Noùi Vôùi Giôùi Treû
(Nhöõng Loaït Baøi Noùi Chuyeän Vôùi Giôùi Treû
cuûa Nöõ Tu Mai An thöïc hieän
trong chöông trình Phaùt Thanh
cuûa Ñaøi Chaân Lyù AÙ Chaâu naêm 1995)
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
- 11 -
Soáng Say Meâ Ñeán Queân Mình
Ngaøy 4 thaùng 6 naêm 1995, Ñöùc Thaùnh Cha Gioan Phaoloâ II ñaõ ñeán vieáng thaêm vöông quoác Bæ vaø ñaõ long troïng tuyeân phong chaân phöôùc cho cha Ñamien De Veuter, vò toâng ñoà ngöôøi phong cuøi taïi hoang ñaûo Molokai ôû Hawai.
"Ñöøng caûn ngaên toâi. Ñeán phieân toâi". Lôøi noùi ñoù dieãn taû yù chí cöông quyeát cuûa thaày Giuse, saün saøng töï nguyeän leân ñöôøng theá choã cho cha Pamphile, anh cuûa thaày, ñaõ ñöôïc chæ ñònh ñi truyeàn giaùo taïi caùc hoang ñaûo ôû Hawai. Söï quyeát ñònh cuûa thaày Giuse ñaõ gaây nhieàu ñuïng chaïm vôùi gia ñình, beà treân vaø baïn beø, nhöng thaày vaãn khoâng nao nuùng. Sau khi tôùi ñaûo Hawai, ngaøy 21/05/1864 thaày Giuse laõnh chöùc linh muïc vaø ñoåi teân laø Ñamien, vì muoán trôû neân nhö thaùnh Ñamien ôû Roâma ñaõ nhieät thaønh rao giaûng Lôøi Chuùa cho daân chuùng.
Molokai hoài ñoù ñöôïc goïi laø hoang ñaûo töû thaàn vì laø nôi chôø cheát cuûa caùc beänh nhaân xaáu soá bò xaõ hoäi ruoàng boû, khoâng ai daùm ñeán gaàn vì sôï bò laây beänh. Höôûng öùng lôøi ñeà nghò cuûa Giaùm Muïc sôû taïi, 4 linh muïc treû tình nguyeän ñeán truyeàn giaùo ôû Molokai. Hoï ñoàng yù luaân phieân nhau, moãi ngöôøi soáng ôû ñoù moät thôøi gian ngaén chöøng vaøi thaùng. Moái quan taâm lôùn cuûa hoï laø traùnh bò laây beänh.
Ñaàu tieân laø phieân cha Ñamien, luùc aáy môùi ñöôïc 33 tuoåi. Luùc ñaàu cha cuõng raát e ngaïi, nhöng vôùi ôn Chuùa vaø tinh thaàn truyeàn giaùo, cha haêng say laøm vieäc: naøo laø xaây nhaø thôø, tröôøng hoïc, laäp hoäi keøn, laäp nghóa ñòa, môû mang ñöôøng xaù, toå chöùc sinh soáng... Töø hoang ñaûo töû thaàn, daàn daàn dieän maïo cuûa hoang ñaûo ñaõ ñöôïc thay ñoåi haún. Molokai ñöôïc mang danh hieäu môùi: "hoang ñaûo cuûa tình yeâu vaø cuûa hy voïng". Theá laø cha ôû laïi luoân treân ñaûo suoát 25 naêm soáng chung vaø soáng cho ngöôøi cuøi, cho ñeán khi cha Ñamien cuõng ñöôïc dieãm phuùc trôû thaønh beänh nhaân phong cuøi, chia seû söï ñau ñôùn vaø nhaém maét töø traàn vôùi thaân xaùc bò phong cuøi aên moøn heát.
OÂng Gandhi, vò anh huøng cuûa daân toäc AÁn Ñoä ñaõ noùi veà cha Ñamien nhö sau: "Trong caùc giôùi chính trò, baùo chí, ít tìm thaáy nhöõng anh huøng coù theå so saùnh vôùi cha Ñamien! Toâi thaéc maéc töï hoûi: Cha Ñamien muùc laáy söùc maïnh phi thöôøng ñoù nôi ñaâu ñeå laøm ñöôïc nhöõng coâng vieäc caû theå nhö theá?"
Baïn thaân meán, chaéc caùc baïn ñaõ coù theå traû lôøi thaéc maéc cuûa Gandhi. Cha Ñamien ñaõ tìm thaáy lyù töôûng soáng cuûa mình vaø cha ñaõ soáng say meâ vôùi lyù töôûng ñoù, say meâ ñeán queân caû chính söï soáng cuûa mình.
Vaên só Benjamin Disraeli ñaõ coù laàn khaúng ñònh raèng: "Khi ngöôøi ta khoâng coù can ñaûm hy sinh ñôøi soáng mình vì lyù töôûng, thì hoaëc vì lyù töôûng ñoù ñeâ heøn, hoaëc vì ngöôøi ta quaù heøn nhaùt". Thaät vaäy, khi moät caù nhaân hay moät nhoùm ngöôøi naøo ñaõ say meâ lyù töôûng cuûa mình thì hoï cuõng seõ trôû neân moät vôùi lyù töôûng ñoù, khaùc naøo ngoïn löûa aên nhaäp vaøo töøng keõ hôû cuûa thôù goã vaø nung naáu goã aáy thaønh than hoàng.
Neáu lyù töôûng soáng laø ñeâ heøn, ngöôøi muø quaùng ñeå cho lyù töôûng ñeâ heøn aáy thu huùt cuõng seõ trôû neân ñeâ heøn nhö vaäy. Traùi laïi, neáu lyù töôûng soáng laø giaù trò cao ñeïp vó ñaïi, ngöôøi say meâ lyù töôûng cao ñeïp aáy seõ doàn heát sinh löïc vaø seõ thöïc hieän ñöôïc nhöõng ñieàu vó ñaïi maø hoï khoâng ngôø. Ngöôøi tìm thaáy lyù töôûng soáng cuûa mình, seõ khoâng soáng vì phaûi soáng, soáng cho qua ngaøy, soáng ñeå gieát cheát thôøi giôø; nhöng seõ soáng haêng say, soáng vui, caû nhöõng khi coù ñuû lyù do laøm hoï phaûi buoàn chaùn, phaûi thaát voïng. Ñôøi soáng con ngöôøi cuõng gioáng nhö tieàn baïc, caàn phaûi ñöôïc taän duïng tôùi möùc toái ña ñeå ñöôïc lôøi laõi gaáp traêm. Tieàn baïc giöõ nguyeân trong kho seõ chaúng khaùc gì nhöõng tôø giaáy bò muïc naùt daàn vôùi thôøi gian. Ñôøi soáng vaø tieàn baïc seõ maëc laáy giaù trò tuøy theo yù nghóa vaø muïc ñích ñöôïc xöû duïng.
Tuy nhieân, bao laâu coøn ôû trong thaân phaän con ngöôøi, söï gaén boù keo sôn vôùi lyù töôûng cao thöôïng khoâng mieãn tröø con ngöôøi khoûi nhöõng yeáu ñuoái vaø nhöõng thaát trung nho nhoû vôùi lyù töôûng cuûa mình. Nhöõng thaát trung, yeáu ñuoái nho nhoû aáy chæ laø nhöõng ñieàu phuï thuoäc khoâng laøm thöông toån cuõng khoâng aên haïi goác reã söï choïn löïa caên baûn cuûa ñôøi soáng hoï. Traùi laïi, nhieàu khi, chính qua nhöõng söï yeáu heøn, nhöõng thaát baïi ngoaøi yù muoán, nhöõng söï lung lay khoâng ngôø ñoù, maø chuùng ta coù dòp ñònh roõ lyù töôûng, choïn löïa caùch saùng suoát hôn vaø kieän cöôøng yù chí theâm nöõa.
Tröôùc söï phaûn boäi cuûa caùc toâng ñoà, sôï haõi cho tính maïng mình neân boû Chuùa Gieâsu moät mình trong tay quaân ñòch, chaïy troán thoaùt thaân, Chuùa Gieâsu cuõng khoâng naûn loøng thaát ñaûm, hoaëc ruoàng boû hoï. Tuy toâng ñoà Pheâroâ choái Chuùa 3 laàn, nhöng khoâng phaûi vì ñoù maø Ngaøi laáy laïi lôøi Ngaøi ñaõ höùa ñaët oâng laøm thuû laõnh caùc toâng ñoà vaø quyeàn cai quaûn giaùo hoäi. Sau khi soáng laïi, Chuùa Gieâsu ñaõ khoân kheùo taïo cô hoäi ñeå Pheâroâ ñöôïc dòp tuyeân xöng loøng trung thaønh vôùi Thaøy chí thaùnh, vaø trong cöông vò cuûa ngöôøi laõnh ñaïo, Pheâroâ coù dòp ñeå cuûng coá loøng can ñaûm vaø caûm thoâng vôùi söï yeáu ñuoái cuûa anh em hôn.
Soáng theo lyù töôûng laø soáng trong löïa choïn, khoâng nhöõng giöõa ñieàu xaáu vaø ñieàu toát maø thoâi, nhöng laø bieát choïn löïa ñieàu hoaøn haûo hôn. Trong phuùc aâm, Chuùa Kitoâ vaïch chæ cho chuùng ta caùch thöùc soáng theo lyù töôûng ñôøi mình. Ngaøi khoâng ngaàn ngaïi tuyeân boá vôùi daân chuùng raèng:
- Khoâng coù tình yeâu naøo cao quyù cho baèng hy sinh maïng soáng vì ngöôøi mình yeâu meán (Gn 15:13).
Lyù töôûng ñôøi soáng cuõng coù theå ví nhö vieân ngoïc quyù, nhö kho taøng giaáu trong ruoäng, coù ngöôøi tìm ñöôïc, lieàn choân giaáu ñi, veà nhaø baùn heát gia taøi ñeå mua ruoäng ñaát coù kho taøng quyù baùu ñoù. Chuùa Gieâsu muoán nhaán maïnh söï choïn löïa tuyeät ñoái, khoâng do döï, khoâng tieác xoùt. Laàn khaùc Ngaøi laïi quaû quyeát raèng:
- Ai yeâu thöông cha meï hôn Ta, khoâng ñaùng thuoäc veà Ta.
- Khoâng ai coù theå laøm toâi hai chuû, Thieân Chuùa vaø tieàn taøi danh voïng.
Caàn phaûi döùt khoaùt choïn cho mình moät lyù töôûng soáng roõ raøng. laéng nghe lôøi giaûng daïy cuûa Chuùa Gieâsu, coù ngöôøi seõ thaàm nghó raèng, Ngaøi laø ngöôøi quaù nghieâm khaéc, cöïc ñoan, quaù khích, khoâng chuùt tình caûm vaø cuõng khoâng bieát caûm thoâng. Haún khoâng phaûi theá. Ñoù chính laø giaù trò vaø laø naêng ñoäng cuûa lyù töôûng, cuûa nhöõng gì ñöôïc nhìn nhaän laø giaù trò tuyeät ñoái trong ñôøi soáng con ngöôøi, caù nhaân cuõng nhö nhoùm. Chính trong nhöõng luùc gaây caán, chính luùc ñöùng giöõa ngaõ ba ñöôøng ñôøi laø luùc ta phaûi choïn löïa. Ñoäng löïc thuùc ñaåy ta choïn ñieàu naøy boû ñieàu kia chính laø lyù töôûng, laø giaù trò tuyeät ñoái maø moãi ngöôøi oâm aáp trong taâm hoàn vaø tieàm taøng trong ñôøi soáng, trong hôi thôû cuûa mình.
Noùi toùm laïi hai nhu caàu taát yeáu cuûa moãi ngöôøi neáu muoán laøm cho ñôøi soáng mình trôû thaønh moät cuoäc maïo hieåm xöùng vôùi nhaân vò vaø ñem laïi nhieàu hoa traùi, ñoù laø, tröôùc heát phaûi nhaän ñònh roõ raøng ñaâu laø lyù töôûng cao ñeïp ñaùng ñöôïc daán thaân, vaø thöù ñeán laø phaûi can ñaûm vaø saün saøng quaûng ñaïi hy sinh vôùi baát cöù giaù naøo ñeå baûo veä giaù trò tuyeät ñoái vaø ñaït tôùi lyù töôûng cao thöôïng aáy. Caû hai yeáu toá naøy tuøy thuoäc vaøo yù chí vaø quyeàn töï do löïa choïn cuûa baïn.
Mai An
Thöù Tö, ngaøy 12/07/1995