Noùi Vôùi Giôùi Treû
(Nhöõng Loaït Baøi Noùi Chuyeän Vôùi Giôùi Treû
cuûa Nöõ Tu Mai An thöïc hieän
trong chöông trình Phaùt Thanh
cuûa Ñaøi Chaân Lyù AÙ Chaâu naêm 1995)
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
- 01 -
Bieát Yeâu Ñôøi Soáng
Ngaøy
30 thaùng 3 naêm 1995, trong cuoäc hoïp baùo taïi Vatican, thoâng ñieäp
môùi cuûa Ñöùc Gioan Phaoloâ II "Evangelium Vitae" - Tin
Möøng söï soáng - ñaõ ñöôïc chính thöùc coâng boá. Ñaây laø
thoâng ñieäp thöù 11 vaø daøi nhaát cuûa Ñöùc Thaùnh Cha, khoaûng
200 trang, ñöôïc chia laøm 4 chöông. Trong thoâng ñieäp noùi treân,
Ñöùc Thaùnh Cha neâu baät giaù trò vaø tính chaát baát khaû xaâm
phaïm cuûa söï soáng con ngöôøi. Ngaøi cuõng thaúng thaén toá
giaùc nhöõng ñe doïa söï soáng con ngöôøi, nhaát laø naïn phaù
thai, gieát ngöôøi eâm dòu vaø caùc cuoäc thí nghieäm, leøo laùi
phoâi thai vaø baøo thai ngöôøi.
Taùc phaåm "Soáng ñôøi soáng" (Vivere la vita) cuûa linh muïc Atilano Alaiz, ngöôøi goác Taây Ban Nha, chaøo ñôøi naêm 1932, laø hoa traùi cuûa nhöõng cuoäc ñoái thoaïi vaø tieáp xuùc vôùi caùc baïn treû ngaøy nay. Noäi dung taäp saùch naøy vöøa laø moät thaùch ñoá, vöøa laø nhöõng lôøi gôïi yù ñeå giuùp baïn khaùm phaù ra yù nghóa saâu xa cuûa cuoäc soáng. |
Thoâng ñieäp Tin Möøng Söï Soáng ñaõ gaây tieáng vang maïnh treân bình dieän quoác teá cuõng nhö trong Giaùo Hoäi hoaøn vuõ. Nhöõng ngöôøi chuû tröông coi reû söï soáng con ngöôøi vaø coù xu höôùng baøi toân giaùo ñaõ pheâ bình Thoâng Ñieäp môùi cuûa Ñöùc Thaùnh Cha vaø cho raèng vaên kieän naøy coù tính chaát bi quan, thuû cöïu, cuoàng tín, chæ muoán aùp ñaët luaät toân giaùo cho quoác gia, chæ bieát leân aùn maø thoâi. Thöïc ra hoï laø nhöõng ngöôøi khoâng ñoïc chính baûn thoâng ñieäp, khoâng nhaän thaáy roõ tình traïng theâ thaûm ñang ñe doïa söï soáng vaø cuõng khoâng bieát nhaän ra khía caïnh tích cöïc cuûa thoâng ñieäp trong vieäc beânh vöïc söï soáng con ngöôøi. Trong khi ñoù nhöõng ngöôøi thuoäc phong traøo beânh vöïc söï soáng ñeàu ñoàng thanh ca ngôïi thoâng ñieäp môùi cuûa Ñöùc Thaùnh Cha laø moät vaên kieän raát tích cöïc vaø saâu xa, laø moät tuyeân ngoân ñaày theá giaù choáng laïi neàn vaên minh cheát choùc ñang taøn haïi moät phaàn lôùn theá giôùi taây phöông.
Baïn thaân meán, theo doõi caùc bieán coá treân theá giôùi, nhieàu luùc chuùng ta coù caûm töôûng nhö ñang ñöùng tröôùc moät cuoäc chieán giöõa hai neàn vaên minh cheát choùc vaø vaên minh söï soáng. Ñöùc Gioan Phaoloâ II laø vò laõnh ñaïo cöông quyeát vaø toû ra nhaïy caûm nhaát tröôùc nhöõng ñe doïa söï soáng con ngöôøi hieän nay vaø trong töông lai. Nhaân loaïi nhö ñöôïc chia laøm hai theá giôùi roõ reät, theá giôùi cuûa ngöôøi soáng vaø theá giôùi cuûa ngöôøi cheát. Moät beân coi reû söï soáng, beân kia toân troïng söï soáng vì giaù trò thaùnh thieâng cuûa noù. Giöõa hai theá giôùi naøy coøn coù nhöõng ngöôøi nöûa soáng nöûa cheát, soáng vaát vöôûng, soáng cho qua ngaøy. Ñaâu laø söï khaùc bieät veà phaåm chaát vaø chaát löôïng giöõa ñôøi soáng cuûa moät beänh nhaân thoi thoùp döôùi loàng kính döôõng khí vaø moät nhaø theå thao haêng say trong caùc cuoäc thi ñoaït giaûi? Giöõa söï soáng taâm thaàn cuûa moät ngöôøi chaùn ñôøi, thaát voïng vaø cuûa moät vò thöøa sai haêng haùi daán thaân?
Ngoaøi caùi cheát thaân xaùc coøn coù caùi cheát linh hoàn nöõa. Thaùnh Gioan toâng ñoà quaû quyeát raèng: "Ai khoâng yeâu thöông töùc laø ôû trong söï cheát" (1Gn 3:14). Hoaëc nhieàu laàn chuùng ta cuõng nghe cha meï cuûa nhöõng ñöùa con hö hoûng noùi raèng: "Ta muoán thaáy maøy cheát hôn laø soáng". Thaät vaäy, thaø cheát phaàn xaùc coøn hôn laø cheát phaàn hoàn. Caùi cheát cuûa taâm hoàn cuõng coøn laø caùi cheát cuûa nhöõng ngöôøi soáng chæ vì mình coøn phaûi soáng, soáng vì thoùi quen, soáng voâ lyù töôûng, khoâng moät höôùng ñi cho cuoäc ñôøi, soáng nhö con roâboât bao laâu pin ñieän vaãn coøn.
Vaäy thì soáng laø gì? Ñôøi soáng con ngöôøi laø chi? Coù yù nghóa gì chaêng? Ñôøi soáng laø hoàng aân cuûa Chuùa, laø nhö vieân ngoïc quyù, nhö moät kho taøng quyù giaù trong ruoäng. Theá nhöng, ñieàu quan troïng khoâng phaûi laø chieám ñoaït ñöôïc söï soáng cho baèng vieäc laøm cho ñôøi soáng aáy theâm phong phuù. Ñaønh raèng soáng laø ñieàu quan troïng, nhöng bieát tìm ra yù nghóa ñôøi soáng mình laïi caøng quan troïng hôn nöõa. Vaø moãi ngöôøi phaûi tìm ra yù nghóa cuûa ñôøi soáng mình, ñeå cho ñôøi soáng caøng theâm töôi ñeïp vaø ñaùng soáng.
Tuoåi treû laø nhö caây xanh töôi ñaày nhöïa soáng, nhöng cuõng chính laø luùc phaûi tìm ra yù nghóa ñôøi soáng mình, neáu khoâng muoán nhöïa soáng ñoù trôû neân khoâ caèn vaø taøn uùa uoång phí. Nay laø thôøi ñieåm toát ñeïp nhaát caàn ñònh höôùng ñi cho töông lai baïn. Ñaây laø luùc baïn neân töï hoûi mình: Toâi muoán laøm gì vôùi ñôøi soáng toâi? Chæ khi naøo baïn bieát traû lôøi caâu hoûi ñoù, baïn môùi thöïc söï laø ngöôøi, laø ngöôøi caàm daây cöông, tieán theo höôùng ñaõ vaïch chæ roõ raøng cho ñôøi baïn. Öôùc chi caùc baïn treû hoâm nay seõ khoâng coøn phaûi xuoáng ñöôøng vôùi nhöõng bieåu ngöõ khoång loà vaø nhöõng lôøi than traùch nhö caùc baïn treû trong thôøi caùch maïng Phaùp vaøo naêm 1868. Hoï phaûn ñoái choáng laïi nhöõng ngöôøi ñaøn anh, nhöõng baäc laøm cha meï cuûa hoï: "Caùc ngöôøi ñaõ cho chuùng toâi ñöôïc aên noâ neâ, ñaõ ñoå ñaày daï chuùng toâi, nhöng caùc ngöôøi ñaõ khoâng taëng cho chuùng toâi yù nghóa ñôøi soáng, höôùng ñi cuûa cuoäc ñôøi!"
Baïn thaân meán, ñôøi soáng cuûa baïn ôû ngay trong tay baïn. Baïn khoâng caàn ai khaùc ban taëng cho baïn yù nghóa ñôøi soáng. Baïn phaûi töï tìm laáy noù cho chính baïn. Treân thöïc teá, khoâng coù ñôøi soáng, nhöng chæ coù nhöõng ngöôøi bieát soáng hay khoâng soáng ñôøi soáng mình maø thoâi. Ñôøi soáng cuûa baïn laø caùi maø baïn muoán soáng. Maøu saéc, höông vò cuûa ñôøi soáng baïn tuøy thuoäc vaøo yù nghóa baïn muoán maëc cho noù. Coù nhöõng ngöôøi cho raèng, ñôøi soáng chæ laø moät chuoãi ngaøy leâ theâ keùo daøi thaät buoàn chaùn. Keû khaùc cho raèng ñôøi soáng laø moät cuoäc maïo hieåm thaät haáp daãn, laø moät cuoäc giao chieán ñaày höùng thuù, laø höôûng thuï, laø moät chuoãi ngaøy ñeïp an nhaøn. Khoâng thieáu cho nhöõng ngöôøi cho raèng ñôøi soáng chæ laø moät giaác mô khoâng bao giôø thaønh söï thaät. Coù ngöôøi nhìn ñôøi soáng nhö moät gaùnh naëng, nhö goâng cuøm caàn phaûi côûi boû caøng sôùm caøng toát. Nhöõng ngöôøi khaùc laïi baùm víu vaøo cuoäc soáng nhö ngöôøi bò lao chao giöõa bieån caû baùm vaøo caùi phao hoaëc taám goã ñeå khoûi bò cheát chìm. Ñaâu laø söï thaät? Ai laø ngöôøi coù lyù? Cuoäc soáng laø moät caên nhaø tuø hay laø moät gian phoøng tieäc vui töng böøng nhoän nhòp? Phaûi chaêng noù gaén lieàn vôùi ñònh meänh khoâng coù hy voïng ñoåi thay?
Baïn haõy thöû hoûi moät thanh nieân ñang böôùc vaøo tuoåi bieát yeâu, yeâu moät coâ gaùi, yeâu moät lyù töôûng cao ñeïp, yeâu moät döï aùn vó ñaïi, hoaëc moät caùi gì ñaùng giaù naøo ñoù, ñôøi soáng ñoái vôùi hoï laø gì? Coù yù nghóa naøo?
Trong muïc Noùi Vôùi Giôùi Treû, Mai An muoán cuøng chia seû vôùi caùc baïn caùi nhìn vaø yù nghóa cuûa cuoäc soáng ñöôïc taùc giaû Atilano Alaiz trình baøy trong taäp saùch giaùo duïc mang töïa ñeà "Vivere la vita" - Soáng ñôøi soáng.
Atilano Alaiz laø moät linh muïc ngöôøi goác Taây Ban Nha, chaøo ñôøi naêm 1932, hieän coøn soáng. Ngaøi laø moät linh muïc raát töøng traûi, coù nhieàu kinh nghieäm trong laõnh vöïc muïc vuï giôùi treû, vaø laø ñieàu ñoäng vieân trong caùc sinh hoaït giôùi treû. Cha Atilano Alaiz coøn laø taùc giaû cuûa nhieàu taùc phaåm veà giaùo duïc nhaân baûn vaø tu ñöùc hoïc. Moät trong nhöõng ñeà taøi cha öa thích nhaát laø tình baïn. Taùc phaåm "Soáng ñôøi soáng" (Vivere la vita) laø hoa traùi cuûa nhöõng cuoäc ñoái thoaïi vaø tieáp xuùc vôùi caùc baïn treû ngaøy nay. Noäi dung taäp saùch naøy vöøa laø moät thaùch ñoá, vöøa laø nhöõng lôøi gôïi yù ñeå giuùp baïn khaùm phaù ra yù nghóa saâu xa cuûa cuoäc soáng, neáu baïn chöa coù hoaëc ñang hoang mang do döï; ñeå giuùp baïn ñieàu chænh laïi höôùng ñi, neáu baïn ñaõ troùt lôõ laàm sai laïc; ñeå giuùp baïn thöïc söï soáng moät caùch haêng say, soáng tha thieát.
Baùc só Raoul Folleùreau, khi ñaõ veà giaø vaãn coøn raát yeâu ñôøi, vaø tröôùc khi nhaém maét taï theá, oâng ñaõ tuyeân boá: "Ñôøi soáng con ngöôøi thaät tuyeät ñeïp, thaät phong phuù, höùng khôûi vaø ñaùng yeâu. Noù chæ noân möûa cho nhöõng keû ñaõ chaùn chöôøng, voâ lyù töôûng maø thoâi." Sôû dó baùc só Raoul Folleùreau ñaõ tìm ra bí quyeát haïnh phuùc vaø nieàm vui soáng bôûi vì oâng ñaõ bieát yeâu lyù töôûng daán thaân phuïc vuï nhöõng beänh nhaân phong cuøi.
Baïn thaân meán, baïn ñang böôùc daàn ra khoûi "tuoåi bieát buoàn" vaø tieán vaøo "tuoåi bieát yeâu". Haõy baét ñaàu yeâu ñi roài baïn seõ hieåu ñôøi soáng laø gì? Baïn coù bieát ñaâu laø bí quyeát ñeå vui soáng khoâng?
Chieàu ngaøy thöù Naêm, muøng 6 thaùng 4 naêm 1995, Ñöùc Thaùnh Cha Gioan Phaoloâ II ñaõ gaëp gôõ 13 ngaøn baïn treû Roâma taïi ñaïi thính ñöôøng Phaoloâ VI ôû noäi thaønh Vatican, nhaân dòp chuaån bò cöû haønh ngaøy quoác teá giôùi treû laøn thöù 10 vaøo chuû nhaät leã laù ôû caáp giaùo phaän. Trong baøi noùi chuyeän vôùi caùc baïn treû, Ñöùc Thaùnh Cha nhaén nhuû hoï haõy luoân soáng vui töôi nhö thaùnh Philíp Neri, vaø noùi raèng: "Thieân Chuùa ñaõ taïo döïng con ngöôøi ñeå hoï vui soáng. Thieân Chuùa laø nieàm vui, vaø trong nieàm vui soáng coù phaûn aùnh nieàm vui nguyeân thuûy cuûa Thieân Chuùa khi saùng taïo loaøi ngöôøi." Thaät vaäy, haïnh phuùc vaø nieàm vui soáng phaùt sinh töø Thieân Chuùa laø nguoàn tình yeâu khi Ngaøi taïo döïng vaø ban taëng söï soáng cho moãi ngöôøi. Trôû veà vôùi tình yeâu Chuùa, hoïc bieát yeâu nhö Chuùa yeâu thöông töùc laø khaùm phaù ra yù nghóa cuûa söï soáng, laø tìm thaáy nieàm vui soáng vaø söùc soáng môùi.
Caàu chuùc caùc baïn luoân gieo raéc nieàm vui trong moïi moâi tröôøng cuûa cuoäc soáng, treân moïi neûo ñöôøng baïn ñang tieán böôùc vaø cuøng vôùi nhöõng ngöôøi chung soáng vôùi baïn.
Mai An
Thöù Tö, ngaøy 3/05/1995