Noùi Vôùi Giôùi Treû
(Nhöõng Loaït Baøi Noùi Chuyeän Vôùi Giôùi Treû
cuûa Nöõ Tu Mai An thöïc hieän
trong chöông trình Phaùt Thanh
cuûa Ñaøi Chaân Lyù AÙ Chaâu naêm 1995)
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
- 16 -
Lyù Töôûng Soáng Coøn Laø Ñaûm Baûo Söùc Khoûe Tinh Thaàn
Tieán só Viktor E. Frankl, moät nhaø taâm lyù hoïc raát löøng danh cuûa thôøi ñaïi chuùng ta, vaø laø ngöôøi ñaõ coù coâng lôùn trong vieäc khaùm phaù ra taàm quan troïng cuûa lyù töôûng soáng, ñaõ coù laàn thöïc hieän moät cuoäc ñieàu tra tö töôûng cuûa raát ñoâng daân chuùng taïi Phaùp. Tieán só Frankl ñaõ thu löôïm ñöôïc keát quaû nhö sau:
- 80% nhöõng ngöôøi ñöôïc hoûi xaùc nhaän raèng con ngöôøi caàn coù moät caùi gì ñoù ñeå baùm víu vaøo.
- 61% nhìn nhaän laø trong ñôøi soáng hoï coù moät lyù do naøo ñoù khieán hoï saün saøng hy sinh maïng soáng vì noù.
Cuoäc ñieàu tra tö töôûng naøy cuõng ñöôïc laëp laïi trong beänh vieän taïi Vienna, giöõa caùc beänh nhaân cuõng nhö caùc nhaân vieân thuoäc moïi giai caáp. Keát quaû cuoäc ñieàu tra thöù hai naøy cuõng töông töï nhöõng gì ñaõ thaâu löôïm ñöôïc trong cuoäc ñieàu tra thöù nhaát, giöõa haøng ngaøn ngöôøi taïi Phaùp. Vaø tieán só Frankl ñaõ ñi ñeán keát luaän naøy: Ñoái vôùi ña soá daân chuùng, khaùt voïng tìm ñöôïc yù nghóa ñôøi soáng laø moät vaán ñeà thöïc thuï chöù khoâng phaûi vaán ñeà ñöùc tin gì caû.
OÂng A. Beguín, moät trieát gia khaùc cuõng khaúng ñònh raèng: "Con ngöôøi caàn yù nghóa ñôøi soáng hôn laø caàn ñeán côm aên aùo maëc vaø coâng baèng xaõ hoäi". Tieán só Frankl coøn nhaän ñònh theâm raèng, moät soá ñoâng caùc beänh nhaân taâm thaàn ñeán ñieàu trò taïi beänh vieän cuûa oâng khoâng toû ra nhöõng trieäu chöùng taâm lyù baát thöôøng gì caû. Tuy nhieân, hoï caûm thaáy moät söï ñau ñôùn ñeø naëng taâm hoàn, keùo theo khaùt voïng töï töû ñeå keát lieãu noãi ñau ñôùn mô hoà khoâng teân ñoù. Raát tieác laø hoï ñaõ khoâng nhaän ra raèng noãi ñau ñôùn mô hoà khoâng teân ñoù chính laø söï thieáu vaéng yù nghóa ñôøi soáng cuûa hoï. Beänh tình cuûa hoï khoâng phaûi laø beänh taâm lyù, nhöng chính laø beänh thieâng lieâng. Vì theá phöông thuoác chöõa trò beänh cho hoï khoâng phaûi laø caùc phöông phaùp phaân tích taâm lyù, nhöng laø "clogoterapia" yù höôùng trò lieäu. Muïc ñích cuûa phöông phaùp ñieàu trò naøy laø giuùp beänh nhaân tìm laïi yù nghóa ñôøi soáng cuûa mình, laø khaùm phaù ra lyù do ñaùng giaù ñeå soáng.
Ngöôøi tìm ra yù nghóa ñôøi soáng mình töùc laø nhö naém trong tay nguyeân taéc caên baûn caáu keát moïi khía caïnh cuûa baûn laõnh vaø cuûa söùc naêng ñoäng, ñoàng thôøi noù cuõng laø yeáu toá quy ñònh söï quaân bình taâm lyù. Traùi laïi, ngöôøi chöa tìm ra yù nghóa ñôøi soáng mình seõ caûm thaáy laïc loõng, sinh löïc bò chi phoái vaø bò giaèng co bôûi nhieàu söùc thu huùt ñoái nghòch, vaø ñoù cuõng laø caên nguyeân phaùt sinh nhieàu thöù beänh taâm thaàn vaø nhöõng haïnh phuùc maát quaân bình veà maët taâm lyù.
Caùc nhaø taâm lyù hoïc laõo luyeän ñeàu ñoàng yù raèng keû thuø soá moät cuûa con ngöôøi chính laø söï troáng roãng cuûa taâm hoàn. Moät traùi tim ñaày tình yeâu, moät taâm hoàn haêng say vôùi lyù töôûng cao ñeïp seõ khoâng deã gì bò löøa gaït hoaëc loâi cuoán bôûi nhöõng cuûa phuø vaân, hoaëc nhöõng söï mau qua.
Chuùng ta thöôøng nghe noùi raèng sôû dó caùc baïn treû gaëp nhieàu thaát baïi laø vì hoï troùt daïi lao ñaàu vaøo hoá saâu cuûa nghieän ngaäp, loaïn luaân vaø du ñaõng, baïo löïc. Nhöng vôùi caùi nhìn saâu xa vaø thöïc teá hôn coù leõ phaûi noùi ngöôïc laïi. Sôû dó caùc baïn treû lao ñaàu vaøo hoá saâu cuûa caùc teä ñoan luaân lyù laø vì taâm hoàn hoï bò troáng roãng ngay töø ban ñaàu, cho neân hoï phaûi muø quaùng ñi tìm nhöõng gì coù theå taïm laáp ñaày söï troáng roãng ñoù. Keát quaû cuûa caùc cuoäc thí nghieäm vaø söu taàm veà maët taâm lyù xaõ hoäi ñeàu xaùc nhaän söï thaät phuõ phaøng noùi treân. Kinh nghieäm baûn thaân cuûa baïn coù leõ cuõng ñuû ñeå xaùc nhaän ñieàu ñoù. Haàu heát naïn nhaân cuûa caùc teä ñoan voâ luaân ñeàu laø nhöõng ngöôøi ñaõ ñaùnh maát, hoaëc chöa bao giôø tìm ra yù nghóa cuûa ñôøi soáng mình. Vôùi caùi nhìn taâm lyù vaø traùi tim bình thöôøng cuûa caùc baïn treû laø söï khaéc khoaûi tìm kieám moät lyù töôûng, moät yù nghóa chaân thöïc cho ñôøi soáng mình.
Ai laø ngöôøi bình thöôøng maø laïi coù theå ôû laâu vaø ôû yeân trong traïng thaùi mô hoà khoâng bieát mình muoán gì hoaëc ñang ñi veà ñaâu? Chính vì khoâng bieát mình muoán gì vaø seõ ñi veà ñaâu maø naûy sinh ra nhieàu thöù aùy naùy, baát an vaø nhaøm chaùn. Baïn thöû quan saùt söï khaùc bieät veà phaåm chaát ñôøi soáng cuûa moät ngöôøi toát laønh vaø moät teân du ñaõng chuyeân ngheà cöôùp cuûa gieát ngöôøi, moät nhaø ñoäc taøi khaùt maùu nhö Hitler vaø moät oâng vua nhaân ñöùc nhö Baldouin cuûa vöông quoác Bæ vöøa môùi qua ñôøi caùch ñaây maáy naêm. Baïn cuõng coù theå quan saùt nhöõng chaëng ñöôøng khaùc nhau trong moät ñôøi ngöôøi, chaúng haïn nhö cuûa thaùnh Augustin khi coøn laø moät thanh nieân aên chôi vaø sau khi ñaõ trôû laïi nhaän bieát tình yeâu cuûa Ñöùc Kitoâ nhôø nhöõng gioït nöôùc maét cuûa thaân maãu. Khoâng caàn ñi ñaâu xa hôn ngoaøi moâi tröôøng soáng cuûa baïn, coù theå baïn ñaõ quen bieát nhöõng ngöôøi baïn trong caûnh nghieän ngaäp vaø sau khi ñaõ ñöôïc may maén giaûi thoaùt ra khoûi thaûm caûnh ñoù. Coù ñieàu gì khaùc bieät chaêng? Lyù do naøo, ñoäng löïc naøo ñaõ thuùc ñaåy hoï thay ñoåi haún höôùng ñi cuûa cuoäc ñôøi?
Baïn ñöøng queân raèng moãi ngöôøi chuùng ta ñang ñöùng tröôùc nhöõng söï löïa choïn coù tính caùch "caùch maïng" hoaøn toaøn. Moãi ngöôøi chuùng ta mang trong mình moät söï phong phuù tinh thaàn khoù ño löôøng ñöôïc, chuùng coù theå laø moät suoái nöôùc, moät ngoïn löûa hay moät côn gioù, coù theå tieâu huûy trong choác laùt hay coù theå trôû neân nhöõng söùc maïnh xaây döïng raát höõu hieäu.
Thaûm caûnh cuûa cuoäc soáng khoâng phaûi laø phaûi cheát, nhöng coù leõ laø cheát ñi roài khoâng ñeå laïi gì hôn laø moät naém tro taøn, moät lyû nieäm cay ñaéng laøm xaùo ñoäng taâm hoàn ngöôøi coøn laïi treân döông theá, hoaëc moät vaøi haït gioáng xaáu gieo vaõi nhöõng nôi chuùng ta ñaõ ñi qua. Thaät coøn gì ñau xoùt vaø lo ngaïi cho baèng!
Ñôøi soáng laø moät traùch nhieäm ñeø naëng treân löông taâm moãi ngöôøi. Treân con ñöôøng löõ haønh qua sa maïc traàn gian, moãi ngöôøi trong chuùng ta hoaëc coù theå ñeå laïi nhöõng nuï cöôøi, nhöõng nieàm vui giuùp thaêng tieán nhaân vò, hoaëc ñeå laïi nhöõng gioït nöôùc maét, nhöõng phieàn khoå ñaéng cay laøm caûn trôû böôùc tieán cuûa bao nhieâu ngöôøi khaùc.
Coù leõ cuõng ñaõ coù laàn chuùng ta caûm thaáy noåi da gaø khi nghe laëp laïi lôøi Chuùa Gieâsu ñaõ baùo tröôùc veà vaän meänh cuûa toâng ñoà Giuña, ngöôøi ñaõ phaûn boäi baùn Chuùa vôùi giaù 30 ñoàng baïc: "Khoán thay cho keû noäp Con Ngöôøi. Thaø raèng y ñöøng sinh ra thì hôn!" (Mt 26:24).
Haïnh phuùc thay cho moãi ngöôøi trong chuùng ta moãi khi chieàu ñeán coù theå bình an noùi vôùi löông taâm mình, nhö thaùnh söû Luca ñaõ vieát veà Chuùa Gieâsu. Ngöôøi toùm taét chuoãi ngaøy döông theá cuûa Chuùa Gieâsu trong caâu: "Ngaøi ñaõ ñi kinh lyù laøm phuùc, chöõa laønh caùc beänh taät vaø nhöõng ngöôøi bò quyû aùm" (Tñcv 10:38). Öôùc chi chuùng ta bieát khoân ngoan soáng theá naøo ñeå tröôùc khi nhaém maét lìa traàn, chuùng ta coù theå noùi leân lôøi vónh bieät nhö Chuùa Gieâsu ñaõ thoát ra treân thaäp giaù: "Moïi söï ñaõ hoaøn taát" (Gn 19:30). Vaø vôùi loøng tin töôûng ñaày tình phoù thaùc cuûa con thaûo thöa leân vôùi Chuùa raèng: "Laïy Cha, con xin phoù linh hoàn con trong tay Cha" (Lc 23:46).
Öôùc mong raèng khi ñaõ qua beân kia bôø söï cheát, chuùng ta seõ khoâng phaûi hoå nhuïc thaát voïng nghe lôøi tuyeân aùn cuûa Chuùa phaùn truyeàn raèng: "Hôõi keû bò nguyeàn ruûa, caùc ngöôi haõy ñi cho khuaát maët Ta, haõy nhaän laáy löûa ñôøi ñôøi saém saün cho ma quyû vaø caùc nguïy thaàn cuûa noù" (Mt 25:41). Nhöng seõ ñöôïc vui möøng sung söôùng khi nghe lôøi ñoùn nhaän ñaày tình thöông cuûa Chuùa, nhö ngöôøi cha vui möøng môû roäng voøng tay ñoùn tieáp con mình ñi xa trôû veà: "Hôõi nhöõng keû Cha Ta chuùc phuùc, haõy ñeán nhaän laáy phuùc ñaõ saém cho caùc ngöôi töï thuôû saùng laäp vuõ truï" (Mt 25:34) ... "Toát laém, hôõi ñaày tôù ngay laønh tín nghóa... Haõy vaøo höôûng haïnh phuùc vôùi chuû ngöôi" (Mt 25:23).
Caùc baïn treû thaân meán, baïn muoán ñöôïc nghe lôøi chuùc phuùc hay nguyeàn ruûa? Vaän meänh töông lai cuûa baïn tuøy thuoäc vaøo söï choïn löïa cuûa baïn hoâm nay, tuøy thuoäc vaøo vieäc khoân ngoan choïn löïa lyù töôûng soáng cho ñôøi baïn, hay laø daïi doät ñeå cho thôøi giôø qua ñi voâ ích vaø voán lieáng tinh thaàn cuûa baïn bò ræ seùt, bò muïc naùt caùch uoång phí.
Mai An
Thöù Tö, ngaøy 16/08/1995