Ñöùc Gieâsu thaáy ñaùm ñoâng, Ngöôøi chaïnh loøng thöông, vì hoï laàm than vaát vöôûng, nhö baày chieân khoâng ngöôøi chaên daét. Baáy giôø, Ngöôøi noùi vôùi moân ñeä raèng: "Luùa chín ñaày ñoàng, maø thôï gaët laïi ít. Vaäy anh em haõy xin chuû muøa gaët sai thôï ra gaët luùa veà".
Roài Ñöùc Gieâsu goïi möôøi hai moân ñeä laïi, ban cho caùc oâng ñöôïc quyeàn treân caùc thaàn oâ ueá, ñeå caùc oâng tröø chuùng vaø chöõa heát caùc beänh hoaïn taät nguyeàn.
Sau ñaây laø teân cuûa möôøi hai Toâng Ñoà: ñöùng ñaàu laø oâng Simon, cuõng goïi laø Pheâroâ, roài ñeán oâng Anreâ, anh cuûa oâng; sau ñoù laø oâng Giacoâbeâ con oâng Deâbeâñeâ vaø oâng Gioan, em cuûa oâng; Philipheâ vaø Batoâloâmeâoâ; oâng Toâma vaø Mattheâu ngöôøi thu thueá; oâng Giacoâbeâ con oâng Anpheâ vaø oâng Tañeâoâ; oâng Simon thuoäc nhoùm Quaù Khích, vaø oâng Giuña Ítcarioát, chính laø keû noäp Ngöôøi. Ñöùc Gieâsu sai möôøi hai oâng aáy ñi vaø chæ thò raèng:
"Anh em ñöøng ñi veà phía caùc daân ngoaïi, cuõng ñöøng vaøo thaønh naøo cuûa daân Samari. Toát hôn laø haõy ñeán vôùi caùc con chieân laïc nhaø Ítraen. Doïc ñöôøng haõy rao giaûng raèng; Nöôùc Trôøi ñaõ ñeán gaàn. Anh em haõy chöõa laønh ngöôøi ñau yeáu, laøm cho keû cheát soáng laïi, cho ngöôøi phong huûi ñöôïc saïch beänh, vaø khöû tröø ma quyû. Anh em ñaõ ñöôïc cho khoâng, thì cuõng phaûi cho khoâng nhö vaäy.
Ñeïp thay böôùc chaân ngöôøi ñi loan Tin Möøng
Hoâm aáy, Ñöùc Cha Theå (Theùphanoâ Theùodore Cuenot sinh 1802 taïi Phaùp, cheát töû ñaïo 1861 taïi Vieät Nam) goïi thaøy Do leân vaø hoûi thaúng thaøy veà caùch thaøy seõ thöïc thi meänh leänh truyeàn giaùo nhö theá naøo:
- Thaøy phaûi môû qua ngoõ An Sôn, töùc Taây Sôn, moät con ñöôøng ñeå ñi truyeàn giaùo cho caùc daân toäc thieåu soá: Thaøy seõ laøm theá naøo ñeå hoaøn thaønh vieäc ñoù?
- Thöa Ñöùc Cha, con seõ laøm laùi buoân, Thaøy Do ñaùp lôøi, ñeå trong vai laùi buoân, con seõ tieán saâu vaøo phía beân kia ranh giôùi nôi nhöõng laùi buoân chöa töøng vöôït qua. Moät khi khaûo saùt xong ñòa hình, con seõ trôû veà ñöa moät vò thöøa sai ñeán vuøng ñoù.
- Quaù toát, Ñöùc Cha Theå noùi tieáp, Cha mong ñôïi raát nhieàu ôû Thaøy.
Theá laø thaøy Do ñöôïc trang bò baèng phaåm chaát cuûa hai thaùnh Teâphanoâ vaø Lorensoâ xöa, töùc chòu chöùc phoù teá. Khoâng taäu ngay ñöôïc moân baøi laøm laùi buoân, thaøy Do xin laøm ngöôøi giuùp vieäc cho laùi buoân. Sau thôøi gian ngaén, ngöôøi chuû heát söùc haøi loøng veà anh giuùp vieäc naøy lieàn thaêng chöùc cho anh ñöôïc laøm ñaàu beáp. Thaøy saùu Do, vai mang guøi chöùa ñöïng noài nieâu cheùn baùt, thaùp tuøng oâng chuû laùi buoân ñi heát laøng naøy sang laøng khaùc. Thaøy kieân trì hoûi han anh em daân toäc veà ngoân ngöõ, phong tuïc, taäp quaùn cuûa hoï.
Sau saùu thaùng soáng ñôøi phieâu baït, thaøy saùu Do ñaõ bieát taïm ñuû thoå ngöõ daân toäc ñeå duøng trong tröôøng hôïp phieâu löu moät mình. Khoâng coøn lyù do ñeå ôû laøm ñaàu beáp laâu hôn nöõa cho oâng chuû laùi buoân ngöôøi kinh, thaøy saùu Do boû An Sôn veà Goø Thò, trình baùo moïi söï laïi cho Ñöùc Cha Theå. Nay thaøy muoán laøm laùi buoân thöïc thuï ñeå coù theå ñi saâu vaøo nhöõng buoân laøng daân toäc maø caùc thöông gia ngöôøi kinh khaùc chöa tôùi bao giôø. Ñöùc Cha Theå taùn thaønh yù kieán vaø cho boán chuûng sinh ñi theo thaøy Do.
Ñoaøn thöông gia cuûa thaày saùu Do hoaøn toaøn di chuyeån ban ñeâm. Vôùi nhieàu thaän troïng khoân kheùo, hoï ñaõ an toaøn ñeán vôùi boä laïc Haø Ñroâng. Nhöng tröôùc kia thaày saùu Do laøm ngöôøi ñaàu beáp neân khoâng ai chuù yù tôùi thaày laøm chi. Nay thaày ñoùng vai oâng chuû buoân ngöôøi kinh, thaày lieàn bò ngöôøi Haø Ñroâng ñeå yù muoán chieám laáy haøng hoaù maø hoï töôûng laø raát quyù giaù; hoï ñoàng thôøi coøn muoán baét chuû buoân vaø caùc phuï taù ñeå baùn sang Laøo laøm noâ leä! May thay thaày Do bieát ñöôïc yù ñònh ñen toái cuûa chuû nhaân Haø Ñroâng hieáu khaùch moät caùch giaû doái. Thaày vaø caùc phuï taù ñaõ kòp thôøi chaïy troán luùc ñeâm khuya, boû laïi ñaøng sau taát caû haønh lyù vaø ñoà ñaïc. Khi boïn cöôùp keùo ñeán bao vaây nhaø troï, phaùi ñoaøn cuûa thaày ñaõ cao chaïy xa bay treân ñöôøng veà Goø Thò baùo caùo cho Ñöùc Cha Theå bieát keát quaû.
Tröôùc heát nhö ñaõ thaáy ôû treân, thaày saùu Do ñaõ bieát ñöôïc moät ít thoå ngöõ daân toäc, ñoù laø ñieàu cô baûn; keá ñeán vaø nhaát laø thaày ñaõ khaùm phaù ra con ñöôøng ñoäc ñaïo, hieåm trôû, ngoaøi caùc con ñöôøng thoâng thöôøng cuûa caùc thöông gia ngöôøi kinh söû duïng, maø qua ñoù caùc vò thöøa sai coù theå kín ñaùo ñeán ñöôïc caùc vuøng röøng nuùi phía Taây. Con ñöôøng naøy heát söùc cam go vaø vaát vaû, laïi daøi hôn nhöõng loái ñi khaùc, bôûi vì phaûi ñi moät voøng quanh roäng lôùn theo höôùng Baéc tröôùc khi reõ sang höôùng Taây. Ñoù laø loái ñi an toaøn, bôûi leõ khoâng moät thöông gia ngöôøi kinh naøo coù can ñaûm daán böôùc vaøo ñoù. Sau khi xem xeùt chu ñaùo. Ñöùc Cha Theå ñaõ choïn loái ñi naøy.
Caâu chuyeän vöøa keå phaàn naøo noùi leân yù chí cöông quyeát cuûa Ñöùc Cha Theå ñoái vôùi meänh leänh truyeàn giaùo laø laøm cho muoân daân trôû neân moân ñeä cuûa Ñöùc Gieâsu (Mt 28,19). Baøi Tin Möøng hoâm nay cho thaáy yù chí cöông quyeát aáy khôûi ñi töø chính Giaveâ Thieân Chuùa. Chính Ngöôøi ñaõ chaïnh loøng thöông khi thaáy daân Ngöôøi vaát vöôûng nhö baày chieân khoâng coù ngöôøi chaên neân ñaõ sai Con Ngöôøi ñeán nhö ngöôøi Muïc Töû nhaân laønh. Vò Muïc Töû naøy hoâm nay sai phaùi caùc moân ñeä leân ñöôøng saên soùc daân Ngöôøi. Do ñoù môùi coù nhöõng con ngöôøi nhö Ñöùc Cha Theå laø ngöôøi keá nghieäp caùc thaùnh Toâng Ñoà, vaø nhöõng ngöôøi nhö thaøy saùu Do laø ngöôøi tích cöïc tham döï vaøo söù maïng truyeàn giaùo.
Thieân tình söû xuyeân qua Ñöùc Gieâsu ñeán ta hoâm nay
Baøi Tin Möøng hoâm nay gôïi yù cho thaáy caû moät thieân tình söû tröôùc Ñöùc Gieâsu, trong thôøi Ñöùc Gieâsu vaø sau ñoù cho ñeán thôøi ñaïi chuùng ta hieän nay. Thieân chuùa luoân laø tình yeâu soáng ñoäng. Loaøi ngöôøi caøng vaát vaû laàm than thì Thieân Chuùa caøng xoùt thöông vaø ra tay cöùu ñoä.
Tröôùc Ñöùc Gieâsu. - Ngay töø ngaøy con caùi nhaø Giacoùp coøn soáng trong caûnh laàm than nôi Ai Caäp, Giaveâ Thieân Chuùa ñaõ chaïnh loøng thöông neân ñaõ sai Moâseâ ñeán giaûi thoaùt hoï, ñöa hoï veà ñaát höùa: "Tieáng reân sieát cuûa con caùi Israel ñaõ thaáu tôùi Ta; Ta cuõng ñaõ thaáy caûnh aùp böùc chuùng phaûi chòu. Baây giôø, ngöôi haõy ñi! Ta sai ngöôi ñeán vôùi Vua Pharaoâ ñeå ñöa daân Ta laø con caùi Israel ra khoûi Ai Caäp." (Xh 3,9-10)
Theá laø thieân tình söû cuûa Cöïu Öôùc ñaõ baét ñaàu töø saùch Saùng Theá, nay trôû neân quyeát lieät trong saùch Xuaát Haønh. Thieân Chuùa tình thöông luoân ñöùng veà phe ngöôøi bò aùp böùc ñeå giaûi thoaùt hoï khoûi caûnh baïo taøn. Xöa tieáng maùu cuûa Abel bò Cain laø anh gieát, vang thaáu tôùi Thieân Chuùa (St 4,10), nay tieáng reân sieát cuûa con caùi Israel, Thieân Chuùa cuõng khoâng boû qua.
Hình aûnh muïc töû trong vaên chöông phoå quaùt treân theá giôùi ñaõ töøng ñöôïc aùp duïng cho nhöõng nhaân vaät chính trò hoaëc toân giaùo. Trong Cöïu Öôùc hình aûnh aáy coù khi ñöôïc aùp duïng caû vôùi Giaveâ Thieân Chuùa, nhö thaáy trong caùc saùch Ngoân Söù (Is 40,10tt; Gr 23,1-4; Ed 34,2-10; M 4,6tt). Thieân Chuùa noùi: "Chính Ta seõ chaên daét chieân cuûa Ta, chính Ta seõ cho chuùng naèm nghæ… Con naøo bò maát, Ta seõ ñi tìm; con naøo ñi laïc Ta seõ ñöa veà; con naøo bò thöông Ta seõ baêng boù; con naøo beänh taät Ta seõ boài döôõng; con naøo beùo maäp, con naøo khoûe maïnh Ta seõ canh chöøng. Ta seõ theo leõ chính tröïc maø chaên daét chuùng." (Ed 34,1-16)
Trong thôøi Ñöùc Gieâsu. - Baøi Tin Möøng hoâm nay chæ phaûn aûnh phaàn naøo hoaït ñoäng cuûa Ñöùc Gieâsu vôùi tö caùch laø Muïc Töû nhaân laønh. Töï baûn chaát, Ñöùc Gieâsu chính laø hieän thaân cuûa loøng öu aùi cuûa Giaveâ Thieân Chuùa öu tieân daønh cho ngöôøi ngheøo. Ngöôøi ñöôïc sai ñeán laø thaønh phaàn cuûa moät gia ñình ngheøo laøng Nadareùt, ñeå trôû neân baïn cuûa ngöôøi ngheøo ôû moïi nôi vaø trong moïi thôøi ñaïi. Ngöôøi ñöôïc sai ñeán rao giaûng Tin Möøng cho ngöôøi ngheøo khoù (Lc 4,18). Ngöôøi quyù chuoäng ngöôøi ngheøo ñeán noãi choïn ôû giöõa hoï nhoùm Möôøi Hai Toâng Ñoà. Ñoù laø nhöõng ngöôøi ñöôïc trao quyeàn tröø quyû vaø chöõa laønh moïi beänh taät (c.1). Trong töông lai hoï seõ ñöôïc ban Thaàn Khí ñeå chính hoï tha toäi cho ai thì toäi ngöôøi aáy ñöôïc tha (Ga 20,22-23). Trong khi chôø ñôïi hoï laø nhöõng ngöôøi moân ñeä thaân caän nhaát soáng beân Ñöùc Gieâsu. Hoï ñöôïc haáp thuï moät neàn giaùo duïc thieát thaân haàu coù khaû naêng Phuùc AÂm hoaù caû theá giôùi nhôø coù Ñöùc Gieâsu phuïc sinh luoân ôû vôùi hoï. "Anh em haõy laøm cho muoân daân trôû thaønh moân ñeä, laøm pheùp röûa cho hoï… daïy baûo hoï tuaân giöõ moïi ñieàu Thaày ñaõ truyeàn cho anh em. Vaø ñaây, Thaày ôû cuøng anh em moïi ngaøy cho ñeán taän theá." (Mt 28,19-20).
Töø ñoù cho ñeán thôøi ñaïi chuùng ta hieän nay. - Caùc Toâng Ñoà vaø nhöõng ngöôøi thöøa keá caùc ngaøi luoân phaûi keát hôïp vôùi Ñöùc Gieâsu phuïc sinh coøn ôû laïi maõi trong Giaùo Hoäi, ñeå thöïc thi nhöõng ñieàu Ngöôøi muoán. Muïc tieâu cuûa caùc cuoäc Phuùc AÂm hoaù qua caùc thôøi ñaïi luoân laø coâng trình hieän thöïc hoùa Nöôùc Thieân Chuùa nôi xaõ hoäi loaøi ngöôøi. Nöôùc ñoù chæ ñöôïc hoaøn taát trong ngaøy sau heát, nhöng ñaõ phaûi baét ñaàu hieän höõu giöõa theá giôùi chuùng ta ñang soáng. Caùc Kitoâ höõu nam nöõ ñeàu tham gia vieäc laøm cho Nöôùc Thieân Chuùa hieän dieän döôùi söï laõnh ñaïo cuûa Chuùa Kitoâ baèng ñôøi soáng chöùng taù haøng ngaøy, baèng vieäc goùp phaàn laøm cho Tin Möøng cuûa Chuùa Gieâsu ñöôïc laõnh hoäi vaø ñöôïc soáng, dó nhieân phaûi xuyeân qua neàn vaên hoaù phöùc taïp cuûa con ngöôøi, xuyeân qua cuoäc ñoái thoaïi lieân vò vaø khoâng theå boû qua vieäc thaêng tieán coâng baèng gaén lieàn vôùi vieäc Thieân Chuùa ngay töø ban ñaàu ñaõ muoán giaûi phoùng daân Ngöôøi thoaùt khoûi moïi hình thöùc baát coâng. Ñieåm cuoái cuøng naøy ñöôïc Ñöùc Gioan Phaoloâ II nhaán maïnh khi noùi: "Lao taùc cho Nöôùc Chuùa hieån trò laø nhaän bieát vaø coå voõ haønh ñoäng cuûa Thieân Chuùa ñang hieän dieän vaø bieán ñoåi lòch söû loaøi ngöôøi. Xaây döïng Nöôùc Chuùa coù nghóa laø lao taùc nhaèm giaûi phoùng khoûi söï döõ döôùi moïi hình thöùc. Taét moät lôøi, Nöôùc Thieân Chuùa chính laø vieäc baøy toû vaø hieän thöïc hoaù keá hoaïch cöùu ñoä trong taát caû möùc troøn ñaày cuûa keá hoaïch ñoù." (Thoâng ñieäp Söù Maïng cuû Ñaáng Cöùu Theá, soá 15)
1. Baïn nghó nhöõng ngöôøi Coâng Giaùo cuûa nhöõng daân toäc thieåu soá vuøng Cao Nguyeân Vieät Nam ngaøy nay coù theå caûm thaáy loøng bieát ôn ñoái vôùi nhöõng ngöôøi sau ñaây veà nhöõng ñieàu maø hoï maéc nôï: Ñöùc Cha Theå, Thaày Saùu Do? Caùc vò Thöøa Sai Ba Leâ? Rieâng baïn coù maéc nôï ai veà ôn ñöùc tin maø qua hoï baïn laõnh nhaän chaêng, chaúng haïn: ngöôøi daïy giaùo lyù cho baïn? Ngöôøi laøm göông saùng cho baïn? Moät cuoán saùch baïn ñoïc? Göông cuûa moät vò thaùnh? Moät soá caùc vò thöøa sai ñaàu tieân ñeán rao giaûng Tin Möøng cho ngöôøi Vieät Nam, maø baïn nhôù teân?
2. Loaøi ngöôøi caøng vaát vöôûng laàm than thì Thieân Chuùa caøng xoùt thöông vaø ra tay cöùu ñoä. Baïn bieát gì veà loøng thöông xoùt ñoù cuûa Thieân Chuùa tröôùc thôøi Chuùa Gieâsu, trong thôøi Chuùa Gieâsu soáng nôi traàn gian vaø sau thôøi ñoù cho ñeán ngaøy hoâm nay?