Giaûi Nghóa Lôøi Chuùa Naêm B
Nhöõng Baøi Suy Nieäm Lôøi Chuùa Chuùa Nhaät
cuûa Ñöùc coá Giaùm Muïc Bartoâloâmeâoâ Nguyeãn Sôn Laâm
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
Chuùa Nhaät 28 Thöôøng Nieân Naêm B
Haõy Ñi Theo Chuùa
(Khoân ngoan 7,7-11; Hipri 4,12-13; Marcoâ 10,17-30)
Phuùc AÂm: Mc 10, 17-27
"Ngöôi haõy ñi baùn taát caû gia taøi roài ñeán theo Ta".
Khi aáy Chuùa Gieâsu vöøa leân ñöôøng, thì moät ngöôøi chaïy laïi quyø goái tröôùc Ngöôøi vaø hoûi: "Laïy Thaày nhaân laønh, toâi phaûi laøm gì ñeå ñöôïc soáng ñôøi ñôøi?" Chuùa Gieâsu traû lôøi: "Sao ngöôi goïi Ta laø nhaân laønh? Chaúng coù ai laø nhaân laønh, tröø moät mình Thieân Chuùa. Ngöôi ñaõ bieát caùc giôùi raên: ñöøng ngoaïi tình, ñöøng gieát ngöôøi, ñöøng troäm caép, ñöøng laøm chöùng gian, ñöøng löôøng gaït; haõy thaûo kính cha meï". Ngöôøi aáy thöa: "Laïy Thaày, nhöõng ñieàu ñoù toâi ñaõ giöõ töø thuôû nhoû".
Baáy giôø Chuùa Gieâsu chaêm chuù nhìn ngöôøi aáy vaø ñem loøng thöông maø baûo raèng: "Ngöôi chæ thieáu moät ñieàu, laø ngöôi haõy ñi baùn taát caû gia taøi, ñem boá thí cho ngöôøi ngheøo khoù vaø ngöôi seõ coù moät kho baùu treân trôøi, roài ñeán theo Ta". Nhöng ngöôøi aáy nghe nhöõng lôøi ñoù, thì suï neùt maët vaø buoàn raàu boû ñi, vì anh ta coù nhieàu cuûa caûi. Luùc ñoù Chuùa Gieâsu nhìn chung quanh vaø baûo caùc moân ñeä raèng: "Nhöõng ngöôøi giaøu coù vaøo nöôùc Thieân Chuùa khoù bieát bao!" Caùc moân ñeä kinh ngaïc vì nhöõng lôøi ñoù. Nhöng Chuùa Gieâsu laïi noùi tieáp vaø baûo caùc oâng raèng: "Hôõi caùc con, nhöõng keû caäy döïa vaøo tieàn baïc, thaät khoù maø vaøo nöôùc Thieân Chuùa bieát bao! Con laïc ñaø chui qua loã kim coøn deã hôn ngöôøi giaøu coù vaøo nöôùc Thieân Chuùa". Caùc oâng caøng kinh ngaïc hoûi nhau raèng: "Nhö vaäy thì ai coù theå ñöôïc cöùu ñoä?" Chuùa Gieâsu chaêm chuù nhìn caùc oâng, vaø noùi: "Ñoái vôùi loaøi ngöôøi thì khoâng theå ñöôïc, nhöng khoâng phaûi ñoái vôùi Thieân Chuùa, vì Thieân Chuùa laøm ñöôïc moïi söï".
{Pheâroâ thöa cuøng Chuùa Gieâsu raèng: "Ñaây chuùng con ñaõ boû moïi söï maø theo Thaày". Chuùa Gieâsu traû lôøi raèng: "Thaày baûo thaät caùc con, chaúng ai boû nhaø cöûa, anh em, chò em, cha meï, con caùi, ñoàng ruoäng vì Thaày vaø vì Tin Möøng, maø ngay baây giôø laïi khoâng ñöôïc gaáp traêm ôû ñôøi naøy veà nhaø cöûa, anh em, chò em, cha meï, con caùi vaø ruoäng nöông, cuøng vôùi söï baét bôù, vaø ôû ñôøi sau ñöôïc söï soáng vónh cöûu. Nhöng coù nhieàu keû tröôùc nhaát seõ neân roát heát, vaø nhöõng keû roát heát seõ neân tröôùc nhaát".}
Suy Nieäm:
Chuùa Nhaät XXVIII Thöôøng Nieân Naêm B
Khoân ngoan 7,7-11; Hipri 4,12-13; Marcoâ 10,17-30
Haèng tuaàn vaø coù khi haèng ngaøy, chuùng ta hoïp nhau laïi ñaây cöû haønh thaùnh leã ñeå laøm gì? Coù leõ cuoái cuøng chuùng ta phaûi döïa vaøo caùc baøi Thaùnh Kinh hoâm nay ñeå traû lôøi moät caùch thoûa ñaùng. Chuùng ta muoán baét chöôùc vua Salomon ñeán ñaây caàu xin ôn khoân ngoan ñeå bieát soáng ôû ñôøi. Vaø hôn nöõa, chuùng ta muoán nhö chaøng thanh nieân trong Phuùc AÂm xin Chuùa chæ ñaøng cho chuùng ta nhö lôøi baøi Thaùnh Thö hoâm nay khoâng? Do ñoù nhöõng baøi Kinh Thaùnh chuùng ta vöøa nghe ñoïc, raát ñaùng suy nghó vaø phaûi ñöôïc ñem ra thöïc haønh. Chuùng ta haõy ñoïc laïi.
1. Caàu Xin Ôn Khoân Ngoan
Baøi saùch Khoân ngoan cho chuùng ta ñöôïc nghe laïi chính lôøi cuûa Salomon. OÂng noåi tieáng thoâng minh nhaát ñôøi, ít laø theo yù kieán ngöôøi Dothaùi. Khoâng phaûi töï oâng coù söï khoân ngoan vöôït böïc aáy. OÂng ñaõ xin cuøng Thieân Chuùa vaø Ngöôøi ñaõ thöông ban cho oâng vì oâng bieát quyù noù hôn heát moïi söï ôû ñôøi. Veà ñieåm naøy oâng ñaõ noùi ñuùng. Saùch Caùc Vua quyeån I coøn keå (3,4-14): khi môùi leân ngoâi, Salomon ñaõ ñeán Gabaon, moät thaùnh ñieän noåi tieáng thôøi baáy giôø. OÂng daâng coù caû haøng nghìn teá vaät leân Thieân Chuùa. Ngöôøi ñaõ hieän ra vôùi oâng vaø hoûi oâng xin gì? OÂng khieâm toán thuù nhaän mình coøn treû trung maø phaûi cai trò moät daân toäc “ñoâng ñuùc”; neân oâng khoâng xin ñieàu gì khaùc ngoaøi moät loøng trí bieát nghe lôøi Chuùa ñeå trò daân vaø phaân bieät phaûi traùi maø thoâi. Ñieàu oâng xin ñaõ ñeïp yù Chuùa vaø Salomon ñaõ nhaän ñöôïc ôn khoân ngoan.
Caâu ñaàu cuûa ñoaïn saùch hoâm nay nhaéc laïi caâu truyeän aáy. Vaø nhöõng caâu sau laøm chöùng Salomon ñaõ nhôù kyõ nhöõng lôøi Chuùa phaùn hoâm ôû Gabaon. Ngöôøi baûo: vì ngöôi ñaõ xin söï khoân ngoan chöù khoâng xin ñöôïc soáng laâu giaøu beàn hay laø chieán thaéng treân quaân thuø… neân Ta se cho ngöôi moät loøng trí khoân ngoan ñeán noãi tröôùc vaø sau ngöôi khoâng coù ai trong thieân haï khoân ngoan baèng ngöôi. Salomon ñaõ nhôù lôøi naøy. OÂng haèng suy nieäm. Vaø hoâm nay trong ñoaïn saùch Khoân ngoan chuùng ta vöøa nghe, oâng laëp ñi noùi laïi raèng oâng quyù söï khoân ngoan hôn heát. Söùc khoûe vaø saéc ñeïp, vaøng baïc vaø aùnh saùng, taát caû ñeàu nhö caùt maït saùnh vôùi söï khoân ngoan. Ñöôïc noù laø coù moïi söï vì noù naém giöõ moïi söï trong tay.
Ñoái vôùi Salomon, khoân ngoan laø moät söï gì roõ reät. Ñoù laø taøi cai trò daân theo ñuùng yù Chuùa. Noùi ñuùng hôn ñoù laø ôn trung thaønh bieát laéng nghe lôøi Chuùa vaø hieåu yù Ngöôøi ñeå laõnh ñaïo daân. Söï khoân ngoan ñoù chaéc chaén khoâng daønh cho moïi ngöôøi. Vaø khoâng phaûi ai ai cuõng caàn caàu xin ôn aáy. Khoân ngoan khuyeân baûo heát thaûy chuùng ta ao öôùc söï khoân ngoan, thì noù muoán noùi ñeán söï khoân ngoan naøo?
Khoâng deã traû lôøi caâu hoûi naøy ñaâu. Ñoïc saùch Khoân ngoan töø ñaàu tôùi cuoái, chuùng ta thaáy taùc giaû khoâng bao giôø ñònh nghóa söï khoân ngoan baèng nhöõng coâng thöùc cuï theå. Döôøng nhö khoân ngoan laø moät huyeàn nhieäm. Ngöôøi ta phaûi coá gaéng mon men tôùi gaàn. Vaø tuøy nhö möùc caûi taïo thöïc hieän ñöôïc khi tieán leân vôùi ñöùc khoân ngoan, ngöôøi ta môùi hieåu theâm ñöôïc vaø laõnh nhaän daàn ñöôïc ôn cao caû naøy. Cuoái cuøng chuùng ta coù theå noùi, khoân ngoan chính laø Thieân Chuùa, laø thaàn trí cuûa Ngöôøi, laø söï soáng cuûa Ngöôøi, khoâng phaûi nhö moät thöïc taïi ôû xa chuùng ta, nhöng ñang muoán ñeán vôùi chuùng ta ñeå laøm cho chuùng ta neân khoân ngoan hôn, töùc laø thaùnh thieän hôn vaø do ñoù haïnh phuùc hôn.
Ñoù môùi thaät laø söï khoân ngoan maø phuïng vuï hoâm nay möôïn lôøi Salomon khuyeân nhuû chuùng ta haõy ao öôùc vaø caàu xin. Ñöøng quyù gì hôn noù vì chæ coù noù laø haïnh phuùc ñaày ñuû cho chuùng ta. Neáu muoán cuï theå hôn, chuùng ta haõy noùi raèng söï khoân ngoan maø chuùng ta phaûi caàu xin chính laø ôn cöùu ñoä maø Ñöùc Kitoâ ñaõ mang ñeán, laø chính Ñöùc Yeâsu laø söï khoân ngoan cuûa Thieân Chuùa ñaõ giaùng sinh laøm ngöôøi. Chuùng ta haõy nhìn Ngöôøi trong baøi Tin Möøng hoâm nay.
2. Haõy Ñi Theo Chuùa
Thaùnh Marcoâ keå hoâm aáy Ñöùc Yeâsu ñang ñi ñöôøng. Ngöôøi leân Yeârusalem ñeå thuï naïn cöùu theá vaø ban haïnh phuùc cho moïi ngöôøi. Moät chaøng thanh nieân chaïy ñeán, quyø xuoáng tröôùc maët Ngöôøi vaø thöa vôùi Ngöôøi nhö moät baäc “toân sö”: “Laïy Thaày nhaân laønh, toâi phaûi laøm gì ñeå ñöôïc soáng ñôøi ñôøi laøm cô nghieäp”. Anh chöa thaáy Ngöôøi khaùc moïi baäc thaày vaø khaùc vôùi moïi sö phuï. Anh töôûng Ngöôøi cuõng gioáng nhö bao luaät só hoaëc nhaø truyeàn ñaïo ñaõ thay löôït nhau ñeán daïy ñöôøng khoân ngoan cho loaøi ngöôøi. Coù leõ anh chæ coi Ngöôøi hôn hoï moät chuùt xíu thoâi.
Nhöng Ngöôøi khoâng phaûi nhö vaäy. Ngöôøi khoâng ñeán daïy söï khoân ngoan, nhöng laø chính söï khoân ngoan nhaäp theå. Ngöôøi khoâng chæ daïy ñaøng daãn ñeán söï soáng ñôøi ñôøi, nhöng coù chính söï soáng aáy ñeå ban cho nhöõng ai bieát ñoùn nhaän... Theá neân Ngöôøi ñaõ nhaéc nhôû anh nghó tôùi ñieàu ñoù vaø phaûi nhaän ra Ngöôøi khoâng phaûi laø moät baäc Thaày thoâng thöôøng. Ngöôøi baûo anh: “Sao ngöôi noùi Ta toát laønh? Khoâng coù ai toát laønh tröø phi coù moät Thieân Chuùa”. Nghóa laø neáu ngöôi noùi Ta laø toát laønh, thì ngöôi neân nhaän ra thaàn tính ôû nôi Ta; Ta laø Thieân Chuùa giaùng traàn. Theá neân lôøi Ta noùi ñaây khoâng phaûi laø yù kieán cuûa moät luaät só hay cuûa moät nhaø truyeàn ñaïo, nhöng laø cuûa chính Thieân Chuùa. Vaø Ngöôøi ñaõ nhaéc laïi cho anh nhöõng giôùi raên trong Luaät phaùp. Chaøng thanh nieân voäi thöa: “Laïy Thaày, moïi ñieàu ñoù toâi ñaõ giöõ töø thuôû beù”. Lôøi anh noùi laøm chuùng ta lieân töôûng tôùi yù kieán cuûa Phaoloâ phaùt bieåu sau naøy: “Ñôøi toâi töø luùc thieáu thôøi... ñaõ soáng theo phaùi nhieäm nhaët trong toân giaùo chuùng toâi...”. Hoaëc chuùng ta cuõng coù theå nghó tôùi lôøi töï tín cuûa ngöôøi bieät phaùi noï leân ñeàn thôø caàu nguyeän: “Laïy Thieân Chuùa, toâi ñoäi ôn Ngöôøi, vì toâi khoâng phaûi nhö nhöõng ngöôøi khaùc... moãi tuaàn toâi aên chay 2 laàn, toâi noäp thueá thaäp phaân...”.
Quaû thaät, chaøng thanh nieân ñang ñöùng tröôùc maët Chuùa Yeâsu, laø hình aûnh cuûa bieät phaùi, cuûa nhöõng con ngöôøi töôûng raèng coù theå chieám ñöôïc Nöôùc Trôøi baèng caùch giöõ luaät hoaëc thi haøn caùc nguyeân taéc khoân ngoan naøy, khoân ngoan khaùc. Ñöùc Yeâsu nhìn chaøng thanh nieân aáy; Ngöôøi muoán yeâu nhöõng taâm hoàn nhö vaäy; Ngöôøi muoán cöùu ñoä hoï thaät söï. Ngöôøi baûo anh ta: ngöôi chæ thieáu moät ñieàu: ñi ñi! Coù gì thì ñem baùn heát maø chi keû khoù, vaø ngöôi seõ coù moät kho taøng treân trôøi, ñoaïn haõy ñeán theo Ta.
Thaùnh Marcoâ keå tieáp: “Ngöôøi aáy saàm maët xuoáng vì lôøi ñoù maø boû ñi buoàn raàu, vì noù coù nhieàu cuûa”. Coù theå thaùnh nhaân ñaõ vieát nhö vaäy ñeå chuyeån yù sang ñoaïn vaên sau noùi veà nguy hieåm do cuûa caûi, ñoái vôùi Nöôùc Trôøi. Ñuùng hôn ngöôøi ñaõ aùp duïng yù cuûa Chuùa vaøo tröôøng hôïp cuï theå cuûa ñoäc giaû taùc phaåm cuûa ngöôøi. Nhöõng ngöôøi naøy laø caùc tín höõu ñaõ tin vaøo Ñöùc Kitoâ chöù khoâng phaûi laø caùc bieät phaùi nöõa. Hoï cuõng phaûi giöõ Lôøi Chuùa. Vaø cho ñöôïc nhö vaäy phaûi bieát aùp duïng Lôøi cuûa Ngöôøi vaøo tröôøng hôïp cuûa mình. Vaäy lôøi cuûa Ngöôøi khi xöa, töùc laø luùc Ngöôøi ñang ôû traàn gian, ñaõ tröïc tieáp noùi vôùi chaøng thanh nieân ñaõ giöõ caùc giôùi raên töø thuôû beù, töùc laø vaãn töôûng raèng coù theå duøng söùc mình vaø theo söï khoân ngoan cuûa mình maø ñöôïc söï soáng ñôøi ñôøi. Khoâng, ngöôøi ta phaûi töø boû moïi aûo töôûng ñoù, phaûi khöôùc töø heát, phaûi baét chöôùc Salomon troâng caäy nguyeân vaøo Chuùa. Ngöôøi ta phaûi ñi baùn taát caû, töø boû taát caû vì Nöôùc Trôøi, roài ñeán ñi theo Chuùa.
Lôøi Ñöùc Yeâsu noùi vôùi chaøng thanh nieân coù giaù trò toång quaùt vaø trieät ñeå. Chuùng ta phaûi ghi nhôù tính caùch tuyeät ñoái naøy. Ngöôøi ta khoâng ñöôïc caäy döïa gì ngoaøi Chuùa. Cuûa caûi chæ laø moät dieän phaûi töø boû, tuy laø dieän khaù quan troïng.
Nhöng vì sao thaùnh Marcoâ laïi chuù yù ñeán dieän naøy? Phaûi chaêng nhö lôøi Tin Möøng Luca vieát: “Bieät phaùi voán tham tieàn”? (16,14). Hay laø taïi vì ôû thôøi Marcoâ vieát saùch Tin Möøng, cuûa caûi ñaõ trôû thaønh vaán ñeà trong ñôøi soáng ñaïo? Tín höõu phaûi töï ñoàng hoùa mình vôùi haïng “ngheøo khoù ñöôïc rao giaûng Phuùc AÂm”. Nhö vaäy seõ khoâng ñöôïc giaøu coù sao? Vaø nhö vaäy seõ ñöôïc gì?
Chuùng ta coù theå coi lôøi Pheâroâ hoûi Chuùa hoâm nay nhö phaûn aûnh taâm lyù vaø nhöõng thaéc maéc naøy. Vaø chuùng ta thaáy caâu traû lôøi thaät khoân ngoan. Keû boû moïi söï maø theo Chuùa vaãn coù moïi söï ôû ñôøi naøy vaø coäng theâm söï bò baét bôù. Ñaøng raèng chæ coù Marcoâ theâm chöõ “bò baét bôù” naøy vaøo caâu traû lôøi cuûa Chuùa. Coù leõ vì hoaøn caûnh ñaëc bieät cuûa Hoäi Thaùnh thôøi Marcoâ vieát taùc phaåm Tin Möøng. Nhöng ai caám chuùng ta suy nghó raèng: theo thaùnh nhaân, moân ñeä cuûa Chuùa ôû ñôøi naøy khoâng taát nhieân phaûi bieán mình trôû thaønh khoá raùch aùo oâm. Nhö moïi ngöôøi, hoï vaãn coù nhaø ñeå ôû, aùo ñeå maëc, côm ñeå aên, hoï haøng beø baïn ñeå töông giao... vaø coøn coù hôn vì tình huynh ñeä vaø töông trôï trong Hoäi Thaùnh; nhöng hoï haõy coù nhö khoâng coù, höôûng nhö khoâng höôûng, vì hoï phaûi soáng maàu nhieäm thaäp giaù Ñöùc Kitoâ maø vieãn töôïng “bò baét bôù” luoân nhaéc nhôû ngöôøi ta phaûi coù tinh thaàn töø boû tuyeät ñoái vì Nöôùc Trôøi. Vaø cuûa caûi laø dieän khoù töø boû, ñeán noãi con laïc ñaø chui qua loã kim coøn deã hôn ngöôøi giaøu coù vaøo ñöôïc Nöôùc Trôøi.
Caùc moân ñeä cuûa Ñöùc Yeâsu ñaõ ngaïc nhieân tröôùc nhöõng ñoøi hoûi nhö vaäy. Hoï sôï ít ngöôøi coù theå vaøo ñöôïc Nöôùc Thieân Chuùa. Ñuùng, vôùi söùc mình, vôùi söï khoân ngoan cuûa mình, loaøi ngöôøi khoâng laøm gì ñöôïc ñaâu. Nhöng, “moïi söï ñeàu laø coù theå nôi Thieân Chuùa”; töùc laø ngöôøi ta phaûi troâng caäy vaøo Chuùa vaø chæ troâng caäy vaøo moät mình Ngöôøi maø thoâi. Salomon ñaõ coù thaùi ñoä nhö vaäy trong baøi saùch Khoân ngoan hoâm nay... Coøn chaøng thanh nieân kia, gioáng nhö caùc bieät phaùi, khoâng muoán boû moïi söï vaø quan ñieåm cuûa mình maø theo Chuùa vaø thi haønh Lôøi cuûa Ngöôøi. Taïi sao vaäy? Chuùng ta haõy nghe lôøi thö Hipri.
3. Haõy Thi Haønh Lôøi Chuùa
Thö Hipri baøn raát nhieàu vaø saâu saéc veà chöùc tö teá trong ñaïo môùi. Ñaïo cuõ töùc laø Dothaùi giaùo coù haøng tö teá ñoâng ñaûo vaø leã nghi saàm uaát. Soá löôïng teá vaät cuøng khoùi höông vaø huyeát chaûy khoâng theå töôûng töôïng ñöôïc. Nhöng taát caû ñeå laøm gì? Chæ laø moät thaát baïi hoaøn toaøn; moät baát löïc khoâng hôn khoâng keùm. Toäi loãi cuûa daân chuùng vaãn coøn ñoù. Chính vì vaäy maø Cöïu Öôùc cöù phaûi daâng leã khoâng ngöøng.
Trong Taân Öôùc traùi laïi, maùu Ñöùc Yeâsu ñaõ röûa saïch moïi toäi. Ngöôøi chæ daâng leã moät laàn. Ngöôøi ñaõ ñi vaøo cung thaùnh cuûa chính baûn tính Thieân Chuùa qua maàu nhieäm töû naïn cuûa Ngöôøi. Ngöôøi ta chæ coøn phaûi tham döï vaøo leã teá voâ giaù aáy.
Nhöng ñi vaøo leã teá naøy sao ñöôïc khi khoâng ñeå thaân theå mình naùt ra nhö chính cuûa leã hy sinh treân thaäp giaù? Vaø phöông tieän phaân naùt thaân theå con ngöôøi chính laø Lôøi Chuùa. Vì ñaây khoâng phaûi laø yù töôûng, maø laø söï soáng. Ñoù laø söï soáng bôûi trôøi xuoáng, ñi vaøo thaân xaùc con ngöôøi, saéc beùn hôn moïi thöù göôm hai löôõi vaø ñaâm phaäp vaøo taän ranh giôùi hoàn phaùch... cuøng bieän phaân ra ñöôïc tình vaø yù töôûng cuûa loøng daï. Ngöôøi ta cöù xem Ngoâi Lôøi ñaõ thaønh nhuïc theå. Ngöôøi ñaõ soáng moät cuoäc ñôøi gian khoå nhö theá naøo. Cuoái cuøng Ngöôøi ñaõ cheát treân thaäp giaù ñeå trôû thaønh cuûa leã cöùu ñoä vaø trôû neân vò Thöôïng teá cuûa ñaïo môùi. Ngöôøi ta cuõng phaûi ñeå cho Lôøi Chuùa thaám nhaäp taâm can... ñoùng ñinh duïc voïng vaø xaùc thòt vaøo thaäp giaù. Coù nhö vaäy con ngöôøi môùi trôû neân cuûa leã vaø môùi tham döï vaøo chöùc tö teá cuûa Ñöùc Kitoâ, môùi ñöôïc khoûi toäi vaø ngang qua caùc taàng trôøi ñi vaøo nôi yeân nghó ôû trong Thieân Chuùa.
Caùi laàm cuûa ñaïo cuõ laø thaùi ñoä vuï hình thöùc, laø naõo traïng töôûng raèng giöõ ñöôïc Luaät phaùp laø coù söï soáng ñôøi ñôøi. Thaät ra ñieàu quan troïng laø phaûi töø boû “söï soáng cuûa mình”, cuûa con ngöôøi cuõ ôû nôi mình vaø nhaän laáy söï soáng môùi ñeán töø Thieân Chuùa. Salomon ñaõ bieát töø boû moïi söï ñeå ñöôïc söï khoân ngoan; Ñöùc Yeâsu baûo ngöôøi thanh nieân phaûi ñi baùn taát caû ñeå ñeán ñi theo Ngöôøi; taùc giaû thö Hipri khuyeân chuùng ta haõy ñeå cho Lôøi Chuùa thaám nhaäp bieän phaân tình vaø yù töôûng cuûa loøng daï. Ai saün saøng laøm nhö vaäy?
Chuùng ta haõy chaïy ñeán Thaùnh Theå, tham döï vaøo leã teá cuûa Ñöùc Kitoâ. Haõy hoøa mình vaøo taâm tình xaû kyû cöùu theá cuûa Ngöôøi. Haõy soáng chaân thaät theo löông taâm vaø Lôøi Chuùa daïy baûo vaø thoâi laáy hình thöùc che ñaäy taâm can. Ai laøm nhö vaäy maø coøn sôï seõ khoâng ñöôïc söï soáng ñôøi ñôøi? Ñoù laø ngöôøi khoân ngoan hôn heát, hôn caû Salomon, vì ôû ñaây nôi baøn thôø, coøn coù Ñaáng troïng hôn Salomon vaø coøn daïy ñöôøng khoân ngoan hôn Salomon. Chuùng ta haõy ñeán vaø nhaän laáy Ngöôøi.
(Trích daãn töø taäp saùch Giaûi Nghóa Lôøi Chuùa
cuûa Ñöùc coá Giaùm Muïc Bartoâloâmeâoâ Nguyeãn Sôn Laâm)