Boä Giaùo Luaät
The Code of Canon Law
Baûn dòch vieät ngöõ cuûa:
Ñöùc OÂng Nguyeãn Vaên Phöông, Linh Muïc Phan Taán Thaønh, Linh Muïc Vuõ Vaên Thieän, Linh Muïc Mai Ñöùc Vinh
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
Quyeån I:
Toång Taéc
Thieân 7:
Caùc Haønh Vi Phaùp Lyù
Ñieàu 124: (1) Ñeå moät haønh vi phaùp lyù ñöôïc höõu hieäu, caàn phaûi ñöôïc thöïc hieän do moät ngöôøi coù naêng caùch, vaø hoäi ñuû nhöõng gì caáu thaønh baûn chaát cuûa haønh vi aáy, cuõng nhö caùc theå thöùc vaø ñieàu kieän maø luaät ñaët ra cho söï höõu hieäu cuûa haønh vi.
(2) Moät haønh vi phaùp lyù ñöôïc thöïc hieän hôïp leä xeùt theo caùc yeáu toá beân ngoaøi thì ñöôïc suy ñoaùn laø höõu hieäu.
Ñieàu 125: (1) Moät haønh vi phaùp lyù bò coi nhö voâ giaù trò neáu ñöôïc thöïc hieän do söï thuùc ñaåy cuûa vuõ löïc töø beân ngoaøi chuû theå maø ngöôøi aáy khoâng theå cöôõng laïi ñöôïc.
(2) Moät haønh vi ñöôïc thöïc hieän do söï sôï haõi traàm troïng gaây ra caùch baát coâng, hoaëc do söï löôøng gaït thì vaãn coù hieäu löïc, neáu luaät khoâng döï lieäu caùch khaùc. Tuy nhieân haønh vi aáy coù theå xin baõi tieâu do aùn vaên cuûa thaåm phaùn, hoaëc theo söï thænh caàu cuûa ñöông söï bò thieät haïi, hoaëc do nhöõng ai thöøa keá ngöôøi aáy theo luaät, hoaëc chieåu chöùc vuï.
Ñieàu 126: Moät haønh vi seõ voâ giaù trò neáu thöïc hieän do söï voâ tri hay laàm laãn coù lieân heä tôùi baûn theå cuûa haønh vi hoaëc aûnh höôûng tôùi ñieàu kieän taát yeáu (sine qua non); ngoaïi tröø caùc tröôøng hôïp aáy, haønh vi vaãn coù giaù trò, neáu luaät khoâng döï lieäu caùch khaùc. Tuy nhieân, moät haønh vi phaùt khôûi do söï voâ tri hay laàm laãn coù theå sinh ra toá quyeàn baõi tieâu theo qui taéc luaät ñònh.
Ñieàu 127: (1) Khi luaät aán ñònh raèng ñeå thöïc hieän moät vaøi haønh vi, Beà treân caàn coù söï thoûa thuaän hay tham khaûo yù kieán cuûa moät taäp ñoaøn hay moät nhoùm ngöôøi, thì taäp ñoaøn hay nhoùm ngöôøi caàn phaûi ñöôïc trieäu taäp theo qui taéc cuûa ñieàu 166, tröø khi luaät ñòa phöông hay rieâng bieät ñònh caùch khaùc veà vaán ñeà tham khaûo. Ñeå haønh vi coù giaù trò, caàn phaûi ñaït ñöôïc söï thoûa thuaän cuûa ña soá tuyeät ñoái cuûa nhöõng ngöôøi coù maët, hoaëc phaûi tham khaûo vôùi taát caû moïi ngöôøi.
(2) Khi luaät aán ñònh raèng, ñeå thöïc hieän moät vaøi haønh vi, beà treân caàn phaûi coù söï thoûa thuaän hay tham khaûo yù kieán cuûa vaøi ngöôøi xeùt nhö töøng caù theå:
1. Neáu luaät ñoøi hoûi söï thoûa thuaän, thì haønh vi seõ voâ hieäu khi naøo beà treân thöïc hieän noù maø khoâng coù söï thoûa thuaän cuûa nhöõng ngöôøi aáy, hoaëc laøm traùi ngöôïc laïi yù kieán cuûa nhöõng ngöôøi aáy hay yù kieán cuûa moät vaøi ngöôøi ñaõ noùi.
2. Neáu luaät ñoøi hoûi söï tham khaûo, thì haønh vi seõ voâ hieäu khi beà treân khoâng baøn hoûi hoï. Tuy raèng beà treân khoâng buoäc nghe theo yù kieán hoï cho duø hoï nhaát trí, nhöng ngaøi khoâng neân laøm traùi vôùi yù kieán cuûa hoï, nhaát laø khi hoï ñaõ phaùt bieåu caùch nhaát trí, neáu khoâng xeùt thaáy caùch khoân ngoan raèng coù moät lyù do maïnh hôn ñeå laøm ngöôïc laïi.
(3) Taát caû nhöõng ngöôøi maø luaät ñoøi coù söï thoûa thuaän hay tham khaûo yù kieán ñeàu coù nghóa vuï phaûi baøy toû yù kieán cuûa mình caùch thaønh thöïc. Neáu vaán ñeà quan troïng ñoøi hoûi, hoï boù buoäc phaûi thaän troïng giöõ bí maät; vaø beà treân coù theå cöôõng baùch söï boù buoäc naøy.
Ñieàu 128: Ai ñaõ gaây cho ngöôøi khaùc moät thieät haïi naøo moät caùch baát hôïp phaùp do moät haønh vi phaùp lyù, hay keå caû do baát cöù moät haønh vi naøo khaùc ñaõ laøm vì gian traù hay loãi laàm, thì buoäc phaûi boài thöôøng söï thieät haïi ñaõ gaây ra.
(Nhoùm Dòch Thuaät Vieät ngöõ Boä Giaùo Luaät)