ñöùc Gieâsu Kitoâ. OÂng nhaän nhieäm sôû môùi theo yù Ñöùc Gieâsu. Chính oâng thi haønh quyeàn bình ñaúng vôùi caùc caän veä, theå hieän ñöùc baùc aùi vôùi bò caùo cuõng nhö ñoái vôùi ngöôøi chöùng. Giöõa boái caûnh ñen toái ñaët döôùi quyeàn kieåm soaùt cuûa Maphia, oâng laø boù ñuoác saùng ñaùng keå theo lôøi Chuùa daïy "Anh chò em laø aùnh saùng soi cho theá giôùi" (Mt5,14).
1. Veà vò thaåm phaùn trong baøi chia seû, baïn taâm ñaéc ñöôïc gì veà: vieäc oâng nhaän nhieäm sôû môùi theo yù Ñöùc Gieâsu? OÂng xöû ñoái vôùi caän veä nhö ngöôøi ngang haøng mình? OÂng quan taâm tôùi nhu caàu aên uoáng cuûa bò can? Bò can bò boû tuø maø vaãn vieát ñeå chia seû vôùi oâng cuoäc ñôøi soùng gioù anh ñaõ traûi qua? OÂng daùm coå voõ vieäc ñöa ra aùnh saùng nhöõng vuï toáng tieàn cuûa Maphia? Baïn coù yù kieán khaùc?
2. Baïn quan taâm nhaát veà ñieàu gì trong cuoäc haønh trình leân Gieârusalem cuûa Ñöùc Gieâsu? Trong duï ngoân nhöõng taù ñieàn saùt nhaân? Baïn coù yù kieán khaùc?