Boä Giaùo Luaät
The Code of Canon Law
Baûn dòch vieät ngöõ cuûa:
Ñöùc OÂng Nguyeãn Vaên Phöông, Linh Muïc Phan Taán Thaønh, Linh Muïc Vuõ Vaên Thieän, Linh Muïc Mai Ñöùc Vinh
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
Quyeån VII: Toá Tuïng
Phaàn II: Toá Tuïng Hoä Söï
Tieát I: Toá Tuïng Hoä Söï Thoâng Thöôøng
Thieân 3:
Söï Tieán Haønh Vuï Kieän
Ñieàu 1517: Vuï kieän baét ñaàu baèng söï trieäu hoaùn; vaø keát thuùc khoâng nhöõng chæ baèng phaùn quyeát chung thaåm, nhöng coøn baèng nhöõng caùch thöùc khaùc do luaät phaùp aán ñònh.
Ñieàu 1518: Neáu ñöông söï ñoái tranh meänh moät, hay thay ñoåi traïng thaùi, hay chaám döùt chöùc vuï maø vì lyù do ñoù ñöông söï khôûi kieän:
1. neáu söï thaåm vaán chöa keát thuùc, vuï kieän phaûi ñöôïc ñình chæ cho ñeán khi ngöôøi thöøa keá cuûa ngöôøi quaù coá, hay keû keá vò, hay ngöôøi coù lôïi ích, tieáp noái cuoäc kieän tuïng;
2. neáu söï thaåm vaán ñaõ keát thuùc, thaåm phaùn phaûi tieáp tuïc tieán haønh thuû tuïc baèng vieäc trieäu hoaùn ngöôøi thuï uûy neáu coù, hoaëc ngöôøi thöøa keá hay ngöôøi keá vò cuûa ngöôøi quaù coá.
Ñieàu 1519: (1) Neáu ngöôøi giaùm hoä hay ngöôøi quaûn taøi hay ngöôøi thuï uûy buoäc phaûi ñaët chieáu theo ñieàu 1481, caùc trieät 1 vaø 3, ngöng chöùc vuï, thì vuï kieän taïm thôøi ñình chæ.
(2) Tuy nhieân, thaåm phaùn phaûi ñaët sôùm heát söùc moät ngöôøi giaùm hoä hay quaûn taøi khaùc; thaåm phaùn cuõng coù theå ñaët moät ngöôøi thuï uûy cho cuoäc tranh tuïng neáu ñöông söï khoâng lo choïn trong haïn kyø ngaén do chính thaåm phaùn aán ñònh.
Ñieàu 1520: Neáu trong voøng saùu thaùng maø khoâng haønh vi toá tuïng naøo ñöôïc caùc ñöông söï thi haønh, maëc duø hoï khoâng bò ngaên trôû, thì vuï kieän bò thaát hieäu. Luaät ñòa phöông coù theå aán ñònh haïn kyø thaát hieäu khaùc.
Ñieàu 1521: Söï thaát hieäu phaùt sinh hieäu löïc do chính phaùp luaät, vaø ñoái vôùi moïi ngöôøi, keå caû vôùi caùc vò thaønh nieân vaø nhöõng ngöôøi bò ñoàng hoùa vôùi vò thaønh nieân; söï thaát hieäu phaûi ñöôïc tuyeân boá chieåu chöùc vuï; tuy vaãn duy trì quyeàn ñoøi boài thöôøng choáng laïi nhöõng ngöôøi giaùm hoä, quaûn taøi, quaûn nhieäm, thuï uûy naøo khoâng chöùng minh ñöôïc mình khoâng coù loãi.
Ñieàu 1522: Söï thaát hieäu seõ tieâu huûy caùc aùn töø toá tuïng, nhöng khoâng tieâu huûy caùc aùn töû cuûa vuï kieän. Hôn nöõa, aùn töø cuûa vuï kieän coù theå coù giaù trò ôû thaåm caáp khaùc, mieãn laø vuï kieän nhaèm ñeán cuøng nhöõng ngöôøi aáy hoaëc cuøng moät ñoái töôïng töông töï. Nhöng ñoái vôùi nhöõng ngöôøi ngoaïi cuoäc, caùc aùn töø naøy chæ coù hieäu löïc nhö laø taøi lieäu maø thoâi.
Ñieàu 1523: Phí toån cuûa moät vuï kieän bò thaát hieäu phaûi do nhöõng ngöôøi ñöông tranh tuïng trang traûi, moãi ngöôøi töông öùng vôùi phaàn cuûa mình.
Ñieàu 1524: (1) Nguyeân ñôn coù theå baõi naïi ôû baát cöù giai ñoaïn hay caáp böïc phaùn xöû naøo; cuõng theá, nguyeân ñôn cuõng nhö bò ñôn coù theå töø boû taát caû hoaëc moät vaøi aùn töø toá tuïng.
(2) Ñeå coù theå baõi naïi, ngöôøi giaùm hoä vaø ngöôøi quaûn nhieäm cuûa caùc phaùp nhaân phaûi hoûi yù kieán hay ñöôïc söï thoûa thuaän cuûa nhöõng ngöôøi maø luaät ñoøi hoûi ñeå thi haønh nhöõng haønh vi vöôït quaù giôùi haïn söï quaûn trò thoâng thöôøng.
(3) Ñeå coù hieäu löïc, söï baõi naïi phaûi ñöôïc vieát ra giaáy tôø vaø do ñöông söï hay ngöôøi thuï uûy cuûa ñöông söï kyù teân; ngöôøi thuï uûy phaûi coù uûy nhieäm ñaëc bieät. Söï baõi naïi phaûi ñöôïc thoâng baùo cho beân kia bieát ñeå chaáp nhaän hay ít laø khoâng bò phaûn ñoái, vaø phaûi ñöôïc thaåm phaùn thöøa nhaän.
Ñieàu 1525: Moät khi ñöôïc thaåm phaùn thöøa nhaän, söï baõi naïi seõ coù nhöõng hieäu quaû nhö söï thaát hieäu cuûa vuï kieän ñoái vôùi nhöõng aùn töø maø mình töø boû. Ai baõi naïi thì phaûi traû nhöõng phí toån veà caùc aùn töø maø hoï töø boû.
(Nhoùm Dòch Thuaät Vieät ngöõ Boä Giaùo Luaät)