Noùi Vôùi Giôùi Treû
(Nhöõng Loaït Baøi Noùi Chuyeän Vôùi Giôùi Treû
cuûa Nöõ Tu Mai An thöïc hieän
trong chöông trình Phaùt Thanh
cuûa Ñaøi Chaân Lyù AÙ Chaâu naêm 1995)
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
- 25 -
Tuoåi Treû, Tuoåi Ñieân Roà
Truyeän keå raèng, hoài ñoù coù moät ñaïo só bò moät töôùng cöôùp ñe doïa ñoøi gieát maïng soáng cuûa oâng. Tröôùc khi haén giô göôm leân, ñaïo só quøy goái khaån khoaûn xin ñöôïc baøy toû öôùc muoán sau cuøng. Ñaïo só noùi:
- Xin caäu haõy chaët duøm toâi moät caønh laù caây kia.
Töôùng cöôùp nhanh nheïn tung löôõi göôm saéc beùn vaø trong nhaùy maét haï caønh laù xuoáng ñaët döôùi chaân ñaïo só vaø hoáng haùch hoûi theâm:
- Baây giôø ñaïo só coøn muoán gì nöõa chaêng?
Ñaïo só nghieâm gioïng phaùn baûo:
- Caäu haõy ñem gaén caønh laù vaøo caây cuûa noù nhö tröôùc.
Töôùng cöôùp phaù leân cöôøi vaø noùi:
- Ñaïo só ñuùng laø ngöôøi ñieân roài. Laøm sao toâi coù theå thöïc hieän ñöôïc ñieàu ñieân roà ñoù?
Vaãn moät gioïng bình tónh, Ñaïo só noùi tieáp:
- Chính caäu môùi laø ngöôøi ñieân. Caäu töï haøo mình laø ngöôøi coù quyeàn theá, naém trong tay maïng soáng cuûa ngöôøi khaùc, vì caäu duøng göôm ñeå chaët phaù vaø ñeå gieát haïi. Nhöng ñoù chæ laø troø chôi cuûa treû em. Söùc maïnh vaø söï cao caû cuûa con ngöôøi caên cöù vaøo vieäc kieán taïo, xaây döïng vaø chöõa laønh. (Jesus, vol.50, N.6).
Caùc baïn thaân meán, lôøi noùi ñaày khoân ngoan cuûa Ñaïo só laøm moãi ngöôøi chuùng ta phaûi suy nghó. Thaùi ñoä vaø haïnh kieåm cuûa töôùng cöôùp töôïng tröng söï phoùng tuùng, boàng boät thieáu suy nghó thöông gaëp thaáy nôi caùc baïn treû. Khoâng bieát caùc baïn caûm thaáy ngaïc nhieân hay laïi voã tay uûng hoä laäp tröôøng cuûa moät soá baïn treû chuû tröông raèng, tuoåi treû laø tuoåi ñieân roà, caàn phaûi neám thöû taát caû moïi thuù vui, phaûi traûi qua heát moïi kinh nghieäm, töø nhöõng cuoäc phieâu löu trong ñaùm khoùi cuûa nhöõng ñieáu thuoác xyø ke, ñeán nhöõng ly röôïu maïnh khieán caùc baïn laûo ñaûo ñi khoâng vöõng, nhöõng cuoäc phoùng xe nhö bay vaø caû ñeán nhöõng ñam meâ voâ luaân baát keå haäu quaû tai haïi. Coù nhöõng baïn treû coøn ñi xa hôn nöõa, hoï cho raèng phaûi nhö theá môùi laø soáng ñuùng vôùi tuoåi treû. Ai khoâng coù can ñaûm lieàu lónh nhö theá quaû laø heøn nhaùt, laø queâ muøa, laø giaø tröôùc tuoåi. Caàn phaûi soáng gaáp... Neáu khoâng bieát höôûng thuï khi coøn treû, töùc laø boû uoång phí thôøi giaø.
Vôùi nhöõng luaän ñieäu treân ñaây daàn daø noù trôû thaønh moät naõo traïng chung cuûa lôùp ngöôøi treû vaø bieán ñoåi tuoåi treû thaønh moät chuoãi ngaøy aên chôi phoùng tuùng voâ kyû luaät. Tieác thay trong xaõ hoäi cuõng khoâng thieáu chi nhöõng ngöôøi tröôûng thaønh, caùc baäc phuï huynh, nhöõng ngöôøi coù boån phaän giaùo duïc tuoåi treû cuõng uûng hoä laäp tröôøng ñieân roà treân ñaây cuûa moät soá baïn treû. Khoâng laï gì khi chuùng ta thöôøng nghe noùi: Thoâi cöù ñeå cho caùc baïn treû höôûng thuï ñi, roài seõ ñeán ngaøy chuùng phaûi neám muøi cay ñaéng cuûa cuoäc ñôøi. Cöù ñeå cho hoï vaáp ngaõ ñi, roài coù ngaøy seõ hoïc khoân. Coù ñaäp ñaàu môùi bieát ñau laø gì!
Dó nhieân coù nhieàu yeáu toá khieán cho tuoåi treû thay vì laø thôøi gian thuaän tieän reøn luyeän nhaân baûn laïi trôû thaønh moät chuoãi ngaøy voâ traùch nhieäm, hoaëc moät kyø heø keùo daøi leâ theâ. Naøo laø quyeàn vaø khaû naêng töï laäp, khoâng coøn bò leä thuoäc vaøo söï kieåm soaùt nghieâm nhaët cuûa cha meï nhö hoài coøn thô daïi nöõa. Naøo laø chöa phaûi ñi laøm, chöa phaûi vaùc treân vai gaùnh naëng cuûa gia ñình, neân coøn coù theå soáng caùch voâ lo. Caàn phaûi soáng cho ñaõ ngay baây giôø. Ñoù laø lôøi tuyeân boá thöôøng nghe thaáy treân moâi mieäng cuûa caùc baïn treû. Ñuùng vaäy, dó nhieân laø baïn phaûi soáng. Baïn coù quyeàn soáng. Nhöng phaûi soáng theá naøo? Soáng vôùi muïc ñích naøo? Soáng ñeå laøm gì? Dó nhieân laø caùc baïn coù quyeàn vaø caàn ñöôïc höôûng caùi hay caùi ñeïp cuûa tuoåi treû, nhöng höôûng ñeå laøm gì? Höôûng ñeå phung phí hay laø ñeå thöïc thi moät lyù töôûng cao ñeïp?
Caùc baïn coøn treû, caàn ñöôïc höôûng ñôøi soáng mình. Ñoù khoâng nhöõng chæ laø quyeàn chính ñaùng, maø coøn laø boån phaän khaùm phaù ra giaù trò cuûa nieàm vui saâu xa phaùt sinh töø söï an bình cuûa taâm hoàn, cuûa söï trung tín vôùi chính baûn thaân vaø vôùi tha nhaân.
Ai coù theå phuû nhaän raèng tuoåi treû laø thôøi giôø toát ñeïp ñeå thöïc thi nhöõng kinh nghieäm môùi, nhöõng döï aùn taùo baïo, nhöõng cuoäc maïo hieåm haáp daãn. Nhöng phaûi chaêng ñoù chæ laø lôøi baøo chöõa ñeå coâng chính hoùa söï phoùng tuùng voâ kyû luaät, hay laø ñoäng löïc thuùc ñaåy tuoåi treû vöôn leân cao, vöôït thaéng söï nhaùt ñaûm, tính uø lyø vì löôøi bieáng hoaëc vì sôï haõi?
Ñöùng tröôùc traøo löu chuû tröông tuoåi treû laø tuoåi ñöôïc mieãn tröø moïi luaät phaùp, Paul Claudel ñaõ tuyeân boá raèng: "Tuoåi treõ laø tuoåi cuûa lyù töôûng cao ñeïp, cuûa nhöõng söï vieäc anh huøng chöù khoâng phaûi chæ ñeå höôûng thuï moät caùch ñeâ heøn.
"Caàn phaûi neám thöû moïi höông vò thuù vui cuoäc ñôøi", ñoù laø khaåu hieäu vaãn thöôøng ñöôïc moät soá baïn treû reâu rao khaép moïi nôi döôùi moïi baàu trôøi. Nhöng kinh nghieäm thöïc teá minh chöùng raèng ñoù chæ laø böôùc ñaàu cuûa nhöõng thaûm caûnh ñoå vôõ caù nhaân cuõng nhö gia ñình. Nhieàu baïn treû baét ñaàu vì thaùch ñoá nhau hít muøi thuoác laù, roài quen muøi huùt heát caû ñieáu, roài tôùi moät goùi, hai goùi, moãi ngaøy. Ñoù cuõng laø böôùc ñaàu cuûa con ñöôøng daãn tôùi hoûa nguïc cuûa naïn nghieän ma tuùy vaø bao nhieâu teä ñoan khaùc. Nhieàu khi caùc baïn treû baét ñaàu töø moät ñuøa côït nhoû, choïc gheïo nhau, nhöng daàn daø nhö con thuyeàn khoâng laùi moãi luùc moät bò soùng lôùn ñaåy ra xa khoûi bôø bieån, vaø luùc khoâng ngôø thuyeàn ra giöõa bieån saâu khoâng trôû vaøo bôø ñöôïc nöõa. Baïn bieát baïn baét ñaàu töø ñaâu nhöng ai coù theå ñoaùn tröôùc ñöôïc baïn seõ ñi xa tôùi ñaâu vaø ñi veà ñaâu? Neáu hoâm nay ñaây, luùc naøy ñaây baïn khoâng coù ñuû nghò löïc, ñuû can ñaûm ñeå baét ñaàu soáng thöïc söï, soáng vôùi lyù töôûng cuûa baïn, ai seõ ñaûm baûo cho baïn ngaøy mai?
Ñeå keát thuùc, môøi caùc baïn laéng nghe maåu chuyeän sau ñaây:
Coù moät coâ baù töôùc noï raát xinh ñeïp, nhöng laïi moà coâi cha meï töø hoài coøn beù. Naøng lôùn leân trong moät laâu ñaøi traùng leä vaø raát haõnh dieän veà gia toäc quyù phaùi cuûa naøng. Moät hoâm coù moät coâ beù con cuûa baùc thôï gaïch ngheøo, hoån heån chaïy tôùi goõ cöûa laâu ñaøi cuûa coâ baù töôùc vaø thöa:
- Thöa coâ, ba chaùu saép cheát. Ba chaùu xin coâ tôùi ngay vaø ba chaùu coù moät ñieàu raát quan troïng caàn phaûi noùi cho coâ bieát tröôùc khi nhaém maét taï theá.
Coâ baù töôùc kieâu caêng ñaùp laïi:
- Ta khoâng hieåu taïi sao baùc thôï gaïch ngheøo heøn nhö ba cuûa maøy laïi coù ñieàu gì phaûi noùi vôùi ta.
Vaø coâ baù töôùc töùc giaän ñoùng coång ñuoåi ñöùa beù veà nhaø, nhaát ñònh khoâng muoán böôùc chaân ñeán nhaø ngöôøi thôï gaïch ngheøo khoå ñoù. Moät luùc sau coâ beù laïi hoån heån ñeán goõ cöûa laâu ñaøi vaø run sôï phaân traàn moät laàn nöõa vôùi coâ baù töôùc kieâu haõnh:
- Xin coâ ñeán mau tröôùc khi ba chaùu qua ñôøi. Ba chaùu noùi laø tröôùc khi maù coâ qua ñôøi trong traän chieán tranh cuoái cuøng, baø ñaõ choân giaáu raát nhieàu vaøng baïc vaø moät kho taøng lôùn cho coâ. Ba chaùu ñònh ñôïi ñeán khi coâ tôùi tuoåi tröôûng thaønh seõ toû cho coâ bieát maù coâ ñaõ nhôø ba chaùu choân giaáu ôû ñaâu. Nhöng baây giôø ba chaùu saép töø traàn neân muoán troái laïi cho coâ kho taøng ñoù.
Nghe vaäy, coâ baù töôùc voäi vaøng ñi theo coâ beù, vöøa ñi vöøa chaïy, ñi nhanh bao nhieâu coù theå. Nhöng khi coâ baù töôùc vöøa böôùc tôùi cöûa nhaø ngöôøi thôï gaïch ngheøo khoå thì oâng ta cuõng vöøa taét thôû, khoâng kòp toû cho coâ bieát kho taøng cuûa maù coâ ñaõ ñöôïc choân giaáu ôû ñaâu. Keá ñoù coâ baù töôùc cho ñuïc khoeùt nhieàu loã trong töôøng cuûa laâu ñaøi, nhöng ñaõ quaù treã, khoâng ai tìm ñuùng choã kho taøng ôû ñaâu caû. (Jesus, vol 50, N.31).
Baïn thaân meán, kho taøng quyù giaù cuûa ñôøi baïn ôû ngay trong tay baïn, luùc naøy ñaây. Töông lai cuûa baïn tuøy thuoäc vaøo giaây phuùt hieän taïi cuûa baïn. Baïn haõy khoân ngoan taän duïng noù, ñöøng phí phaïm keûo quaù treã.
Mai An
Thöù Tö, ngaøy 18/10/1995