Noùi Vôùi Giôùi Treû
(Nhöõng Loaït Baøi Noùi Chuyeän Vôùi Giôùi Treû
cuûa Nöõ Tu Mai An thöïc hieän
trong chöông trình Phaùt Thanh
cuûa Ñaøi Chaân Lyù AÙ Chaâu naêm 1995)
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
- 21 -
Bieát Nhaät Ñònh Chaân Giaù Trò
Naêm 1923, taùm nhaø kinh doanh thaønh coâng nhaát cuûa Hoa Kyø ñaõ gaëp gôõ nhau trong moät khaùch saïn taïi mieàn vieãn taây. Hoï trao ñoåi cho nhau nhöõng kinh nghieäm veà kinh doanh vaø hình nhö muoán khaúng ñònh caâu chaâm ngoân thöôøng tình cuûa con ngöôøi ôû khaép moïi nôi laø "Coù tieàn mua tieân cuõng ñöôïc". Theá nhöng 25 naêm sau, nhöõng gì ñaõ xaûy ñeán cho taùm nhaø kinh doanh giaøu coù naøy? Soá phaän hoï ra sao?
- Charles Schwab, giaùm ñoác cuûa moät trong nhöõng coâng ty saét lôùn nhaát taïi Myõ ñaõ cheát vì phaù saûn. Trong naêm naêm cuoái cuøng, oâng ñaõ soáng nhôø vaøo ñoàng tieàn vay möôïn cuûa ngöôøi khaùc.
- Samuel Insull, giaùm ñoác cuûa moät coâng ty chuyeân saûn xuaát caùc vaät duïng caàn thieát trong nhaø, phaûi boû queâ höông ra ñi vaø cheát tha phöông khoâng moät ñoàng xu dính tuùi.
- Howard Hopson, giaùm ñoác cuûa moät haõng gas lôùn ñaõ trôû thaønh ñieân loaïn.
- Arthue Cutten, chuyeân xuaát nhaäp caûng luùa myø, cuõng cheát ôû nöôùc ngoaøi khoâng moät ñoàng xu dính tuùi.
- Richard Whitney, giaùm ñoác moät phoøng hoái ñoaùi lôùn taïi New York, vöøa bình phuïc sau moät thôøi gian döôõng beänh trong moät nhaø thöông ñieân.
- Albert Fall, moät nhaân vaät caáp cao trong chính phuû, vöøa ra khoûi tuø vì toäi dính líu vaøo moät vuï tham nhuõng.
- Ngöôøi cuoái cuøng trong danh saùch taùm nhaø kinh doanh thaønh coâng nhaát cuûa Hoa Kyø khoaûng thaäp nieân 20 cuõng ñaõ töï keát lieãu cuoäc soáng mình. (LS p. 21).
Baïn thaân meán, nghe xong caâu chuyeän treân ñaây vaø nhöõng gì chuùng ta ñeà caäp tôùi trong hai baøi tröôùc, coù leõ baïn seõ thaàm nghó raèng, phaûi chaêng ñoù chæ laø nhöõng lôøi tuyeân truyeàn choáng laïi tieàn baïc, boâi nhoï chöùc quyeàn vaø vinh döï traàn gian? Phaûi chaêng ñoù chæ laø luaän ñieäu cuûa nhöõng nhaø ñaïo ñöùc daïy ñôøi, coù caùi nhìn bi quan veà haïnh phuùc, nghi ngôø moïi thöù vui söôùng vaø chæ muoán nhoû gioït thuoác ñaéng treân muoãng maät ngoït. Caùc baïn seõ coù theå bieän chöùng raèng ñaâu phaûi taát caû moïi ngöôøi giaøu sang coù quyeàn theá ñeàu phaûi chòu soá phaän haåm hiu nhö taùm nhaø kinh doanh cuûa Hoa Kyø noùi treân. Vaø coù leõ baïn cuõng ñaõ coù dòp nghe bieát veà nhöõng ngöôøi tuy raát giaøu coù nhöng laïi cuõng raát may maén coù ñöôïc moät cuoäc soáng an laønh haïnh phuùc.
Baïn raát coù lyù, vaø thöïc söï ai ai cuõng phaûi coâng nhaän raèng tieàn baïc, cuûa caûi töï noù khoâng phaûi laø moät ñieàu xaáu. Ai trong chuùng ta laïi khoâng caàn ñeán tieàn baïc ñeå soáng xöùng ñaùng vôùi nhaân phaåm. Tuy nhieân, ai laïi khoâng bieát raèng tieàn baïc, cuûa caûi chöùc quyeàn laø con dao hai löôõi, laø ngöôøi ñaày tôù toát, nhöng laïi laø oâng chuû xaáu. Haïnh phuùc cho ai bieát khoân ngoan xöû duïng noù nhö moät phöông tieän phuïc vuï lyù töôûng cao ñeïp. Ñoàng thôøi thaät khoán cho nhöõng ai muø quaùng chaïy theo noù nhö moät cöùu caùnh trong ñôøi, hoaëc toân thôø noù nhö thaàn töôïng ñeå queân ñi taát caû nhöõng giaù trò khaùc trong cuoäc soáng con ngöôøi. Taát nhieân vaän meänh hoï töï keùo xuoáng cho baûn thaân laø söï phaù saûn, neáu khoâng veà maët vaät chaát thì seõ veà maët tinh thaàn, vaø nhieàu khi coøn caû vaät chaát laãn tinh thaàn nöõa.
Vaán ñeà thieát thöïc khoâng phaûi laø khinh deã tieàn baïc, coù aùc caûm vôùi chöùc quyeàn, hoaëc trôû neân thuø ñòch vôùi nhöõng ngöôøi giaøu coù, cuõng khoâng phaûi laø khöôùc töø heát taát caû moïi ñieàu toát laønh treân traàn gian naøy, nhöng laø bieát khoân ngoan nhaän ñònh ñaâu laø giaù trò tuyeät ñoái vaø ñaâu laø nhöõng ñieàu töông ñoái, ñaâu laø nhöõng caùi seõ qua ñi vaø ñaâu môùi laø thöù seõ toàn taïi maõi maõi. Ñieàu quan troïng laø bieát khoân ngoan ñaët ra cho mình nhöõng baäc thang giaù trò ñuùng ñaén vaø can ñaûm soáng theo lyù töôûng cao ñeïp ñaõ vaïch ra cho mình. Bieát choïn löïa, ñoù laø bí quyeát söï tröôûng thaønh trong taâm trí vaø laø daáu chæ ngöôøi khoân ngoan, laø bieát saùng suoát ñaët giaù trò tuyeät ñoái leân treân nhöõng giaù trò töông ñoái, nhöõng ñieàu phuï thuoäc.
Maët khaùc, chuùng ta khoâng caàn phaûi sôï Chuùa Gieâsu cuõng khoâng caàn phaûi traùnh neù söù ñieäp cuûa Ngaøi. Ngaøi khoâng phaûi laø con ngöôøi khaéc khoå maëc aùo da cöøu, aên chaâu chaáu vaø maät ong röøng nhö Gioan taåy giaû. Traùi laïi, Ngaøi bieát aên chay nhòn ñoùi vaø caàu nguyeän suoát 40 ngaøy trong sa maïc, nhöng ñoàng thôøi cuõng chaáp nhaän lôøi môøi ñeán döï tieäc taïi nhaø nhöõng ngöôøi phuù hoä, quyù phaùi. Ngaøi coøn nhaän lôøi môøi ñeán döï tieäc cöôùi vaø laøm pheùp laï cho nöôùc trôû thaønh röôïu ñeå khoûi laøm beõ maët ñoâi taân hoân vaø keùo daøi nieàm vui cuûa hoï. Ñeán noãi nhieàu ngöôøi ñaõ khoâng hieåu Ngaøi vaø deøm pha, khinh cheâ Ngaøi nhö ngöôøi thích aên chôi, baïn beø vôùi nhöõng keû xaáu neát, nhöõng ngöôøi thu thueá, hoái loä daân chuùng. Hôn nöõa, söù ñieäp cuûa Ngaøi khoâng phaûi laø lôøi leân aùn, nhöng laø tin möøng nöôùc Trôøi. Lôøi Ngaøi laø nhö con dao hai löôõi vaïch traàn noäi taâm chuùng ta, khoâng phaûi ñeå taøn phaù nhöng ñeå xaây döïng, ñeå kieän cöôøng nhöõng gì toát laønh trong taâm hoàn moãi ngöôøi. Ngaøi ñeán traàn gian naøy khoâng phaûi ñeå ngaên caûn chuùng ta tìm kieám haïnh phuùc, nhöng laø ñeå vaïch chæ cho chuùng ta con ñöôøng daãn tôùi haïnh phuùc chaân thaät vaø laâu beàn hôn, laø ñeå giuùp chuùng ta soáng thöïc teá, ñaët chaân treân ñaát, nhöng ñaàu ngaång leân cao vaø maét nhaém thaúng tôùi cuøng ñích cuûa ñôøi soáng mình.
Kinh nghieäm baûn thaân vaø cuûa ngöôøi khaùc cuõng ñuû ñeå chuùng ta xaùc tín ñieàu naøy: Con ngöôøi khoâng theå chæ soáng vôùi thoûa maõn, thaønh coâng, vaø chieám ñoaït. Taát caû moïi söï ñoù ñeàu töông ñoái vaø seõ mau qua. Trong thaâm taâm, con ngöôøi coøn coù nhöõng khaùt voïng saâu xa vaø tuyeät ñoái hôn nöõa. Ñaønh raèng söùc khoûe, saéc ñeïp, baïn beø, thaønh coâng v.v... ñeàu laø toát ñeïp vaø laø hoàng aân cuûa Chuùa vaø coù theå giuùp con ngöôøi soáng haïnh phuùc; nhöng haïnh phuùc con ngöôøi khoâng theå chæ caên cöù treân nhöõng ñieàu ñoù maø thoâi.
Chuùng ta cuõng khoâng theå ñònh ranh giôùi phaân chia roõ reät giöõa ñieàu thieän vaø ñieàu aùc, nhö duøng dao boå traùi taùo laøm hai. Ñieàu khoù laø bieát phaân bieät vaø nhaän ñònh roõ raøng giöõa ñieàu toát vaø ñieàu hoaøn haûo hôn, ñieàu tuyeät ñoái vaø ñieàu töông ñoái. Chæ moät mình Chuùa Gieâsu laø Thaày chí thaùnh môùi coù theå daïy baûo chuùng ta phaûi choïn löïa theá naøo, bôûi vì Ngaøi laø chuû moïi söï vaø bieát roõ ñaâu laø giaù trò chaân thöïc cuûa moïi söï treân trôøi döôùi ñaát.
Cha meï, vôï con, anh chò em, cuûa caûi, ruoäng ñaát haún laø ñieàu toát laønh, laø hoàng aân cuûa Chuùa, nhöng so vôùi giaù trò Nöôùc Trôøi, chuùng chæ laø nhöõng ñieàu töông ñoái. Vì theá Ngaøi môøi goïi caùc moân ñeä phaûi saün saøng khöôùc töø nhöõng giaù trò töông ñoái ñoù vì Nöôùc Trôøi. Ngaøi höùa vôùi hoï:
Ai boû nhaø cöûa, anh em, chò em, cha meï, con caùi hay ruoäng ñaát, vì danh Thaày, thì seõ ñöôïc gaáp boäi vaø coøn ñöôïc söï soáng ñôøi ñôøi laøm gia nghieäp (Mt 19:29).
Söï soáng con ngöôøi voán laø giaù trò thaùnh thieâng, baát khaû xaâm phaïm. Soáng laâu daøi laïi coøn laø moùn quaø quyù giaù cuûa Chuùa nöõa, nhöng nhieàu khi cuõng phaûi saün saøng hy sinh maïng soáng mình vì Chuùa Kitoâ, hoaëc vì söï soáng vaø phaàn roãi cuûa ngöôøi khaùc nöõa. Ñoù laø tröôøng hôïp caùc vò anh huøng töû ñaïo, thaø chòu tra taán, haønh haï vaø bò gieát coøn hôn laø choái boû ñöùc tin vaøo Chuùa Kitoâ. Cha Massimiliano Kolbe ñaõ tình nguyeän cheát thay cho moät tuø nhaân khaùc ñeå cöùu laáy ñôøi soáng cuûa oâng vaø vì haïnh phuùc cuûa gia ñình, cuûa vôï con oâng ta nöõa. Caùc vò thöøa sai truyeàn giaùo ñaõ töø boû queâ höông, gia ñình, cuûa caûi, chöùc nghieäp ñeå tình nguyeän daán thaân phuïc vuï anh em ngheøo vaø rao giaûng Tin Möøng veà Chuùa Kitoâ cho hoï.
Noùi toùm laïi, hy sinh, töø boû chæ ñeå töø boû maø thoâi quaû laø ñieàu ñieân roà. Nhöng thaät laø cao caû vaø anh huøng thay ngöôøi bieát hy sinh nhöõng giaù trò töông ñoái vì giaù trò tuyeät ñoái, bieát hy sinh moät phaàn nhoû ñeå ñoåi laáy söï hoaøn haûo lôùn lao hôn. Chuùa Gieâsu coøn quaû quyeát raèng:
Neáu tay anh laøm côù cho anh sa ngaõ, thì haõy chaët noù ñi, thaø cuït tay maø ñöôïc vaøo coõi soáng coøn hôn laø coù ñuû hai tay maø phaûi sa hoûa nguïc, phaûi vaøo löûa khoâng heà taét (Mc 9:43).
Söï laàm laãn, khôø daïi cuûa con ngöôøi khoâng phaûi vì yeâu chuoäng söï soáng, hay nhöõng ñieàu toát ñeïp treân traàn gian naøy, nhöng laø vì ñaõ thaàn thaùnh hoùa chuùng, vaø ñeå cho chuùng chieám choã öu tieân trong ñôøi soáng hoï thay vì daønh choã öu tieân cho Thieân Chuùa haèng soáng vaø ñoäc nhaát.
Mai An
Thöù Tö, ngaøy 20/09/1995