Khi aáy Ñöùc Gieâsu noùi vôùi oâng Nicoâñeâmoâ raèng: "Thieân Chuùa yeâu theá gian ñeán noãi ñaõ ban Con Moät, ñeå ai tin vaøo Con cuûa Ngöôøi thì khoûi phaûi cheát, nhöng ñöôïc soáng muoân ñôøi. Quaû vaäy, Thieân Chuùa sai Con cuûa Ngöôøi ñeán theá gian, khoâng phaûi ñeå leân aùn theá gian, nhöng laø ñeå theá gian, nhôø Con cuûa Ngöôøi, maø ñöôïc cöùu ñoä. Ai tin vaøo Con cuûa Ngöôøi, thì khoâng bò leân aùn; nhöng keû khoâng tin, thì bò leân aùn roài, vì ñaõ khoâng tin vaøo danh cuûa Con Moät Thieân Chuùa.
Tìm Treû Ñöôøng Phoá Nhö Tìm Nhöõng Ñöùa Con
Taïi thaønh phoá Paris cuûa nöôùc Phaùp, moãi ñeâm ngöôøi ta thaáy moät ngöôøi ngoài xe laên ñi tìm nhöõng ñöùa treû ñöôøng phoá nhö tìm nhöõng ñöùa con cuûa mình ngay ôû nhöõng nôi aên chôi noåi tieáng.
OÂng Ñoã An Veä (Joel Weiss) naêm nay 62 tuoåi noùi: "Toâi khoâng phaûi laø thaùm töû, cuõng khoâng phaûi laø moät vò thaùnh." Nhöng ñieàu khieán moïi ngöôøi phaûi laáy laøm laï laø oâng ñaõ traûi qua 40 naêm tìm ñuû caùch ñeå cöùu raát nhieàu thanh thieáu nieân thoaùt ra khoûi caïm baãy cuûa maïi daâm, ma tuyù vaø SIDA (AIDS).
Hoï Ñoã keå veà cuoäc ñôøi oâng nhö sau. Thaùng 2, 1942 quaân Ñöùc Quoác Xaõ chieám Paris xuaát hieän taïi tröôøng Sanh Taân (Chaptal) gaàn nhaø ga Sanh La Da (Saint Lazare). Chuùng tìm baét caäu beù 9 tuoåi ngöôøi Do Thaùi ñeå uy hieáp cha caäu. Vò hieäu tröôûng yeâu caàu boïn lính chôø ôû vaên phoøng trong khi moät thaày giaùo ñeán lôùp baûo beù Ñoã An troán ñi. "Neáu thaày giaùo khoâng cöùu toâi, toâi khoâng soáng ñeán ngaøy hoâm nay. Ñoù laø moùn nôï maø toâi phaûi traû."
Ñoã An ñaõ tham gia khaùng chieán choáng Phaùt Xít luùc 12 tuoåi. Caäu laøm lieân laïc vieân vaø nhaän ñieän ñaøi. Khi thuû ñoâ Paris ñöôïc giaûi phoùng, caäu tieáp tuïc vieäc hoïc. Tôùi tuoåi 24 caäu laøm vieäc cho toøa aùn thieáu nieân vaø trôû neân ngöôøi raát raønh khu vöïc "ñeøn ñoû" cuûa Paris, nôi hoaït ñoäng cuûa nhöõng baêng ñaûng kheùt tieáng. Phöông phaùp giaùo duïc cuûa oâng Ñoã An ngoài xe laên raát ñaëc bieät. OÂng noùi: "Toâi muoán luõ treû chöùng kieán taän maét cuoäc ñôøi toäi phaïm keát thuùc nhö theá naøo. Toâi ñöa chuùng ñeán khu Baïch Tieân (Batignolles) ñeå gaëp nhöõng tay anh chò töøng ôû tuø 20-30 naêm. Nhöõng ngöôøi naøy giôø ñaây veà giaø soáng laây laát vaø laø naïn nhaân cuûa taät nghieän röôïu, ma tuyù."
Ngöôïc laïi chuùng cuõng ñöôïc thaáy nhöõng ñöùa treû maø oâng Ñoã An giuùp ñôõ nay trôû thaønh luaät sö, baùc só hay ít ra cuõng laø nhöõng ngöôøi bình thöôøng, coù coâng aên vieäc laøm vaø moät maùi aám. Trong soá naøy coù caû nhaïc só Rock noåi tieáng Haø Linh Ñeã (Johnny Halliday). Caû nöôùc Phaùp ngöôõng moä vieäc laøm cuûa oâng Ñoã An trong vuï cöùu caäu Thieân AÂn (Thierry) - moät caäu beù 14 tuoåi bò maát tích. Suoát 6 thaùng tìm kieám, caûnh saùt vaãn khoâng thaáy taêm hôi caäu beù naøy. OÂng Ñoã An ñaõ tìm thaáy Thieân AÂn khi em ñang laøm ngheà maïi daâm ñeå ñoåi laáy ma tuùy. Suoát tuaàn leã ñoù hôn 100 nhaø baùo ñaõ baùm saùt oâng. Rieâng oâng cuõng ñaõ töøng vieát 18 cuoán saùch, trong ñoù coù cuoán Nhöõng Ñöùa Treû Ñöôïc Cöùu baùn khaù chaïy.
ÔÛ tuoåi 62, oâng vaãn khoâng ngöøng vieäc thieän ñaõ baét ñaàu töø 40 naêm veà tröôùc. Cöù sau 9 giôø toái, oâng Ñoã An laïi leân ñöôøng vôùi chieác xe laên bôûi oâng maéc moät caên beänh veà xöông khieán oâng khoâng theå ñi boä xa hôn 200 m. OÂng noùi haèng naêm coù khoaûng 100,000 treû em Phaùp döôùi 18 tuoåi boû nhaø ra ñi. Moãi ngaøy oâng nhaän ñöôïc nhöõng laù thö caàu cöùu cuûa caùc baäc phuï huynh. Tay xoác choàng hoà sô keøm theo nhöõng taám aûnh, oâng Ñoã An noùi: "Moät theá giôùi ñaày caëm baãy ñang chöïc chôø boïn treû khoâng maùi aám gia ñình."
Caâu chuyeän oâng Ñoã An coù giuùp ta möøng Leã Chuùa Ba Ngoâi chaêng? Caâu Tin Möøng cuûa Gioan "Thieân Chuùa yeâu theá gian ñeán noãi ban Con Moät ñeå ai tin vaøo Con cuûa Ngöôøi thì khoûi phaûi cheát, nhöng ñöôïc soáng muoân ñôøi" (c.16), caâu aáy noùi vôùi ngöôøi thôøi nay ñieàu gì khi hoï thaùn phuïc nhöõng con ngöôøi nhö oâng Ñoã An?
Ai ôû trong Ñöùc Kitoâ cuõng ñeàu laø nhöõng taïo vaät môùi
Ta bieát saùch Tin Möøng cuûa Gioan ñöôïc cheùp nhaèm giuùp ñoäc giaû tin raèng Ñöùc Gieâsu laø Ñaáng Kitoâ, Con Thieân Chuùa, vaø ñeå tin maø ñöôïc soáng nhôø Danh Ngöôøi (Ga 20,31). Rieâng baøi Tin Möøng hoâm nay naèm trong nhöõng chöông 2,1-4,42 baøn veà caùi môùi maø Ñöùc Gieâsu mang ñeán cho theá giôùi. Söù ñieäp cô baûn maø nhöõng chöông saùch naøy muoán noùi laø "Phaøm ai ôû trong Ñöùc Kitoâ ñeàu laø thoï taïo môùi. Caùi cuõ ñaõ qua, vaø caùi môùi ñaõ coù ñaây roài" (2C 5,17). Taïi tieäc cöôùi Cana, röôïu cuõ cuûa Cöïu Öôùc ñaõ ñöôïc thay theá baèng röôïu môùi laø Tin Möøng cuûa Ñöùc Gieâsu. Trong bieán coá thanh loïc Ñeàn Thôø, Ñöùc Gieâsu cho bieát chính Ngöôøi seõ trôû neân Ñeàn Thôø khi Ngöôøi choãi daäy töø coõi cheát (2,19). Trong thöïc teá Ñeàn Thôø Gieârusalem ñaõ bò quaân ñoäi töôùng Titoâ cuûa Roma phaù huûy naêm 70 sau Coâng nguyeân. Thaät laø ñieàu an uûi cho ngöôøi Do Thaùi chòu pheùp Röûa ñöôïc bieát Ñöùc Gieâsu Phuïc Sinh ñaõ thay theá Ñeàn Thaùnh Gieârusalem. Ñeàn Thôø môùi naøy seõ khoâng coøn bao giôø bò quaân ñoäi naøo phaù huûy nöõa. Trong trình thuaät ngöôøi phuï nöõ Samari (4,1-42), Ñöùc Gieâsu coøn cho thaáy chính Ngöôøi laø suoái voït tôùi söï soáng ñôøi ñôøi (c.14). Nôi Ngöôøi, caùc tín höõu coù theå thôø phöôïng Thieân Chuùa trong Thaàn Khí vaø trong Söï Thaät (c.24)
Caùi môùi do Ba Ngoâi Thieân Chuùa
Rieâng caùi môùi Chuùa Gieâsu mang laïi lieân quan tôùi baøi Tin Möøng hoâm nay laø caùi môùi töø cuoäc sinh laïi Chuùa Gieâsu khaúng ñònh vôùi oâng Nicoâñeâmoâ raèng "Thaät toâi baûo thaät oâng: khoâng ai coù theå thaáy Nöôùc Thieân Chuùa, neáu khoâng ñöôïc sinh laïi bôûi ôn treân." (Ga 3,3). OÂng Nicoâñeâmoâ ñaõ hieåu cuoäc sinh laïi Ñöùc Gieâsu ñeà caäp nhö moät cuoäc trôû laïi vaøo loøng meï laàn thöù hai ñeå sinh ra moät laàn nöõa (c.4). Nhöng Ñöùc Gieâsu noùi roõ yù cuûa Ngöôøi raèng "ñieàu gì maø bôûi Thaàn Khí sinh ra thì laø Thaàn Khí" (c.6); yù aáy cuõng töông ñöông vôùi ñieàu ñöôïc loan baùo cho oâng Giuse laø "Ñieàu ñöôïc sinh ra nôi baø Maria laø do Chuùa Thaùnh Thaàn" (Mt 1,20). Vaäy cuoäc sinh ra nhö vaäy phaûi do ôn treân, khoâng theå do xaùc thòt ñöôïc (c.6). Caùi môùi do Chuùa Gieâsu mang laïi laø Ngöôøi cho caùc tín höõu ñöôïc sinh laïi do ôn treân, töùc do Chuùa Thaùnh Thaàn, qua bí tích Thaùnh Taåy.
Tín höõu laõnh Pheùp Thaùnh Taåy "nhaân danh" Chuùa Cha, Chuùa Con vaø Chuùa Thaùnh Thaàn. Khoâng nhaân danh nhieàu Thieân Chuùa vì chæ coù moät Thieân Chuùa, Chuùa Cha toaøn naêng, Chuùa Con duy nhaát vaø Chuùa Thaùnh Thaàn: Ñoù laø Ba Ngoâi raát thaùnh.
Baøi Tin Möøng hoâm nay noùi leân moät tình yeâu voâ cuøng lôùn lao do Ba Ngoâi Thieân Chuùa daønh cho loaøi ngöôøi: Ngoâi Cha vaø Ngoâi Con ñöôïc noùi roõ ôû ñaây. Ngoâi Ba laø Chuùa Thaùnh Thaàn ñöôïc hieåu ngaàm laø Ñaáng aùp duïng coâng trình cöùu nhaân ñoä theá do Chuùa Cha leân keá hoaïch vaø Chuùa Con thöïc hieän.
Keá hoaïch naøo? Keá hoaïch cuûa tình yeâu: Thieân Chuùa yeâu theá gian ñeán noãi ñaõ ban Con Moät (c.16). Vaø Chuùa Con thöïc hieän keá hoaïch ñoù nhö theá naøo? "Nhö oâng Moâseâ ñaõ giöông cao con raén trong sa maïc, Con Ngöôøi cuõng seõ phaûi ñöôïc giöông cao nhö vaäy ñeå ai tin vaøo Ngöôøi thì ñöôïc soáng muoân ñôøi." (cc.14-15) Ñöùc Gieâsu coù yù noùi veà caùch Ngöôøi seõ thöïc hieän tình yeâu cöùu ñoä ñoái vôùi loaøi ngöôøi. Xöa trong cuoäc haønh trình qua sa maïc, daân Ít-ra-en maát kieân nhaãn neân ñaõ than traùch Thieân Chuùa vaø vò ñaïi dieän Chuùa laø oâng Moâseâ. Hoï ñaõ bò raén ñoäc caén khieán nhieàu ngöôøi phaûi cheát. OÂng Moâseâ ñaõ ñöùng ra khaån caàu cho daân neân Thieân Chuùa ñaõ daïy oâng laøm moät con raén baèng ñoàng vaø treo leân moät caây coät. "Heã ai bò raén caén maø nhìn leân con raén ñoàng, thì ñöôïc soáng" (Ds 21,9).
Ñöùc Gieâsu laø Moâseâ môùi cuûa daân môùi cuûa Thieân Chuùa. Ngöôøi khoâng nhöõng khaån caàu cho daân; chính Ngöôøi töï nguyeän noäp mình cho ngöôøi ta baét ñem ñi ñoùng ñinh treân thaäp giaù (Ga 18,5-8; 19,18). Lôøi choùt cuûa Ñöùc Gieâsu khi taét thôû laø: "Moïi söï ñaõ hoaøn taát" (Ga 19,30). Ñoù laø luùc Ngöôøi guïc ñaàu xuoáng ñeå trao Thaàn Khí (c.30).
Con ñöôøng Ñöùc Gieâsu ñaõ ñi
Ñieàu raát coù yù nghóa trong Tin Möøng Gioan laø maøn Ñöùc Gieâsu bò löôõi ñoøng ñaâm thaâu treân thaäp giaù: moät ngöôøi lính laáy giaùo ñaâm vaøo caïnh söôøn Ngöôøi; töùc thì maùu cuøng nöôùc chaûy ra (Ga 19,34). Vaø taùc giaû Gioan tröng Kinh Thaùnh cho thaáy "Hoï seõ nhìn leân Ñaáng hoï ñaõ ñaâm thaâu qua" (Ga 19,37). Nhö xöa trong sa maïc toäi nhaân caàn nhìn leân raén ñoàng ñeå khoûi cheát thì nay loaøi ngöôùi cuõng caàn nhìn leân Ñaáng chòu ñoùng ñinh treân thaäp gía ñeå ñöôïc cöùu. Chính treân thaäp giaù keá hoaïch tình yeâu do Chuùa Cha phaùc hoïa vaø Chuùa Con thöïc hieän, thì Thaùnh Thaàn seõ laø Ñaáng chuyeån ñoäng loøng ngöôøi cho hoï ñöôïc hoaùn caûi, haàu böôùc ñi treân con ñöôøng Ñöùc Gieâsu ñaõ ñi, ñoù laø con ñöôøng tình yeâu.
Tình ngöôøi ñoái chieáu vôùi tình Chuùa
Nhöng ta coù theå noùi gì veà moái tình cuûa oâng Ñoã An ngoài xe laên ñi tìm nhöõng ñöùa treû ñöôøng phoá nhö tìm nhöõng ñöùa con cuûa mình? Moái tình aáy coù xa laï vôùi tình yeâu maø Ba Ngoâi Thieân Chuùa daønh cho loaøi ngöôøi chaêng? Haõy nghe Giaùo Lyù Giaùo Hoäi Coâng Giaùo noùi veà vaán ñeà naøy.
"Khi trình baøy Thieân Chuùa vôùi danh hieäu CHA, ngoân töø ñöùc tin chính yeáu ñeà caäp hai khía caïnh: Thieân Chuùa laø nguoàn goác ñeä nhaát cuûa muoân vaät vaø laø quyeàn bính sieâu vieät, ñoàng thôøi Ngaøi cuõng toát laønh, aân caàn yeâu thöông moïi con caùi. Tình phuï töû dòu ngoït cuûa Thieân Chuùa cuõng ñöôïc dieãn taû baèng hình aûnh tình meï. Hình aûnh naøy coøn laøm noåi baät Thieân Chuùa noäi taïi vaø tình thaân aùi cuûa Thieân Chuùa ñoái vôùi thuï taïo. Nhö theá, ngoân töø ñöùc tin thaám nhuaàn trong kinh nghieäm veà tình phuï maãu töû. Caùch naøo ñoù caû cha vaø meï ñeàu laø ñaïi dieän tröôùc tieân cuûa Thieân Chuùa ñoái vôùi con ngöôøi. Kinh nghieäm cuõng cho thaáy cha meï traàn gian coù theå laàm laãn vaø boùp meùo khuoân maët cha meï. Chuùng ta neân nhaéc laïi: Thieân Chuùa vöôït treân phaân bieät phaùi tính ngöôøi. Ngaøi khoâng laø nam, khoâng laø nöõ; Ngaøi laø Thieân Chuùa. Ngaøi laø luoân sieâu vieät treân tình phuï maãu cuûa con ngöôøi. Ngaøi ñuùng laø nguoàn goác vaø laø thöôùc ño veà tình phuï maãu: khoâng ai laø cha nhö Thieân Chuùa laø Cha" (soá 239).
1. Baïn nghó moái tình oâng Ñoã An daønh cho nhöõng ñöùa treû ñöôøng phoá suoát 40 naêm qua coù xa laï vôùi moái tình Ba Ngoâi Thieân Chuùa daønh cho loaøi ngöôøi chaêng? Giaùo Lyù Giaùo Hoäi Coâng Giaùo noùi gì khi so saùnh tình yeâu Thieân Chuùa vaø tình phuï maãu töû?
2. Baïn haõy so saùnh söï vieäc ngöôøi Do Thaùi xöa bò raén caén nhìn leân raén ñoàng thì ñöôïc khoûi, vôùi vieäc loaøi ngöôøi ngaøy nay bò toäi loãi ñaû thöông nhìn leân Ñöùc Gieâsu chòu cheát treân thaäp gía thì ñöôïc cöùu. Baïn coù nhaän ra ñieàu gì khaùc bieät giöõa hai söï vieäc ñoù chaêng? Chính baïn nghieäm thaáy ñieàu gì nôi noäi taâm moãi khi laøm vieäc saùm hoái ñeå laõnh nhaän bí tích hoøa giaûi?