Anh em haõy coù loøng
nhaân töø, nhö Cha anh em Ñaáng nhaân
töø. Anh em ñöøng xeùt ñoaùn,
thì anh em seõ khoâng bò Thieân chuùa
xeùt ñoaùn. Anh em ñöøng leân
aùn, thì seõ khoâng bò Thieân Chuùa
leân aùn. Anh em haõy tha thöù, thì
seõ ñöôïc Thieân Chuùa thöù
tha. Anh em haõy cho, thì seõ ñöôïc
Thieân Chuùa cho laïi. Ngöôøi ta seõ
ñong cho anh em ñaáu ñuû löôïng
ñaõ daèn, ñaõ laéc vaø
ñaày traøn, maø ñoå vaøo
vaït aùo anh em. Vì anh em ñong baèng
ñaáu naøo, thì Thieân Chuùa seõ
ñong laïi cho anh em baèng ñaáu aáy".
Moät ñòa ñieåm truyeàn giaùo naèm cheânh veânh treân söôøn nuùi heo huùt nôi cao nguyeân Trung Hoa luïc ñòa. Ñoù laø moät ñieåm truyeàn giaùo cuûa caùc cha thöøa sai Milanoâ, nöôùc Italia.
Ñòa ñieåm truyeàn giaùo naøy goàm moät beänh xaù vaø moät nhaø moà coâi daønh cho caùc em gaùi do caùc nöõ tu Italia troâng coi. Caùc linh muïc thöøa sai ít khi coù maët vì phaûi thöôøng xuyeân ñi laøm muïc vuï ôû xa. Do ñoù, caùc nöõ tu ñaûm traùch moïi vieäc khoâng nhöõng lieân quan tôùi beänh nhaân vaø caùc em moà coâi, nhöng coøn nhieàu vieäc khaùc nöõa, nhö daïy giaùo lyù, toå chöùc nhöõng giôø ñoïckinh. Ñoù laø vaøo naêm 1951, khi caùc thöøa sai chöa bò truïc xuaát khoûi Trung Hoa.
Nghe Bieát Veà Caùc Nöõ Tu
Nghe bieát veà loøng toát cuûa caùc nöõ tu neân beänh nhaân nhieàu nôi tìm ñeán beänh xaù ñeå ñöôïc caùc chò khaùm beänh vaø phaùt thuoác. Rieâng caùc beù gaùi ñöôïc ñöa tôùi vieän moà coâi phaàn lôùn chæ vì cha meï quaù ngheøo khoâng theå nuoâi chuùng ñöôïc. Nhöng cuõng coù moät soá em bò boû rôi vì nhöõng lyù do khaùc. Duø sao ôû ñaây caùc em ñöôïc lôùn leân trong nieàm tin vaøo Thieân Chuùa quan phoøng trong cuï theå döôùi söï saên soùc taän tuïy cuûa caùc nöõ tu. Ngoaøi giôø hoïc chöõ vaø hoïc giaùo lyù, caùc em coøn ñöôïc daïy ngheà ñan, theâu vaø deät.
Neáp soáng traàm laëng cuûa nhaø moà coâi ôû nôi heûo laùnh naøy khoâng khaùc chi neáp soáng cuûa moät ñan vieän, goàm coù hoïc haønh, laøm vieäc vaø caàu nguyeän. Moãi buoåi chieàu ngöôøi ta ñeàu nghe lôøi kinh vang leân töø cöûa mieäng caùc em moà coâi "Laïy Chuùa Gieâsu beù thô, con yeâu meán Chuùa!"
Boãng Xuaát Hieän Toaùn Ngöôøi Vuõ Trang
Nhöng vaøo moät buoåi chieàu möa, taïi nhaø moà coâi boãng xuaát hieän moät toaùn ngöôøi ñaøn oâng coù vuõ trang. Hoï ñöùng ngheânh ngang tröôùc maët caùc chò, suùng caàm trong tay, mieäng quaùt thaùo: "Muoán soáng thì ñöùng im!"
Ñaùm ngöôøi vuõ trang naøy aên maëc nöûa daân söï nöûa binh só: chaân mang giaày, baép veá quaán vaûi, beân trong maëc aoù gi-leâ, beân ngoaøi choaøng aùo maêng-toâ, ñaàu ñoäi muõ löôõi trai. Caùc nöõ tu thaàm nghó "thoâi laïi bò cöôùp roài!"
Teân chæ huy ra leänh cho ñaøn em troùi caùc nöõ tu laïi. Thaáy boïn cöôùp thoâ baïo duøng giaây thöøng troùi caùc chò, caùc em moà coâi oøa leân khoùc roài chaïy laïi naém laáy aùo doøng cuûa caùc chò maø keâu "Chò ôi! Chò ôi!" Boïn cöôùp lieàn quaùt thaùo vaø ñaåy caùc em chuùi xuoáng ñaát. Caùc em khieáp sôï chæ coøn bieát chaïy vaøo nhaø thôø keâu leân cuøng Chuùa "Chuùa Gieâsu beù thô ôi! Chuùa Gieâsu beù thô ôi!"
"Maáy Laõo Giaùm Muïc Phaûi Traû Cho Tao Soá Tieàn Lôùn"
Trong khi ñoù boïn cöôùp baét ñaàu tra khaûo caùc chò. Teân chæ huy quaùt: "Caùc muï laø ngöôøi Taây, phaûi khoâng?" Caùc nöõ tu traû lôøi: "Chuùng toâi laø ngöôøi Italia." Teân caàm ñaàu cöôøi ñaéc chí: "Höø, toát laém. Phen naøy maáy laõo Giaùm Muïc phaûi traû cho chuùng tao moät khoaûn tieàn lôùn. Neáu khoâng chòu, tao seõ caét coå töøng muï moät." Vöøa noùi haén vöøa cöùa soáng dao vaøo coå moät chò. Caû boïn cöôøi hoâ hoá. Keá ñeán laø maøn cöôùp phaù vieän moà coâi vaø beänh vieän.
Khi aáy coù ngöôøi ñöa tin beänh ñaäu muøa ñang lan traøn ôû vuøng Latan, saøo huyeät cuûa ñaûng Haéc Long laø ñaûng cöôùp caïn ñaõ töøng gieát nhieàu ngöôøi. Teân ñaàu ñaûng baét ñaøn em môû caùc thuøng thuoác chuùng vöøa cöôùp ñöôïc. Nhöng chuùng thaát voïng vì toaøn laø thuoác vôùi nhaõn hieäu Italia, chaúng ai ñoïc ñöôïc! Haén vöøa vaát maáy hoäp thuoác vaøo thuøng, vöøa giaän döõ laåm baåm: "Voâ ích! Coù gôûi ba thöù quæ naøy veà cho ñaûng Haéc Long cuõng chaúng ai bieát söû duïng!" Ngöøng moät chuùt, haén noùi tieáp: "Phaûi kieám cho ra moät baùc só Taây Phöông môùi ñöôïc."
"Haõy Ñi Theo Caùi OÂng Chuùa Bò Ñoùng Ñinh Cuûa Muï"
Khi aáy chò Nga (Natalia), nöõ tu treû nhaát cuûa ñòa ñieåm truyeàn giaùo noùi vôùi teân chæ huy "Toâi laø y taù. Toâi bieát caùc teân thuoác vaø caùch duøng" Haén nhìn chò Nga vôùi caëp maét nghi ngôø: "Muï bieát chöõa beänh ñaäu muøa ñen aø?" Tröôùc caâu hoûi vöøa khieâu khích laïi vöøa khinh baït, chò Nga ñieàm tónh traû lôøi: "Vaâng, toâi bieát." Haén hoûi tieáp: "Vaäy muï coù bieát beänh ñaäu muøa ñen laø beänh gieát ngöôøi khoâng?" Chò Nga traû lôøi: "Toâi bieát chöù!" Haén laïi hoûi: "Theá muï daùm tình nguyeän ñeán Latan sao?" Chò Nga dòu daøng traû lôøi: "Neáu oâng muoán, toâi saün saøng ñeán cöùu soáng daân chuùng vuøng Latan." Haén lieàn töôi neùt maët nhöng cuõng vaãn ra boä khinh baït: "Ñöôïc roài, vaäy muï haõy ñi theo caùi oâng Chuùa bò ñoùng ñinh cuûa muï ñi."
Quaû laø giaây phuùt caûm ñoäng khi chò Nga nhìn töøng chò em coù theå laø laàn choùt: "Xin caùc chò caàu nguyeän cho em, chuùng ta heïn gaëp nhau treân trôøi!" Thaáy tay mình coøn bò troùi, chò Nga noùi vôùi boïn cöôùp: "Xin caùc oâng côûi troùi cho toâi chöù!"
Ñoaøn ngöôøi rôøi cöù ñieåm truyeàn giaùo vaø xuoáng nuùi. Boùng daùng chò Nga nöõ tu cöù xa daàn roài maát huùt sau khuùc ñöôøng doác döôùi naéng chieàu cuûa vuøng cao nguyeân Trung Quoác.
Caâu chuyeän noùi treân töï nhieân laøm cho yù nghóa cuûa baøi Tin Möøng hoâm nay trôû neân soáng ñoäng. Lôøi Chuùa Gieâsu daäy caùc moân ñeä xöa veà yeâu thöông ñoái laïi vôùi thuø gheùt, chuùc laønh ñoái laïi vôùi nguyeàn ruûa, v.v… xem ra khoâng coøn laø nhöõng lôøi tröøu töôïng. Lôøi ñoù nhôø söùc maïnh cuûa Chuùa Thaùnh Linh nhö ñaõ maëc laáy xaùc phaøm nôi moät soá nöõ tu, ñaëc bieät laø nôi chò Nga. Ngöôïc laïi, söï döõ cuõng thaáy noåi baät nôi boïn cöôùp, nhaát laø nôi teân laøm ñaàu chuùng. Ñieàu laï luøng laø laøm sao teân naøy ñaõ coù theå noùi leân ñöôïc maáu choát saâu thaúm nhaát khoâng nhöõng cuûa caâu chuyeän nhöng cuûa troïn ñôøi tu khi haén noùi vôùi chò Nga coøn bò troùi tay raèng: "Vaäy muï haõy ñi theo caùi oâng Chuùa bò ñoùng ñinh cuûa muï ñi!"
Maáu Choát Laøm Saùng Toû Tin Möøng
Quaû thaät theo saùt goùt böôùc Chuùa Gieâsu chính laø lyù töoûng cuûa moïi Kitoâ höõu, tuy moãi ngöôøi moãi caùch khaùc nhau vaø caùc tu só coù caùch rieâng cuûa tu só trong vieäc theo chaân Ngöôøi. Duø sao, theo saùt goùt böôùc Chuùa Gieâsu chính laø maáu choát ñeå laøm saùng toû baøi Tin Möøng hoâm nay.
Baøi Tin Möøng hoâm nay chæ laø moät ñoaïn cuûa baøi giaûng khai tröông veà Nöôùc cuûa Thieân Chuùa maø Ñöùc Gieâsu ñeán ñeå thieát laäp nôi baûn thaân Ngöôøi. Nöôùc ñoù khoâng ñöôïc thieát laäp döïa vaøo löïc löôïng cuûa binh huøng töôùng maïnh nhöng döïa vaøo söùc haáp daãn cuûa chính Thieân Chuùa ngang qua ngöôøi Con ñaõ ñöôïc Thieân Chuùa tuyeån choïn ñeå ai naáy vaâng nghe lôøi Ngöôøi (Lc 9,35).
Hai chöõ moân ñeä (nguyeân ngöõ Hy Laïp mathetes) trong caùc saùch Tin Möøng vaø Coâng Vuï khoâng chæ coù nghóa laø hoïc troø nhaän laáy lôøi daïy cuûa Thaøy. ÔÛ ñaây phaûi hieåu laø ngöôøi coù töông quan maät thieát haún vôùi moät baûn vò. Moät caùch ñích xaùc hôn, moân ñeä laø ngöôøi ñöôïc Ñöùc Gieâsu goïi, neân ngöôøi ñoù böôùc theo Ngöôøi (Lc 9,57-62). Vaø böôùc theo Ñöùc Gieâsu töùc laø böôùc vaøo Vöông Quoác cuûa Thieân Chuùa ñaõ coù nôi baûn thaân Ñöùc Gieâsu. Vaäy ngöôøi moân ñeä seõ gaén boù vôùi chính soá phaän, ñaëc bieät laø vôùi thaäp giaù vaø vinh quang cuûa Ñöùc Gieâsu.
Ñaùm Ñoâng Böôùc Theo Chuùa Gieâsu
Ngöôøi moân ñeä cuûa Ñöùc Gieâsu phaûi vaâng theo yù Thieân Chuùa vaø soáng gaén boù vôùi Ñöùc Gieâsu tôùi möùc hy sinh maïng soáng mình vì yeâu meán Ngöôøi, nhö lôøi Ngöôøi noùi vôùi ñaùm ñoâng ñang böôùc theo Ngöôøi raèng: "Ai ñeán vôùi toâi maø khoâng döùt boû cha meï, vôï con, anh em, chò em, vaø caû maïng soáng mình nöõa, thì khoâng theå laøm moân ñeä toâi ñöôïc (Lc 14,26). Thaùi ñoä vöøa noùi giaû thieát ngöôøi moân ñeä cuûa Ñöùc luoân Gieâsu phaûi khieâm nhöôøng vaø ngheøo khoù theo ñieàu kieän chính Ngöôøi ñaõ neâu laø: "Ai khoâng vaùc thaäp giaù mình maø ñi theo toâi, thì khoâng theå laøm moân ñeä toâi ñöôïc." (Lc 14,27).
Yeâu Keû Thuø
Chính Ñöùc Gieâsu ñaõ laøm cho caùc moái phuùc ñöôïc saùng toû nôi cuoäc soáng vaø nhaát laø cuoäc thöông khoù Ngöôøi ñaõ chòu:
- Ngöôøi ñaõ "yeâu keû thuø vaø laøm ôn cho keû gheùt mình" (c.27). Ngöôøi chòu "nhaïo baùng, ñaùnh ñaäp, xuùc phaïm" (Lc 22,63-65) chæ vì yeâu vaø muoán cöùu chuoäc nhöõng keû ngöôïc ñaõi mình.
- Ngöôøi ñaõ "chuùc laønh" (c.28) cho nhöõng keû ñoùng ñinh Ngöôøi treân khoå hình thaäp giaù baèng lôøi caàu: "Laïy Cha, xin tha cho hoï vì hoï khoâng bieát vieäc hoï laøm." (Lc 23,34).
- ÔÛ chaëng ñöôøng thaùnh giaù thöù möôøi, Ñöùc Gieâsu ñaõ soáng theo nghóa ñen nhöõng ñieàu Ngöôøi daïy caùc moân ñeä laø: "Ai ñoaït aùo ngoaøi cuûa anh thì cuõng ñöøng caûn noù laáy aùo trong. Ai xin thì haõy cho. Ai laáy caùi gì cuûa anh thì ñöøng ñoøi laïi." (cc.29-30).
Vaäy khi chò Nga nöõ tu hy sinh ñi cöùu soáng boïn cöôùp Haéc Long laø naïn nhaân cuûa beänh ñaäu muøa ñen, thì cuõng chæ laø ñeå theo saùt goùt böôùc Ñöùc Gieâsu, Ñaáng ñaõ "yeâu keû thuø vaø laøm ôn cho keû gheùt mình" (c.27) maø thoâi.
2. Baïn coù bieát tieåu
söû moät vò thaùnh naøo, chaúng
haïn nhö trong soá 117 vò thaùnh Töû
Ñaïo Vieät Nam, ñaõ hy sinh maïng soáng
mình vì ñoaøn chieân theo göông
Chuùa Gieâsu?