Ngaøy
1 thaùng 7 naêm 2001
Chuùa
Nhaät 13 Thöôøng Nieân Naêm C
Ñoïc Tin Möøng Lc 9,51-62
(51)
Khi ñaõ tôùi ngaøy Ñöùc Gieâsu ñöôïc röôùc leân trôøi, Ngöôøi
nhaát quyeát ñi leân Gieârusalem. (52) Ngöôøi sai maáy söù giaû ñi
tröôùc. Hoï leân ñöôøng vaø vaøo moät laøng ngöôøi Samari ñeå
chuaån bò cho Ngöôøi ñeán. (53) Nhöng daân laøng khoâng ñoùn tieáp
Ngöôøi, vì Ngöôøi ñang ñi veà höôùng Gieârusalem. (54) Thaáy theá,
hai moân ñeä Ngöôøi laø oâng Giacoâbeâ vaø oâng Gioan noùi raèng:
"Thöa Thaày, Thaày coù muoán chuùng con khieán löûa töø trôøi
xuoáng thieâu huyû chuùng noù khoâng?" (55) Nhöng Ñöùc Gieâsu
quay laïi quôû maéng caùc oâng. (58) Roài Thaày troø ñi sang laøng
khaùc.
(57)
Thaày troø coøn ñang ñi treân ñöôøng, thì coù keû thöa Ngöôøi
raèng: "Thöa Thaày, Thaày ñi ñaâu, toâi cuõng xin ñi theo".
(58) Ngöôøi traû lôøi: "Con choàn coù hang, chim trôøi coù toå,
nhöng Con Ngöôøi khoâng coù choã töïa ñaàu".
(59)
Ñöùc Gieâsu noùi vôùi moät ngöôøi khaùc: "Anh haõy theo toâi
!" Ngöôøi aáy thöa: "Thöa Thaày, xin cho pheùp toâi veà choân
caát cha toâi tröôùc ñaõ". (60) Ñöùc Gieâsu baûo: "Cöù
ñeå keû cheát choân keû cheát cuûa hoï. Coøn anh, anh haõy ñi loan
baùo Trieàu Ñaïi Thieân Chuùa".
(61) Moät ngöôøi khaùc nöõa laïi noùi: "Thöa Thaày, toâi xin theo Thaày, nhöng xin cho pheùp toâi töø bieät gia ñình tröôùc ñaõ". (62) Ñöùc Gieâsu baûo: "Ai ñaõ tra tay caàm caøy maø coøn ngoaùi laïi ñaøng sau, thì khoâng thích hôïp vôùi Nöôùc Thieân Chuùa".
Gôïi yù ñeå soáng vaø chia seû Tin Möøng
THIEÂN
CHUÙA NOÙI TIEÁNG NAØO ?
Ngaøy
xöa coù moät chuù beù sinh ra ôû Trung Ñoâng laáy teân laø A-Minh-Uyeån
(Emmanuel). Chuù laø moät caäu
beù saéc saûo luoân neâu nhöõng caâu hoûi khieán moïi ngöôøi phaûi
suy nghó ñeå traû lôøi. Hoâm
noï, caäu hoûi thaày giaùo: "Thöa Thaày, Thieân Chuùa noùi baèng
thöù tieáng naøo vaäy Thaày?" Thaày
giaùo suy nghó moät hoài laâu roài cuõng phaûi thuù thöïc raèng Thaày
khoâng ñöôïc bieát. Keá ñeán
caäu hoûi nhöõng baäc laõo thaønh trong laøng nhöng hoï cuõng ñeàu
chòu thua. Caäu caøng toø moø
vaø thaéc maéc theâm. Caäu ñi
khaép xöù ñeå hoûi xem coù ai bieát ñöôïc Thieân Chuùa noùi baèng
thöù tieáng naøo khoâng? Moïi
ngöôøi ñeàu laéc ñaàu vôùi hai chöõ "khoâng bieát".
Daãu
vaäy, caäu Uyeån vaãn thaâm tín coù ngöôøi bieát ñieàu aáy.
Vì theá caäu ñaõ leân ñöôøng ñeán vôùi nhöõng quoác gia
vaø caû nhöõng ñòa luïc khaùc nöõa, luoân vôùi caâu hoûi treân
moâi laø: "Thieân Chuùa noùi vôùi chuùng ta baèng ngoân ngöõ naøo?"
Ngoân
ngöõ Tình Yeâu laø chính Ngöôøi Con Moät (Ga 3,16)
Xaûy
ra moät ñeâm noï, caäu Uyeån bò kieät söùc vì cuoác boä quaù nhieàu.
Caäu ñöùng tröôùc moät thoân laøng goïi laø Beâlem neân döøng
laïi ñeå tìm nôi ngaû löng. Khoâng
may cho caäu vì ñeâm aáy taïi Beâlem caùc quaùn troï ñeàu chaät ních
nhöõng ngöôøi. Caäu boù buoäc
phaûi tìm choã taïm truù nôi moät caùi hang döôùi söôøn nuùi.
Nhöng laï luøng caäu nhìn vaøo hang thì thaáy ñaõ coù moät ñoâi
vôï choàng vôùi moät haøi nhi ñeán taïm truù tröôùc caäu!
Baø meï treû ñaõ vui veû ñoùn tieáp caäu moät caùch nieàm nôû.
Ñieàu laï luøng hôn nöõa laø ngöôøi meï naøy khoâng nhöõng
bieát teân caäu ñích danh maø coøn bieát caû muïc ñích cuûa cuoäc
haønh trình caäu ñang theo ñuoåi! Baø
noùi: "Caäu Uyeån, caäu vaøo ñaây nhaäp boïn vôùi gia ñình cuûa
caäu; ñaây cuõng laø gia ñình daønh cho moïi ngöôøi!
Haõy keå nhö caäu ñaõ ñaït tôùi ñích sau moät cuoäc haønh
trình daøi. Caäu boân ba khaép
theá giôùi laø ñeå hoûi xem Thieân Chuùa noùi thöù tieáng naøo phaûi
khoâng? Thì ñaây, haõy nhaän
ra thöù ngoân ngöõ maø Thieân Chuùa duøng.
Ñoù chính laø ngoân ngöõ cuûa tình yeâu:
Thieân Chuùa quaù yeâu theá gian ñeán noãi ñaõ ban Con Moät Ngöôøi"
(Ga 3,16).
Traùi
tim caäu Uyeån traøo daâng nieàm xuùc ñoäng.
Caäu voäi vaøng phuïc laïy tröôùc haøi nhi vôùi hai haøng leä
tuoân traøo. Giôø ñaây caäu
nhaän ñöôïc caâu traû lôøi moät caùch heát söùc soáng ñoäng:
Thieân Chuùa thöïc söï noùi baèng ngoân ngöõ cuûa tình yeâu
ñeå ôû ñaâu vaø vaøo thôøi ñaïi naøo loaøi ngöôøi cuõng coù
theå hieåu ñöôïc.
Caäu
Uyeån coøn ôû laïi hang Beâlem theâm vaøi ngaøy ñeå giuùp ñôõ
Maria vaø thaùnh Giuse, nhaát laø ñeå chieâm ngöôõng haøi nhi Gieâsu
môùi sinh ra laø hieän thaân cuûa tình yeâu Thieân Chuùa!
Caäu ñöôïc ñaùnh ñoäng raát nhieàu khi nghó tôùi chính baûn
thaân caäu cuõng coù theå tham gia vieäc loan baùo Tin Möøng cho moïi
ngöôøi baèng chính ngoân ngöõ cuûa tình yeâu laø ngoân ngöõ maø
Thieân Chuùa ñaõ duøng.
Caâu
chuyeän vöøa keå gioáng nhö moät nguï ngoân giuùp ta hieåu baøi Tin
Möøng hoâm nay. Vaán ñeà
ñöôïc ñaët ra khoâng chæ laø bieát Thieân Chuùa duøng ngoân ngöõ
naøo ñeå noùi vôùi loaøi ngöôøi.
Gay caán hôn chính laø laøm theá naøo ñeå loaøi ngöôøi
ñöôïc hoaùn caûi haàu duøng ngoân ngöõ Thieân Chuùa ñaõ duøng
trong töông quan vôùi Thieân Chuùa cuõng nhö vôùi nhau.
Do ñoù vieäc huaán luyeän caùc moân ñeä laø ñieàu thieát yeáu.
Ta thaáy baøi Tin Möøng hoâm nay minh hoïa ñieàu ñoù moät caùch
raát roõ neùt.
Tröôùc
heát neân nhaän ñònh raèng töø moân ñeä ñöôïc söû duïng hoïa
hieám trong Cöïu Öôùc (Is 8,16; 50,4; 54,13).
Nhöõng ngöôøi thaùp tuøng ngoân söù EÂlia, EÂliseâoâ hoaëc
Gieâreâmia, ñöôïc goïi laø nhöõng toâi taù (mechaâreùt) thay vì
laø nhöõng moân ñeå (tamid) trong tieáng Hipri.
Trong
Taân Öôùc töø "moân ñeä" (matheùteøs trong Hy Laïp) chæ
xuaát hieän trong caùc saùch Tin Möøng vaø saùch Coâng Vuï Toâng Ñoà.
ÔÛ ñaây töø naøy khoâng bao giôø chæ veà ngöôøi hoïc troø
ñeán chæ ñeå laõnh nhaän kieán thöùc nhöng ñeán ñeå soáng gaén
boù vôùi moät baûn vò. Baøi
Tin Möøng hoâm nay cho thaáy phaåm chaát cuûa söï gaén boù maø
Ñöùc Gieâsu chôø ñôïi nôi ngöôøi moân ñeä cuûa Ngöôøi.
Trong
Do Thaùi Giaùo ngöôøi ta choïn ñeán hoïc vôùi nhöõng baäc thaày
goïi laø rap-bi vì söï uyeân baùc cuûa nhöõng vò naøy, bôûi leõ
ngöôøi ta muoán trôû neân nhöõng baäc thaày noåi nang nhö hoï.
Rieâng vôùi Ñöùc Gieâsu, chính Ngöôøi goïi ñeå nhöõng ngöôøi
ñaùp laïi trôû neân moân ñeä cuûa Ngöôøi (Mc 1,17v.v).
Hoï caàn phaûi soáng gaén boù vôùi baûn vò Ñöùc Gieâsu (Ga
6,60-71) haàu trôû neân nhöõng chöùng nhaân cuûa Ngöôøi vôùi caùi
giaù hoï phaûi traû laø phaûi lieàu maát maïng soáng mình vì Ngöôøi
(Lc 14,26).
Ñieàu
kieän ngoân ngöõ Tình Yeâu laø Thaäp giaù treân vai (Lc 14,27)
Moân
ñeä cuûa Chuùa Gieâsu laø ngöôøi ñeå Chuùa laõnh ñaïo mình treân
ñöôøng leân Gieârusalem. Gieârusalem
chính laø nôi Chuùa chòu khoå hình thaäp giaù vaø chòu cheát, qua ñoù
Chuùa trôû neân Moâseâ môùi trong cuoäc laõnh ñaïo daân môùi cuûa
Thieân Chuùa tieán vaøo Ñaát Höùa.
Gieârusalem cuõng laø trung taâm cuûa leã Hieän Xuoáng laøm phaùt
sinh ra Giaùo Hoäi cuûa Chuùa Kitoâ. Luca
cho thaáy dung maïo cuûa Chuùa Gieâsu toû ra gaân guoác moät caùch
quyeát lieät tröôùc caùi cheát ñang chôø ñôïi Ngöôøi taïi Gieârusalem
(c.5). Chính treân ñöôøng leân
Gieârusalem, Chuùa Gieâsu noùi vôùi ñaùm ñoâng veà ñieàu kieän trôû
neân moân ñeä cuûa Ngöôøi laø: "Ai khoâng vaùc thaäp giaù mình
maø ñi theo toâi, thì khoâng theå laøm moân ñeä cuûa toâi." (Lc
14,27).
Ñieàu
maø caùc moân ñeä Chuùa Gieâsu tröôùc tieân phaûi hoïc cuøng Thaày
mình laø coù loøng hieàn haäu vaø khieâm nhöôøng (Mt 11,29).
Ñoù laø ñieàu tieân quyeát veà Thaày Gieâsu maø caùc moân ñeä
phaûi laøm chöùng. Hai moân ñeä
Giacoâbeâ vaø Gioan bò Thaày Gieâsu quôû maéng (c.35) chính vì hai oâng
ñaõ haønh xöû theo göông ngoân söù EÂlia (2V 1,10-12) thay vì theo göông
Thaày Gieâsu. Thaày töø khöôùc
vieäc khieán löûa töø trôøi xuoáng thieâu huûy nhöõng ngöôøi
Samari khoâng ñoùn tieáp Thaày. Chính
Thaày soáng moái phuùc hieàn laønh (Mt 5,4) ñeå coù theå daïy ngöôøi
ta ñaït tôùi haïnh phuùc.
Phaûi
loaïi boû moïi aûo töôûng veà mình khi böôùc theo Thaày Gieâsu.
Ai ñoù ñoaùn chaéc vôùi Thaày raèng "Thaày ñi ñaâu toâi
cuõng xin ñi theo" (c.57). Nhöng
Thaày Gieâsu cho ngöôøi aáy bieát veà hoaøn caûnh thöïc teá Thaày
ñang soáng trong cuoäc haønh trình. Thaày
boû laïi ñaøng sau taát caû nhöõng gì con ngöôøi bình thöôøng coù
theå höôûng, nhö maùi aám gia ñình, nhaø cöûa vaø nhöõng tieän
nghi khaùc. Chim trôøi coøn coù
toå. Con choàn coøn coù hang.
Rieâng Con Ngöôøi laø Thaày Gieâsu, chaúng coù gì ñeå nöông
töïa caû. Vaäy ngöôøi moân
ñeä cuûa Thaày caàn phaûi xeùt xem mình coù böôùc theo moät baäc
Thaày sieâu thoaùt nhö vaäy hay mình ñang ñeo ñuoåi ñieàu gì khaùc
khoâng phaûi laø Thaày Gieâsu chaêng.
Ngöôøi
thöù hai ñöôïc chính Thaày Gieâsu môøi goïi böôùc theo Thaày
(c.59) nhöng ngöôøi aáy neâu ñieàu kieän laø phaûi chôø moät thôøi
gian ñeå choân taùng ngöôøi boá tröôùc ñaõ.
Lôøi khuyeân cuûa Thaày Gieâsu laø "Cöù ñeå keû cheát
choân keû cheát" (c.60). Thaày
coù yù daïy raèng nhöõng ai khoâng ñaùp laïi lôøi môøi cuûa Tin Möøng
thì keå nhö hoï laø nhöõng con ngöôøi cheát veà phaàn thieâng lieâng;
hoï coù dö thôøi giôø lo choân caát nhöõng ngöôøi quaù coá.
Ngöôøi
thöù ba gioáng nhö ngöôøi thöù nhaát ôû söï saün saøng trôû neân
moân ñeä cuûa Thaày Gieâsu nhöng laïi gioáng nhö ngöôøi thöù hai
ôû choã ngöôøi aáy neâu theâm ñieàu kieän cho söï saün saøng
ôû treân. Vaø ñieàu kieän ñoù
gôïi laïi vieäc ngoân söù EÂlia keâu goïi EÂliseâoâ böôùc theo mình.
OÂng naøy ñang lo caøy 12 caëp boø thì ngoân söù EÂlia ñeán
neùm aùo choaøng treân oâng nhö daáu chæ cuûa lôøi môøi goïi böôùc
theo mình. EÂliseâoâ chæ xin
veà nhaø hoân töø bieät boá meï tröôùc khi leân ñöôøng.
Ngoân söù EÂlia ñoàng yù ngöôïc laïi vôùi thaùi ñoä döùt
khoaùt maø Thaày Gieâsu ñoøi hoûi nôi keû muoán theo mình.
Tra tay caàm caøy cho Nöôùc Thieân Chuùa coù nghóa laø phaûi
hy sinh: vieäc ñoù khoâng cho pheùp ñöông söï buoâng theo baát cöù
söï chia trí naøo. Böôùc
theo Chuùa Gieâsu coù nghóa laø nhieät thaønh, lao taùc cho Nöôùc cuûa
Thieân Chuùa; vieäc aáy coù vò theá öu tieân vöôït treân moïi tình
caûm bình thöôøng cuûa gia ñình.
Noùi
toùm laïi, ngoân ngöõ cuûa tình yeâu cuûa Thaày Gieâsu laø thöù
ngoân ngöõ maõnh lieät ñoøi ngöôøi moân ñeä phaûi quaû caûm vaø
döùt khoaùt ñeå coù theå hy sinh maïng soáng mình vì ngöôøi mình
yeâu (Ga 15,13).
Moät soá caâu hoûi gôïi yù
1.
Chính vôùi ñaùm ñoâng, Chuùa Gieâsu ñaõ noùi "Ai khoâng
vaùc thaäp giaù mình maø ñi theo toâi, thì khoâng theå laøm moân ñeä
cuûa toâi." (Lc 14,27). Baïn
nghó ñaùm ñoâng ñoù coù bao goàm baïn laø Kitoâ höõu chaêng?
Vaäy baïn hieåu vaùc thaäp giaù mình maø theo Chuùa ñieàu ñoù
bao goàm nhöõng gì? Ñieàu ñoù
coù bao goàm söùc khoûe, yeáu ñau vaø nhöõng hoaøn caûnh rieâng cuûa
baïn chaêng?
2. Hai moân ñeä Giacoâbeâ vaø Gioan khi muoán khieán löûa töø trôøi xuoáng thieâu huûy ngöôøi Samari, caùc oâng loãi giôùi raên naøo trong ñaïo? Leõ ra caùc oâng phaûi thöïc thi moái phuùc naøo ñeå neân gioáng Thaày Gieâsu?