Hoài aáy, oâng Gioan Taåy Giaû ñeán rao giaûng trong hoang ñòa mieàn Giuñeâ raèng: "Anh em haõy saùm hoái, vì Nöôùc Trôøi ñaõ ñeán gaàn." OÂng chính laø ngöôøi ñaõ ñöôïc ngoân söù Isaia noùi tôùi: "Coù tieáng ngöôøi hoâ trong hoang ñòa: Haõy doïn saün con ñöôøng cuûa Ñöùc Chuùa, söûa loái cho thaúng ñeå Ngöôøi ñi."
OÂng Gioan maëc aùo loâng laïc ñaø, thaét löng baèng daây da, laáy chaâu chaáu vaø maät ong laøm thöùc aên. Baây giôø, ngöôøi ta töø Gieârusalem vaø khaép mieàn Giuñeâ, cuøng khaép vuøng ven soâng Gioñan, keùo ñeán vôùi oâng. Hoï thuù toäi, vaø oâng laøm pheùp röûa cho hoï trong soâng Gioñan. Thaáy nhieàu ngöôøi thuoäc phaùi Phriseâu vaø phaùi Xañoác ñeán chòu pheùp röûa, oâng noùi vôùi hoï raèng: "Noøi raén ñoäc kia, ai ñaõ chæ cho caùc anh caùch troán côn thònh noä cuûa Thieân Chuùa saép giaùng xuoáng vaäy? Caùc anh haõy sinh hoa quaû xöùng vôùi loøng saùm hoái. Vaø ñöøng töôûng coù theå nghó buïng raèng: "Chuùng ta ñaõ coù toå phuï AÙpraham". Vì, toâi noùi cho caùc anh hay, Thieân Chuùa coù theå laøm cho nhöõng hoøn ñaù naøy trôû neân con chaùu oâng AÙpraham. Caùi rìu ñaõ ñaët saùt goác caây: baát cöù caây naøo khoâng sinh quaû toát ñeàu bò chaët ñi vaø quaêng vaøo löûa. Toâi, toâi laøm pheùp röûa cho caùc anh trong nöôùc ñeå giuïc loøng caùc anh saùm hoái. Coøn Ñaáng ñeán sau toâi thì quyeàn theá hôn toâi, toâi khoâng ñaùng xaùch deùp cho Ngöôøi. Ngöôøi seõ laøm pheùp röûa cho caùc anh trong Thaùnh Thaàn vaø löûa. Tay Ngöôøi caàm nia, Ngöôøi seõ reâ saïch luùa trong saân: thoùc maåy thì thu vaøo kho laãm, coøn thoùc leùp thì boû vaøo löûa khoâng heà taét maø ñoát ñi".
Khuoân maët Gioan Taåy Giaû.
Ñeå chuaån bò cho daân Do thaùi ñoùn nhaän Ñaáng Meâsia, Thieân Chuùa ñaõ sai nhieàu ngoân söù ñi tröôùc doïn ñöôøng. Gioan Taåy Giaû ñöôïc haân haïnh laø ngoân söù cuoái, oâng chæ cho moïi ngöôøi thaáy Ñaáng Meâsia ñang ñeán. Daân Do Thaùi vui möøng tröôùc söï xuaát hieän cuûa Gioan, vì ñaõ 400 naêm qua, hoï khoâng ñöôïc thaáy boùng daùng moät ngoân söù naøo treân ñaát nöôùc hoï.
Chuùng ta caàn nhìn ngaém khuoân maët Gioan Taåy Giaû. OÂng ñöôïc sinh ra moät caùch laï luøng luùc cha meï ñaõ cao nieân (Lc 1,7). Ngay khi coøn trong loøng meï, oâng ñaõ ñöôïc ñaày Thaùnh Thaàn (Lc 1,15). Laàn ñaàu tieân gaëp Ñaáng Meâsia, oâng ñaõ nhaûy leân trong loøng meï vì haân hoan vui söôùng (Lc 1,41.44). Ngaøy oâng chaøo ñôøi laø moät ngaøy khieán moïi ngöôøi ngôõ ngaøng, kinh sôï tröôùc nhöõng ñieàu laï luøng. Hoï töï hoûi: "Ñöùa treû naøy roài seõ ra theá naøo ñaây?" (Lc 1,66).
Baøn tay Chuùa ôû vôùi Gioan suoát thôøi thô aáu. Caøng luùc Gioan caøng yù thöùc mình laø ngoân söù doïn ñöôøng cho Ñaáng Meâsia, moät söù maïng quaù ñoãi lôùn lao. OÂng ñaõ aâm thaàm chuaån bò cho söù maïng ñoù baèng chính cuoäc soáng khaùc thöôøng cuûa mình. OÂng soáng trong hoang ñòa cho ñeán ngaøy ra maét daân Ít-ra-en (Lc 1,80). OÂng choïn loái soáng ñoäc thaân nhö moät loái soáng thích hôïp hôn ñeå chu toaøn traùch vuï laøm ngoân söù. OÂng cuõng aên maëc moät caùch khaùc thöôøng: maëc aùo loâng laïc ñaø, thaét löng baèng daây da, aên chaâu chaáu vaø maät ong röøng. Roõ raøng oâng ñaõ choïn loái soáng khoå haïnh: "röôïu laït, röôïu noàng oâng cuõng ñeàu khoâng uoáng." (Lc 1,15). Gioan soáng phuø hôïp vôùi lôøi oâng saép giaûng. OÂng keâu môøi moïi ngöôøi hoaùn caûi, saùm hoái vaø chính ñôøi soáng cuûa oâng cuõng toaùt leân söï sieâu thoaùt ñoái vôùi cuûa caûi, tieän nghi, ñeå hieán mình cho söù maïng.
Roài cuõng ñeán ngaøy oâng "ra maét" daân Ít-ra-en. Ñieåm noåi baät nôi Gioan laø söï khieâm nhöôïng. Khieâm nhöôøng laø ñöùng ñuùng choã cuûa mình trong keá hoaïch cuûa Thieân Chuùa. Gioan bieát roõ choã ñöùng cuûa mình. OÂng bieát mình chæ laø ngöôøi giôùi thieäu Ñaáng Meâsia. Taát caû ñôøi oâng chæ laø moät taám baûng mang muõi teân höôùng thaúng veà Ngaøi. Söï cao troïng cuûa oâng naèm ôû choã oâng ñaõ laø nhòp caàu ñeå daân toäc cuûa oâng nhaän ra Ñaáng Meâsia. OÂng khoâng che khuaát Ngaøi, khoâng chieám choã cuûa Ngaøi. Chuùng ta khoâng neân queân raèng Gioan ñaõ noåi tieáng tröôùc Ñöùc Gieâsu. OÂng thu huùt ñöôïc bao ñaùm ñoâng ñeán vôùi mình töø khaép nôi (Mt 3,5). Nhieàu ngöôøi ñaõ nghó oâng chính laø Ñaáng Meâsia (Lc 3,15), nhöng oâng moät möïc töø choái. OÂng töï ñònh nghóa mình tröôùc tieân baèng loái phuû ñònh: Toâi khoâng phaûi laø Ñaáng Meâsia, cuõng khoâng phaûi laø moät Elia taùi giaùng hay moät Ngoân Söù phi thöôøng (x. Ga 1,20-21). Cuoái cuøng oâng chæ daùm nhaän mình laø "moät tieáng hoâ", moät lôøi môøi goïi con ngöôøi söûa ñöôøng cho Chuùa ñeán (x.Ga 1,23). OÂng bieát roõ mình laø ngöôøi ñeán tröôùc, nhöng Ñaáng ñeán sau môùi laø ngöôøi "quyeàn theá hôn", "troåi vöôït hôn", vì Ngaøi laø Ñaáng coù tröôùc oâng (x.Ga 1,30). Gioan ñaõ dieãn taû tính öu vieät cuûa Ñaáng Meâsia baèng lôøi töï thuù: "Toâi khoâng ñaùng côûi deùp cho Ngöôøi". Côûi deùp laø haønh vi thaáp heøn ñeán noãi oâng chuû chaúng daùm baét moät ngöôøi noâ leä Do Thaùi phaûi laøm cho mình. ÔÛ ñaây Gioan cho thaáy mình khoâng ñaùng laøm caùi cöû chæ phuïc vuï aáy cho Ñaáng Meâsia. OÂng laøm pheùp röûa trong nöôùc ñeå ngöôøi ta baøy toû loøng saùm hoái, chuaån bò ñoùn Ñaáng Meâsia. Nhöng Gioan bieát pheùp röûa cuûa oâng seõ bò vöôït qua bôûi pheùp Röûa trong Thaùnh Thaàn, pheùp Röûa do Ñaáng Meâsia thöïc hieän sau naøy.
Gioan ñaõ töï xoaù mình tröôùc Ñaáng ñeán sau oâng. OÂng chaúng giöõ laïi ñieàu gì cho mình, caû caùi uy tín laãy löøng tröôùc ñaùm ñoâng ngöôõng moä. OÂng khoâng ngaàn ngaïi giôùi thieäu Ñöùc Gieâsu cho caùc moân ñeä thaân yeâu nhaát (Ga 1,35). OÂng chaáp nhaän maát hoï, vì caây caàu chæ ñeå duøng qua soâng. Gioan xoaù mình moät caùch ñôn sô, vaø hôn nöõa, oâng xoaù mình trong nieàm vui traøo daâng. Caùc moân ñeä cuûa oâng böïc boäi khi thaáy daân chuùng ñoå xoâ ñeán vôùi Ñöùc Gieâsu (Ga 3,26), coøn oâng thì mang trong loøng nieàm vui chaát ngaát, bôûi leõ oâng ñaõ hoaøn thaønh nhieäm vuï cuûa mình. OÂng töï ví mình nhö ngöôøi baïn cuûa chuù reå, oâng chaúng coù quyeàn cöôùi coâ daâu. OÂng noùi vôùi caùc ñoà ñeä cuûa mình: "Ñoù laø nieàm vui cuûa thaày, nieàm vui aáy baây giôø ñaõ troïn veïn. Ngöôøi phaûi lôùn leân, coøn thaày thì phaûi nhoû laïi." (Ga 3,29-30). Coù ai neám ñöôïc nieàm vui cuûa ngöôøi chaúng coøn tìm mình nhö oâng khoâng?
Saùm hoái vaø hoaùn caûi.
Cöù moãi laàn ñeán muøa Voïng, chuùng ta laïi gaëp oâng Gioan Taåy Giaû, moät khuoân maët khoå haïnh vôùi nhöõng ñoøi hoûi quyeát lieät. Thieân Chuùa ñaõ caàn lôøi ñaùp cuûa Ñöùc Maria ñeå Con cuûa Ngaøi coù theå ñi vaøo loøng theá giôùi. Thieân Chuùa cuõng caàn Gioan Taåy Giaû ñeå doïn ñöôøng, doïn loøng cho daân Ít-ra-en ñoùn nhaän Ñaáng Meâsia. Gioan laø nhòp caàu giöõa Cöïu ÖÙôc vaø Taân ÖÙôc. OÂng thuoäc veà Cöïu Öôùc (Lc 16,16), nhöng tay oâng ñaõ ñuïng ñeán Ñaáng laäp ra Taân ÖÙôc. OÂng bieát mình ñöôïc sinh ra vaøo moät thôøi ñieåm quan troïng trong lòch söû cöùu ñoä, vaø ñöôïc sinh ra cho moät söù maïng quan troïng. "Nöôùc Trôøi ñaõ gaàn": ñoù laø tieáng hoâ cuûa oâng, laøm rung chuyeån caû vuøng Giuñeâ vaø thaønh Gieârusalem (Mc 1,5). Nöôùc Trôøi khoâng phaûi laø Nöôùc seõ ñöôïc laäp ôû treân trôøi, nhöng laø Nöôùc Thieân Chuùa seõ ñöôïc laäp treân maët ñaát. Nöôùc aáy nay ñaõ ñeán gaàn beân. Ñoù laø moät tin vui, nhöng cuõng laø moät ñoøi buoäc kinh khuûng. Ñeå ñoùn laáy Nöôùc Trôøi, caàn phaûi coù thaùi ñoä saùm hoái vaø hoaùn caûi taän caên. Ñoái vôùi Gioan, Ñaáng Meâsia laø vò thaåm phaùn ñaày quyeàn uy vaø ñaùng sôï. Chính Ngaøi seõ phaân bieät ngöôøi laønh vôùi keû döõ nhö ngöôøi ta phaân bieät thoùc maåy vôùi thoùc leùp, "thoùc maåy thì thu vaøo kho laãm, coøn thoùc leùp thì boû vaøo löûa khoâng heà taét maø ñoát ñi" (Mt 3,12). "Nöôùc Trôøi ñaõ gaàn", "côn thònh noä cuûa Thieân Chuùa saép giaùng xuoáng" (Mt 3,7), "caùi rìu ñaõ ñaët saùt goác caây" (Mt 3,10), "Ñaáng ñeán sau toâi... seõ laøm pheùp röûa trong Thaùnh Thaàn vaø löûa" (Mt 3,11), ngoïn löûa cuûa söï phaùn xeùt vaø tieâu dieät.
Nhöng Ñöùc Gieâsu khoâng phaûi laø Ñaáng Meâsia gioáng nhö loái nghó cuûa Gioan. Ngaøi khoâng ñeán nhö Thaåm Phaùn ñeå tieâu dieät keû toäi loãi. Ngaøi ñeán nhö ngöôøi toâi tôù hieàn töø vaø khieâm haï (Mt 18,18-21). Ngaøi khoâng giaùng xuoáng côn thònh noä cuûa Thieân Chuùa, nhöng laïi cöùu toäi nhaân khoûi côn thònh noä aáy (1Tx 1,10). Khoâng phaûi vì sôï haõi maø chuùng ta phaûi hoaùn caûi. Chính vì bieát mình ñöôïc Thieân Chuùa yeâu thöông maø chuùng ta khoâng coøn muoán ôû laïi trong toäi loãi. Duø sao nhöõng lôøi Gioan môøi goïi vaãn coù giaù trò ñoái vôùi chuùng ta hoâm nay. Chuùng ta caàn hoaùn caûi ñeå ñoùn Chuùa ñeán: Chuùa ñeán trong muøa Giaùng Sinh, Chuùa ñeán vaøo ngaøy taän theá, Chuùa vaãn ñeán thaêm ta moãi ngaøy qua töøng bieán coá vui buoàn cuûa cuoäc soáng.
Ñoái vôùi Gioan, hoaùn caûi laø: doïn ñöôøng cho Chuùa ñeán, söûa loái cho thaúng ñeå Ngöôøi ñi" (Mt 3,3). Con ñöôøng daãn vaøo taâm hoàn ta thöôøng cong queo vaø coù nhieàu caûn trôû. Chuùng ta laøm nhieàu ñieàu vôùi moät yù höôùng thieáu trong saùng. Moãi ngaøy chuùng ta noùi doái bieát bao laàn, doái mình vaø doái ngöôøi. Bao laàn chuùng ta coù thaùi ñoä quanh co, traùnh neù, thay vì nhìn thaúng vaøo vaán ñeà vaø nhaän laáy phaàn traùch nhieäm. Ñöôøng saù toát laø ñieàu kieän ñeå phaùt trieån kinh teá. Cuõng vaäy, khi nhöõng con ñöôøng daãn vaøo loøng ta ñöôïc khai thoâng vaø nôùi roäng, ôn Chuùa môùi coù theå traøn ngaäp.
Hoaùn caûi laø ñi thuù toäi vaø chòu pheùp röûa baøy toû loøng saùm hoái. Nhieàu ngöôøi ñaõ thuù toäi vôùi Gioan (Mt 3,6). Do Thaùi Giaùo cuõng coù nghi thöùc thuù toäi trong moät soá dòp (x.Lv 5,5-6; Nkm 9,2). Ñeå thuù toäi caàn coù loøng khieâm toán thaúm saâu, moät öôùc muoán töø boû toäi loãi vaø quay veà vôùi Thieân Chuùa. Muøa voïng laø thôøi gian thích hôïp ñeå xöng thuù toäi loãi, laøm hoaø vôùi Thieân Chuùa, vôùi Hoäi Thaùnh vaø vôùi tha nhaân.
Hoaùn caûi laø sinh quaû toát (Mt 3,10). Hoaùn caûi thaät laø hoaùn caûi ñöa ñeán chuyeån bieán trong toaøn boä caùch soáng. Nhieàu khi chuùng ta chæ môùi coù "taâm tình" hoaùn caûi thoâi. Hoaùn caûi thaät seõ ñöa ñeán nhöõng haønh ñoäng cuï theå, nhöõng caét ñöùt ñôùn ñau, nhöõng daán thaân ñoøi hy sinh töø boû. Hoaùn caûi thaät seõ sinh quaû toá traùi ngoït cho ñôøi. Augustine, Ignaxioâ laø nhöõng con ngöôøi ñaõ hoaùn caûi vaø cho Hoäi Thaùnh nhieàu traùi ngoït.
Hoaùn caûi laø ra khoûi söï töï maõn, söï vöõng vaøng cuûa mình. "Ñöøng töôûng mình coù cha laø Ap-ra-ham" (x.Mt 3,9). Ñöøng töï haøo vì mình ñaõ ñöôïc röûa toäi, ñaõ döï leã moãi ngaøy, ñaõ tham gia vaøo caùc nhoùm toâng ñoà... Söï töï haøo coù theå khieán ta meâ nguû trong söï vöõng vaøng cuûa mình vaø khoâng chaáp nhaän hoaùn caûi.
Hoaùn caûi khoâng phaûi laø chuyeän ta laøm hai laàn trong moät naêm, vaøo muøa Voïng vaø muøa Chay. Hoaùn caûi laø moät noã löïc thöôøng xuyeân ñeå ñieàu chænh laïi höôùng ñi cuûa mình, nhö ngöôøi hoa tieâu luoân ñieàu khieån con taøu ñi ñuùng höôùng. Hoaùn caûi töï baûn chaát laø moät ôn cuûa Chuùa, moät lôøi môøi goïi lieân tuïc cuûa Ngaøi. Neáu chuùng ta töï nguyeän vaø can ñaûm môû ra ñeå ñoùn laáy ôn naøy, baát chaáp nhöõng xaùo troän vaø ñoå vôõ caàn thieát, thì ñôøi chuùng ta seõ ñöôïc bieán ñoåi moät caùch kyø dieäu khoâng ngôø.
1. Trong ñôøi baïn, baïn coù kinh nghieäm naøo veà söï hoaùn caûi chöa? Neáu coù, xin chia seû. "Hoaùn caûi laø ôn Chuùa ban vaø laø söï ñaùp traû cuûa con ngöôøi.", baïn coù thaáy nhö vaäy khoâng?
2. Trong muøa voïng naøy, baïn soáng tinh thaàn hoaùn caûi nhö theá naøo, ñeå chuaån bò ñoùn Chuùa?