Giaûi Nghóa Lôøi Chuùa Naêm B
Nhöõng Baøi Suy Nieäm Lôøi Chuùa Chuùa Nhaät
cuûa Ñöùc coá Giaùm Muïc Bartoâloâmeâoâ Nguyeãn Sôn Laâm
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
Chuùa Nhaät 21 Thöôøng Nieân Naêm B
Baùnh ban söï soáng
(Yoâsua 24,1-2a.15-17.18b; Thö EÂpheâsoâ 5,21-32; Tin Möøng Yoan 6,60-69)
Phuùc AÂm: Ga 6, 61-70
"Chuùng con seõ ñi ñeán vôùi ai? Thaày môùi coù nhöõng lôøi ban söï soáng".
Khi aáy, coù nhieàu moân ñeä cuûa Chuùa Gieâsu noùi raèng: "Lôøi naøy choùi tai quaù! Ai nghe ñöôïc!" Töï bieát raèng caùc moân ñeä ñang laåm baåm veà chuyeän aáy, Chuùa Gieâsu noùi vôùi hoï: "Ñieàu ñoù laøm caùc con khoù chòu ö? Vaäy neáu caùc con thaáy Con Ngöôøi leân nôi ñaõ ôû tröôùc thì sao? Chính thaàn trí môùi laøm cho soáng, chöù xaùc thòt naøo coù ích gì? Nhöng lôøi Ta noùi vôùi caùc con laø thaàn trí vaø laø söï soáng. Nhöng trong caùc con coù moät soá khoâng tin". Vì töø ñaàu Chuùa Gieâsu ñaõ bieát ai laø nhöõng keû khoâng tin, vaø keû naøo seõ noäp Ngöôøi. Vaø Ngöôøi noùi: "Bôûi ñoù, Ta baûo caùc con raèng: Khoâng ai coù theå ñeán vôùi Ta, neáu khoâng ñöôïc Cha Ta ban cho". Töø baáy giôø coù nhieàu moân ñeä ruùt lui, khoâng coøn theo Ngöôøi nöõa. Chuùa Gieâsu lieàn noùi vôùi nhoùm Möôøi Hai raèng: "Caû caùc con, caùc con coù muoán boû ñi khoâng?" Simon Pheâroâ thöa Ngöôøi: "Laïy Thaày, chuùng con seõ ñi theo ai? Thaày môùi coù nhöõng lôøi ban söï soáng ñôøi ñôøi. Phaàn chuùng con, chuùng con tin vaø chuùng con bieát raèng: Thaày laø Ñaáng Kitoâ Con Thieân Chuùa".
Suy Nieäm:
Chuùa Nhaät XXI Thöôøng Nieân Naêm B
Yoâsua 24,1-2a.15-17.18b; Thö EÂpheâsoâ 5,21-32; Tin Möøng Yoan 6,60-69
Ñeå soáng tình caûm vaø ñôøi soáng gia ñình, trong thöïc teá coù nhieàu khoù khaên. Khoâng giaûi quyeát vaø löôùt thaéng ñöôïc, traùi tim con ngöôøi seõ luoân baát an vaø buoàn chaùn. Cuoäc ñôøi cuûa hoï coù theå nhö xaây nhaø treân caùt, vì con saâu buoàn böïc, haän thuø hay thaát voïng ôû trong ruoät gan hoï seõ ñuïc khoeùt moïi coâng trình xaây caát do baøn tay vaø trí oùc hoï laøm ra. Caùc baøi Kinh Thaùnh ñoïc trong thaùnh leã hoâm nay khoâng ñeà ra heát moïi lôøi khuyeân ñeå giaûi quyeát; nhöng neáu thöïc haønh ñöôïc nhöõng lôøi ñaïo ñöùc naøy coù leõ con ngöôøi seõ tìm ra leõ soáng cho cuoäc ñôøi nhieàu khi khoù khaên.
1. Haõy Tin Vaøo Quaù Khöù
Baøi saùch Yoâsua cho chuùng ta ñöôïc chöùng kieán cuoäc hoïp maët cuoái cuøng giöõa nhaø laõnh ñaïo quaàn chuùng vaø ñaïi bieåu con caùi nhaø Israel. Yoâsua baáy giôø ñaõ giaø. OÂng bieát giôø cheát ñaõ gaàn. Nhìn vaøo daân toäc maø oâng ñaõ vaát vaû laõnh ñaïo ñaùnh chieám Höùa ñòa vaø ñònh cö ôû ñoù, oâng khoâng khoûi ñau xoùt vaø lo laéng. Caùc chi hoï Israel chöa hoaøn toaøn ñoaøn keát. Töông quan giöõa hoï vaø thoå daân chöa hoaøn toaøn toát ñeïp. Nhaát laø yeáu toá xaây döïng moät daân toäc duy nhaát laø “loøng kính sôï Yaveâ”, chöa ñöôïc cuûng coá vöõng vaøng. Con caùi nhaø Israel ñang coøn thích nhìn sang caùc töôïng thaàn cuûa daân baûn xöù vaø cuûa daân ngoaïi. Vaø neáu hoï chaïy theo caùc ngaãu töôïng naøy thì thoâi, seõ maát taát caû.
Yoâsua nhaän thaáy nguy cô thaät traàm troïng... OÂng coá gaéng moät laàn cuoái cuøng. Thu goùp söùc löïc cuûa tuoåi giaø laïi, oâng trieäu taäp moät cuoäc hoïp ñoâng ñuû caùc ñaïi bieåu con caùi nhaø Israel. OÂng choïn Sikem laøm ñòa ñieåm nhoùm hoïp. Ñaây laø nôi toå phuï Abraham ñaõ döïng baøn thôø ñaàu tieân ñeå daâng ñaát Canaan naøy cho Thieân Chuùa (Kn 12,6). Yacob vaø con caùi oâng ñaõ ñeå laïi nhieàu kyû nieäm ôû choán naøy (Kn 33,35). Chính Yoâsua trong thôøi hoaït ñoäng nhaát cuõng choïn Sikem laøm nôi tuyeân boá luaät phaùp ñeå ñoaøn keát caùc chi hoï Israel trong moät lyù töôûng chung (Yos 8). Nay oâng coù lyù ñeå choïn nôi naøy laøm choã taäp hoïp nung naáu laïi tình thöông yeâu ruoät thòt.
Coù leõ ñaây khoâng phaûi laø moät cuoäc hoïp cöû haønh Phuïng vuï, maëc duø saùch vieát: hoï ñöùng chaàu tröôùc nhan Thieân Chuùa. Chuùng ta khoâng nhaän thaáy söï hieän dieän cuûa haøng tö teá. Vaø sau khi hoïp baøn xong, hoï ñaõ ra veà maø khoâng laøm moät leã daân naøo. Caâu vieát kia chæ coù nghóa laø hoï yù thöùc ñang ñöùng tröôùc maët Yaveâ, ñang ôû nôi thaùnh ñòa cuûa Ngöôøi, ñang laøm vieäc döôùi con maét voâ hình cuûa Ñaáng Thieân Chuùa toaøn naêng.
Yoâsua khai maïc phieân hoïp baèng caùch nhaéc laïi quaù khöù, ñeå taát caû cuøng nhôø Thieân Chuùa ñaõ höôùng daãn, baûo hoä, saên soùc daân nhö theá naøo. Roài oâng keát luaän: “Baây giôø caùc ngöôi khoâng baèng loøng phuïng thôø Yaveâ thì cöù choïn laáy ai maø thôø, hoaëc laø caùc thaàn cuûa toå tieân tröôùc khi hoï ñaët chaân ñeán xöù naøy, hoaëc laø caùc ngaãu töôïng cuûa daân baûn xöù maø Yaveâ ñaõ giuùp caùc ngöôi ñaùnh ñuoåi. Phaàn ta vaø caû nhaø ta, seõ phuïng thôø Yaveâ”.
Noùi thöïc ra, sau nhöõng lôøi naøy, daân khoâng coøn choïn löïa naøo khaùc laø cuøng nhaát trí vôùi Yoâsua. Hoï vöøa nôù laïi coâng ôn cuûa Thieân Chuùa. Hoï thaáy roõ nhôø Ngöôøi maø hoï ñöôïc nhö ngaøy hoâm nay. Quaù khöù cuûa hoï ñöôïc xaây döïng nhôø söï höôùng daãn baûo hoä cuûa Ngöôøi. Toaøn daân muûi loøng nghó ñeán söï voâ taâm cuûa hoï tröôùc ñaây ñoái vôùi Yaveâ... Hoï ñoàng thanh traû lôøi vôùi Yoâsua: “Quaùi gôõ thay neáu chuùng toâi boû Yaveâ ñeå phuïng thôø nhöõng thaàn khaùc... Vaäy caû chuùng toâi nöõa, chuùng toâi cuõng seõ phuïng thôø Yaveâ vì Ngöôøi laø Thieân Chuùa cuûa chuùng toâi”.
Dó nhieân, ñoïc caâu truyeän treân ñaây cho chuùng ta nghe hoâm nay, phuïng vuï chæ muoán nhaéc nhôû chuùng ta nghó laïi quaù khöù ñaõ raøng buoäc chuùng ta laïi vôùi Thieân Chuùa ñeå chuùng ta suy nghó laïi veà loøng trung thaønh cuûa mình ñoái vôùi Ngöôøi... Nhöng chaúng coù gì caám chuùng ta aùp duïng nhöõng ñieàu naøy vaøo trong ñôøi soáng tình caûm vaø ñôøi soáng gia ñình cuûa chuùng ta. Vieäc nhôù laïi moái tình ñaàu vaø nhöõng chaëng ñöôøng ñaõ cuøng nhau saùt caùnh qua bao nhieâu ñaéng cay ngoït buøi, khoâng coù söùc giuùp chuùng ta löôùt thaéng nhöõng truïc traëc vaø khoù khaên hieän taïi trong töông quan ñoái vôùi baïn höõu vaø ngöôøi thöông cuûa mình sao? Nhöng khoâng phaûi chæ coù quaù khöù, coøn töông lai nöõa. Vaø ñieàu naøy chuùng ta coù theå nhaän ra töø baøi Tin Möøng Yoan.
2. Haõy Hy Voïng ÔÛ Töông Lai
Ñoaïn vaên naøy keát thuùc dieãn töø cuûa Ñöùc Yeâsu veà baùnh ban söï soáng. Chuùng ta haún coøn nhôù nhöõng lôøi cuoái cuûa Ngöôøi ñaõ noùi: Thòt Ta thaät laø cuûa aên, Maùu Ta thaät laø cuûa uoáng... ai khoâng aên vaø khoâng uoáng Thòt Maùu naøy seõ khoâng ñöôïc soáng. Coøn ai aên vaø uoáng seõ löu laïi trong Ta vaø Ta ôû trong keû aáy.
Ñoù laø nhöõng lôøi “soáng söôïng”. Chaéc chaén quaàn chuùng ñaõ khoâng chaáp nhaän. Nhöng laï kyø thay: Thaùnh Yoan khoâng ñeå yù ñeán phaûn öùng cuûa quaàn chuùng. Ngöôøi nhìn vaøo haøng moân ñoà cuûa Ñöùc Yeâsu. Ñaây khoâng phaûi chæ laø nhoùm 12. Coù nhieàu ngöôøi khaùc nöõa vaãn ñi theo Ngöôøi. Hoï ñaõ ôû trong ñaùm ñoâng hay ôû gaàn Ngöôøi trong suoát baøi dieãn töø. Nhöng taùc giaû Yoan ñaõ khoâng chuù yù ñeán hoï. Noùi ñuùng hôn trong chöông 6 cuûa saùch Tin Möøng naøy, oâng coù loái trình baøy kyø cuïc. Luùc Ñöùc Yeâsu laøm pheùp laï baùnh hoùa nhieàu thì coù maët caùc moân ñeä ôû giöõa quaàn chuùng (6,1-15); sau ñoù chæ nguyeân coù moân ñoà treân thuyeàn gaëp soùng gioù (6,15-21). Khi ñaõ vaøo bôø an toaøn vaø gaëp ñoâng ñuû quaàn chuùng, hoï laïi coù maët trong khi Ñöùc Yeâsu giaûng (6,22-59). Luùc Ngöôøi giaûng xong, trôû laïi chæ coøn coù mình hoï maø thoâi (6,60-66). Vaø laàn naøy söï vieäc cuõng xaûy ra moät caùch buoàn thaûm nhö khi gaëp soùng gioù.
Taïi sao taùc giaû Yoan laïi boá cuïc baøi trình baøy nhö vaäy?
Phaûi chaêng ngöôøi muoán noùi raèng söù ñieäp cuûa Ñöùc Yeâsu goàm caû vieäc laøm vaø lôøi noùi, tuy dieãn ra ôû tröôùc maët toaøn daân, nhöng cuoái cuøng seõ coù aûnh höôûng treân moät soá ít ngöôøi, nhöõng keû thaân caän vôùi Ngöôøi hôn caû, ñeå boù buoäc ngöôøi ta phaûi löïa choïn vaø söï löïa choïn naøy seõ quyeát ñònh töông lai cuûa Tin Möøng ôû giöõa loaøi ngöôøi? Chuùng ta cöù nghó laïi maø xem. Sau khi Ñöùc Yeâsu laøm pheùp laï hoùa baùnh ra nhieàu roài laãn troán leân nuùi ñeå traùnh bò loâi vaøo phong traøo muoán coù moät vò cöùu tinh traàn tuïc, taùc giaû Yoan ñaõ thuaät truyeän thuyeàn caùc moân ñoà gaëp bieån ñoäng vaø cuoàng phong. Coù theå noùi ngöôøi ñöa söï ngôõ ngaøng vaø thaéc maéc cuûa taát caû quaàn chuùng tröôùc thaùi ñoä ly kyø cuûa Ñöùc Yeâsu vaøo trong taâm hoàn caùc moân ñoà ñeå noù tuï laïi ôû ñaây vaø laøm soùng, laøm gioù thöû thaùch ñöùc tin cuûa nhöõng keû ñi theo Chuùa. Cuõng vaäy, sau khi Ñöùc Yeâsu ñaõ noùi nhöõng lôøi khoù nghe veà thòt vaø maùu Ngöôøi laø cuûa aên vaø cuûa uoáng, Yoan ñaõ ñem taát caû phaûn öùng cuûa quaàn chuùng vaøo trong taâm hoàn caùc moân ñoà ñeå laøm noåi baät tính caùch cam go cuûa cuoäc phaán ñaáu maø ñöùc tin ñang gaëp phaûi. Nhöõng naêm sau Coâng ñoàng Vatican II khoâng coù moät hieän töôïng nhö vaäy sao? Cuoäc khuûng hoaûng ôû trong daân chuùng ñaõ laøm möa to gioù lôùn trong ñôøi soáng tu trì vaø toâng ñoà.
Vaäy phaûn öùng cuûa moân ñoà thaät ra laø cuûa taát caû moïi ngöôøi keát tinh laïi ñeå ñi ñeán moät thaùi ñoä phaûi döùt khoaùt trong löïa choïn… Hoï laáy laøm gai chöôùng veà caùc lôøi cuûa Ñöùc Yeâsu. Ngöôøi thöông hoï vaø muoán cöùu giuùp hoï nhö trong tröôøng hôïp thuyeàn hoï gaëp soùng gioù. Hoâm aáy, Ngöôøi ñaõ hieän ra vôùi hoï, toû mình ra cho hoï vaø laäp töùc thuyeàn hoï ñaõ caäp beán bình an. Hoâm nay leõ ra hoï coøn phaûi nhôù caâu truyeän aáy. Quaù khöù leõ ra phaûi cuûng coá nieàm tin cuûa hoï. Nhöng döôøng nhö khoâng phaûi nhö vaäy. Ñöùc Yeâsu coøn gôïi laïi hình aûnh tröôùc; nhöng Ngöôøi coøn maïc khaûi caû töông lai nöõa ñeå hoï bieát chaáp nhaän hieän taïi.
Ngöôøi noùi: “neáu caùc ngöôi troâng thaáy Con Ngöôøi leân nôi Ngaøi ñaõ coù tröôùc...?” Nhöõng chöõ “troâng thaáy” coù theå gôïi leân caûnh töôïng treân maët hoà soùng gioù luùc Ngöôøi hieän ñeán vôùi hoï. Nhöng laäp töùc nhöõng chöõ aáy ñaõ ñöa veà töông lai, aùm chæ vieäc Ñöùc Yeâsu seõ phuïc sinh, leân trôøi vaø hieän ñeán trong vinh quang. Ngöôøi muoán aùm chæ raèng neáu laàn thaáy Ngöôøi trong quaù khöù ñaõ coù theå ñem bình an laïi cho hoï, thì huoáng nöõa laø nhöõng ñieàu hoï seõ thaáy trong töông lai!
Tuy nhieân nhöõng lôøi nhö vaäy chæ coù giaù trò cho nhöõng taâm hoàn coù moät chuùt thaùi ñoä tin töôûng vaø phoù thaùc. Chöù ñoái vôùi nhöõng con ngöôøi xaùc thòt, chæ muoán naém ngay nhöõng gì aên chaéc, thì nhöõng lôøi ñoù khoâng coù aûnh höôûng gì caû. Thaønh ra nhieàu moân ñoà ñaõ ruùt lui, khoâng coøn ñi theo Ñöùc Yeâsu nöõa.
Nhìn vaøo ñaùm 12 coøn laïi, maø töø nay seõ trôû thaønh Toâng ñoà, Ñöùc Yeâsu muoán hoï xaùc ñònh laäp tröôøng. Simon Pheâroâ thay maët anh em noùi leân nhöõng lôøi toû roõ nieàm tin nhö caùc saùch Tin Möøng khaùc ñaõ thuaät laïi khi caùc ngaøi ñoái thoaïi ôû Ceâsareâ: Ngaøi laø Ñaáng Thaùnh cuûa Thieân Chuùa. Ngaøi coù nhöõng lôøi ñem laïi söï soáng ñôøi ñôøi. Chuùng toâi seõ boû Ngaøi ñi theo ai?
Theá laø töø nay Ñöùc Yeâsu coù moät soá ít ñi theo Ngöôøi. Coøn ñaïi ña soá ñaõ ruùt lui. Ngöôøi seõ ñi vôùi soá ít naøy leân Nuùi Soï daãn ñeán vinh quang phuïc sinh, ñang khi ñaïi ña soá seõ duøng tay boïn quaù khích vaø teân moân ñoà phaûn boäi ñeå gieát Ngöôøi. Boïn naøy ñaõ khoâng nhôù laïi vieäc laøm vaø lôøi noùi cuûa Ngöôøi ôû trong quaù khöù; vaø cuõng chaúng coù tinh thaàn vöôn veà töông lai maø nhieàu laàn Ngöôøi ñaõ gôïi ra cho hoï.
Nhieàu ngöôøi nôi chuùng ta trong ñôøi soáng ñoái vôùi Chuùa vaø Hoäi Thaùnh cuõng nhö ñoái vôùi tha nhaân baïn höõu vaø caùc ngöôøi trong gia ñình, khoâng löôùt thaéng noåi caùc khoù khaên, khuûng hoaûng, cuõng chæ vì ñaõ heát quyù hoùa moïi töông quan thaém thieát trong quaù khöù, vaø khoâng coù ñuû söùc maïnh tinh thaàn ñeå tin töôûng vaøo töông lai. Nhieàu cuoäc ly dò hoân nhaân ñaõ xaûy ra vì vaäy. Nhieàu söï coäng taùc gaõy gaùnh cuõng theá. Vaø taát caû nhö vaäy, cuoái cuøng, chæ vì nhöõng suy nghó veà quaù khöù vaø töông lai khoâng ñuû maïnh ñoái vôùi boä maët cam go cuûa thöïc teá trong hieän taïi. Lôøi Chuùa hoâm nay duøng baøi Thaùnh Thö ñeå giuùp ñôõ chuùng ta veà ñieåm naøy.
3. Haõy Hieåu Bieát Hieän Taïi
Thaùnh Phaoloâ baét ñaàu khuyeân tín höõu veà caùc töông giao vaø töông quan xaõ hoäi trong maàu nhieäm Ñöùc Kitoâ. Vaø tröôùc heát ngöôøi ñeà caäp tôùi töông quan phu phuï.
Ngöôøi khoâng coù nhöõng lyù do cuï theå ñaëc bieät naøo ñeå ñeà caäp vaán ñeà naøy ñaâu. Thö EÂpheâsoâ ít coù tính caùch cuï theå hôn caû, theo nghóa ñaõ khoâng do hoaøn caûnh cuï theå naøo thoâi thuùc taùc giaû vieát ra. Coù theå noùi noù khoâng phaûi laø thö trao ñoåi tin töùc, hay muoán giaûi quyeát vaán ñeà gì. Noù laø moät “luaân thö”, möôïn hình thöùc thö töø ñeå trình baøy giaùo lyù.
ÔÛ ñaây taùc giaû ca tuïng maàu nhieäm cöùu theá cuûa Ñöùc Kitoâ ñaõ ñem ñeán cho chuùng ta moät söï soáng môùi. Ôn cuûa Ngöôøi phaûi phaùt huy ra trong ñôøi soáng, vaø trong caùc töông quan xaõ hoäi, maø gia ñình laø moät moâi tröôøng. Tình yeâu phu phuï giöõ vai troø troïng yeáu. Noù cuõng phaûi ñöôïc thaám nhuaàn maàu nhieäm Ñöùc Kitoâ.
Vaäy nhìn töông quan phu phuï trong maàu nhieäm naøy, thaùnh Phaoloâ moät ñaøng khoâng theå queân hình aûnh Yaveâ laø hoân phu cuûa daân Ngöôøi; vaø do ñoù Ñöùc Kitoâ laø hoân phu cuûa Hoäi Thaùnh. Ñaøng khaùc, ôû nhöõng trang ñaàu tieân trong boä Thaùnh Kinh (Kn 2,24) ngöôøi ta ñoïc thaáy: “Bôûi theá maø ñaøn oâng seõ boû cha meï vaø khaêng khít vôùi vôï mình vaø hai chuùng seõ neân moät thaân xaùc”. Coù leõ caâu Kinh Thaùnh naøy ñaõ bò nhieàu ngöôøi lôïi duïng vaø caét nghóa khoâng chænh. Phaoloâ ñem ñoïc döôùi aùnh saùng cuûa maàu nhieäm Ñöùc Kitoâ vaø thaáy ngay caâu aáy vieát veà söï maät thieát cuûa Ñöùc Kitoâ vaø Hoäi Thaùnh. Caû hai laø moät ñeán noãi khoâng theå rôøi nhau ñöôïc nöõa.
Nhöng khoâng phaûi laø khoâng coù thöù töï. Ñöùc Kitoâ ñaõ yeâu thöông tröôùc vaø ñaõ phoù noäp mình ñeå laøm ra Hoäi Thaùnh trong saïch khoâng moät veát nhô. Ngöôøi trôû thaønh ñaàu cuûa Hoäi Thaùnh, coù uy quyeàn treân Hoäi Thaùnh, nhöng ñoù laø thöù uy quyeàn cuûa tình yeâu, phuïc vuï.
Vaø Phaoloâ keát luaän, choàng haõy cö xöû vôùi vôï mình nhö theá; vaø vôï haõy ñoái vôùi choàng mình nhö Hoäi Thaùnh ñoái vôùi Ñöùc Kitoâ.
Chaéc chaén ñaây laø nhöõng tö töôûng raát cao caû maø Phaoloâ goïi laø maàu nhieäm lôùn. Chaáp nhaän nhö vaäy thì moïi vaán ñeà cuï theå khaùc duø coù to cuõng trôû thaønh nhoû, coù khoù cuõng trôû neân deã. Bôûi vì moïi thöïc taïi traàn gian ñaõ ñöôïc cuoán vaøo ñaø thaêng tieán cuûa maàu nhieäm Ñöùc Kitoâ. Vaø töø nay ngöôøi coù ñöùc tin Kitoâ giaùo coù theå nhôø loøng tin caäy meán ñeå chaáp nhaän vaø thaêng tieán moïi söï kieän vaø töông quan ôû ñôøi.
Do ñoù khoâng caàn nhöõng caùi nhìn veà quaù khöù hay veà töông lai cho baèng caàn coù caùi nhìn ñöùc tin veà hieän taïi, laø chuùng ta coù theå tìm ra leõ soáng toát ñeïp vaø phong phuù ôû trong heát moïi hoaøn caûnh. Noùi ñuùng hôn, quaù khöù vaø töông lai chæ caàn ñeå xaây döïng nieàm tin hieän taïi. Cuõng nhö giôø ñaây chuùng ta cuõng caàn bieát lòch söû thaùnh goàm caû quaù khö vaø töông lai ñeå tuyeân xöng ñöùc tin trong hieän taïi haàu cöû haønh maàu nhieäm thaùnh. Chính ñöùc tin hieän taïi khieán chuùng ta coâng nhaän baùnh röôïu naøy seõ laø Thòt Maùu Chuùa Kitoâ ñeå ban cho ai laõnh nhaän vôùi ñöùc tin ñöôïc söï soáng môùi, haàu soáng caùch môùi meû moïi thöïc taïi vaø töông quan ôû ñôøi.
Nhö vaäy, chính nieàm tin seõ ñaùnh giaù thaùi ñoä cuûa chuùng ta trong giôø phuùt naøy vaø trong khaép ñôøi soáng. Chuùng ta haõy soát saéng xin cho mình ñöôïc nieàm tin aáy trong baûn tuyeân xöng ñöùc tin ñoïc baây giôø.
(Trích daãn töø taäp saùch Giaûi Nghóa Lôøi Chuùa
cuûa Ñöùc coá Giaùm Muïc Bartoâloâmeâoâ Nguyeãn Sôn Laâm)