2. Ñöùc Gieâsu ñaõ daïy nhöõng gì
by Rev. Gioan Traàn Khaû
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Taiwan
Ñöùc Gieâsu ñaõ xuaát hieän nhö moät vò linh sö. Ngaøi ñaõ thaâu nhaän moân ñeä vaø daïy doã huaán luyeän hoï. Daân chuùng cuõng meán moä vaø toân troïng Ngaøi nhö moät vò Thaày ñaùng tin töôûng kính toân. Ñöùc Gieâsu laø Thaày; nhö vaäy Ngaøi ñaõ daïy nhöõng gì, vaø ñaâu laø giaùo huaán cuûa Ngaøi?
1. Chæ coù moät Thieân Chuùa
Ñöùc Gieâsu ñaõ daïy raèng chæ coù moät Thieân Chuùa; Ngaøi laø Chuùa trôøi ñaát (Mt 11,25; Lc10,21); Ngaøi toaøn thieän, vaø khoâng ai laø nhaân laønh ngoaøi tröø Thieân Chuùa (Mc 10,18); Ngaøi quyeàn naêng (Mc 10,27). Bôûi vì Ngaøi toát laønh vaø quyeàn naêng, Ngaøi laø Ñaáng ñaùng cho ta tin töôûng, caäy troâng. Bôûi vì Ngaøi laø Vua neân chuùng ta phaûi tuøng phuïc; Ngaøi nghieâm thaúng, nhöng cuõng ñaày tình thöông.
2. Môùi vaø Quyeát Lieät
Lôøi giaûng daïy cuûa Ñöùc Gieâsu coù chieàu höôùng môùi, moät chieàu höôùng khôûi ñieåm cho moät thôøi ñaïi môùi, vaø coù tính caùch khaån caáp vaø quyeát lieät. Chieàu höôùng môùi ñöôïc bieåu loä trong caùc duï ngoân cuûa Ngaøi nhö duï ngoân ngöôøi noâng daân ñi gieo haït gioáng trong ruoäng; oâng nhaãn naïi troâng xem haït luùa moïc leân töø töø roài daàn daàn thaønh maï, roài coù ñoøng ñoøng, roài thaønh boâng luùa (Mc 4,28). Khi tôùi muøa gaët, ngöôøi ta ñem lieàm ñi caét luùa. Roài tôùi duï ngoân ngöôøi ñi tìm ngoïc quyù. Khi tìm ñöôïc ngoïc quyù, ngöôøi aáy lieàn veà baùn heát gia taøi ñeå mua cho baèng ñöôïc vieân ngoïc quyù ñoù (Mt 13,45-46). Roài duï ngoân ngöôøi bò ñöa ra toøa thöa kieän caàn phaûi daøn xeáp töùc thôøi (Mt 5,25-26; Lc 12,57-59). Ngöôøi ñaày tôù bò sa thaûi phaûi tìm caùch mua chuoäc baïn beø ñeå khoûi phaûi xin aên (Lc 16,3-4). Taát caû caùc duï ngoân ñeàu coù tính caùch khaån tröông khi nghe lôøi giaûng daïy cuûa Ngaøi. Muøa gaët laø thôøi ñieåm höùa heïn cuûa moät vuï muøa; cuõng gioáng nhö theá, ñaây laø thôøi ñieåm höùa heïn cuûa caùc thôøi ñaïi. "Ta baûo caùc ngöôi, haõy ngöôùc maét leân maø nhìn; ñoàng luùa ñaõ chín vaøng chôø gaët; Roài kìa, thôï gaët lónh coâng, vaø thu löôïm hoa maàu cho söï soáng ñôøi ñôøi (Gio 4,35).
Ñaây laø thôøi gian lòch söû cuûa daân Do Thaùi vôùi taát caû caùc lôøi tieân tri ñöôïc neân troïn, " Phuùc cho maét ñöôïc thaáy ñieàu anh em thaáy! Vì chöng Ta baûo thaät cho anh em hay, nhieàu tieân tri vaø nhieàu vua chuùa ñaõ muoán thaáy ñieàu anh em thaáy maø chaúng ñöôïc thaáy, nghe ñieàu anh em nghe maø chaúng ñöôïc nghe (Lc 10,23-24). "Leà luaät vaø tieân tri ñöôïc keùo daøi ñeán ñôøi Gioan, nhöng töø baáy giôø trôû ñi, nöôùc Thieân Chuùa ñöôïc loan baùo, vaø moïi ngöôøi saán xaû ñi vaøo" (Lc 16,16). Ñieàu naøy coù nghóa laø vôùi coâng vieäc cuûa Gioan laø daáu ñieåm hoaøn taát cuûa thôøi ñaïi cuõ, vaø thôøi ñaïi môùi ñöôïc baét ñaàu. Thôøi ñaïi môùi ñoù ñöôïc ñaùnh daáu baèng Tin Möøng veà Nöôùc Thieân Chuùa.
Ñöùc Gieâsu ñeán Galileâa vaø coâng boá: "Thôøi buoåi ñaõ maõn vaø nöôùc Thieân Chuùa ñaõ gaàn beân! Haõy hoái caûi vaø tin vaøo Tin Möøng" (Mc 1,15). Ngöôøi Galileâa ñaõ nhaän ra vai troø cuûa Chuùa Kitoâ khi hoï baøn taùn vôùi nhau: "E-li-a ñoù!", "Moät tieân tri naøo nhö caùc tieân tri thôøi xöa" (Mc 6,15). Ñöùc Gieâsu ñeán vaø ñaõ rao giaûng veà thôøi giôø cuûa Nöôùc Thieân Chuùa ñaõ ñeán. Ñoù laø thôøi ñieåm quyeát ñònh. Thieân Chuùa ñeán vaø thaùch ñoá con ngöôøi caùch khaån tröông hôn bao giôø heát.
3. Nöôùc Thieân Chuùa Ñeán
Thieân Chuùa laø Ñaáng coù töø ñôøi ñôøi. Ngaøi luoân hieän höõu, neân khoâng theå noùi laø Ngaøi ñaõ ñeán gaàn hay xa. Ngaøi luoân luoân laø Chuùa vaø laø Vua. Nhö vaäy phaûi hieåu theá naøo khi noùi Nöôùc Thieân Chuùa ñaõ ñeán gaàn; vì thöïc ra Nöôùc Thieân Chuùa luoân luoân hieän dieän?
Chuùng ta laø con ngöôøi ñöôïc sinh ra trong thôøi gian vaø khoâng gian. ÔÛ moät thôøi ñieåm naøo ñoù trong lòch söû nhaân loaïi, chaân lyù ñôøi ñôøi ñöôïc toû hieän cho con ngöôøi. Thôøi ñieåm chaân lyù ñôøi ñôøi ñoù ñöôïc toû hieän baèng vieäc ñeán cuûa Ñöùc Gieâsu Kitoâ. Söï hieän dieän cuûa Thieân Chuùa ñöôïc toû hieän cho nhaân loaïi qua Ñöùc Gieâsu Kitoâ vaø qua caùc vieäc Ngaøi laøm: "Ví baèng Ta nhôø ngoùn tay Thieân Chuùa maø tröø quyû, thì quaû laø Nöôùc Thieân Chuùa ñaõ ñeán treân caùc ngöôi" (Lc 11,20).
4. Thaùi Ñoä Ñoái Vôùi Nöôùc Thieân Chuùa
Qua lôøi noùi vaø vieäc laøm cuûa Ñöùc Gieâsu, Ngaøi laøm cho con ngöôøi phaûi yù thöùc veà Nöôùc Thieân Chuùa, vaø Ngaøi thaùch thöùc hoï ñaùp laïi Tin Möøng cuûa Ngaøi ñem ñeán. Tin Möøng ñaây coù nghóa laø cô hoäi môùi vaø moät caûm thöùc môùi cho con ngöôøi. Vieäc ñeán cuûa Nöôùc thieân Chuùa coù nghóa laø moät cô hoäi thaêng tieán cho cuoäc soáng. Vaø cuõng neâu cao traùch nhieäm ñaïo ñöùc luaân lyù cuûa con ngöôøi. Ñöùc Gieâsu mong chôø söï ñaùp öùng nôi nhöõng thính giaû cuûa Ngaøi nhö theá naøo?
"Nöôùc Thieân Chuùa ñaõ ñeán treân caùc ngöôi, haõy aên naên caûi thieän!" AÊn naên caûi thieän khoâng chæ coù nghóa laø lo buoàn thoáng hoái vì toäi loãi cuûa mình. Nhöng yù nghóa nguyeân thuûy trong tieáng Hy Laïp coù nghóa laø suy nghó laïi, thay ñoåi tö töôûng vaø quan nieäm soáng. AÊn naên caûi thieän coù nghóa laø ñieàu chænh laïi tö töôûng vaø caûm thöùc cuõng nhö haønh ñoäng ñeå nhôø ñoù moät cuoäc soáng môùi, vaø thaùi ñoä môùi ñöôïc baét ñaàu trieån nôû. Söï ñieàu chænh ñöôïc baét ñaàu baèng vieäc chaáp nhaän Tin Möøng cuûa Thieân Chuùa do Ñöùc Gieâsu ñem ñeán. Tin Möøng ñoù tieân khôûi laø tin töôûng vaøo söï hieän dieän cuûa Thieân Chuùa ngay baây giôø. Ngaøi hieän dieän trong veû ñeïp kyø dieäu cuûa thieân nhieân. Con ngöôøi gaëp gôõ Thieân Chuùa ôû khaép nôi vaø trong moïi taïo vaät, vì Ngaøi laø Chuùa trôøi ñaát; toái cao toát laønh vaø uy quyeàn. Loøng nhaân laønh cuûa Ngaøi traûi roäng tôùi taát caû moïi loaøi khoâng phaân bieät toát xaáu. "Ngaøi cho maët trôøi moïc leân soi saùng keû xaáu cuõng nhö ngöôøi toát, vaø cho möa xuoáng treân ngöôøi coâng chính cuõng nhö nhöõng keû baát chính" (Mt 5,45). Vaø Ngaøi taän tình ñeå yù chaêm soùc cho con ngöôøi ñeán noãi "Moät sôïi toùc treân ñaàu rôi xuoáng cuõng khoâng ngoaøi yù cuûa Ngaøi" (Mt 10,30).
5. Ñöùc Gieâsu Baøy Toû Thieân Chuùa Cha
Ñöùc Gieâsu ñaõ baøy toû cho nhaân loaïi bieát veà Thieân Chuùa Cha. Ngaøi ñaõ khoâng ngaàn ngaïi saùnh ví tình phuï töû cuûa Thieân Chuùa vaø tình phuï töû cuûa nhaân loaïi: "Neáu caùc ngöôi laø nhöõng ngöôøi toäi loãi maø coøn bieát cho con caùi caùc ngöôi nhöõng cuûa toát, huoáng chi Cha caùc ngöôi ôû treân trôøi laïi chaúng ban cuûa toát cho nhöõng ai keâu xin Ngaøi chaêng?" (Mt 7,11; Lc 11,13). Cuøng moät söï so saùnh gioáng nhö theá trong duï ngoân ngöôøi con trai hoang ñaøng (Lc 15,11-32), Ñöùc Gieâsu ñaõ trình baøy Thieân Chuùa nhö moät ngöôøi Cha nhaân töø vaø nhaãn naïi. Hình aûnh ñoù ñöôïc bieåu loä nôi caùc ngöôøi cha traàn theá.
Ñöùc Gieâsu daïy veà Thieân Chuùa moät caùch roõ raøng, tröïc tieáp, thaân tình, vaø ñôn sô baèng ngoân ngöõ cuûa tình cha con. Ngaøi quaû quyeát, "Vaäy neáu hoa coû ngoaøi ñoàng nay coøn mai ñaõ quaúng vaøo loø, maø Thieân Chuùa coøn maëc ñeïp cho nhö theá, thì huoáng chi laø anh em... Cha anh em treân trôøi bieát anh em caàn nhöõng ñieàu aáy... ñöøng sôï hôõi ñaøn chieân beù nhoû! Vì Cha anh em ñaõ vui loøng ban Nöôùc cuûa Ngöôøi cho anh em" (Lc 12,29-32). Nhöõng ñaëc tính töông töï nhö theá cuõng ñöôïc trình baøy trong lôøi nguyeän cuûa Kinh Laïy Cha maø Giaùo Hoäi vaãn tieáp tuïc caàu nguyeän töø nhöõng ngaøy sô khai; kinh ñoù ñaõ ñöôïc tin töôûng raèng chính Ñöùc Gieâsu ñaõ daïy caùc moân ñeä cuûa Ngaøi:
"Laïy Cha chuùng con ôû treân trôøi. Chuùng con nguyeän cho danh Cha caû saùng. Nöôùc Cha theå hieän döôùi ñaát cuõng nhö treân trôøi..."
Tieáng Abba coù nghóa laø Cha, moät tieáng duøng ñeå dieãn taû tình thaân maät giöõa con vaø cha. Theo ngoân ngöõ Aramaic thì ñaây laø tieáng cuûa ñöùa con nhoû noùi vôùi boá trong söï thaân maät cuûa tình cha con moät caùch ñôn sô, tröïc tieáp, vaø tin töôûng. Ñöùc Gieâsu ñaõ daïy: "Neáu anh em khoâng hoaùn caûi maø trôû neân nhö treû nhoû thì anh em khoâng theå vaøo nöôùc trôøi" (Mt 18,3). Ai khoâng ñoùn nhaän nöôùc trôøi nhö treû nhoû thì khoâng theå vaøo ñöôïc trong ñoù (Mt 10,15). Hoaùn caûi ñaây coù nghóa laø thay ñoåi cuoäc soáng, vaø hoïc hoûi ñeå tin nhaän Thieân Chuùa laø Cha vaø chuùng ta laø con caùi cuûa Ngaøi.
6. Giôùi Luaät Cao Troïng
Ñöùc Gieâsu ñoàng yù vôùi moät soá nhaø thoâng giaùo thôøi ñoù trong vieäc daïy veà leà luaät. Theo Ngaøi thì coù hai giôùi luaät cao troïng nhaát. Hai giôùi luaät ñoù laø neàn taûng cho taát caû caùc luaät leä khaùc. "Ngöôi phaûi yeâu meán Ñöùc Chuùa, Thieân Chuùa cuûa ngöôi, heát loøng, heát linh hoàn vaø heát trí khoân ngöôi. Ñoù laø ñieàu raên quan troïng nhaát vaø ñieàu raên thöù nhaát. Coøn ñieàu raên thöù hai, cuõng gioáng nhö ñieàu raên aáy laø: ngöôi phaûi yeâu ngöôøi thaân caän nhö chính mình. Taát caû luaät Moâi-seâ vaø caùc saùch ngoân söù ñeàu tuøy thuoäc vaøo ñieàu raên aáy" (Mt 22,37-40).
7. Yeâu Thieân Chuùa
Ñoái vôùi Thieân Chuùa thì tình yeâu cuûa chuùng ta laø tình con ñoái vôùi cha. Yeâu vôùi heát caû taâm hoàn, tin töôûng, phoù thaùc, caäy troâng, vaø vaâng lôøi thaûo hieáu. Vaø phaûi hoïc bieát baét chöôùc Cha cuûa mình nhö lôøi tuïc ngöõ "Cha naøo con aáy." Laø con caùi cuûa Thieân Chuùa, chuùng ta phaûi coá gaéng trôû neân gioáng Cha cuûa mình. Chuùng ta phaûi baét chöôùc thaùi ñoä cuûa Cha chuùng ta ñoái xöû vôùi ngöôøi khaùc, vaø vôùi con caùi cuûa Ngaøi nhö lôøi Ñöùc Gieâsu ñaõ daïy: "Caùc ngöôi neân nhö nhöõng ngöôøi con cuûa Cha caùc ngöôi, Ñaáng ôû treân trôøi; vì Ngöôøi cho maët trôøi moïc leân soi saùng keû xaáu cuõng nhö ngöôøi toát, vaø cho möa xuoáng treân ngöôøi coâng chính cuõng nhö nhöõng keû baát chính" (Mt 5,45). Toùm laïi, yeâu Thieân Chuùa laø soáng xöùng ñaùng vôùi ñòa vò laø con caùi cuûa thieân Chuùa coù nghóa laø chuùng ta phaûi ñoái xöû vôùi nhöõng ngöôøi khaùc nhö Thieân Chuùa ñoái xöû vôùi chuùng ta.
8. Yeâu Ngöôøi Thaân Caän
Loøng nhaân laønh cuûa Thieân Chuùa thì khoâng coù söï phaân bieät, vaø vöôït leân treân söï coâng baèng. Cho neân tieáng ngöôøi thaân caän hay ñoàng loaïi phaûi ñöôïc taùi ñònh nghóa. Trong duï ngoân ngöôøi Samaritanoâ cho chuùng ta khaùi nieäm veà vieäc nhaän bieát ai laø ngöôøi thaân caän, ai laø ngöôøi tha nhaân ñoàng loaïi. Yeâu ngöôøi thaân caän, hay yeâu tha nhaân ñoàng loaïi laø laøm cho nhöõng gì caàn thieát phaûi laøm trong luùc nguy ngaäp, baát keå hoï laø ai, ngöôøi quen bieát hay keû xa laï, baïn höõu hay keû thuø nghòch. Ñöùc Gieâsu noùi raát roõ, "Neáu anh em yeâu thöông keû yeâu thöông mình, thì anh em naøo coù coâng chi? Ngay caû nhöõng ngöôøi thu thueá cuõng chaúng laøm nhö theá sao? Neáu anh em chæ chaøo hoûi anh em mình thoâi, thì anh em coù laøm gì laï thöôøng ñaâu? Ngay caû ngöôøi ngoaïi cuõng chaúng laøm nhö theá sao? Vaäy anh em haõy neân hoaøn thieän, nhö Cha anh em treân trôøi laø Ñaáng hoaøn thieän" (Mt 5,46-48).
"Thaày noùi vôùi anh em laø nhöõng ngöôøi ñang nghe Thaày ñaây, "haõy yeâu keû thuø vaø laøm ôn cho keû gheùt anh em; haõy chuùc laønh cho keû nguyeàn ruûa anh em vaø caàu nguyeän cho keû vu khoáng anh em. Ai vaû anh em maù beân naøy, thì haõy ñöa caû maù beân kia nöõa. Ai ñoaït aùo ngoaøi cuûa anh em, thì cuõng ñöøng caûn hoï laáy aùo trong. Ai xin, thì haõy cho, ai laáy caùi gì cuûa anh em, thì ñöøng ñoøi laïi. Anh em muoán ngöôøi ta laøm gì cho mình, thì cuõng haõy laøm cho ngöôøi ta nhö vaäy. Neáu anh em yeâu thöông keû thöông mình, thì coù gì laø aân vôùi nghóa? Ngay caû ngöôøi toäi loãi cuõng laøm nhö theá. Neáu anh em cho vay maø hy voïng ñoøi laïi ñöôïc, thì coøn gì laø aân vôùi nghóa? Caû ngöôøi toäi loãi cuõng cho keû toäi loãi vay möôïn ñeå ñöôïc traû laïi soøng phaúng. Traùi laïi, anh em haõy yeâu keû thuø, haõy laøm ôn vaø cho vay maø chaúng heà hy voïng ñöôïc ñeàn traû. Nhö vaäy, phaàn thöôûng daønh cho anh em seõ lôùn lao, vaø anh em seõ laø con Ñaáng Toái Cao, vì Ngöôøi vaãn nhaân haäu vôùi caû phöôøng voâ aân vaø quaân ñoäc aùc. Anh em haõy coù loøng nhaân töø, nhö Cha anh em laø Ñaáng nhaân töø" (Lc 6,27-36).
Neáu hieåu caùch nghieâm chænh ñaây laø leà luaät aùp duïng cho ñôøi soáng haèng ngaøy thì quaû thaät nhaân loaïi vaø taát caû Kitoâ höõu chuùng ta coøn soáng raát xa leà luaät cuûa Thieân Chuùa. Khoâng bieát cho ñeán bao giôø chuùng ta môùi soáng ñöôïc nhö vaäy. Tuy nhieân ñaây laø höôùng daãn cho cuoäc soáng maøThieân Chuùa muoán chuùng ta thaän troïng ñeå yù nhaém tôùi. Ñaây cuõng laø nhöõng nguyeân taéc vaø thí duï cuï theå cho phaåm caùch cuûa con caùi Thieân Chuùa trong moái töông giao vôùi ngöôøi khaùc. Ñöùc Gieâsu thöøa bieát laø Ngaøi ñoøi hoûi caùch ngoaïi thöôøng khi Ngaøi thay theá luaät yeâu thöông ngöôøi thaân caän baèng vieäc yeâu thöông caû keû thuø nghòch. Ngaøi cuõng ñaõ keâu goïi ñeán traùch nhieäm phaûi tha thöù khi Pheâroâ hoûi, "Thöa Thaày, neáu anh em con cöù xuùc phaïm ñeán con, thì con phaûi tha ñeán maáy laàn? Coù phaûi baûy laàn khoâng?" Ñöùc Gieâsu ñaùp, "Thaày khoâng baûo laø ñeán baûy laàn, nhöng laø ñeán baûy möôi laàn baûy" (Mt 18,21-22).
Pheâroâ yù thöùc raèng tha thöù laø moät vieäc laøm thuoäc nhaân ñöùc, nhöng oâng muoán ñöôïc bieát roõ oâng phaûi tha thöù cho ngöôøi ta toái ña laø bao nhieâu laàn. Theo yù nôi caâu traû lôøi cuûa Ñöùc Gieâsu thì coù nghóa laø vieäc tha thöù seõ khoâng coù giôùi haïn. Ñöùc Gieâsu nhaán maïnh nhö theá laø vì Ngaøi muoán toû ra raèng thôøi ñieåm daán thaân troïn veïn ñaõ ñeán. Vieäc daán thaân cuûa con caùi Thieân Chuùa seõ khoâng coù giôùi haïn, vaø cho duø coù hoaøn taát nhöõng huaán leänh cuûa Ngaøi, vieäc ñoù cuõng chaúng keå laø chi:
"Khi ñaõ laøm taát caû nhöõng gì theo leänh phaûi laøm, thì haõy noùi, "Chuùng toâi laø nhöõng ñaày tôù voâ duïng, chuùng toâi ñaõ chæ laøm vieäc boån phaän ñaáy thoâi" (Lc 17,10). Vieäc con ngöôøi coù theå laøm chu toaøn boån phaän phaûi laøm tröôùc maët Thieân Chuùa, vaø roài haõy phoù thaùc cho loøng nhaân laønh cuûa Ngaøi. Tha thöù baûy möôi laàn baûy laø vieäc laøm cuûa Thieân Chuùa Cha, nhöng ñoàng thôøi Ñöùc Gieâsu cuõng noùi, "Neáu anh em tha loãi cho ngöôøi ta, thì Cha anh em treân trôøi cuõng seõ tha thöù cho anh em. Nhöng neáu anh em khoâng tha thöù cho ngöôøi ta, thì Cha anh em cuõng seõ khoâng tha loãi cho anh em" (Mt 6,14-15). Ñaây khoâng phaûi laø moät söï ñe doïa traû thuø cuûa Thieân Chuùa. Nhöng noù coù nghóa laø ngöôøi khoâng tha thöù laø ngöôøi khoâng ñöôïc ñöùng vaøo haøng nguõ cuûa con caùi Thieân Chuùa Cha treân trôøi. Hoï ñaõ laøm ñöùt giaây lieân laïc bôûi chính haønh ñoäng khoâng tha thöù, khoâng ñoái xöû vôùi tha nhaân theo nguyeân taéc cuûa con caùi Thieân Chuùa. Vaø do ñoù hoï töï loaïi mình ra khoûi gia ñình cuûa Thieân Chuùa.
9. YÙ Höôùng Ngay Laønh
Moät caùch raát hieån nhieân veà ñaïo lyù cuûa Ñöùc Gieâsu laø Ngaøi chuù troïng vaøo giaù trò cuûa con ngöôøi vaø traùch nhieäm cuûa con ngöôøi ñoái vôùi Thieân Chuùa. Taát caû moïi leà luaät vaø moïi söï ñeàu nhaém chuû ñích hoaøn haûo hoùa ñôøi soáng con ngöôøi trong tình lieân heä Thieân Chuùa. "Leà luaät cho con ngöôøi chöù khoâng phaûi con ngöôøi vì leà luaät." "Ngaøy Sabath cho con ngöôøi chöù khoâng phaûi con ngöôøi vì ngaøy Sabath." "Trong ngaøy Sabath neân laøm laønh hay laøm aùc?" (Lc 6,9; Mt 12,9-14; Mc 3,1-6).
Ñöùc Gieâsu cuõng daïy phaûi thaønh taâm khi caàu nguyeän vaø laøm vieäc laønh phuùc ñöùc. "Ngöôøi toát thì ruùt caùi toát töø kho taøng toát cuûa mình; keû xaáu thì ruùt caùi xaáu töø kho taøng xaáu cuûa mình" (Mt 12,35). "Khi laøm vieäc laønh phuùc ñöùc, anh em phaûi coi chöøng, chôù coù phoâ tröông cho thieân haï thaáy. Baèng khoâng, anh em seõ chaúng ñöôïc Cha cuûa anh em, Ñaáng ngöï treân trôøi, ban thöôûng. Vaäy khi boá thí, ñöøng coù khua chieâng ñaùnh troáng, nhö boïn ñaïo ñöùc giaû, thöôøng bieåu dieãn trong hoäi ñöôøng vaø ngoaøi phoá xaù, coát ñeå ngöôøi ta khen. Thaày baûo thaät anh em, chuùng ñaõ ñöôïc phaàn thöôûng roài. Coøn anh em khi boá thí, ñöøng cho tay traùi bieát vieäc tay phaûi laøm, ñeå vieäc anh em boá thí ñöôïc kín ñaùo, vaø Cha cuûa anh em, Ñaáng thaáu suoát nhöõng gì kín ñaùo seõ traû laïi cho anh em. Vaø khi caàu nguyeän, anh em ñöøng laøm nhö boïn ñao ñöùc giaû, chuùng thích ñöùng caàu nguyeän trong caùc hoäi ñöôøng, hoaëc ngoaøi ngaõ ba ngaõ tö, cho ngöôøi ta thaáy. Thaày baûo thaät anh em, chuùng ñaõ ñöôïc phaàn thöôûng roài. Coøn anh em, khi caàu nguyeän, haõy vaøo phoøng ñoùng cöûa laïi, vaø caàu nguyeän cuøng Cha cuûa anh em, Ñaáng hieän dieän nôi kín ñaùo. Vaø cha cuûa anh em, Ñaáng thaáu suoát nhöõng gì kín ñaùo, seõ traû laïi cho anh em" (Mt 6,1-6).