Giaûi Nghóa Lôøi Chuùa Naêm B
Nhöõng Baøi Suy Nieäm Lôøi Chuùa Chuùa Nhaät
cuûa Ñöùc coá Giaùm Muïc Bartoâloâmeâoâ Nguyeãn Sôn Laâm
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
Chuùa Nhaät 4 Thöôøng Nieân Naêm B
Soáng Theo Thaàn Khí
(Thöù luaät 18,15-20; Thö 1 Corintoâ 7,32-35; Tin Möøng Marcoâ 1,21-28)
Phuùc AÂm: Mc 1, 21-28
"Ngaøi giaûng daïy ngöôøi ta nhö Ñaáng coù uy quyeàn".
Tin Möøng Chuùa Gieâsu Kitoâ theo Thaùnh Marcoâ.
(Ñeán thaønh Capharnaum) ngaøy nghæ leã, Chuùa Gieâsu vaøo giaûng daïy trong hoäi ñöôøng. Ngöôøi ta kinh ngaïc veà giaùo lyù cuûa Ngöôøi, vì Ngöôøi giaûng daïy ngöôøi ta nhö Ñaáng coù uy quyeàn, chöù khoâng nhö caùc luaät só.
Ñang luùc ñoù, trong hoäi ñöôøng coù moät ngöôøi bò thaàn oâ ueá aùm, neân theùt leân raèng: "Hôõi oâng Gieâsu Nadareùt, coù chuyeän gì giöõa chuùng toâi vaø oâng? OÂng ñeán ñeå tieâu dieät chuùng toâi sao? Toâi bieát oâng laø ai, laø Ñaáng Thaùnh cuûa Thieân Chuùa". Chuùa Gieâsu quaùt baûo noù raèng: "Haõy im ñi vaø ra khoûi ngöôøi naøy!" Thaàn oâ ueá lieàn daèn vaët ngöôøi aáy, theùt moät tieáng lôùn, roài xuaát khoûi ngöôøi aáy. Moïi ngöôøi kinh ngaïc hoûi nhau raèng: "Caùi gì vaäy? Ñaáy laø moät giaùo lyù môùi ö? Ngöôøi duøng uy quyeàn maø truyeàn leänh cho caû thaàn oâ ueá vaø chuùng vaâng leänh Ngöôøi". Danh tieáng Ngöôøi lieàn ñoàn ra khaép moïi nôi, vaø lan traøn khaép vuøng laân caän xöù Galileâa.
Suy Nieäm:
Chuùa Nhaät IV Thöôøng Nieân Naêm B
Chuùng ta ñoïc: Thöù luaät 18,15-20; Thö 1 Corintoâ 7,32-35; Tin Möøng Marcoâ 1,21-28
Tieáp noái tö töôûng cuûa 2 Chuùa nhaät tröôùc, hoâm nay Phuïng vuï coøn muoán cho chuùng ta ñöôïc nhìn thaáy Ñöùc Yeâsu hoaït ñoäng ôû Galileâa, ñeå khoâng nhöõng chuùng ta hieåu roõ vai troø cöùu theá cuûa Ngöôøi hôn, nhöng cuõng ñeå chuùng ta nhìn vaøo Ngöôøi maø nhaän ra ôn goïi cuûa mình.
Chuùng ta seõ thaáy Ngöôøi vöôït xa hình aûnh vò tieân tri maø saùch Thöù luaät ñaõ noùi tôùi. Vieäc Ngöôøi tröø quyû coù moät yù nghóa raát saâu xa. Vaø vì theá chuùng ta ñöôïc keâu goïi ñi vaøo neáp soáng ñaëc bieät maø Ngöôøi ñaõ môû ra.
1. Vò Tieân Tri Cuûa Saùch Thöù Luaät
Chuùng ta bieát Thöù luaät laø cuoán saùch cuoái cuøng trong boä Nguõ thö töùc laø 5 quyeån saùch ñaàu cuûa boä Cöïu Öôùc. Noù ñöôïc trình baøy nhö laø nhöõng lôøi di chuùc cuûa Moâseâ. OÂng saép lìa traàn neân coá gaéng nhaén nhuû daân nhöõng lôøi cuoái cuøng ñeå hoï thi haønh khi vaøo ñaát höùa. OÂng laáy laïi luaät phaùp cuûa Giao öôùc Sinai, quaûng dieãn ra cho phuø hôïp vôùi hoaøn caûnh cuûa daân saép ñaët chaân vaøo ñaát Canaan. Chính vì vaäy maø caùc dòch giaû baûn 70 goïi quyeån saùch naøy laø Thöù luaät, töùc laø quyeån luaät phaùp thöù 2, quaûng dieãn luaät phaùp 10 giôùi raên ñaõ ñöôïc ban haønh ôû nuùi Sinai, laø luaät phaùp thöù nhaát.
Nhöng söï thaät khoâng ñôn sô nhö vaäy.
Raát nhieàu saùch trong boä Cöïu Öôùc khoâng phaûi laø taùc phaåm cuûa moät ngöôøi, vieát trong moät giai ñoaïn naøo nhaát ñònh. Nhieàu quyeån laø keát quaû söu taàm goùp nhaët nhieàu baûn vaên ôû nhieàu thôøi ñaïi khaùc nhau veà cuøng moät vaán ñeà. Saùch Thöù luaät ñaây laø moät thí duï. Coù leõ noùi ñaõ thaønh hình vaøo khoaûng giöõa theá kyû 7 tröôùc Coâng nguyeân, nghóa laø 5, 6 traêm naêm sau khi Moâseâ töø traàn. Nhöng noù coù raát nhieàu ñoaïn ñaõ manh nha töø thôøi Moâseâ. Vaø nhaát laø heát moïi ñoaïn trong saùch naøy ñeàu caên cöù vaøo luaät phaùp Moâseâ maø noù coù yù daãn giaûi vaø aùp duïng. Goïi noù laø Thöù luaät chæ ñuùng theo nghóa ñoù; chöù khoâng phaûi heát moïi trang trong saùch naøy ñeàu chuù giaûi luaät phaùp ñaâu.
Baøi ñoïc I hoâm nay chaúng haïn. Ruùt töø saùch Thöù luaät nhöng laïi baøn veà vaán ñeà tieân tri, vaø noùi veà vò tieân tri maø Thieân Chuùa höùa ban cho daân sau khi Moâseâ lìa traàn. Chuùng ta coù theå hình dung boái caûnh cuûa baøi Kinh Thaùnh naøy nhö sau.
Baáy giôø daân Dothaùi saép vaøo höùa ñòa hay môùi vaøo ñöôïc ít laâu. Choã naøo hoï cuõng gaëp taø giaùo. Vaø nôi caùc daân toäc chung quanh cuõng vaäy. Nhöõng thöù toân giaùo sô khai naøy laïi coù nhieàu ñieàu haáp daãn. Ñaëc bieät vai troø cuûa caùc thaày boùi, baø ñoàng vaø cuûa caùc nhaø tieân tri thaät laø quan troïng. Daân chuùng meâ tín luoân luoân tìm ñeán nhöõng con ngöôøi töï toân laø giao caûm ñöôïc vôùi thaàn minh ñeå bieát yù trôøi vaø haäu vaän. Ngöôøi coù oùc khoa hoïc ngaøy nay coi ñoù laø bòp bôïm; vaø ngöôøi coù ñöùc tin chaân chính nghó ñoù laø “nhöõng vieäc do ma quyû baøy ñaët”.
Taùc giaû saùch Thöù luaät coøn ñi xa hôn. OÂng thaáy coù nghóa vuï phaûi caûnh giaùc daân Chuùa. OÂng ñeå cho Moâseâ noùi vôùi daân raèng: khi ngöôi vaøo Ñaát höùa seõ khoâng ñöôïc gaëp thaáy nôi ngöôøi naøo ngöôøi boùi queû hay phuø chuù, ngöôøi leân ñoàng leân boùng hay chieâm tinh hoaëc chieâu hoàn. Ngöôi phaûi hoaøn haûo ñoái vôùi Thieân Chuùa. Buø laïi, Ngöôøi seõ cho xuaát hieän töø giöõa caùc anh em ngöôi moät tieân tri nhö ta, töùc laø nhö Moâseâ ñaây. Vaø sôû dó Ngöôøi cho nhö vaäy laø vì chính ngöôi ñaõ xin khi ôû döôùi chaân nuùi Sinai. Ngaøy aáy nghe tieáng Chuùa, ngöôi ñaõ ruïng rôøi vaø ngöôi naøi xin Ngöôøi ñöøng noùi thaúng vôùi ngöôi nöõa, moät xin Ngöôøi duøng trung gian moät ngöôøi töø giöõa caùc anh em ngöôøi ñeå ñeán noùi vôùi ngöôi nhaân danh Ngöôøi. Keû aáy môùi thaät laø tieân tri, vì ngöôøi chæ ñeán noùi nhaân danh Chuùa. Ngöôi phaûi nghe lôøi ngöôøi vì ñoù laø Lôøi Chuùa… Coøn ngöôi seõ khoâng ñöôïc noùi töï yù mình hoaëc nhaân danh thaàn naøo khaùc.
Noäi dung baøi saùch Thöù luaät hoâm nay laø nhö vaäy. Vöøa caûnh giaùc daân vöøa höùa heïn vôùi daân nhöõng ñieàu toát ñeïp. Daân ñöøng baét chöôùc keû ngoaïi tin vaøo phuø thuûy vaø boùi queû. Thieân Chuùa seõ ban cho daân nhöõng vò tieân tri ñích thöïc: luoân luoân chæ noùi nhaân danh Chuùa. Vaø ñieàu naøy ñaõ xaûy ra trong lòch söû daân Chuùa. Israel vaãn coù caùc vò tieân tri cuûa Chuùa ôû giöõa mình.
Tuy nhieân Israel vaãn troâng chôø moät vò tieân tri nhö Moâseâ. Vaø vì theá baøi saùch Thöù luaät hoâm nay coøn noùi veà Ñaáng Thieân Sai cöùu theá seõ ñeán. Ngöôøi seõ laø vò tieân tri troåi vöôït treân heát moïi tieân tri. Ngöôøi chính laø Ñöùc Yeâsu Kitoâ ñaõ khieán ngöôøi ta phaûi kinh ngaïc nhö chuùng ta vöøa nghe ñoïc trong baøi Tin Möøng.
2. Nhaø Tieân Tri Ñaày Uy Quyeàn
Thaùnh Marcoâ, taùc giaû baøi Tin Möøng coù veû luùng tuùng tröôùc nhöõng ñieàu nghe thaáy trong hoäi ñöôøng Capharnaum. Ñöùc Yeâsu vöøa vaøo ñoù vôùi caùc moân ñeä. Chaéc laø theo nhö thoâng leä chuû hoäi ñöôøng ñaõ môøi Ngöôøi ñoïc vaø giaûi thích Kinh Thaùnh. Laäp töùc ngöôøi ta ñaõ thaáy ngay ñaây laø moät giaùo lyù khaùc thöôøng. Ngöôøi noùi coù uy quyeàn laï luøng, khaùc haún caùc luaät só xöa nay. Hay Ngöôøi laø vò tieân tri ñaëc bieät maø saùch Thöù luaät ñaõ noùi? Ngöôøi ta chöa heát ngaïc nhieân thì naøy coù tieáng heùt leân. Tieáng quyû nhaäp ôû trong moät ngöôøi ñaõ coâng khai thuù nhaän: “Ngaøi ñeán tieâu dieät chuùng toâi ö? Toâi bieát Ngaøi laø Ñaáng Thaùnh cuûa Thieân Chuùa maø!”. Ñöùc Yeâsu lieàn baûo noù caâm mieäng laïi vaø ra khoûi ngöôøi ñoù. Laäp töùc noùi vaâng lôøi. Moïi ngöôøi laïi kinh ngaïc. Lôøi cuûa Ngöôøi sao maø uy quyeàn ñeán theá? Thaàn oâ ueá cuõng phaûi vaâng theo.
Khi thuaät truyeän nhö vaäy roõ raøng thaùnh Marcoâ chuù yù ñeán caùch Ñöùc Yeâsu giaûng daïy. Ngöôøi duøng caâu truyeän tröø quyû ñeå minh chöùng uy quyeàn giaûng daïy cuûa Ñöùc Kitoâ. Ngöôøi loàng caâu truyeän ñoù vaøo giöõa moät baøi töôøng thuaät maø ñoaïn ñaàu vaø ñoaïn cuoái ñeàu noùi veà vieäc ngöôøi ta kinh ngaïc tröôùc lôøi giaûng daïy cuûa nhaø tieân tri môùi. Chæ coù nhö vaäy môùi hieåu ñöôïc vì sao ma quyû ñaõ khoâng tru treáu leân ngay khi Ñöùc Yeâsu vöøa môùi böôùc chaân vaøo hoäi ñöôøng. Marcoâ ñeå cho Ngöôøi leân tieáng daïy doã ñaõ, roài ma quyû môùi ñöôïc keâu leân, haàu laøm chöùng Lôøi cuûa Ngöôøi coù giaù trò tröø quyû. Vaø nhö theá Ngöôøi khoâng phaûi laø vò tieân tri ñaëc bieät sao?
Ñaøng khaùc, khi moâ taû vieäc tröø quyû, Marcoâ ñaõ kheùo goùi gheùm nhieàu yeáu toá quan troïng... Thöôøng thöôøng vò tröø quyû phaûi leân tieáng tröôùc ra leänh truïc xuaát thaàn oâ ueá ra khoûi ngöôøi ta. Nhaát laø neáu coù theå, Ngöôøi phaûi goïi ñích danh quyû ra, vì bieát ñöôïc teân ai laø khoáng cheá ñöôïc ngöôøi ñoù. Nhöng ôû ñaây, chính quyû laïi bò boù buoäc tru treáu tröôùc. Noù xöng teân Ñöùc Yeâsu Nadareùt vaø chaân töôùng cuûa Ngöôøi ra. Coù leõ noù hy voïng aùp ñaûo ñöôïc Ngöôøi. Nhöng Ngöôøi ñaõ ra leänh baét noù phaûi caâm vaø phaûi ra khoûi ngöôøi ta. Ngöôøi thaät laø vò tröø quyû sieâu vieät. Hôn nöõa, coù theå noùi, Ngöôøi khoâng caàn tröø quyû. Lôøi giaûng cuûa Ngöôøi coù giaù trò xua ñuoåi noù roài.
Thaønh ra chuùng ta coù theå nhaän xeùt theâm: khi moâ taû vieäc tröø quyû nhö trong baøi Tin Möøng hoâm nay, thaùnh Marcoâ döôøng nhö moät ñaøng muoán chuù troïng ñeán uy quyeàn cuûa Ñöùc Yeâsu khi giaûng daïy vaø ñaøng khaùc cuõng muoán löu yù chuùng ta veà uy quyeàn cuûa Lôøi Chuùa hieän nay ñang ñöôïc rao giaûng ôû trong Giaùo Hoäi. Noùi caùch khaùc, trong baøi Tin Möøng naøy, thaùnh Marcoâ vöøa muoán giôùi thieäu Ñöùc Kitoâ laø nhaø tieân tri xuaát saéc, vöøa muoán noùi ñeán uy quyeàn cuûa Lôøi rao giaûng Phuùc AÂm hieän nay. Hình nhö ngöôøi muoán khaúng ñònh raèng: cuõng nhö Lôøi Ñöùc Yeâsu rao giaûng ngaøy tröôùc ñaõ coù uy quyeàn xua ñuoåi taø thaàn theá naøo, thì hieän nay cuõng vaäy, Lôøi rao giaûng veà Ngöôøi ôû trong Hoäi Thaùnh cuõng seõ giaûi thoaùt ngöôøi ta khoûi voøng noâ leä taø thaàn.
Tuy nhieân thaùnh Marcoâ cuõng muoán ñeà phoøng moïi laïm duïng. Ngöôøi khoâng muoán cho ngöôøi ta keâu teân Chuùa Yeâsu moät caùch voâ côù, töùc laø moät caùch khoâng xöùng ñaùng. Vì theá saùch Tin Möøng cuûa ngöôøi luoân luoân caám ngöôøi ta noùi ñeán danh taùnh Ñöùc Yeâsu. Phaûi ñôïi ñeán khi Thaùnh giaù ñöôïc döïng leân, ngöôøi ta môùi ñöôïc quyeàn tuyeân xöng Ñöùc Yeâsu laø Con Thieân Chuùa (15,39). Nghóa laø theo thaùnh Marcoâ, chæ nhöõng ai chaáp nhaän ñi qua maàu nhieäm thaäp giaù môùi hieåu ñöôïc Chuùa vaø môùi ñöôïc quyeàn ñoïc teân Chuùa, môùi coù Thaùnh Thaàn giuùp ñôõ ñeå keâu teân Yeâsu khieán ma quyû, toäi loãi rôøi xa.
Do ñoù ngoaøi vieäc giôùi thieäu Ñöùc Yeâsu laø vò tieân tri ñaëc bieät nhö baøi saùch Thöù luaät ñaõ gôïi leân, vaø ngoaøi vieäc khaúng ñònh Lôøi Chuùa hieän nay vaãn ñaày uy quyeàn ôû trong Hoäi Thaùnh, baøi Tin Möøng hoâm nay coøn muoán caûnh giaùc chuùng ta, ñöøng töôûng ñöôïc nghe Lôøi Chuùa vaø keâu teân Ngöôøi laø ñuû ñeå xua ñuoåi ñöôïc taø thaàn ra khoûi taâm hoàn vaø ñôøi soáng cuûa mình; nhöng coøn phaûi cuøng Ñöùc Yeâsu ñi qua maàu nhieäm thaùnh giaù nöõa. Coù keát hôïp vôùi maàu nhieäm Töû naïn cuûa Ngöôøi, chuùng ta môùi coù söï soáng môùi Ngöôøi ñem xuoáng traàn gian. Baáy giôø chuùng ta môùi deã chaáp nhaän lôøi khuyeân cuûa baøi thö Phaoloâ hoâm nay.
3. Soáng Theo Thaàn Khí
Baøi thö naøy tieáp noái thö Chuùa nhaät tröôùc. Thaùnh toâng ñoà ñang khuyeân nhuû giaùo daân Coârintoâ. Ngöôøi noùi thôøi buoåi ñaõ ñeán luùc sung maõn. Ñöùc Yeâsu Kitoâ ñaõ giaùng theá, töû naïn vaø phuïc sinh, töùc laø ñaõ khai tröông moät neáp soáng môùi. Ngöôøi khoâng ñöa moân ñeä ra khoûi theá gian nhöng hoï khoâng coøn thuoäc veà theá gian nöõa, töùc laø khoâng ôû trong luaät leä cuûa taø thaàn vaø toäi loãi nöõa. Hoï coù theå vaãn cöôùi xin vaø soáng baäc gia ñình, nhöng ñöøng ñeå xaùc thòt laøm khoå mình. Hôn nöõa ôn cuûa maàu nhieäm phuïc sinh coøn coù theå giuùp hoï soáng vöôït khoûi caùc ñoøi hoûi cuûa xaùc thòt. Ngöôøi ta coù theå soáng baäc ñoàng trinh vaø ñoäc thaân, vaø soáng nhö vaäy seõ ñôõ nhieàu lo aâu hôn khi soáng coù gia ñình.
Nhöõng lo aâu naøo? Coù phaûi nhöõng lo aâu veà ñôøi soáng vaät chaát cho gia ñình khoâng? Hay laø nhöõng lo aâu veà ñôøi soáng xaõ hoäi? ÔÛ ñaây, thaùnh Phaoloâ khoâng coù yù noùi ñeán nhöõng lo aâu nhö theá. Ñaøng khaùc ai meán Chuùa yeâu ngöôøi maø khoâng phaûi ñeå taâm saên soùc ñeán ñôøi soáng vaät chaát vaø xaõ hoäi cuûa ngöôøi khaùc? Chính vieäc saên soùc naøy, cuõng laø nghóa vuï phaûi chu toaøn ñeå ñöa Nöôùc Chuùa ñeán choã Trôøi môùi vaø Ñaát môùi. ÔÛ ñaây thaùnh Phaoloâ noùi ñeán nhöõng lo aâu veà tình yeâu, töùc laø nhöõng raøng buoäc cuûa loøng meán. Ngöôøi ñoàng trinh vì meán Chuùa thì chæ lo ñeïp loøng Chuùa. Coøn ngöôøi laäp gia ñình coøn phaûi lo ñeïp loøng baïn mình. Moät ñaøng coù traùi tim toaøn khoái; coøn ñaøng kia coù traùi tim chia seû. Vaø chaéc chaén nhö vaäy.
Nhöng khoâng phaûi ai ai cuõng ñöôïc ôn goïi soáng ñoäc thaân vì Nöôùc Trôøi. Tuy nhieân ôû baäc naøo moïi ngöôøi cuõng phaûi soáng ñoan chính, vaø khaéng khít vôùi Chuùa khoâng heà lôi, bôûi vì Chuùa phuïc sinh ñang ôû giöõa chuùng ta vaø chuùng ta ñang ôû trong thôøi buoåi sung maõn.
Nhö vaäy baøi thö Phaoloâ cuõng nhö baøi Tin Möøng Marcoâ. Caû hai ñeàu khaúng ñònh Ñöùc Kitoâ ñaõ ñeán vaø ñem vaøo theá gian, khoâng nhöõng moät giaùo lyù môùi, maø coøn moät uy löïc môùi, ñeå chuùng ta soáng xa ñöôïc söùc maïnh cuûa taø thaàn. Nhö vaäy, Ngöôøi laø vò tieân tri maø saùch Thöù luaät ñaõ loan baùo. Theá neân chuùng ta khoâng ñöôïc tin vaøo nhöõng tieân tri cuûa theá gian. Hoï khoâng noùi tö töôûng cuûa Chuùa maø chæ ñöa ra nhöõng yù nghó cuûa loøng hoï hoaëc cuûa caùc ngaãu töôïng hoï thôø. Nghe theo lôøi hoï seõ bò rôi vaøo voøng kìm haõm cuûa taø thaàn maø ñôøi soáng naëng neà xaùc thòt laø moät daáu hieäu. Ñem nhöõng lôøi ñoù ñeán so vôùi Lôøi Chuùa giaûng daïy trong Hoäi Thaùnh, chuùng ta seõ thaáy chuùng la leân vaø daèn vaët chuùng ta: luùc aáy nieàm tin vaøo Lôøi Chuùa vaø quyeát taâm thi haønh thaùnh yù Ngöôøi seõ giaûi cöùu vaø ban bình an cho chuùng ta. Hoâm nay, chuùng ta thöû ñöa nhöõng lôøi Thaùnh Kinh vöøa nghe ñoïc vaøo loøng xem. Coù theå chuùng ta seõ thaáy mau mau ñeán vôùi Chuùa trong Thaùnh Theå ñeå ñöôïc bình an. Giaû coù nhö vaäy thì quaû thaät chuùng ta cuõng coøn coù phöôùc vaø ñaõ ñöôïc phuùc do Thaùnh leã naøy.
(Trích daãn töø taäp saùch Giaûi Nghóa Lôøi Chuùa
cuûa Ñöùc coá Giaùm Muïc Bartoâloâmeâoâ Nguyeãn Sôn Laâm)