Giaûi Nghóa Lôøi Chuùa Naêm B
Nhöõng Baøi Suy Nieäm Lôøi Chuùa Chuùa Nhaät
cuûa Ñöùc coá Giaùm Muïc Bartoâloâmeâoâ Nguyeãn Sôn Laâm
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
Chuùa Nhaät 24 Thöôøng Nieân Naêm B
Ñöùc Tin Coù Vieäc Laøm
(Ysaia 50,5-9a; Yacoâbeâ 2,14-18; Marcoâ 8,27-35)
Phuùc AÂm: Mc 8, 27-35
"Thaày laø Ñaáng Kitoâ. Con Ngöôøi seõ phaûi chòu khoå nhieàu".
Khi aáy, Chuùa Gieâsu cuøng caùc moân ñeä ñi veà phía nhöõng laøng nhoû mieàn Ceâsareâ thuoäc quyeàn Philippheâ. Doïc ñöôøng, Ngöôøi hoûi caùc oâng raèng: "Ngöôøi ta baûo Thaày laø ai?" Caùc oâng ñaùp laïi raèng: "Thöa laø Gioan taåy giaû. Moät soá baûo laø EÂlia, moät soá khaùc laïi cho laø moät trong caùc vò tieân tri". Baáy giôø Ngöôøi hoûi: "Coøn caùc con, caùc con baûo Thaày laø ai?" Pheâroâ leân tieáng ñaùp: "Thaày laø Ñaáng Kitoâ". Ngöôøi lieàn nghieâm caám caùc oâng khoâng ñöôïc noùi veà Ngöôøi vôùi ai caû.
Vaø Ngöôøi baét ñaàu daïy caùc oâng bieát Con Ngöôøi seõ phaûi chòu ñau khoå nhieàu, seõ bò caùc kyø laõo, caùc tröôûng teá, caùc luaät só choái boû vaø gieát ñi, roài sau ba ngaøy seõ soáng laïi. Ngöôøi coâng khai tuyeân boá caùc ñieàu ñoù. Baáy giôø Pheâroâ keùo Ngöôøi lui ra maø can traùch Ngöôøi. Nhöng Ngöôøi quay laïi nhìn caùc moân ñeä vaø quôû traùch Pheâroâ raèng: "Satan, haõy lui ñi! vì ngöôi khoâng bieát vieäc Thieân Chuùa, maø chæ bieát vieäc loaøi ngöôøi".
Ngöôøi taäp hoïp daân chuùng cuøng caùc moân ñeä laïi, vaø phaùn: "Ai muoán theo Ta, haõy töø boû mình, vaùc thaäp giaù mình maø theo Ta. Quaû thaät, ai muoán cöùu maïng soáng mình, thì seõ maát. Coøn ai chòu maát maïng soáng mình vì Ta vaø vì Tin Möøng, thì seõ cöùu ñöôïc maïng soáng mình".
Suy Nieäm:
Chuùa Nhaät XXIV Thöôøng Nieân Naêm B
Ysaia 50,5-9a; Yacoâbeâ 2,14-18; Marcoâ 8,27-35
Chuùa nhaät tröôùc ñaõ cho chuùng ta thaáy Ñöùc Yeâsu chöõa laønh moät ngöôøi ñieác vaø caâm, ñeå thöïc hieän lôøi Ysaia loan baùo raèng ñeán thôøi cöùu ñoä keû ñieác seõ nghe thaáy vaø keû caâm seõ noùi ñöôïc. Hôn nöõa pheùp laï chöõa laønh kia coøn aùm chæ muoán ñöôïc ôn cöùu ñoä ngöôøi ta phaûi môû tai ñoùn nhaän Lôøi Chuùa vaø phaùt bieåu lôøi naøy ra trong ñôøi soáng.
Baøi ñoïc I hoâm nay noùi ngay ñeán ngöôøi toâi tôù saùng laùng laéng nghe Lôøi Chuùa vaø ñem ra thöïc haønh, khoâng sôï gian lao khoå sôû. Nhö vaäy, giaùo huaán cuûa Hoäi Thaùnh trong ngaøy Chuùa nhaät hoâm nay döôøng nhö muoán tieáp noái caùc baøi hoïc cuûa Chuùa nhaät tröôùc, vaø seõ daïy saâu hôn veà ñôøi soáng cuûa caùc toâi tôù Chuùa. Maø caùch toát nhaát ñeå laøm coâng vieäc naøy laø hay giöông cao hình aûnh Ngöôøi Toâi Tôù lyù töôûng leân, ñeå taát caû chuùng ta cuøng baét chöôùc. Theá neân Chuùa nhaä naøy thaät ñaùng goïi laø “Chuùa nhaät ngöôøi toâi tôù”.
Chuùng ta seõ xem hình aûnh ngöôøi toâi tôù naøy ôû trong Cöïu Öôùc, roài Taân Öôùc, tröôùc khi keát luaän chuùng ta phaûi soáng theá naøo ñeå trôû thaønh toâi tôù Chuùa.
1. Baøi Ca Veà Ngöôøi Toâi Tôù
Cöïu Öôùc goïi nhieàu ngöôøi laø toâi tôù Chuùa. Abraham, Moâseâ, Ñavít, caùc tieân tri ñeàu laø nhöõng toâi tôù xöùng ñaùng. Toaøn daân Chuùa choïn cuõng ñöôïc goïi laø toâi tôù cuûa Ngöôøi. Nhöng trong saùch Ysaia coù 4 baøi ca ñöôïc meänh danh laø caùc baøi ca veà Ngöôøi Toâi Tôù. Taùc giaû khoâng neâu teân ngöôøi naøo: cuõng khoâng döùt khoaùt coi ngöôøi ñoù laø moät caù nhaân hay laø moät taäp theå. Ñoaïn vaên chuùng ta nghe hoâm nay laø ñoaïn vaên thöù ba.
Noù baét ñaàu baèng nhöõng neùt taû chính xaùc veà ngöôøi toâi tôù. Ñoù laø con ngöôøi coù ñoâi tai “moân ñeä”. Saùng saùng chuù taâm nghe lôøi Chuùa. Roài oâng quyeát taâm ñem ra thöïc haønh, khoâng sôï gì nguy khoù. Phaàn lôùn baøi ca hoâm nay noùi ñeán nhöõng khoå ñau maø oâng phaûi chòu vì trung thaønh giöõ Lôøi Chuùa vaø noùi Lôøi Chuùa. OÂng bò ngöôøi ta ñaùnh ñaäp, giöït raâu vaø khaïc nhoå vaøo maët. Khoå ñau döôøng nhö cöù taêng daàn. Nhöng oâng vaãn giô maët ra cöùng nhö ñaù vaø khoâng hoå theïn vì oâng tin coù Chuùa haèng naâng ñôõ oâng.
Taùc giaû Ysaia muoán noùi veà ai ñaây? Döôøng nhö khoâng phaûi veà daân Chuùa vì lôøi vaên coù veû chæ hôïp cho moät caù nhaân. Hôn nöõa vaên maïch cho pheùp nghó ôû ñaây daân Chuùa ñoùng vai troø haønh haï ngöôøi toâi tôù thì ñuùng hôn. Nghóa laø ñoaïn vaên naøy noùi ñeán moät ngöôøi toâi tôù Chuùa bò chính daân Chuùa haønh haï. Ngöôøi aáy laø ai? Moät ngöôøi coâng chính voâ danh bò ñôøi baïc ñaõi? Hay laïi laø moät trong soá nhieàu tieân tri ñaõ bò ñoàng baøo cuûa mình haát huûi? Nhieàu ngöôøi ñaõ nghó ñeán Yeâreâmia, vì nhaø tieân tri naøy quaû thaät ñaõ bò baét bôù. Tuy nhieân coù lyù do khieán chuùng ta suy luaän vaø khaúng ñònh ngöôøi toâi tôù ñöôïc noùi ôû ñaây, khoâng phaûi laø moät nhaân vaät ñaõ soáng trong quaù khöù, hay ñang luùc hieän taïi cuøng thôøi vôùi taùc giaû baøi ca naøy. Ngöôøi aáy seõ laø moät vò seõ ñeán trong töông lai, bôûi vì caùc baøi ca veà Ngöôøi Toâi Tôù naèm trong khaâu caùc lôøi saám an uûi Israel, töùc laø ñöa veà haäu vaän vaø noùi ñeán thôøi Thieân Chuùa seõ ra tay cöùu ñoä daân. Ngöôøi toâi tôù chính laø coâng cuï maø Ngöôøi seõ duøng ñeå laøm coâng vieäc cöùu theá naøy. Do ñoù baøi ca hoâm nay noùi veà Ñaáng cöùu theá laø Ngöôøi Toâi Tôù lyù töôûng cuûa Thieân Chuùa. Vaø coù leõ taùc giaû chæ döïa vaøo cuoäc ñôøi ñau khoå cuûa moät Yeâreâmia ñeå gôïi leân hình aûnh Ngöôøi Toâi Tôù lyù töôûng naøy thoâi. Theá neân phuïng vuï hoâm nay raát coù lyù khi ñoïc baøi saùch Ysaia naøy tröôùc baøi Tin Möøng Marcoâ hoâm nay veà vieäc Ñöùc Yeâsu chòu ñau khoå. Chuùng ta ghi laáy tö töôûng: Ngöôøi Toâi Tôù cuûa Chuùa phaûi can ñaûm ñi qua gian khoå, ñeå ñi vaøo baøi Tin Möøng.
2. Maïc Khaûi Veà Cuoäc Töû Naïn
Thaùnh Marcoâ keå: baáy giôø Ñöùc Yeâsu ñang ñi vôùi caùc moân ñeä ôû vuøng Caisaria cuûa Philip, töùc laø mieàn cöïc Baéc ñaát Dothaùi, nôi baét nguoàn cuûa doøng soâng Yorñan seõ chaûy xuoáng phía Nam. Ngöôøi ta goïi nôi naøy laø Caisaria cuûa Philip, vì chính Heâroâñeâ Philip ñaõ xaây ôû ñaây moät thaønh mang teân Caisareâ, töùc laø teân cuûa hoaøng ñeá Lamaõ. Do ñoù, ñaët chaân ñeán choán naøy, ai cuõng phaûi nghó tôùi hoaøng ñeá vaø uy quyeàn thoáng trò cuûa oâng. Vaø maëc nhieân ngöôøi ta cuõng phaûi nghó ñeán thaân phaän cuûa mình.
Coù leõ vì vaäy maø Ñöùc Yeâsu ñaõ quay sang hoûi caùc moân ñeä: “Theo nhö ngöôøi ta noùi, thì Ta laø ai?”. Hoï khoâng ngaàn ngaïi traû lôøi, vì dö luaän veà Ngöôøi keå ra ñaõ khaù roõ reät. Ai ai cuõng nghó Ngöôøi laø baäc xuaát chuùng, ít nhaát cuõng nhö Yoan Taåy giaû, hoaëc nhö EÂlia, hay moät vò tieân tri naøo ñoù. Coøn ñoái vôùi chính hoï thì sao? Hoï laø moân ñeä cuûa Ngöôøi, luoân ôû vôùi Ngöôøi vaø ñöôïc Ngöôøi chaêm soùc. Hoï phaûi coù moät caùi nhìn veà Ngöôøi hôn nhöõng ngöôøi khaùc. Theá neân Pheâroâ ñaõ thay maët anh em thöa Ngöôøi raèng: “Ngaøi laø Ñöùc Kitoâ”.
Khoâng theå coù lôøi tuyeân xöng naøo ñuùng hôn nöõa. Ñoù laø lôøi tuyeân xöng cuûa Hoäi Thaùnh sau khi tin maàu nhieäm phuïc sinh ñaõ ñöa Ngöôøi leân laøm Chuùa. Pheâroâ hoâm aáy noùi ñöôïc nhö vaäy laø nhôø ôû Thaùnh Thaàn hoaït ñoäng trong loøng trí oâng. OÂng thoát ra lôøi raát ñuùng nhöng vöôït quaù taàm hieåu bieát cuûa oâng nhö nhieàu khi caùc tieân tri phaùt bieåu nhöõng lôøi cuûa Thieân Chuùa maø hoï chöa quaùn xuyeán ñöôïc taát caû noäi dung phong phuù.
Chính vì vaäy maø Ñöùc Yeâsu ñaõ laäp töùc caám moân ñeä laäp laïi lôøi Pheâroâ vöøa tuyeân xöng. Hoï khoâng neân noùi nhöõng ñieàu hoï chöa hieåu bieát, keûo coù theå gaây ra nhöõng söï hieåu laàm. Hoï phaûi ñôïi ñeán khi chaân töôùng cuûa Ngöôøi ñaõ loä ra heát roài haõy tuyeân xöng Ngöôøi baèng töôùc hieäu ñuùng hôn heát. Vì “giôø” cuûa Ngöôøi chöa ñeán. Ngöôøi ta coøn phaûi chôø ñeán giôø ñoù môùi hieåu ñöôïc Ngöôøi. Vaø caùi dieän quan troïng nhaát cuûa Ngöôøi trong giôø aáy seõ laø cuoäc khoå naïn; theá neân hoâm nay vaø töø nay, Ngöôøi baét ñaàu maïc khaûi cho moân ñeä bieát khía caïnh quan troïng naøy.
Ngöôøi noùi vôùi hoï: “Con Ngöôøi phaûi chòu nhieàu ñau khoå... vaø bò gieát ñi, vaø sau ba ngaøy seõ soáng laïi”. Ngöôøi khoâng noùi theo kieåu nhìn veà töông lai; nhöng coi nhö ñang soáng maàu nhieäm töû naïn vaø phuïc sinh naøy. Ñieàu ñoù laøm cho caùc moân ñeä khoù hieåu, vaø nhaát laø khoâng theå chaáp nhaän ñöôïc. Coù leõ naøo Ngöôøi laïi ñeå caùc nieân tröôûng pheá thaûi vaø gieát ñi? Thay maët anh em, Pheâroâ keùo Ngöôøi ra vaø traùch Ngöôøi ñaõ noùi nhö vaäy. Vì nhieät thaønh, oâng ñaõ quaù trôùn. Laø moân ñeä, oâng phaûi ñi theo, chöù sao laïi muoán daãn ñaàu Ngöôøi.
Theá neân Ngöôøi baûo oâng trôû veà cöông vò. Vaø Ngöôøi muoán cho taát caû caùc moân ñeä hieåu baøi hoïc naøy, neân Ngöôøi khoâng nhìn vaøo moät mình Pheâroâ, nhöng vaøo heát thaûy boïn hoï. Ngöôøi baûo yù töôûng cuûa hoï laø caûm nghó do Satan chöù khoâng theo nhö yù Chuùa. Satan ñaõ coù laàn caùm doã Ngöôøi laøm lôùn khi baøy ra tröôùc maét Ngöôøi moïi uy quyeàn vaø phuù quyù cuûa theá gian ñeå xuùi Ngöôøi voà vaäp laáy. Nhöng yù cuûa Thieân Chuùa Cha laïi khoâng phaûi nhö vaäy. Nhöõng baøi ca veà ngöôøi toâi tôù lyù töôûng ñang coøn ñoù... Ñöùc Kitoâ seõ phaûi chòu ñau khoå vaø bò ñoùng ñinh... vaø ai muoán theo Ngöôøi ñeå trôû thaønh moân ñeä cuûa Ngöôøi cuõng phaûi vaùc laáy thaäp giaù vaø ñi theo Ngöôøi ñang vaùc thaäp giaù leân Nuùi Soï.
Thaät ra khoâng phaûi heát moïi moân ñeä ñeàu phaûi vaùc nhöõng thaäp giaù cuï theå baèng goã naëng vaø phaûi ñi ñeán nhöõng nôi xöû hình. Nhöng moïi ngöôøi, khoâng tröø ai, ñeàu phaûi töø boû mình vaø saün saøng chòu moïi söï khoù vì Chuùa.
Baøi Tin Möøng hoâm nay noùi roõ nhö vaäy, sau khi khaúng ñònh Ñöùc Kitoâ phaûi ñi vaøo con ñöôøng khoå naïn. Noù cho chuùng ta thaáy caùc baøi ca veà Ngöôøi Toâi Tôù trong saùch Ysaia ñaõ muoán noùi veà ai. Chính Ñöùc Kitoâ laø Ngöôøi Toâi Tôù ñau khoå naøy. Vaø moïi Kitoâ höõu cuõng moät phaàn naøo laø ngöôøi toâi tôù aáy... Chuùng ta chöa hieåu vì sao laïi phaûi nhö vaäy! Nhöng roõ raøng ñoù laø yù muoán cuûa Thieân Chuùa vaø laø keá hoaïch cöùu theá cuûa Ngöôøi. Ngöôøi muoán cöùu ñoä baèng ñöôøng thaùnh giaù; ai muoán ñöôïc ôn cöùu ñoä cuûa Ngöôøi, phaûi baèng loøng ñi vaøo con ñöôøng aáy. Nhieäm vuï cuûa chuùng ta haèng ngaøy laø phaûi töï hoûi Thieân Chuùa muoán cho toâi ngaøy hoâm nay, trong giôø phuùt naøy vaùc thaäp giaù naøo ñaây ñeå toâi ñöôïc cöùu ñoä vaø goùp phaàn vaøo vieäc cöùu theá? Baøi thö Yacoâbeâ khoâng muoán traû lôøi moät caùch ñaày ñuû, nhöng cuõng khaù toång quaùt vaø ñoàng thôøi cuõng khaù cuï theå ñeå giuùp chuùng ta suy nghó vaø ñem ra thöïc haønh.
3. Haõy Lieäu Cho Ñöùc Tin Coù Vieäc Laøm
Nhö laàn tröôùc ñaõ noùi, ñieàu quan troïng laø phaûi coù quan ñieåm toát. Vaùc thaäp giaù ñi theo Ñöùc Kitoâ khoâng phaûi laø laøm vieäc khoù naøy, chòu söï cöïc kia; nhöng tröôùc heát laø phaûi coù phöông höôùng vaø luoân ñi theo phöông höôùng ñoù. Maø phöông höôùng cuûa cuoäc ñôøi tín höõu ñaõ ñöôïc quy ñònh ngay töø ñaàu bôûi chính nieàm tin maø hoï ñaõ laõnh nhaän. Ñöùc tin coù nhöõng ñoøi hoûi cuûa noù; neáu khoâng, noù chæ laø moät môù, hay moät heä thoáng nhöõng yù töôûng tröøu töôïng, chöù khoâng phaûi laø söï soáng ñöùc tin Kitoâ giaùo hôn moïi nieàm tin khaùc, khi ñöa ngöôøi ta laïi gaàn Ñöùc Kitoâ, saùt nhaäp vaøo vôùi Ngöôøi, trôû neân chi theå cuûa Ngöôøi ñeå laõnh ñöôïc söï soáng ôû nôi Ngöôøi, haàu soáng ôû trong Ngöôøi vaø ñeå Ngöôøi ôû nôi mình. Ñöùc tin aáy laø moät söï soáng. Vaø nhö moïi söï soáng noù phaûi sinh hoaït, phaûi laøm ra vieäc naøy vieäc khaùc... Neáu khoâng, noù ñaõ cheát tieät roài, nhö lôøi thö Yacoâbeâ hoâm nay noùi.
Nhö vaäy, ngöôøi coù ñöùc tin phaûi laøm nhöõng vieäc cuûa ñöùc tin. Vaø chính khi laøm nhöõng vieäc naøy, ngöôøi ta phaûi vaùc thaäp giaù vaø ñi theo Chuùa.
Taïi sao vaäy?
Thöa vì ñöùc tin ñöa ngöôøi ta ñi vaøo ñöôøng loái cöùu theá vaø laø ñöôøng loái thöông ngöôøi. Coâng vieäc cuûa ñöùc tin trôû thaønh nhöõng coâng vieäc cuûa ñöùc aùi. Theá neân thaùnh Yacoâbeâ hoâm nay cho chuùng ta moät thí duï. Coù ngöôøi anh chò em ñeán vôùi chuùng ta, mình thaân traàn truïi vaø thieáu thoán löông thöïc. Neáu chuùng ta chæ baûo ngöôøi aáy: “Haõy veà ñi, maëc aùo cho aám vaø aên cho no” maø khoâng giuùp ñôõ ngöôøi aáy moät tí phöông tieän naøo thì haù chaúng phaûi chuùng ta ñaõ bieát phöông höôùng phaûi giaûi quyeát maø ñaõ khoâng laøm hay sao? Vaø sôû dó chuùng ta ñaõ khoâng muoán laøm, chính laø vì coâng vieäc naøy seõ gaây phieàn luïy cho chuùng ta khieán chuùng ta phaûi khoå. Chuùng ta ñaõ traùnh vaùc thaäp giaù ñi theo Ñöùc Kitoâ vaäy.
Do ñoù seõ khoâng ích gì cho chuùng ta vaø cho ai neáu chuùng ta ñaõ hieåu roõ baøi saùch Ysaia vaø baøi Tin Möøng ñeå bieát raèng Ngöôøi Toâi Tôù Chuùa phaûi chòu ñau khoå, maø laïi khoâng thi haønh lôøi thö Yacoâbeâ ñeå bieán nieàm tin cuûa chuùng ta vaøo Saùch Thaùnh vaø vaøo Ñöùc Kitoâ neân ñöùc tin soáng ñoäng coù vieäc laøm. Vaø cuõng chaúng seõ ích gì neáu chuùng ta chæ tuyeân xöng nieàm tin ôû ñaây, trong luùc naøy, khi ñoïc Kinh Tin Kính vaø caùc kinh leã, maø khoâng ñem caùc lôøi ñoù ra thöïc haønh trong ñôøi soáng. Chuùng ta muoán laø nhöõng ngöôøi toâi tôù thaät cuûa Chuùa thì haõy laøm nhö Ñöùc Kitoâ daïy, laø laéng nghe Lôøi Chuùa vaø ñem ra thöïc haønh, cho duø coù gaëp khoù khaên khoå sôû; vì coù nhö vaäy môùi laø Toâi Tôù ñau khoå cuûa Chuùa.
(Trích daãn töø taäp saùch Giaûi Nghóa Lôøi Chuùa
cuûa Ñöùc coá Giaùm Muïc Bartoâloâmeâoâ Nguyeãn Sôn Laâm)