Noùi Vôùi Giôùi Treû
(Nhöõng Loaït Baøi Noùi Chuyeän Vôùi Giôùi Treû
cuûa Nöõ Tu Mai An thöïc hieän
trong chöông trình Phaùt Thanh
cuûa Ñaøi Chaân Lyù AÙ Chaâu naêm 1995)
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
- 13 -
Moâ Phaïm Ñôøi Soáng
Moät sinh vieân sau thôøi gian ñöôïc huaán luyeän taïi ñaïi hoïc coâng giaùo trôû veà gia ñình vôùi loøng ñaïo ñöùc saâu xa. Caäu caûm thaáy ñau loøng tröôùc söï khoù khaên nguoäi laïnh cuûa ngöôøi em trai lôùn leân trong baàu khí voâ thaàn cuûa tröôøng chính phuû. Theâm vaøo ñoù aûnh höôûng cuûa baïn beø xaáu laøn caäu boû beâ heát moïi vieäc ñaïo ñöùc, baét ñaàu töø vieäc ñoïc kinh caàu nguyeän sôùm toái.
Khoâng bieát laøm gì hôn ñeå giuùp em mình, caäu lieàn ñeán hoûi yù kieán cuûa moät vò linh muïc. Ngaøi traán an caäu:
- Con cöù an taâm, con coù theå giuùp em con raát nhieàu.
Caäu buoàn baõ noùi theâm:
- Thöa Cha, khoâng theå naøo ñöôïc ñaâu, bôûi vì noù khoâng chòu nghe ai caû. Luùc naøo noù cuõng cho laø noù coù lyù.
- Vaäy thì, moät caùch raát teá nhò, con ñöøng noùi gì veà ñaïo vôùi em con caû.
- Thöa Cha, theá thì laøm sao con coù theå thaønh coâng ñöôïc?
- Con cöù tieáp tuïc laøm nhöõng gì con phaûi laøm, cöù thaûn nhieân soáng ñaïo nhö con vaãn quen soáng. Saùng toái con haõy quyø goái ñoïc kinh nguyeän tröôùc söï hieän dieän cuûa em con trong phoøng. Ñöøng toû ra veû con laø ngöôøi ñaïo ñöùc gì heát. Cöù laøm caùch ñôn sô nhö baát cöù vieäc gì khaùc. Con haõy toân troïng caùch soáng cuûa em con. Neáu em con coù pheâ bình chæ trích, con cuõng ñöøng baän taâm hay böïc töùc. Cöù boû qua heát ñi, ñöøng naûn loøng thaát voïng. Roài con seõ thaáy.
Töø ngaøy ñoù ngöôøi sinh vieân ñaïo ñöùc thi haønh moïi lôøi vò linh muïc khuyeân baûo. Maáy hoâm ñaàu, caäu bò em nhaïo cöôøi caùch khinh bæ. Maáy hoâm sau chaùn roài, neân em caäu khoâng daùm noùi gò choïc töùc theâm nöõa. Vaø sau cuøng, moät hoâm luùc caäu khoâng ngôø, em caäu ñeán gaàn vaø noùi nhoû beân tai:
- Anh cho em caàu nguyeän chung vôùi anh ñöôïc khoâng?
(Jesus, 17, N.34)
Caùc baïn treû thaân meán, caâu chuyeän treân ñaây gôïi laïi trong taâm trí chuùng ta moät caâu noùi maø chaéc caùc baïn cuõng ñaõ nhieàu laàn nghe bieát, nhöng giaù trò cuûa noù tröôøng toàn qua moïi thôøi ñaïi vaø döôùi moïi baàu trôøi. Ñoù laø: "Lôøi noùi ñaùnh ñoäng, nhöng göông saùng loâi cuoán". Trong baøi tröôùc chuùng ta ñaõ ñeà caäp ñeán taàm quan troïng cuûa lyù töôûng cao ñeïp trong ñôøi soáng con ngöôøi. Neáu baïn muoán ñôøi baïn ñaùng soáng, soáng vui, soáng haïnh phuùc, soáng vôùi yù nghóa cao ñeïp, baïn caàn phaûi choïn cho mình moät döï aùn, moät con ñöôøng, moät höôùng ñi.
Tuy nhieân, tìm ra cho moät moät lyù töôûng, moät höôùng ñi roõ raøng maø thoâi chöa ñuû. Baïn coøn phaûi tìm cho mình moät moâ phaïm cuûa lyù töôûng ñoù, töùc laø moät taám göông ñaõ thaønh coâng trong vieäc theo ñuoåi lyù töôûng ñoù, ñeå baïn coù theå nhìn thaáy roõ raøng, vaø ñöôïc khích leä daán thaân noi theo.
Hoài chuùng ta coøn laø ñöùa beù trong gia dình, moâ phaïm ñaàu tieân cuûa chuùng ta laø ngöôøi cha, laø ngöôøi meï. Ñeán tuoåi caép saùch tôùi tröôøng, thaàn töôïng cuûa caùc em laø thaày giaùo, coâ giaùo. Moïi lôøi noùi cuûa thaày coâ laø nhö luaät vaøng, cha meï cuõng phaûi tuaân theo. Böôùc sang tuoåi daäy thì vaø vaøo tuoåi thanh xuaân, thaàn töôïng cuûa tuoåi treû thöôøng laø caùc ca só, caùc taøi töû, minh tinh maøn aûnh, caùc caàu thuû theå duïc theå thao. Ñeán khi böôùc vaøo tuoåi tröôûng thaønh, phaûi choïn ngheà nghieäp, caùc baïn thöôøng nhìn vaøo nhöõng nhaân vaät quan troïng, chaúng haïn nhö nhöõng nhaø chính trò, thöông gia, hoaëc nhöõng ngöôøi ñaõ thaønh coâng theo nhö sôû thích hoaëc lyù töôûng baïn ñang oâm aáp trong loøng.
Trong laàn thaêm doø yù kieán cuûa khoaûng 120 baïn treû thuoäc nhieàu thaønh phaàn xaõ hoäi, trình ñoä hoïc thöùc vaø ngheà nghieäp khaùc nhau, cha Atilano Alaiz ñaõ ñöa ra moät caâu hoûi duy nhaát naøy: Ai laø nhaân vaät quan troïng nhaát trong ñôøi baïn ñeå baïn coù theå ngöôùc maét nhìn leân vaø ao öôùc trôû neân nhö ngöôøi aáy? Cha Atilano ñaõ thu nhaän ñöôïc nhieàu caâu traû lôøi khaùc nhau. Moät soá baïn treû keå teân nhöõng nhaø baùc hoïc noåi tieáng treân theá giôùi, nhöõng vaên só löøng danh, hoaëc nhöõng nhaïc só raát ñöôïc caùc baïn treû meán chuoäng. Nhieàu baïn treû nhaéc ñeán teân Ñöùc Gieâsu Kitoâ, hoaëc nhöõng nhaân vaät noåi tieáng veà maët nhaân ñaïo, veà vieäc thaêng tieán xaõ hoäi, beânh vöïc nhaân quyeàn vaø phaåm giaù con ngöôøi. Chaúng haïn nhö Meï Teâreâsa Calcutta, OÂng Gandhi, OÂng Martin Luther King, Ñöùc Thaùnh Cha Gioan Phaoloâ II. Moät soá baïn treû khaùc ñeå giaáy traéng, khoâng vieát teân ai caû. Vaø cuõng coù moät soá baïn treû khaùc tuyeân boá laø khoâng thích baét chöôùc ai, chæ muoán trôû neân chính mình, nhö mình muoán.
Ngoaïi tröø moät soá tröôøng hôïp ñaëc bieät aáy, phaûi coâng nhaän raèng, ña soá ñeàu caûm thaáy caàn coù moät moâ phaïm, moät taám göông saùng ñeå hieåu roõ chính baûn thaân mình hôn, ñeå xaùc nhaän raèng lyù töôûng maø ta ñang theo ñuoåi khoâng phaûi laø ñieàu haûo huyeàn voâ ích, vaø giaù trò maø ta ñang oâm aáp trong taâm hoàn laø ñieàu coù theå thöïc hieän ñöôïc.
Yeáu toá taâm lyù ñeå ñöôïc theå hieän trong caùc phong traøo, caùc hoäi ñoaøn, caùc nhoùm vaø caùc doøng tu treân theá giôùi cuõng nhö trong giaùo hoäi coâng giaùo. Moãi phong traøo, moãi hoäi ñoaøn, moãi doøng tu ñeàu coù ít ra laø moät vò anh huøng, moät ngöôøi laõnh ñaïo tinh thaàn, hoaëc moät thaùnh nhaân, moät vò töû ñaïo ñaõ anh duõng soáng theo lyù töôûng cuûa mình. Ñôøi soáng cuûa nhöõng vò anh huøng ñoù trôû neân nhö bieåu töôïng soáng ñoäng cuûa lyù töôûng chung, maø hoï hieän ñang tranh ñaáu vaø theo ñuoåi.
Söï hieän dieän cuûa nhöõng nhaân vaät aáy coøn ñöôïc soáng ñoäng hoùa qua caùc böôùc chaân dung, nhöõng taám bích chöông, nhöõng khaåu hieäu, nhöõng lôøi noùi vaø caùc taùc phaåm hoï ñeå laïi vaø thöôøng ñöôïc caùc moân ñeä trích daãn.
Nhìn vaøo lòch söû caùc daân toäc, baïn seõ nhaän thaáy ngay, laø caùc phong traøo lôùn vaø caùc toân giaùo ñeàu ñöôïc thaønh laäp do moät nhaân vaät quan troïng, coù söùc thu huùt vaø nhaém veà moät lyù töôûng. Chaúng haïn nhö khi noùi tôùi phong traøo "Toå AÁm" laø chuùng ta nghó ngay tôùi baø Chiara Lubich, noùi tôùi phong traøo ñaïi keát Taizeù laø chuùng ta nghó ngay tôùi thaày Roger, noùi tôùi caùc nöõ töû baùc aùi töùc laø noùi tôùi Meï Teâreâsa Calcutta. Hoaëc coù ai noùi tôùi ñaïo coâng giaùo maø laïi coù theå khoâng nhaéc ñeán teân cuûa Ñöùc Gieâsu Kitoâ chaêng?
Trong nhöõng naêm soáng treân ñaát Do Thaùi, qua lôøi noùi vaø vieäc laøm, Chuùa Gieâsu ñaõ môøi goïi caùc moân ñeä theo Ngaøi, chung soáng vôùi Ngaøi, vaø trôû neân gioáng nhö Ngaøi. Ngaøi phaùn baûo hoï:
"Caùc ngöôi haõy hoïc cuøng Ta, vì Ta nhaân töø vaø coù loøng khieâm nhöôøng" (Mt 11:29)
"Caùc con goïi Ta laø Thaày vaø laø Chuùa cuõng phaûi laém. Vì Thaày ñuùng nhö vaäy ñoù. Neân neáu Thaày laø Chuùa, laø Thaày maø coøn röûa chaân cho caùc con, caùc con cuõng phaûi röûa chaân cho nhau. Thaày ñaõ laøm göông cho caùc con ñeå caùc con cuõng baét chöôùc maø laøm nhö Thaày ñaõ laøm cho caùc con vaäy". (Gn 13:13-15).
Vì lyù do ñoù, ngöôøi tín höõu Kitoâ khoâng theå naøo khoâng nhìn leân Chuùa Kitoâ laø maãu göông hoaøn haûo vaø tuyeät ñoái cho ñôøi soáng mình. Nôi Ngaøi chuùng ta seõ tìm ñöôïc lôøi vaø tieáng noùi, caùch cö xöû, caùch haønh ñoäng, loái soáng vaø nhöõng chaân giaù trò phuø hôïp vôùi lyù töôûng troïn laønh cuûa phuùc aâm.
Tuy nhieân, giöõa Chuùa Kitoâ laø maãu göông hoaøn haûo nhaát vaø chuùng ta, coøn coù nhöõng taám göông thaùnh thieän khaùc nöõa, ñoù laø caùc moân ñeä cuûa Ngaøi, nhöõng ngöôøi ñaõ ñi tröôùc chuùng ta vaø ñaõ coá gaéng nôi göông Chuùa Kitoâ. Hoï cuõng laø ngöôøi phaøm nhö chuùng ta, cuõng coù khuyeát ñieåm, toäi loãi vaø cuõng ñaõ töøng phaûi chieán ñaáu ñeå trôû neân gioáng Chuùa Kitoâ hôn. Thaùnh Phaoloâ, vò toâng ñoà daân ngoaïi, sau nhieàu naêm gian khoå soáng theo göông Chuùa Kitoâ vaø trung thaønh rao giaûng Tin Möøng Chuùa Kitoâ, ñaõ coù can ñaûm vaø thaønh thaät noùi vôùi caùc tín höõu thaønh Coârintoâ raèng: "Anh em haõy baét chöôùc toâi, nhö toâi baét chöôùc Chuùa Kitoâ" (1Cor 11:1).
Rieâng baïn, baïn ñaõ choïn ai laøm göông maãu cho ñôøi soáng vaø lyù töôûng cuûa baïn? Baïn muoán hoïc ñöôïc gì nôi moâ phaïm ñoù?
Mai An
Thöù Tö, ngaøy 26/07/1995