Ñöùc Giaùm muïc Anreâ Nguyeãn Vaên Nam,
Moät Maãu Ngöôøi Ñôn Sô, Hieàn Laønh Vaø Khieâm Toán
Ñöùc Giaùm muïc Anreâ Nguyeãn Vaên Nam, Moät Maãu Ngöôøi Ñôn Sô, Hieàn Laønh Vaø Khieâm Toán
Lm Antoân Vuõ Só Hoaèng
Ñöùc cha Anreâ Nguyeãn Vaên Nam, nguyeân Giaùm muïc Chaùnh toøa Giaùo phaän Myõ Tho:
- Sinh ngaøy 24.02.1922, taïi Thò Ngheø, Saøi Goøn.
- Hoïc Tieåu Chuûng vieän Saøi Goøn.
- Hoïc Ñaïi Chuûng vieän Thaùnh Giuse Saøi Goøn.
- Thuï phong Linh muïc ngaøy 29.03.1952, Linh muïc giaùo phaän Saøi Goøn
- Naêm 1952 - 1953 : Phoù sôû Thuû Ñöùc
- Naêm 1953 - 1954: Phoù sôû An Ñöùc
- Naêm 1954 - 1972: Chaùnh sôû Bình Tröng, Ñoâng Hoøa, Gioàng Caùt (Myõ Tho).
- Naêm 1972 - 1975: Chaùnh sôû Löông Hoøa Haï
- Ngaøy 6.06.1975 ñöôïc boå nhieäm laøm Giaùm muïc phoù Giaùo phaän Myõ Tho
- Ngaøy 10.06.1975 ñöôïc taán phong Giaùm muïc, vôùi khaåu hieäu: "Ñöôïc chia seû nhöõng ñau khoå cuûa Ñöùc Kitoâ bao nhieâu, anh em haõy vui möøng baáy nhieâu" (1Pr 4,13)
- Ngaøy 24.02.1989 keá nhieäm Giaùm muïc Chính Toøa Giaùo phaän Myõ Tho cho ñeán ngaøy 15.04.1999.
- Naêm 1999 nghæ höu taïi Nhaø Chung Myõ Tho.
- Qua Ñôøi: Ngaøy 16.0.2006.
- Mai taùng taïi khuoân vieân Nhaø chung, Myõ Tho.
I. Moät Maãu Ngöôøi Ñôn Sô, Hieàn Laønh Vaø Khieâm Toán
"Haõy hoïc vôùi Ta, vì Ta hieàn laønh vaø khieâm toán trong loøng". Baøi hoïc quan troïng Ñöùc Kitoâ ñaõ daïy cho daân chuùng khi ñi theo Ngaøi vaø khaéc ghi vaøo taâm hoàn caùc moân ñeä cuûa Ngaøi nhö laø neàn taûng cuûa nhöõng ñöùc tính cuûa ngöôøi toâng ñoà, ñeå thaønh coâng trong muïc vuï vaø ñeå thu löôïm keát quaû vieäc rao baùo Tin Möøng. Ñöùc Cha Anreâ ñaõ thaám nhuaàn chaân lyù naøy vaø thöïc hieän trong caû cuoäc ñôøi, neân ñöôïc daân chuùng ñaët cho moät teân goïi raát thaân thöông gaàn guõi: laø "oâng laõo nhaø queâ", luoân luoân mang moät aùo doøng ñen ñaõ baïc maøu, ñaàu ñoäi noùn cycloâ traéng, ñoùn xe ñoø ñi treân caùc neûo ñöôøng 3 tænh Tieàn Giang, Long An vaø Ñoàng Thaùp, khi ñi laøm muïc vuï cuûa vò chuû chaên, töø sau bieán coá lòch söû 1975 cho ñeán thôøi môû cöûa (1986).
Ñöôïc Ñöùc Cha Giuse Traàn Vaên Thieän, Giaùm muïc chaùnh toøa Myõ Tho, choïn vaø ñaët laøm Giaùm muïc phoù vaø chính Ngaøi taán phong cho Ñöùc Cha Anreâ trong hoaøn caûnh heát söùc aâm thaàm, ñôn giaûn, chæ coù vaøi ba cha tham döï taïi Toøa Giaùm Muïc Myõ Tho ngaøy 10/06/1975.
Chính Ñöùc Cha Giuse Traàn Vaên Thieän sau ñoù ñaõ cho caùc cha Myõ Tho bieát: Lyù do Ngaøi choïn Ñöùc Cha Anreâ vì Ngaøi ñôn sô hieàn laønh, oám coøm, nhö moät oâng laõo nhaø queâ, ñi ñaâu cuõng deã, loït vaøo ngoùc ngaùch naøo cuõng vöøa, gaëp ai cuõng ñöôïc. Ñuùng nhö lôøi nhaän xeùt cuûa Ñöùc Cha Giuse Traàn Vaên Thieän, Ñöùc Cha Anreâ Nguyeãn Vaên Nam rôi vaøo moâi tröôøng naøo cuõng ñöôïc ñoùn tieáp noàng haäu vì nhö Chuùa Gieâsu ñaõ noùi "Phuùc thay ai hieàn laønh, vì hoï seõ ñöôïc ñaát nöôùc naøy laøm gia nghieäp".
II. Giaùm muïc thöù hai cuûa Giaùo phaän Myõ Tho
"Vieân ñaù thôï xaây ñaõ bò loaïi boû, laïi trôû neân taûng ñaù goùc töôøng".
Ngay sau ngaøy phong chöùc Giaùm muïc cho Ñöùc Cha Anreâ Nguyeãn Vaên Nam, Cha Beà Treân doøng Meán Thaùnh Giaù Taân An, cuõng laø cha sôû giaùo xöù Taân An, Antoân Leâ Quang Thaïnh, ñaõ coâng boá taïi nhaø thôø Thò Xaõ Taân An vaøo saùng leã Chuùa Nhaät, "Ñöùc Cha Anreâ, Vieân ñaù thôï xaây ñaõ bò loaïi boû..." ñöôïc taán phong laøm Giaùm muïc Phoù Giaùo phaän Myõ Tho. Cha Antoân tröôùc kia laø cha giaùo sö tieåu chuûng vieän Thaùnh Phanxicoâ Xavieâ Saøi Goøn, bieát raát roõ veà Ñöùc Cha Anreâ. Khi ngaøi voâ Tieåu Chuûng Vieän, chæ ñöôïc 1, 2 naêm, roài bò beänh, vaø hoïc löïc cuõng khoâng khaù, neân chuûng vieän khuyeân cho veà chöõa beänh, vì Ngaøi coù nhöõng ñöùc tính toát, vaø kieân trì beàn vöõng theo ñuoåi ôn goïi, neân cha sôû Thò Ngheø luùc ñoù, xin chuûng vieän cho Ngaøi tieáp tuïc ôn goïi. Ban giaùm ñoác ñaõ chaáp thuaän cho Ngaøi tu laïi. Vì quyeát taâm vaø coù ôn Chuùa Ngaøi ñaõ qua caùc lôùp Tieåu Chuûng Vieän vaø Ñaïi Chuûng Vieän vaø ñöôïc thuï phong Linh muïc ngaøy 29/03/1952.
III. Ñöôøng Loái Muïc Vuï
1. Chòu Ñau Khoå
"Ai muoán theo Ta haõy boû mình, vaùc thaäp giaù moãi ngaøy ñeå theo Ta". Ñöùc Cha Anreâ ñaõ soáng vaát vaû, cô cöïc suoát caû ñôøi ñeå thöïc hieän caâu chaâm ngoân Ngaøi ñaõ choïn: "Ñöôïc chia seû nhöõng ñau khoå vôùi Ñöùc Kitoâ bao nhieâu, anh em haõy vui möøng baáy nhieâu" (1Pr 4,13). Traûi qua caùc giaùo xöù Ngaøi coi soùc : Bình Tröng, Ñoâng Hoøa, Gioàng Caùt (Tieàn Giang), Löông Hoøa Thöôïng (Long An), ñaâu ñaâu giaùo daân cuõng keå veà nhöõng khoù khaên, thieáu thoán maø Ngaøi ñaõ töï nguyeän laõnh nhaän, bôûi vì coù ñoàng baïc, taøi saûn naøo Ngaøi ñeàu cho heát, caû ngöôøi coâng giaùo cuõng nhö löông daân, soáng khaéc khoå, aên maëc ñôn giaûn, aên uoáng ñôn sô, nôi ôû ngheøo khoù giöõa nhöõng ngöôøi ngheøo khoå baát haïnh. Tuy laø Giaùm Muïc cuûa moät giaùo phaän, nhieàu laàn Ngaøi taâm söï : Ngaøi "sôï" caùc cha vì coù nhieàu vò yeâu caàu ñieàu naøy ñieàu khaùc, maø Ngaøi khoâng ñaùp öùng ñöôïc, neân raát buoàn vaø ñau khoå. Ngaøi aâu lo vaø khoán khoù khi gaëp nhöõng chuyeän tieâu cöïc, raéc roái xaûy ra trong giaùo phaän, baát löïc khoâng giaûi quyeát ñöôïc, chæ bieát caàu nguyeän, caäy troâng vaøo Chuùa laõnh ñaïo giaùo phaän thay cho Ngaøi.
2. Taâm Hoàn Treû Thô
"Haõy ñeå treû thô ñeán vôùi Ta, vì nöôùc trôøi laø cuûa chuùng". Ñöùc cha raát thöông, meán vaø vui chôi vôùi treû em, thích noùi chuyeän vaø keå chuyeän caùc thaùnh, daïy giaùo lyù cho treû, vì Ngaøi noùi treû coù taâm hoàn ñôn sô khoâng phöùc taïp raéc roái nhö ngöôøi lôùn.
Caùc em cuõng raát thích vaø meán Ngaøi. Taïi Ñoâng Hoøa, Gioàng Caùt, caùc em thöôøng oâm hoân Ngaøi, coù khi nhaûy leân giöôøng naèm nguû tænh khoâ. Ngaøi thöôøng daïy cho treû em caàu nguyeän vaø cuøng phuû phuïc tröôùc Mình Thaùnh Chuùa.
Ngaøi ñaëc bieät toân kính Thaùnh nöõ Teâreâsa Haøi Ñoàng Gieâsu vaø mong muoán cho moïi ngöôøi neân thaùnh theo con ñöôøng thô aáu cuûa Thaùnh nöõ. Ngaøi luoân coù nuï cöôøi treû thô vaø taâm hoàn ngay laønh trong traéng cuûa beù thô.
3. Chuù Troïng Truyeàn Giaùo
Tinh thaàn truyeàn giaùo chieám heát caû con tim cuûa Ngaøi trong suoát thôøi gian 24 naêm laøm Giaùm Muïc. Töø naêm 1975 laø Giaùm muïc phoù vaø töø 24/02/1989 khi laøm Giaùm muïc Chaùnh Toøa. Ngaøi luoân luoân naïi vaøo côù truyeàn giaùo ñeå giaûi quyeát caùc vaán ñeà. Baûn thaân toâi ñöôïc caùc Ñöùc Giaùm Muïc giaùo phaän trao cho coâng taùc ñaëc traùch ôn goïi giaùo phaän, nhieàu laàn toâi xin Ngaøi cho caùc cha treû, coù trình ñoä ñi du hoïc ñeå coù nhaân söï giuùp ích giaùo phaän trong töông lai, Ngaøi traû lôøi vì giaùo phaän coøn nhieàu giaùo xöù, giaùo hoï caàn coù linh muïc coi soùc, lo phaàn hoàn cho giaùo daân, neân haõy chôø ñôïi khi naøo coù ñoâng linh muïc seõ tính.
Doàn heát taâm löïc vaøo vieäc môû laïi caùc ñieåm truyeàn giaùo vaø tìm ngöôøi trôû laïi, neân giaùo phaän coù ngaân khoaûn naøo laø Ngaøi ñaàu tö vaøo vieäc truyeàn giaùo heát. Khi caùc cha môøi ñi môû giaùo ñieåm truyeàn giaùo, xaây döïng moät giaùo hoï môùi, môøi ñi ban pheùp Röûa Toäi, Theâm Söùc, duø xa xoâi vaát vaû, ñöôøng ñi caùch trôû, loäi nöôùc, baêng ñoàng, chui qua laïch ruoäng, Ngaøi raát haêng haùi, phaán khôûi, ôû laïi laâu ngaøy, say meâ giaûng daïy, coù khi giaûng queân caû aên uoáng, Ngaøi vaãn laëp laïi Lôøi Chuùa "Luùa chín ñaày ñoàng, thôï gaët laïi ít". Ngaøi baûo phaûi vaâng leänh Chuùa "Caùc con phaûi ñi khaép theá gian loan baùo Tin Möøng cho moïi taïo vaät". Ngaøi thích thuù caét nghóa veà vieäc laøm cho ngöôøi ta bieát Chuùa, vaø ñöôïc lôïi caùc linh hoàn khi nhaéc laïi lôøi Thaùnh Don Bosco "Xin haõy cho toâi caùc linh hoàn".
Moät neùt roõ nhaát trong ñôøi Ngaøi, vaø ñaëc bieät noåi baät giöõa haøng Giaùm muïc laø phong chöùc chui. Cuõng vì meâ say truyeàn giaùo, tìm caùch coù nhieàu Linh muïc ñeå coâng boá Tin Möøng Cöùu Ñoä cuûa Chuùa Kitoâ ñeán muoân daân, trong nhöõng naêm khoù khaên, Ngaøi ñaõ phong chöùc Linh muïc "chui" cho haøng chuïc anh em trong Giaùo Phaän. Khi ñöôïc chính quyeàn ñòa phöông môøi ra laøm vieäc sau söï kieän, Ngaøi luoân vôùi aùo doøng ñen baïc maøu, tay caàm traøng chuoãi, moät thaân moät mình ngoài tröôùc nhieàu caùn boä. Hoûi taïi sao cuï phong chöùc maø khoâng xin pheùp. Ngaøi traû lôøi: "Nhieàu laàn toâi ñaõ laøm ñôn xin pheùp, nhöng ñöôïc traû lôøi: ñeå cöùu xeùt, ñôïi laâu, giaùo daân, nhaát laø nhöõng cuï giaø, ñeán khoùc loùc xin coù linh muïc, toâi caàm loøng chaúng ñaëng, neân vì thöông hoï toâi phong chöùc aâm thaàm. Vì nghó raèng hoài tröôùc giaûi phoùng khi ôû Gioàng Caùt, Bình Tröng (Tieàn Giang) vuøng chieán tranh, toâi luoân giuùp ngöôøi ngheøo (coù caû anh em caùch maïng) côm gaïo, quaàn aùo, thuoác men nhöõng luùc caàn kíp, toâi cuõng khoâng phaûi xin pheùp. Caùn boä nhaø nöôùc cuõng vui veû hueà caû laøng, daën doø laàn sau cuï ñöøng laøm theá nöõa."
Veà ñieåm naøy, Ñöùc Cha Anreâ ñi ñaàu trong vieäc phong chöùc chui. Ngaøi ñaõ giuùp cho nhieàu nhaø doøng coù nhaân söï Linh muïc laøm vieäc trong nhöõng luùc thieáu huït linh muïc traàm troïng.
Töø ngaøy 16-20/03/2006 dòp Ngaøi qua ñôøi. Toâi gaëp ñöôïc nhieàu phaùi ñoaøn caùc doøng ñeán kính caån vieáng Ngaøi vaø keå leå taâm söï vôùi loøng tri aân saâu xa vieäc Ngaøi ñaõ laøm cho doøng mình.
IV. Con Ngöôøi Vôùi Nhaân Caùch Ñaùng Traân Troïng
1. Con ngöôøi cuûa caàu nguyeän
Ngaøi luoân luoân coù xaâu chuoãi treân tay, tìm Ngaøi chæ voâ trong nhaø nguyeän laø thaáy ngay. Caàu nguyeän laø hôi thôû, gaëp ai Ngaøi cuõng khuyeân sieâng naêng caàu nguyeän, thaäm chí khi gaëp nhöõng ngöôøi nhaø queâ hoaëc treû em, Ngaøi daãn ra nhaø nguyeän ñeå taäp caàu nguyeän vaø cuøng caàu nguyeän vôùi Ngaøi.
Ngaøi soáng theo lôøi Chuùa daïy "haõy tænh thöùc vaø caàu nguyeän luoân" (Lc 21,35) vaø daïy moïi ngöôøi "haõy caàu nguyeän keûo sa chöôùc caùm doã, vì tinh thaàn thì haêng haùi, nhöng theå xaùc laïi yeáu ñuoái" (Mc 14,38)
Khi caùc cha ñeán gaëp Ngaøi trình baøy nhöõng khoù khaên veà nhieàu phöông dieän khi phaûi coi soùc giaùo xöù, Ngaøi chæ khuyeân caàu nguyeän, vaø Ngaøi höùa chæ coù theå giuùp caùc cha baèng lôøi caàu nguyeän vaø khuyeân caùc cha caàu nguyeän lieân læ, beàn loøng, nhö caâu truyeän ngöôøi ñaøn baø xin oâng quan xeùt xöû, luùc ñaàu oâng khoâng laøm, nhöng cuoái cuøng cuõng laøm vì bò quaáy raày. Raát nhieàu laàn Ñöùc Cha Phaoloâ ñöông kim Giaùm muïc cuûa Giaùo phaän Myõ Tho, khi noùi veà Ngaøi luùc ñaõ nghó höu. Ñöùc cha luoân xaùc quyeát, nhôø Ñöùc Cha Anreâ caàu nguyeän lieân læ cho giaùo phaän, cho coâng vieäc laõnh ñaïo giaùo phaän cuûa Ngaøi. Ñöùc Cha Anreâ laø hoã trôï tinh thaàn thieâng lieâng cuûa Giaùo phaän.
2. Soáng Khoù Ngheøo
AÙo maëc raát ñôn giaûn, luoân luoân vôùi taám aùo doøng ñen, khoâng bao giôø thaáy Ngaøi maëc ñoà "civil".
Veà aên uoáng raát giaûn dò, coù moät cha ñaõ keå toâi nghe. Khi Ngaøi ñeán ban bí tích Theâm Söùc, vì xe treã, sau böõa aên roài, Ngaøi laáy ra trong boïc nöûa ñoøn baùnh teùt, nhôø ngöôøi ta doïn ra aên töï nhieân, Ngaøi noùi treân ñöôøng ñeán giaùo xöù, thaáy ñöùa beù toäi nghieäp, ñaõ cho noù moät nöûa. Caùc cha keå cho nhau khi dòp ñoùn Ngaøi, raát khoûe, vì khoâng phaûi lo vieäc aên uoáng. Ñoái vôùi Ngaøi, vieäc aên uoáng khoâng quan troïng, chæ laø nhu caàu baát ñaéc dó, coù laàn Ngaøi noùi : "ngöôøi ta ai cuõng phaûi cheát, neân aên ñeå chaäm cheát". Ngaøi thöôøng khuyeân caùc cha ñöøng uoáng röôïu, bia. Coù ñaáng naïi laáy côù ñeå giao teá deã daøng, neân duøng chuùt bia boït, Ngaøi noùi : "voâ ñöùc baát thaønh leã, ña töûu baát thaønh nhaân".
Vieäc choã ôû nghæ ngôi caøng ñôn giaûn, luùc Ngaøi ñaõ laøm giaùm muïc. Ngaøi thöôøng veà daâng leã taïi Gioàng Caùt (khi khoâng phaûi ñi laøm muïc vuï Theâm Söùc) vaø ôû ñaây soáng raát ñaïm baïc, naèm giöôøng goã cöùng, khoâng ñeäm, khoâng tieän nghi, laïi raát thích, vì coù treû con queâ muøa, aên maëc loâi thoâi vaây quanh, nhoän nhòp vui veû#
3. Ñôn Sô
Nhö treân ñaõ ñeà caäp, Ñöùc Cha Anreâ soáng ñôn sô, phoù thaùc moïi söï trong tay Chuùa, coù taâm hoàn chaát phaùc, thaät thaø nhö treû thô.
a. Tin vaøo Chuùa quan phoøng vaø coù taâm hoàn phoù thaùc
Baát cöù chuyeän gì quan troïng, khoù khaên, phöùc taïp töôûng nhö khoù coù theå thöïc hieän, Ngaøi luoân khuyeân nhuû : haõy phoù thaùc vaø caäy troäng vaøo Chuùa. Naêm 1994 toâi xin Ngaøi xuùc tieán phuïc hoài hoï ñaïo Thuoäc Nhieâu, coù nhaø thôø töø hoài naêm 1945, treân thuôû ñaát roäng 8000 m2. Trong thôøi chieán tranh nhaø thôø ñoå naùt, daân chuùng taûn laïc khaép nôi. Sau naêm 1975 ngöôøi ta chieám ñaát nhaø thôø canh taùc. Ñöôïc aân nhaân giuùp ñôõ, naêm 1994, Ngaøi vaø Ñöùc Giaùm muïc phoù Gioan Baotixita Phaïm Minh Maãn, cho tieàn ñuû ñeå mua laïi ñöôïc 1250 m2 ñaát. Coù ñaát roài, xin phuïc hoài nhaø thôø, gian nan vaát vaû, khoù khaên, suoát 10 naêm kieân trì, naêm 2004 nhaø nöôùc cho phuïc hoài hoï ñaïo Thuoâc Nhieâu, vaø ngaøy 10 thaùng 12 naêm 2006 Ñöùc Cha Phaoloâ ñaõ veà laøm pheùp nhaø thôø môùi. Taï ôn Thieân Chuùa vaø Tri aân caùc Ñöùc Cha.
b. Khoâng hình thöùc
Ñöùc Cha Phaoloâ Maria Nguyeãn Minh Nhaät, nguyeân Giaùm Muïc giaùo phaän Xuaân Loäc, nguyeân chuû tòch Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Vieät Nam keå cho toâi nhöõng maåu truyeän sau ñaây: Khi caùc Ñöùc Giaùm muïc Vieät Nam ñi Ad Limina laàn ñaàu tieân sau ngaøy Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Vieät Nam Baéc Nam thoáng nhaát (naêm 1990) Ngaøi noùi raèng: Ñöùc cha Anreâ raát ñôn sô, khi sang taän Roma, kinh ñoâ Giaùo hoäi toaøn caàu, maø Ngaøi vaãn baän ñoà raát ñôn giaûn, maëc aùo giaùm muïc maø khoâng ñeo col traéng, ñöôïc ñöùc cha nhaéc nhôû, ngaøy hoâm sau Ngaøi ñeo 2 col cho chaéc aên. Ngaøi chaäm treã neân Ñöùc Cha Phaoloâ Nhaät phaûi nhôø 2 Ñöùc Cha keøm ñeå goïi Ngaøi ñi cho kòp, khi ñi gaëp caùc thaùnh boä. Khi ñi hoïp Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Vieät Nam, Ngaøi treã giôø chung, coù laàn tôùi giôø côm, thaáy vaéng, coù Ñöùc Cha phaûi leân nhaø thôø tìm, Ngaøi ñang laàn haït, caàu nguyeän.
Khoâng hình thöùc, sang heøn, theá neân veà cuoái ñôøi nhieàu laàn Ngaøi ñaõ noùi vôùi toâi : toâi sôï ngoû lôøi vôùi Ñöùc Cha Phaoloâ, xin cha noùi duøm: khi toâi cheát cho toâi ñöôïc choân caát taïi giaùo xöù Gioàng Caùt, naèm giöõa con caùi thaân yeâu, queâ muøa vaø ngheøo khoù, toâi muoán ñöôïc cheát ngheøo, nhö ñaõ soáng ngheøo. Toâi thöa vôùi Ngaøi: con vaâng lôøi Ñöùc Cha, seõ trình Ñöùc Cha Phaoloâ, nhöng con tin chaéc, vì ñòa phaän, chaéc chaén Ñöùc Cha vaø caùc cha Myõ tho khoâng bao giôø laøm theo yù muoán cuûa Ñöùc Cha ñöôïc. Tuy vaäy, Ngaøi vaãn baûo boån ñaïo Gioàng Caùt, laøm ñôn leân Toøa Giaùm Muïc ñeà ñaït yù nguyeän cuûa Ngaøi. Toâi cuõng ñöôïc cha Pheâroâ Phaùt (cha sôû Beán Sieâu) cho bieát. Ngaøi thöôøng traên troái : khi Ngaøi cheát, haõy ñeå vaøo chieáu quaán laïi, roài laáy tre neïp laïi roài ñem vaøo nôi vaéng veû vaø choân ôû ñoù# hoaëc ñem ra coàn maø choân.
c. Ñôøi soáng khoâng maøng töôûng tôùi tieàn baïc
Ai cho gì Ngaøi vui veû ñoùn nhaän, roài laïi quaûng ñaïi cho ngöôøi khaùc heát. Coù cha keå toâi nghe, khi laøm nhaø thôø, thieáu huït, chaïy ñeán xin Ngaøi cho tieàn, chöa giaûi quyeát ngay, Ngaøi laät saùch Kinh Thaùnh veà ñoaïn: "Anh em khoâng theå vöøa laøm toâi Thieân Chuùa, vöøa laøm toâi tieàn cuûa ñöôïc, vì hoaëc seõ gheùt chuû naøy maø yeâu cuûa kia, hoaëc seõ gaén boù vôùi chuû naøy, maø khinh deå chuû noï" (Lc 16,13). Caét nghóa cho nghe ñaõ roài, daën doø ñuû ñieàu veà vieäc phaûi bieát söû duïng tieàn baïc. Cuoái cuøng cuõng voâ ngaên keùo, veùt heát tieàn baïc, caû baïc caéc cho cha veà xaây döïng nhaø thôø. Coù chuyeän khaùc chính Ngaøi keå toâi nghe, Ngaøi bò löøa, moät baø kia aên maëc sang troïng, gaëp Ngaøi xin xöng toäi vaø xin chuùc laønh cho baø tröôùc khi ñi nöôùc ngoaøi ñoaøn tuï vôùi con caùi baèng an, noùi chuyeän hoài laâu, baø ñöa taëng Ngaøi 5 caây vaøng, ñeå giuùp ñòa phaän. Cha con möøng quyùnh. Tröôùc khi töø giaõ Ngaøi ra veà ñeå leân ñöôøng, baø xin Ngaøi giuùp cho 1 trieäu ñoàng ñeå ñi veà vaø thueâ taxi ra phi tröôøng. Khoâng nghi ngôø gì, raát tin töôûng, Ngaøi cho ngay. Sau ñoù, Ngaøi ñöa vaøng cho cha quaûn lyù, cha ñem tieäm thöû : laø vaøng giaû. Vì Ngaøi quaù tin töôûng ngöôøi ta vaø chaúng quan taâm gì ñeán tieàn baïc laïi saün coù loøng thöông ngöôøi, neân raát nhieàu laàn Ngaøi bò löøa, bò laáy caép, bò gaït. Ngay caû vôùi nhöõng con caùi, ngöôøi giuùp vieäc, ngöôøi coù ñaïo cuõng nhö ngöôøi ngoaïi.
d. Cuï Giaùm muïc thaät thaø, chaát phaùc
Suoát 24 naêm Giaùm muïc, raát nhieàu laàn Ñöùc cha Anreâ phaûi gaëp, tieáp xuùc, trao ñoåi vôùi nhaø nöôùc veà nhöõng vaán ñeà cuûa Giaùo phaän, ñöôïc vieäc nhö yeâu caàu cuõng coù, bò töø choái luoân cuõng nhieàu, hay laém khi phaûi chôø ñôïi laâu, Ñöùc Cha vaãn vui veû, luoân baûo chuùng toâi phaûi kieân trì caäy troâng vaøo Chuùa. Chuùa coù theå laøm ñöïôc moïi söï "khoâng coù vieäc gì maø Chuùa khoâng laøm ñöôïc". Do ñoù, toâi nghe nhieàu caáp chính quyeàn ñòa phöông, tænh, huyeän, ban ngaønh khi noùi veà Ñöùc Cha Nam . Ngöôøi ta noùi moät caâu ñaày aán töôïng, "cuï Giaùm muïc cuûa caùc oâng raát thaät thaø, chaát phaùc...".
Quaû vaäy, trong thaùnh leã an taùng cuûa Ngaøi 20/03/2006 taïi khuoân vieân Toøa Giaùm Muïc Myõ Tho, coù nhieàu Giaùm Muïc, ñoâng ñaûo caùc linh muïc, tu só vaø raát nhieàu giaùo daân, coù caùc caáp chính quyeàn nhaø nöôùc tham döï. Ñöùc Hoàng Y Gioan Baotixita Phaïm Minh Maãn, Toång Giaùm Muïc Giaùo Phaän Saøigoøn, ñaõ noùi: "Ñoái vôùi Ñöùc Cha Anreâ, Ngaøi luoân laøm vöøa loøng moïi ngöôøi - caû ñaïo laãn ñôøi".
Ñöùc Hoàng Y keå caâu truyeän hoài naêm 1997 khi nhaø nöôùc tænh Tieàn Giang môøi Ñöùc Cha Anreâ vaø Ngaøi (Giaùm muïc phoù Myõ Tho) ra trao ñoåi veà vieäc xin pheùp laäp chöông trình toå chöùc Naêm Thaùnh 2000. Vôùi nhöõng ñieåm phöùc taïp, Ñöùc Cha Anreâ noùi: Hoài tröôùc khi toâi ôû Gioàng Caùt vaø Ñoâng Hoøa, bao nhieâu laàn toâi giuùp ñôõ cho anh em boä ñoäi, du kích, cuõng nhö daân ngheøo xung quanh côm gaïo, tieàn baïc, thuoác men, quaàn aùo, thaäm chí coù laàn toâi ñang giaûng giaùo lyù saép laøm leã, nghe tin binh lính cheá ñoä cuõ ñi haønh quaân voâ Goø luõy Gioàng caùt. Luùc ñoù toâi ñang cho moät soá anh em boä ñoäi du kích truù aån trong nhaø xöù, toâi voäi vaøng cho anh em ra ngoài giöõa loøng nhaø thôø, vaø ñeå ngöôøi coâng giaùo ngoài chung quanh vaø toâi giaûng tieáp. Moät ngöôøi só quan hoûi thöû moät ngöôøi ngoài voøng ngoaøi ñoïc kinh kính möøng, thaáy ñoïc thoâng, bieát toaøn laø daân coâng giaùo, oâng beøn xin loãi toâi vaø boû ñi ra. Nhöõng tröôøng hôïp nhö vaäy, toâi ñaâu coù phaûi xin pheùp ai. Nghe noùi vaäy, anh em cöôøi xoøa vaø thoâng qua chöông trình nheï nhaøng.
Keát Luaän
"Nhaân voâ thaäp toaøn",
Ñoâi doøng tri aân. Khi toâi ñoïc baøi vieát veà nhöõng "Chaân dung linh muïc cuûa caùc ñòa phaän trong naêm thaùnh linh muïc naøy, ñaõ ñaêng treân maïng, toâi hoûi caùc cha Myõ tho, mình ñaõ coù nhöõng vò naøo ñöôïc vieát, ñöôïc bieát ñeán. Ñaõ coù cha vieát veà veà cha Antoân Pezeu, ngöôøi Phaùp, cha sôû Cai Laäy (Tieàn Giang) veà cha Batoâloâmeâoâ Nguyeãn Vaên Thaät, cha sôû Traø Lö (Ñoàng Thaùp) chöa coù vò naøo vieát veà Ñöùc Cha Anreâ; theá neân ñöôïc quí cha khuyeán khích, toâi maïnh daïn vieát veà Ñöùc Cha Anreâ. Phaàn vì toâi ñöôïc laøm vieäc beân caïnh Ngaøi khaù laâu, vaø keá tieáp Ngaøi ôû nhöõng Giaùo xöù ngheøo Ngaøi ñaõ coi soùc. Toâi vieát nhöõng caûm nghó treân ñaây xin gôûi ñeán quyù vò trong vaø ngoaøi ñòa phaän, nhö chæ laø moät cöû chæ ñeàn ôn moät vò Muïc Tuû nhaân haäu suoát ñôøi taän tuïy cho coâng vieäc toâng ñoà truyeàn giaùo, heát loøng vôùi giaùo phaän vaø hieán daâng taát caû con ngöôøi cuûa mình cho anh em ñoàng baøo löông cuõng nhö giaùo. Toâi yù thöùc roõ raèng: nhaân voâ thaäp toaøn, noùi veà nhöõng ñieåm tích cöïc cuûa moãi ngöôøi cuõng deã, nhöng beân caïnh ñoù cuõng coøn nhöõng ñieåm tieâu cöïc maø ai chaúng coù. Vaäy ñang khi chuùng ta traân troïng, quí giaù nhöõng ñöùc tính, tö caùch cuûa Ñöùc Cha Anreâ, chuùng ta cuõng ñöøng queân caàu nguyeän cho ngöôøi Cha meán yeâu cuûa chuùng ta sôùm ñöôïc Chuùa thöôûng coâng nghieäp trong Nöôùc Trôøi.
Xin Ñöùc Cha caàu nguyeän cho chuùng con.
Myõ Tho, thaùng 3 naêm 2010
Lm Antoân Vuõ Só Hoaèng