Ngaøy 28 thaùng 10 naêm 2001

Chuùa Nhaät 30 Thöôøng Nieân Naêm C

Ñoïc Tin Möøng Lc. 18, 9-14

(9) Ñöùc Gieâsu coøn keå duï ngoân sau ñaây vôùi moät soá ngöôøi töï haøo cho mình laø coâng chính maø khinh cheâ ngöôøi khaùc: (10) "Coù hai ngöôøi leân ñeàn thôø caàu nguyeän. Moät ngöôøi thuoäc nhoùm Phariseâu, coøn ngöôøi kia laøm ngheà thu thueá. (11) Ngöôøi Phariseâu ñöùng rieâng moät mình, caàu nguyeän raèng: "Laïy Thieân Chuùa, xin taï ôn Chuùa, vì con khoâng nhö bao keû khaùc: tham lam, baát chính, ngoaïi tình, hoaëc nhö teân thu thueá kia. (12) Con aên chay moãi tuaàn hai laàn, con daâng cho Chuùa moät phaàn möôøi thu nhaäp cuûa con". (13) Coøn ngöôøi thu thueá thì ñöùng ñaøng xa, thaäm chí chaúng daùm ngöôùc maét leân trôøi, nhöng vöøa ñaám ngöïc vöøa thöa raèng: "Laïy Thieân Chuùa, xin thöông xoùt con laø keû toäi loãi". (14) Toâi noùi cho caùc oâng bieát: ngöôøi naøy, khi trôû xuoáng maø veà nhaø, thì ñaõ ñöôïc neân coâng chính roài; coøn ngöôøi kia thì khoâng. Vì phaøm ai toân mình leân, seõ bò haï xuoáng; coøn ai haï mình xuoáng seõ ñöôïc toân leân".

Gôïi yù ñeå soáng vaø chia seû Tin Möøng

Cöû chæ vaø lôøi caàu nguyeän

Tin Möøng theo thaùnh Luca coù khoaûng 40 duï ngoân, trong soá naøy coù 15 duï ngoân thuoäc nguoàn rieâng cuûa Luca.  Duï ngoân maø ta ñang tìm hieåu laø moät trong soá 15 duï ngoân ñoù.  Xeùt veà maët vaên chöông, noù gioáng vôùi caùc duï ngoân "Ngöôøi Samari toát laønh", "OÂng nhaø giaàu vaø Ladaroâ" (Lc 16,19-31), "Ngöôøi phuù hoä daïi doät" (Lc 12,16-21).  Caùc duï ngoân treân ñaây ñeàu nhaèm ñöa ra nhöõng thí duï cuï theå veà thaùi ñoä neân theo hay neân traùnh.  Chuùng ta cuøng nhau nhìn ngaém cöû chæ vaø laéng nghe lôøi caàu nguyeän cuûa ngöôøi Phariseâu vaø cuûa ngöôøi thu thueá.  Ñaây laø hai maãu ngöôøi töông phaûn nhau vaøo thôøi Ñöùc Gieâsu.  Phariseâu -coøn goïi laø Bieät phaùi- laø nhöõng ngöôøi raát ñöôïc daân chuùng kính troïng vì ñôøi soáng ñaïo ñöùc cuûa hoï.  Hoï chuyeân caàn suy nieäm Kinh Thaùnh vaø tuaân giöõ tæ mæ moïi khoaûn luaät.  Ngöôïc laïi, haïng ngöôøi thu thueá thöôøng bò moïi ngöôøi coi khinh, vì hoï phuïc vuï cho ñeá quoác Roâma vaø vì nhöõng gian laän coù theå coù cuûa hoï khi haønh ngheà.

Coù leõ ngöôøi Phariseâu vaø ngöôøi thu thueá ñaõ leân ñeàn thôø caàu nguyeän vaøo buoåi saùng hay buoåi chieàu.  Cuøng vôùi caùc tín höõu khaùc, hoï ñeán tham döï nghi thöùc tha toäi ñöôïc cöû haønh moãi ngaøy hai laàn trong ñeàn thôø.  Ngöôøi Phariseâu ñöùng rieâng moät mình maø caàu nguyeän.  OÂng khoâng muoán ñöùng gaàn nhöõng ngöôøi daân thöôøng, sôï maéc phaûi nhô ueá cuûa hoï.  Ngöôøi thu thueá thì ñöùng ñaèng xa, xa ngöôøi Phariseâu vaø xa caû ñaùm ñoâng.  Anh thaáy mình baát xöùng vaø toäi loãi.  Anh chaúng daùm ngöôùc maét leân trôøi, nhö nhöõng ngöôøi Do Thaùi khaùc khi caàu nguyeän.  Thaäm chí anh coøn laøm moät cöû chæ khaùc thöôøng maø ngöôøi ñaøn oâng vuøng Trung Ñoâng haàu nhö chaúng bao giôø laøm, ñoù laø ñaám ngöïc.  Ñaám ngöïc laø moät cöû chæ cuûa rieâng phuï nöõ (x.Lc 23,48).

Chuùng ta haõy nghe lôøi caàu nguyeän cuûa hai ngöôøi treân ñaây; qua lôøi caàu nguyeän cuûa hoï, ta thaáy ñöôïc phaàn naøo noäi taâm cuûa töøng ngöôøi.

Lôøi nguyeän cuûa ngöôøi Phariseâu tröôùc heát laø moät lôøi taï ôn, tieáp theo ñoù laø danh saùch nhöõng thoùi hö taät xaáu maø oâng khoâng heà phaïm, cuoái cuøng laø nhöõng vieäc ñaïo ñöùc oâng quen laøm.  Ñaây laø moät lôøi caàu nguyeän heát söùc thaønh thaät;  ngöôøi Phariseâu chæ muoán noùi leân nhöõng ñieàu oâng ñaõ soáng.  Chaúng nhöõng oâng ñaõ laøm caùc vieäc ñaïo ñöùc do luaät buoäc, nhö aên chay moãi naêm vaøo dòp leã Xaù Toäi, noätp moät phaàn möôøi lôïi töùc cho ñeàn thôø, maø oâng coøn töï nguyeän laøm nhöõng vieäc ñoù ôû möùc ñoä cao hôn, nhö aên chay moät tuaàn hai laàn, noäp cho ñeàn thôø moät phaàn möôøi tieàn mua saém moïi vaät mình söû duïng.  Ñaây laø moät lôøi caàu nguyeän maø nhieàu ngöôøi Do Thaùi thôøi aáy mô öôùc.  Chuùng ta khoâng thaáy oâng xin gì cho baûn thaân, nhöng chæ laø lôøi "taï ôn".  Ñieàu ñaùng tieác laø lôøi nguyeän cuûa oâng ñaày neùt töï haøo, töï maõn vaø khinh bæ tha nhaân: "vì con khoâng nhö bao ngöôøi khaùc", "con khoâng nhö teân thu thueá kia".  Chính vì theá chuùng ta coù theå nghi ngôø veà taâm tình "taï ôn" cuûa ngöôøi Phariseâu naøy.  Taï ôn thöïc söï bao giôø cuõng gaén lieàn vôùi khieâm toán thaúm saâu.

Ngöôøi thu thueá ñeán ñeàn thôø ñeå thuù toäi.  Anh yù thöùc mình laø moät toäi nhaân, ngang haøng vôùi ngöôøi laøm ñieám (x.Mt 21,31-32).  Coù leõ anh ñaõ nghe thaáy lôøi caàu nguyeän cuûa ngöôøi Phariseâu ("hay nhö laø teân thu thueá kia"), neân anh thaáy khoûi caàn caùo toäi mình.  Anh chæ coøn ñaët mình tröôùc Thieân Chuùa moät caùch trung thöïc vaø khaån khoaûn naøi xin: "Laïy Thieân Chuùa, xin thöông xoùt con laø keû toäi loãi".  Ñieàu anh khao khaùt laø ñöôïc Thieân Chuùa tha thöù vaø ñöôïc laøm hoaø vôùi anh em, nhöng anh chæ daùm ñöùng xa vì thaáy mình hoaøn toaøn baát xöùng.

Thaùi ñoä noäi taâm

Ngöôøi Do Thaùi thöôøng ñöùng khi caàu nguyeän, nhöng theá ñöùng cuûa ngöôøi Phariseâu khoâng phaûi laø theá ñöùng bình thöôøng.  Ñoù laø theá ñöùng vöõng chaõi cuûa moät ngöôøi "töï haøo, cho mình laø coâng chính vaø khinh mieät ngöôøi khaùc" (c.9).  Ngöôøi Phariseâu ra gaëp Thieân Chuùa vaø oâng caûm thaáy mình coù theá giaù hôn nhieàu ngöôøi khaùc.  OÂng ñaõ soáng moät ñôøi soáng ñaïo ñöùc, nhieäm nhaët.  OÂng ra gaëp Chuùa vôùi moät kho nhöõng coâng traïng to lôùn cuûa rieâng oâng, nhöng than oâi, caùi kho ñoù lôùn quaù ñeán ñoä noù ngaên caùch oâng vôùi Chuùa, noù khoâng cho oâng thaáy ñöôïc Ngaøi nöõa maø chæ coøn thaáy chính mình.  Coù nhieàu chöõ toâi trong lôøi caàu nguyeän cuûa oâng.  Toâi theá naøy, toâi theá noï, toâi khoâng nhö ngöôøi naøy, khoâng nhö ngöôøi khaùc… Roát cuoäc, oâng Phariseâu laïi laø ngöôøi quay vaøo mình, oâng ngaém nghía veû ñeïp cuûa oâng tröôùc Thieân Chuùa.  OÂng kheùp laïi treân chính mình, duø chuùng ta töôûng oâng ñaõ môû ra khi noùi: "Laïy Thieân Chuùa, con taï ôn Ngaøi."  Taï ôn thöïc söï laø nhìn nhaän moïi söï mình laøm ñöôïc ñeàu do ôn Chuùa ban.  Taï ôn laø quay veà vôùi Thieân Chuùa, nhìn nhaän Ngaøi laø Nguoàn maïch, laø Trung taâm, laø Söùc soáng cuûa caû ñôøi mình, cuûa nhöõng vieäc toát mình laøm ñöôïc.  OÂng Phariseâu ñaõ khoâng taï ôn thöïc taâm, vì oâng quay vaøo mình, coi mình laø trung taâm, laø taùc giaû moïi ñieàu toát ñeïp oâng ñaõ laøm.  Nhö theá Thieân Chuùa laø moät ngöôøi thöøa, hay cuøng laém chæ laø moät ngöôøi maø oâng ñeán gaëp ñeå keå coâng vaø ñoøi nôï.  Thieân Chuùa phaûi traû cho oâng Nöôùc Trôøi vì oâng ñaõ coù coâng.  Ngöôøi Phariseâu khoâng xin Thieân Chuùa ñieàu gì, bôûi vì oâng thaáy mình khoâng thieáu gì caû.  Thieân Chuùa chaúng theå cho oâng ñieàu gì, vì oâng ñaõ ñaày aép.  Vì töï maõn, neân oâng maát ñi moät khaû naêng quan troïng, ñoù laø môû ra ñeå ñoùn nhaän Thieân Chuùa vaøo ñôøi mình.

Neáu ngöôøi Phariseâu laø moät oâng nhaø giaøu, chaúng coù gì phaûi xin Thieân Chuùa, thì ngöôïc laïi, anh thu thueá, tuy laø ngöôøi coù laém tieàn nhieàu cuûa, nhöng thaät ra anh laø ngöôøi ngheøo tröôùc maët Thieân Chuùa.  Anh chaúng coù coâng traïng gì ñeå caäy döïa.  Anh yù thöùc veà söï nhô nhôùp cuûa mình vaø thaáy gaàn nhö khoâng theå laøm laïi cuoäc ñôøi.  Neáu hoaùn caûi, anh phaûi boû ngheà, vaø nhaát laø phaûi boài thöôøng toaøn boä nhöõng gì anh ñaõ thu quaù möùc, coäng theâm moät phaàn naêm soá tieàn treân.  Tình caûnh cuûa anh thaät laø tuyeät voïng.  Anh chæ coøn bieát caäy döïa vaøo loøng thöông xoùt Chuùa.

Nhö theá, thaät laø oaùi oaêm, chính söï ñaïo ñöùc cuûa ngöôøi Phariseâu ñaõ trôû neân moät chöôùng ngaïi khieán oâng ta khoâng gaëp ñöôïc Thieân Chuùa, khoâng laõnh nhaän ñöôïc ôn cuûa Ngaøi.  Coøn söï toäi loãi cuûa ngöôøi thu thueá laïi ñöa anh ñeán choã môû loøng ra ñeå ñoùn nhaän Thieân Chuùa, Ñaáng yeâu thöông tha thöù.

Keát luaän cuûa Ñöùc Gieâsu

Ñöùc Gieâsu long troïng tuyeân boá: "Toâi noùi cho caùc oâng bieát: ngöôøi naøy, khi trôû xuoáng maø veà nhaø, thì ñaõ ñöôïc neân coâng chính roài; coøn ngöôøi kia thì khoâng."  Nhö theá nhöõng ai töï cho mình laø coâng chính (c.9) thì khoâng ñöôïc Thieân Chuùa nhìn nhaän, coøn keû toäi loãi bieát caäy troâng, laïi ñöôïc Thieân Chuùa laøm cho neân coâng chính.  Chuùng ta khoâng theå töï taïo cho mình söï coâng chính thaùnh thieän nhôø laøm nhöõng vieäc laønh phuùc ñöùc.  Trôû neân coâng chính laø moät ôn Chuùa ban caùch nhöng khoâng, nhôø loøng tin vaø loøng meán cuûa ta ñoái vôùi Ñöùc Gieâsu Kitoâ.

Chaéc chaén chuùng ta phaûi laøm nhieàu vieäc laønh, nhöng ñöøng töôûng mình coù theå mua ñöôïc Nöôùc Trôøi baèng nhöõng coâng nghieäp cuûa mình.  Chuùng ta ñöôïc cöùu ñoä nhôø coâng nghieäp cuûa Ñöùc Kitoâ.  Duø soáng ñaïo ñöùc hay troùt mang thaân phaän toäi loãi, chuùng ta phaûi traùnh thaùi ñoä kheùp kín tröôùc Thieân Chuùa vaø tha nhaân.  Ñöøng vì mình ñaïo ñöùc maø kheùp kín trong töï maõn, cuõng ñöøng vì mình toäi loãi maø kheùp kín trong tuyeät voïng.  Ôn Chuùa chæ ñeán vôùi ngöôøi bieát môû ra ñeå ñoùn nhaän.

Chuùng ta khao khaùt neân thaùnh, neân troïn laønh.  Ngöôøi Phariseâu nhaán maïnh ñeán chuyeän "toâi laøm".  Nhöng neân thaùnh khoâng phaûi laø chuyeän "toâi laøm", maø laø chuyeän "ñeå Thieân Chuùa töï do laøm nôi toâi".  Sau khi ñöôïc thieân thaàn truyeàn tin, Ñöùc Maria ñaõ noùi: "Xin haõy xaûy ra cho toâi nhö lôøi thieân thaàn truyeàn", nghóa laø xin Thieân Chuùa haõy laøm nôi toâi ñieàu Ngaøi muoán.  Ñoù laø tieáng xin vaâng cuûa Meï.

Söï lôùn leân cuûa ñôøi soáng thieâng lieâng naèm ôû choã chuùng ta trôû neân nhoû laïi, nhöôøng böôùc, ñeå cho Chuùa xaâm chieám vaø chi phoái troïn veïn ñôøi ta.  Caøng lôùn leân trong Chuùa, chuùng ta caøng caûm thaáy moät caùch maïnh meõ raèng mình caàn ñeán Thieân Chuùa ngaøy moät hôn.

Moät soá caâu hoûi gôïi yù

1.  Ngöôøi Phariseâu vöøa caàu nguyeän, vöøa so saùnh mình vôùi ngöôøi khaùc.  Baïn thaáy mình coù neùt gì gioáng vôùi oâng ta khoâng (töï haøo, töï maõn, kheùp kín…)?

2.  Chuùng ta deã pheâ phaùn vaø keát aùn ngöôøi khaùc döïa treân caùi nhìn hôøi hôït beân ngoaøi.  Coù khi naøo baïn ñaõ vaáp phaûi sai laàm khi voäi vaõ xeùt ñoaùn ngöôøi khaùc khoâng?

Back to Home Page