Ngaøy
30 thaùng 9 naêm 2001
Chuùa
Nhaät 26 Thöôøng Nieân Naêm C
Ñoïc Tin Möøng Lc. 16, 19-31
(19) "Coù moät
oâng nhaø giaøu kia, maëc toaøn luïa laø gaám voùc, ngaøy ngaøy yeán
tieäc linh ñình. (20) Laïi coù moät ngöôøi ngheøo khoù teân laø
Ladaroâ, muïn nhoït ñaày mình, naèm tröôùc coång oâng nhaø giaøu,
(21) theøm ñöôïc nhöõng thöù treân baøn aên cuûa oâng aáy rôùt
xuoáng maø aên cho no. Laïi theâm maáy con choù cöù ñeán lieám gheû
choác anh ta. (22) Theá roài ngöôøi
ngheøo naøy cheát, vaø ñöôïc thieân thaàn ñem vaøo loøng oâng AÙpraham.
OÂng nhaø giaøu cuõng cheát, vaø ngöôøi ta ñem choân.
(23) "Döôùi aâm phuû, ñang khi chòu cöïc hình, oâng ta ngöôùc maét leân, thaáy toå phuï AÙpraham ôû taän ñaøng xa, vaø thaáy anh Ladaroâ trong loøng toå phuï. (24) Baáy giôø oâng ta keâu leân: "Laïy toå phuï AÙpraham, xin thöông xoùt con, vaø sai anh Ladaroâ nhuùng ñaàu ngoùn tay vaøo nöôùc, nhoû treân löôõi con cho maùt; vì ôû ñaây con bò löûa thieâu ñoát khoå laém !" (25) OÂng AÙpraham ñaùp: "Con ôi, haõy nhôù laïi: suoát ñôøi con, con ñaõ nhaän phaàn phöôùc cuûa con roài; coøn Ladaroâ suoát moät ñôøi chòu toaøn nhöõng baát haïnh. Baáy giôø, Ladaroâ ñöôïc an uûi nôi ñaây, coøn con thì phaûi chòu khoán khoå. (26) Hôn nöõa, giöõa chuùng ta ñaây vaø caùc con ñaõ coù moät vöïc thaúm lôùn, ñeán noãi beân naøy muoán qua beân caùc con cuõng khoâng ñöôïc, maø beân ñoù coù qua beân chuùng ta ñaây cuõng khoâng ñöôïc". (27) "OÂng nhaø giaøu noùi: "Laïy toå phuï, vaäy thì con xin toå phuï sai anh Ladaroâ ñeán nhaø cha con, (28) vì con hieän coøn naêm ngöôøi anh em nöõa. Xin sai anh ñeán caûnh caùo hoï, keûo hoï laïi cuõng sa vaøo choán cöïc hình naøy !" (29) OÂng AÙpraham ñaùp: "Chuùng ñaõ coù oâng Moâseâ vaø caùc Ngoân Söù, thì chuùng cöù nghe lôøi caùc vò ñoù". (30) OÂng nhaø giaøu noùi: "Thöa toå phuï AÙpraham, hoï khoâng chòu nghe ñaâu, nhöng neáu coù ngöôøi töø coõi cheát ñeán vôùi hoï, thì hoï seõ aên naên saùm hoái". (31) OÂng AÙpraham ñaùp: "OÂng Moâseâ vaø caùc Ngoân Söù maø hoï coøn chaúng chòu nghe, thì ngöôøi cheát coù soáng laïi, hoï cuõng chaúng chòu tin ñaâu".
Gôïi
yù ñeå soáng vaø chia seû Tin Möøng
Khoâng theå meán
Thieân Chuùa neáu khoâng yeâu ñoàng loaïi
Baøi Tin Möøng hoâm
nay noùi veà cuoäc phaùn xeùt cuoái cuøng nhö trong Mt 25,31-45.
Muïc ñích laø vaïch cho thaáy con ñöôøng cöùu ñoä.
Ta ñöôïc cöùu nhôø keát hôïp vôùi Thieân Chuùa.
Noäi dung cuûa Tin Möøng hoâm nay daïy ta veà ñieàu keát hôïp
ta vôùi Thieân Chuùa ngöôïc laïi vôùi ñieàu taùch rôøi ta ra khoûi
voøng tay cuûa Ngöôøi. Ñieàu
keát hôïp ta vôùi Thieân Chuùa chính laø tình yeâu: Baøi hoïc cô baûn caàn ñöôïc laõnh hoäi laø: Khoâng
theå keát hôïp vôùi Thieân Chuùa neáu taùch rôøi khoûi anh chò em
ñoàng loaïi. Khoâng theå yeâu
meán Thieân Chuùa neáu khoâng yeâu thöông ñoàng loaïi.
Hai ñieàu quan troïng maø Lôøi Chuùa muoán ta ghi loøng taïc daï
laø: 1) Moái töông quan lieân
heä giöõa ôn cöùu ñoä vaø tình yeâu ñoái vôùi ñoàng loaïi.
2) Vai troø cuûa Lôøi Chuùa trong vieäc hoaùn caûi ta.
Phaåm chaát cuûa töông
quan vôùi ngöôøi laân caän
1. - Baøi ñoïc thöù
nhaát noùi raèng "Chuùa khoâng muoán moät ai phaûi hö maát bôûi
vì Chuùa yeâu thöông moïi ñieàu Chuùa döïng neân."
Theá maø baøi Tin Möøng hoâm nay laïi cho thaáy ngöôøi giaøu
coù sa hoaû nguïc! Ñieàu ñoù
coù nghóa laø maëc daàu yù muoán cuûa Thieân Chuùa laø moïi ngöôøi
ñeàu ñöôïc cöùu nhöng vaãn coù nhöõng ngöôøi hö ñi.
Taïi sao vaäy? Lyù do vì
nhieàu ngöôøi khoâng ñeå yù tôùi söï kieän laø ôn cöùu ñoä cuûa
ta heä ôû phaåm chaát cuûa moái töông quan giöõa ta vaø ngöôøi laân
caän. Veà ñieàu naøy Tin Möøng
noùi roõ. Baøi duï ngoân hoâm
nay trình baøy cho ta thaáy hai hoaøn caûnh xem ra traùi ngöôïc nhau nhöng
trong thöïc teá khoâng nhö vaäy. Nhöõng
hoaøn caûnh ñoù chæ traùi ngöôïc nhau theo ñòa vò xaõ hoäi cuûa
hai nhaân vaät chuû yeáu: ôû
ñôøi naøy ngöôøi giaøu coù khoâng thieáu söï gì, coøn chaøng La-da-roâ
thieáu thoán moïi söï; ngöôïc laïi, trong theá giôùi beân kia La-da-roâ
laïi laø ngöôøi khoâng thieáu söï gì, coøn ngöôøi giaøu coù thieáu
thoán moïi söï! Nhöng xeùt veà
ñieàu thieát yeáu hoaøn caûnh thöïc söï cuûa hai nhaân vaät hoaøn
toaøn tröôùc sau nhö moät: ôû ñôøi naøy ngöôøi giaøu coù khoâng
thieáu söï gì nhöng laïi thieáu ñieàu thieát yeáu laø tình yeâu; nôi
theá giôùi beân kia, ngöôøi ñoù cuõng seõ xa caùch Thieân Chuùa laø
Thieân Chuùa cöùu. Coøn La-da-roâ
ñaõ töøng thieáu thoán moïi söï nhöng anh vaãn coù Thieân Chuùa neân
trong theá giôùi beân kia anh tieáp tuïc ôû vôùi Thieân Chuùa.
Taïi sao khi ôû ñôøi naøy La-da-roâ thieáu thoán caû nhöõng
ñieàu caàn thieát? Lyù do vì
ngöôøi giaøu coù thieáu tình thöông!
Do ñoù anh ngheøo La-da-roâ bò ñoái xöû nhö moät con choù.
Chính vì thieáu coâng baèng vaø tình yeâu neân ngöôøi giaøu
coù gaây neân ñau khoå vaø sæ nhuïc cho La-da-roâ.
Phaåm chaát cuûa moái töông quan giöõa ngöôøi giaøu vaø anh
La-da-roâ heát söùc tieâu cöïc, haàu nhö khoâng coù töông quan gì
caû: Ngöôøi giaøu khoâng xöû
ñoái vôùi La-da-roâ nhö ngöôøi anh em theo luaät ñaïo maø chæ xöû
ñoái vôùi La-da-roâ nhö moät con vaät.
Ngöôøi giaøu hö
maát vì thieáu tình yeâu
Chính tình yeâu thieáu
vaéng nôi ngöôøi giaøu coù ñaõ laø nguyeân nhaân khieán ngöôøi
ñoù hö maát. Ñieàu laøm phaùt
sinh ra nhöõng khoå ñau cho anh em cuõng laøm phaùt sinh ra söï hö maát
ñôøi ñôøi! (x. Mt 5.22). Ai
ñaõ töøng sôû höõu moïi söï ôû ñôøi naøy thì seõ chaúng sôû
höõu ñöôïc gì ôû ñôøi sau bôûi leõ ngöôøi ñoù ôû ñôøi
naøy ñaõ chaúng coù tình yeâu neân
cuõng chaúng coù Thieân Chuùa! Giöõa
ngöôøi ñoù vaø Thieân Chuùa laø caû moät vöïc thaúm (c.26) vì vöïc
thaúm xaõ hoäi aáy chính ngöôøi giaøu coù ñaõ ñaøo thaønh hoá saâu
giöõa baûn thaân mình vaø ngöôøi ngheøo La-da-roâ.
Söï kieän tình yeâu thieáu vaéng ñaõ choân vuøi ngöôøi giaøu
coù trong söï hö maát, ñieàu ñoù ta thaáy roõ khi so saùnh baøi Tin
Möøng hoâm nay vôùi Mt 25,31-46:
+ "Ta ñoùi maø caùc
ngöôi khoâng cho ta aên" (Mt 25,42). La-da-roâ "theøm ñöôïc nhöõng maûnh vuïn treân
baøn aên cuûa oâng aáy rôi xuoáng maø aên cho no" (Lc 16,21). La-da-roâ ñoùi khoå trong khi ngöôøi giaøo coù
"ngaøy ngaøy yeán tieäc linh ñình" (c.17).
+ "Ta laø khaùch
laï maø caùc ngöôi khoâng tieáp röôùc" (Mt 25,43).
"Laïi coù moät ngöôøi ngheøo… naèm tröôùc coång oâng
nhaø giaøu" (Lc 16,20). La-da-roâ
khoâng ñöôïc tieáp ñoùn nôi nhaø ngöôøi giaøu coù neân phaûi naèm
ngoaøi coång, chæ coù baày choù ñeán lieám laùp.
+ "Ta traàn truoàng
maø caùc ngöôi khoâng cho maëc" (Mt 25,43).
Ngöôøi giaøu coù, ngöôïc laïi "maëc toaøn luïa laø gaám
voùc" (Lc 16,19). La-da-roâ
bò loaïi ra ngoaøi coång aên maëc raùch röôùi.
+ "Ta ñau yeáu…
maø caùc ngöôi ñaõ khoâng thaêm vieáng" (Mt 25,43).
La-da-roâ vôùi "muïn nhoït ñaày mình", theá maø ngöôøi
giaøu coù chaúng quan taâm. Chæ
coù luõ "choù ñeán lieám gheû choác anh ta."
Vì vaäy caùc ngöôøi ñoù "seõ phaûi vaøo cöïc hình
ñôøi ñôøi" (Mt 25,46): Thieân
Chuùa khoâng theå chaáp nhaän ñeå loaøi ngöôøi chuùng ta ñoái xöû
vôùi nhau moät caùch phi nhaân. Ñeå
hieåu ñieàu ñoù ta caàn hieåu keá hoaïch maø Chuùa Cha ñaõ aán
ñònh töø ban ñaàu. Ngaøi coù
yù cho loaøi ngöôøi neân nhö moät gia ñình ñöôïc môøi goïi keát
hôïp vôùi Ba Ngoâi Thieân Chuùa. Do
ñoù Ngaøi ñaõ sai Con Moät Ngaøi laø Ñöùc Gieâsu ñeán qui tuï moïi
ngöôøi laïi thaønh moät thaân theå duy nhaát vôùi Ñöùc Gieâsu laø
ñaàu, vaø vôùi moïi ngöôøi laø chi theå cuûa Ñöùc Gieâsu. Chuùng ta chæ laø moät trong Ñöùc Gieâsu Kitoâ.
Ta ñöôïc nhaän chìm trong Ba Ngoâi vôùi tö caùch laø thaân
theå cuûa Ñöùc Gieâsu. Ñoù
laø hình aûnh noùi leân ñöôïc chuùt naøo ñoù veà söï thaät
ñöôïc maïc khaûi laø: chuùng ta ñeàu laø anh chò em vôùi nhau
trong Ñöùc Gieâsu Kitoâ tôùi möùc coù theå noùi nhö
thaùnh toâng ñoà Phaoloâ raèng anh chò em "tuy nhieàu nhöng
chæ laø moät thaân theå trong Ñöùc Kitoâ, ai naáy lieân ñôùi vôùi
nhau nhö nhöõng boä phaän cuûa moät thaân theå" (Rm 12,5).
Ñoù laø lyù do saâu thaúm thuùc ñaåy ta xöû ñoái vôùi nhau
nhö anh chò em vaø yeâu thöông nhau tôùi möùc coù theå hy sinh tính
maïng vì nhau (Ga 15,13).
Phaåm chaát cuûa töông
quan döïa treân tình yeâu
2. - Ñöøng töôûng tôùi
söï soáng ñôøi ñôøi nhö laø moät cuoäc soáng chæ baét ñaàu sau
khi ta cheát vì söï soáng aáy phaûi baét ñaàu trong xaõ hoäi traàn
theá naøy. Chính caùi theá giôùi
ta ñang soáng naøy caàn ñöôïc cöùu. Ta ñöôïc môøi goïi ñeå baét ñaàu soáng söï soáng
treân trôøi ngay ôû döôùi ñaát naøy.
Baèng caùch naøo? Thöa
baèng caùch lieân læ ñoåi môùi phaåm chaát cuûa nhöõng moái töông
quan ta coù ñoái vôùi tha nhaân. Phaåm
chaát aáy phaûi döïa treân tình yeâu.
Ñieàu vöøa noùi xem
ra deã nhöng laïi raát khoù thöïc hieän!
Laøm theá naøo thöïc hieän ñöôïc?
Chính Ñöùc Gieâsu traû lôøi caâu hoûi ñoù khi ngöôøi giaøu
coù xin cho anh La-da-roâ ñaõ cheát hieän veà ñeå caûi hoaù nhöõng
ngöôøi anh em coøn soáng. Ñöùc
Gieâsu traû lôøi qua toå phuï AÙp-ra-ham raèng "Chuùng ñaõ coù
oâng Moâseâ vaø caùc ngoân söù thì chuùng cöù nghe lôøi caùc vò
aáy" (Lc 16,29). Ñöùc Gieâsu
cuõng noùi ñieàu ñoù vôùi chuùng ta hoâm nay laø: Ñöøng chôø xaûy
ra nhöõng pheùp laï ñeå baét ñaàu meán Chuùa vaø yeâu ngöôøi!
Haõy môû saùch Phuùc AÂm ra seõ thaáy ôû ñoù baøi hoïc veà
yeâu thöông. Ñöùc Gieâsu thöôøng
khuyeán caùo ngöôøi ta ñöa lôøi Ngöôøi daïy ra thöïc thi: "Haõy
laøm nhö vaäy thì seõ ñöôïc soáng" (Lc 10,28-37).
Bieán ñoåi ghen tò
thaønh yeâu thöông
"Tònh vaø toâi laáy
nhau ñöôïc moät naêm. Theo tuïc
leä thoân queâ, toâi phaûi ôû chung vôùi cha meï choàng sau ngaøy cöôùi.
Vì ôû chung neân chuùng toâi khoâng phaûi mua saém gì caû."
"Ñeán löôït em
choàng laäp gia ñình thì nhaø ñaõ chaät vaø vôï choàng chuù phaûi
doïn sang laøng beân caïnh. Hoï
phaûi saém söûa ñuû thöù. Toâi
caûm thaáy ghen töùc khi thaáy hoï ñöôïc mua saém taát caû vaät duïng
hoï muoán."
"Toâi chôït nhôù
tôùi Lôøi Chuùa Gieâsu daïy laø "Ngöôi phaûi yeâu meán ngöôøi
laân caän nhö chính mình ngöôi." (Mc 12,31).
Toâi hieåu ngay raèng nhu caàu cuûa gia ñình chuù em laø nhu caàu
cuûa toâi vaø toâi neân toû ra vui möøng khi thaáy hoï coù ñuû tieän
nghi vaät chaát. Leõ ra toâi
phaûi ñaët mình vaøo hoaøn caûnh cuûa hoï vaø vui möøng nhö chính
hoï. Toâi baét ñaàu yeâu meán
hoï vaø coá gaéng laøm baát cöù ñieàu gì ñeå giuùp ñôõ hoï.
Vì coù chuùt kinh nghieäm veà nhöõng thöù caàn duøng trong nhaø,
neân toâi ñeà nghò hoï neân mua nhöõng ñoà caàn thieát vaø thích
hôïp cho hoï nhaát."
"Toâi thöïc söï
caûm nghieäm ñöôïc raèng chính Lôøi Chuùa ñaõ bieán ñoåi loøng
ghen tò cuûa toâi thaønh tình thöông."
Lôøi Chuùa ñoùng
vai thieát yeáu
Maãu chuyeän vöøa keå
do chò Tònh cho thaáy Lôøi Chuùa ñoùng vai troø thieát yeáu trong vieäc
hoaùn caûi loøng ngöôøi: Lôøi
Chuùa mang laïi söùc maïnh vaø aùnh saùng giuùp ta ra khoûi tính ích
kyû ñeå coù theå yeâu thöông. Coù
nhöõng Kitoâ höõu choïn moät caâu Phuùc AÂm moãi tuaàn ñeå ñöa
ra thöïc thi. Thöïc ra moïi
Kitoâ höõu ñeàu neân laøm nhö vaäy haàu mang laïi phaåm chaát cho
ñôøi soáng haøng ngaøy cuûa mình.
Moät
soá caâu hoûi gôïi yù
1.
a) Coù nhöõng ngöôøi chaêm lo ñoïc kinh, xem leã nhöng chaúng
quan taâm gì ñeán tình yeâu ñoái vôùi tha nhaân:
Hoï khoâng buoàn noùi chuyeän vôùi ngöôøi naøy vaø hay chæ
trích ngöôøi kia, laïi coøn caõi coï vôùi ngöôøi khaùc nöõa.
b) Ngöôïc
laïi, coù nhöõng ngöôøi chaêm lo vieäc thieän nhöng chaúng ñeå yù
ñeán moái töông quan vôùi Thieân Chuùa trong caàu nguyeän.
Baïn thöû xeùt mình xem baïn thuoäc loaïi ngöôøi naøo?
Loaïi a? Loaïi b?
Hay laø loaïi naøo khaùc?
2. Lôøi Chuùa coù vai troø naøo ñoái vôùi ñôøi soáng ñöùc tin cuûa baïn? Baïn coù kinh nghieäm naøo veà Lôøi Chuùa aûnh höôûng saâu ñoái vôùi baïn hay ñoái vôùi moät ngöôøi nhö chò Tònh noùi treân chaêng?