Giaûi Nghóa Lôøi Chuùa Naêm C
Nhöõng Baøi Suy Nieäm Lôøi Chuùa Chuùa Nhaät
cuûa Ñöùc coá Giaùm Muïc Bartoâloâmeâoâ Nguyeãn Sôn Laâm
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
Chuùa Nhaät 34 Thöôøng Nieân Naêm C
Leã Chuùa Gieâsu Kitoâ Vua
Ñöùc Gieâsu Laøm Vua Treân Thaùnh Giaù
(2 Samuel 5,1-3; Thö Coloseâ 1,12-30; Tin Möøng Luca 23,35-43)
Phuùc AÂm: Lc 23, 35-43
"Laïy Ngaøi, khi naøo veà nöôùc Ngaøi, xin nhôù ñeán toâi".
Tin Möøng Chuùa Gieâsu Kitoâ theo Thaùnh Luca.
Khi aáy, caùc thuû laõnh cuøng vôùi daân chuùng cöôøi nhaïo Chuùa Gieâsu maø raèng: "Noù ñaõ cöùu ñöôïc keû khaùc thì haõy töï cöùu mình ñi, neáu noù thaät laø Ñaáng Kitoâ, ngöôøi Thieân Chuùa tuyeån choïn". Quaân lính ñeàu cheá dieãu Ngöôøi vaø ñöa daám cho Ngöôøi uoáng vaø noùi: "Neáu oâng laø vua daân Do-thaùi, oâng haõy töï cöùu mình ñi". Phía treân ñaàu Ngöôøi coù taám baûng ñeà chöõ Hy-laïp, La-tinh vaø Do-thaùi nhö sau: "Ngöôøi Naøy Laø Vua Daân Do Thaùi".
Moät trong hai keû troäm bò ñoùng ñinh treân thaäp giaù cuõng sæ nhuïc Ngöôøi raèng: "Neáu oâng laø Ñaáng Kitoâ, oâng haõy töï cöùu oâng vaø cöùu chuùng toâi nöõa". Ñoái laïi, teân kia maéng noù raèng: "Mi cuõng chòu ñoàng moät aùn maø mi chaúng sôï Thieân Chuùa sao? Phaàn chuùng ta, nhö theá naøy laø ñích ñaùng, vì chuùng ta chòu xöùng vôùi vieäc chuùng ta ñaõ laøm, coøn oâng naøy, oâng coù laøm gì xaáu ñaâu?" Vaø anh ta thöa Chuùa Gieâsu raèng: "Laïy Ngaøi, khi naøo veà nöôùc Ngaøi, xin nhôù ñeán toâi". Chuùa Gieâsu ñaùp: "Ta baûo thaät ngöôi: ngay hoâm nay, ngöôi seõ ôû treân thieân ñaøng vôùi Ta".
Suy Nieäm:
Chuùa Nhaät Leã Chuùa Gieâsu Kitoâ Vua
2 Samuel 5,1-3; Thö Coloseâ 1,12-30; Tin Möøng Luca 23,35-43
Hoâm nay, Chuùa nhaät cuoái cuøng cuûa naêm phuïng vuï, Giaùo hoäi möøng leã Chuùa Kitoâ Vua. Giaùo hoäi muoán möøng tröôùc leã seõ dieãn ra vaø ñöôïc cöû haønh cöïc kyø long troïng vaøo luùc thôøi gian taän cuøng khi maø Chuùa Kitoâ seõ trôû laïi trong vinh quang thaâu hoài taát caû taïo vaät ñöôïc cöùu ñoä ñöa vaøo trong haïnh phuùc tröôøng sinh. Hôn nöõa, Giaùo hoäi muoán ñaët ngaøy troïng ñaïi aáy trôû neân ngoïn Haûi ñaêng choùi saùng höôùng daãn con thuyeàn Hoäi Thaùnh vöôït bieån traàn gian maø khoâng bao giôø laïc höôùng... Noùi caùch khaùc Giaùo hoäi ao öôùc caøng tieán xa treân ñöôøng ñôøi chuùng ta caøng nhìn thaáy aûnh höôûng vaø uy quyeàn cuûa Chuùa Kitoâ caøng ngaøy caøng toû hieän caû chieàu roäng vaø chieàu saâu. Muoán nhö vaäy chuùng ta phaûi hieåu roõ töôùc hieäu laøm Vua vaø thöïc quyeàn thoáng trò cuûa Chuùa Kitoâ laø gì, ñeå do ñoù chuùng ta bieát soáng ôû trong Nöôùc Ngöôøi vaø laøm cho Nöôùc Ngöôøi luoân lan roäng theâm.
1. Ñavít, Hình AÛnh Baùo Tröôùc Veà Chuùa Kitoâ Vua
Baøi saùch Samuel nhaéc laïi chuyeän Ñavít ñaõ trôû thaønh vua Israel nhö theá naøo. Noù cho chuùng ta bieát nguoàn goác Vöông Quyeàn cuûa Chuùa Kitoâ vì chính Ngöôøi vaãn ñöôïc daân Cöïu öôùc chôø ñôïi nhö laø Con Vua Ñavít seõ ñeán trò vì treân Daân Chuùa.
Vaäy Ñavít baáy giôø môùi chæ laø vua xöù Giuña. Caùc chi toäc Israel ôû phía Baéc vaãn chöa coâng nhaän Vöông Quyeàn cuûa oâng. Hoï coøn löu luyeán nhaø Sauleâ. Nhöng hai cuoäc aùm saùt xaûy ra ñaõ khieán hoï ñoåi yù... Ishbaal con cuûa Sauleâ bò saùt haïi sau khi vò töôùng cuûa Israel laø Abner bò gieát. Ñaàu muïc caùc chi toäc kia lieàn ñeán Heâbron yeát kieán Ñavít vaø xin qui phuïc vöông quyeàn cuûa oâng. Chuùng ta haõy löu yù nhöõng lyù leõ hoï ñaõ ñöa ra:
+ Ngaøi (töùc laø Ñavít) cuõng laø coát nhuïc vôùi chuùng toâi.
+ Ngaøi ñaõ töøng laø töôùng trieàu Sauleâ, Vua nöôùc chuùng toâi.
+ Ngaøi ñaõ ñöôïc Thieân Chuùa choïn ñeå chaên daét vaø laõnh ñaïo daân Ngöôøi.
Ñoù khoâng phaûi laø lôøi leõ cuûa nhöõng ngöôøi ñaàu haøng; nhöng laø nhöõng lôøi coù tính toaùn vaø ñaët ñieàu kieän. Noùi ñuùng hôn, nhöõng lôøi naøy cho thaáy caùc ñoøi hoûi tieân quyeát nôi moät vò Vua cuûa Israel... OÂng phaûi coù coát nhuïc vôùi ñoàng baøo cuûa oâng; oâng ñaõ phaûi vaøo sinh ra töû cho Ñaát nöôùc cuûa oâng; vaø nhaát laø oâng phaûi ñöôïc Thieân Chuùa choïn; vì laøm vua nôi daân Chuùa khoâng phaûi nhö nôi caùc daân toäc cuûa nhöõng quoác gia khaùc, noùi ñeán Vua Chuùa laø phaûi nghó ngay ñeán cai trò vaø laõnh ñaïo. Coøn nôi Israel, laøm vua tröôùc heát laø chaên daét daân nhö muïc töû vaø phaûi hieåu vieäc laõnh ñaïo ôû ñaây theo cung caùch cuûa keû chaên chieân.
Ñavít hoäi ñuû nhöõng ñieàu kieän aáy. OÂng laø coát nhuïc vôùi Israel. OÂng ñaõ vaøo sinh ra töû khi coøn ôû trieàu ñình Sauleâ ñeå choáng quaân Philitinh. Vaø oâng ñaõ ñöôïc xöùc daàu laø chöùng Thieân Chuùa ñaõ choïn oâng vaø oâng ñaõ nhaän ñöôïc thaàn trí cuûa Thieân Chuùa... Ngöôøi ta khoâng sôï oâng seõ duøng quyeàn cai trò nhö caùc baïo chuùa thôøi xöa. Baûn thaân oâng ñaõ laø muïc töû. Daùng ñieäu cuûa oâng hieàn laønh khieâm nhu. Moïi nôi ñeàu ca ngôïi loøng quaûng ñaïi cuûa oâng ngay ñoái vôùi caû ñòch thuø.
Ñavít hieåu yù caùc ñaàu muïc Israel. OÂng chaáp nhaän yù kieán cuûa hoï vaø oâng kyù keát vôùi hoï moät giao öôùc ôû Heâbron, tröôùc nhan Thieân Chuùa. Vaø hoï ñaõ xöùc daàu taán phong oâng laøm vua caùc chi toäc ôû phía Nam.
Chuùng ta coù theå thaéc maéc vì sao coù theå xöùc daàu cho Vua mình ñöôïc. Nhöng xöùc daàu ôû ñaây chæ laø nghi thöùc coâng nhaän quyeàn laøm Vua cuûa vò ñaõ ñöôïc xöùc daàu. Chính laàn ñöôïc xöùc daàu do “Ngöôøi cuûa Thieân Chuùa”, töùc laø do vò tieân tri cuûa Ngöôøi môùi ñaùng keå. Vaø Ñavít ñaõ ñöôïc Samuel xöùc daàu aân suûng ñoù khi Thieân Chuùa ñaõ quyeát ñònh töø boû Sauleâ. Keå töø ngaøy ñoù Ñavít ñaõ laø Ngöôøi Chuùa choïn vaø ñaõ mang thaàn trí cuûa Ngöôøi. Hoâm nay caùc ñaàu muïc Israel laøm laïi nghi thöùc xöùc daàu khoâng phaûi ñeå ban aân suûng cho Ñavít nhöng ñeå coâng nhaän aân suûng ñaõ coù saün ôû nôi oâng. Vaø taát caû nhöõng ñieàu naøy ñeàu coù yù nghóa ñeå noùi veà Chuùa Kitoâ Vua. Ngöôøi ñaõ ñöôïc Thieân Chuùa xöùc daàu Thaùnh Thaàn... nhöng coù theå noùi, moät caùch maàu nhieäm quaù nhö tröôøng hôïp cuûa Ñavít taïi nhaø oâng, trong voøng thaân maät vaø kín ñaùo, luùc oâng coøn nhoû tuoåi. Vaø cuõng nhö Ñavít phaûi vaøo sinh ra töû cho daân tröôùc khi ñöôïc daân coâng nhaän, thì Ñöùc Kitoâ cuõng phaûi ñi qua khoå naïn môùi ñaït tôùi vinh quang.
ÔÛ ñaây chuùng ta khoâng thaáy noùi roõ Ñavít ñaõ keát öôùc vôùi Israel nhö theá naøo. Nhöng theo yù daân ñaõ bieåu loä trong dòp xöùc daàu ñaët Sauleâ laøm Vua (1S. 8,10-17), caùc ñaàu muïc Israel haún ñaõ nhaán maïnh ñeán vieäc Ñavít phaûi xuaát chinh ñi tröôùc vaø giao chieán caùc cuoäc chieán cuûa hoï. Cuõng nhö theo nhöõng söï vieäc xaûy ra sau naøy, döôøng nhö hoï chæ coâng nhaän vöông quyeàn cuûa Ñavít nhöng chöa muoán saùt nhaäp vôùi Giuña vaø cuõng chaúng höùa seõ tuøng phuïc ngöôøi keá vò Ñavít. Töùc laø hoï chæ coâng nhaän Ñavít laø Vua cuûa hoï khi Ñavít höùa luoân xuaát chinh ñi tröôùc hoï.
Nhöõng ñieàu naøy cuõng vaäy seõ cho chuùng ta nhieàu yeáu toá ñeå tìm hieåu vöông quyeàn cuûa Chuùa Kitoâ. Coù theå noùi vöông quoác cuûa Ngöôøi chæ coù ôû nôi Ngöôøi. Cuõng nhö vöông quoác cuûa Ñavít chæ coù ôû nôi Ñavít vì Israel vaø Giuña moät phaàn naøo vaãn chöa muoán hoaøn toaøn laø moät Nöôùc nhö ôû nôi chuùng ta coøn quaù nhieàu yeáu toá caùch bieät vaø chia reõ. Vaø vöông quyeàn maø Israel coâng nhaän nôi Ñavít, hoï khoâng saün saøng coâng nhaän nôi ngöôøi keá vò thaønh ra ñoù laø vöông quyeàn khoâng chia seû vaø truyeàn ngoâi. Ñieàu naøy cuõng cho thaáy tröôùc tính caùch baát khaû chia seû cuûa vöông quyeàn nôi Chuùa Kitoâ. Nhöng ñieàu chuù yù nhaát trong giao öôùc kyù keát giöõa Ñavít vaø Israel laø buoåi leã ñöôïc ñaët tröôùc nhan Thieân Chuùa, ñeå coâng nhaän vieäc giöõa loaøi ngöôøi vôùi nhau chæ coù giaù trò neáu Thieân Chuùa ñaûm baûo. Chính Ngöôøi laø caùnh tay xaây döïng moïi coâng trình toát ñeïp cuûa loaøi ngöôøi, vaø neáu Ngöôøi khoâng xaây thì coâng vieäc cuûa caùc tay thôï neà ñeàu voâ ích vaø luoáng coâng. Nöôùc cuûa Chuùa Kitoâ Vua cuõng vaäy. Ñoù laø coâng trình cuûa Thieân Chuùa vaø hoaøn toaøn leä thuoäc Ngöôøi; neân khoâng theå laáy caùc quan nieäm veà nhöõng vöông quoác theá gian maø hieåu. Chuùng ta phaûi coù nhöõng quan nieäm cuûa Thieân Chuùa ñeå hieåu veà Nöôùc Chuùa Kitoâ. Vaø vì theá chuùng ta khoâng sôï noùi ñeán töôùc hieäu Vua Kitoâ ôû baát cöù hoaøn caûnh naøo vì Nöôùc cuûa Ngöôøi khoâng thuoäc veà theá gian naøy neân khoâng ñöôïc hieåu theo leõ theá gian.
Duø sao baøi saùch Samuel hoâm nay cuõng ñaõ cho chuùng ta thaáy moät tröôøng hôïp laøm vua raát ñaëc bieät. Caâu chuyeän Ñavít ñöôïc coâng nhaän laøm Vua coù nhieàu yeáu toá giuùp chuùng ta hieåu tröôøng hôïp laøm Vua cuûa Chuùa Kitoâ. OÂng Vua muïc töû Ñavít ñaày nhaân aùi vaø ñaïo ñöùc ñaõ laø hình aûnh baùo tröôùc veà Vua Thieân Sai seõ ñeán cöùu daân vaø xaây haïnh phuùc cho daân Chuùa. Caû hai ñaõ ñöôïc Thieân Chuùa tuyeån choïn, nhöng vöông quyeàn cuûa caû hai ñeàu phaûi vaøo sinh ra töû cho daân môùi ñöôïc daân coâng nhaän. Khoâng phaûi roài sau ñoù caû hai vöông quyeàn ñeàu ñaõ trò vì treân daân theo kieåu caùc quyeàn bính theá gian, nhöng vai troø cuûa caùc ngöôøi laø baûo hoä beânh vöïc ñeå daân Chuùa ñöôïc bình an vaø haïnh phuùc. Vöông quyeàn aáy laø quan heä giöõa ngöôøi vôùi ngöôøi hôn laø bieåu thò thaønh theå cheá coù theå nhìn thaáy ñöôïc vì Nöôùc cuûa Ñavít cuõng chæ roõ raøng ôû nôi oâng maø thoâi.
Chuùng ta ghi nhaän nhöõng tö töôûng naøy ñeå xem Ñöùc Kitoâ ñaõ theå hieän hình aûnh baùo tröôùc veà vöông quoác cuûa Ngöôøi nhö theá naøo?
2. Ñöùc Gieâsu Laøm Vua Treân Thaùnh Giaù
Ai cuõng bieát suoát ñôøi Ñöùc Gieâsu chaúng coù veû gì laø moät oâng Vua. Ngöôøi coøn nhaát möïc töø choái moãi khi daân chuùng coù yù töôûng toân Ngöôøi laøm Vua. Nhöng boãng döng Ngöôøi coù moät thay ñoåi baát ngôø. Hoâm vaøo Gieârusalem, Ngöôøi muoán toû ra mình laø moät oâng vua thaùi hoøa. Ngöôøi côõi löøa, ung dung ñeå cho ngöôøi ta laáy laù, laáy aùo loùt ñöôøng cho Ngöôøi ñi, vaø Ngöôøi chaáp nhaän ñeå cho ngöôøi ta tung hoâ mình laø Con Vua Ñavít, vua cuûa Israel.
Nhöng trong cuoäc röôùc aáy, Ngöôøi vaãn aâm thaàm. Vaø Ngöôøi cuõng khoâng coù moät cöû chæ hoaøng ñeá naøo trong dòp noâ nöùc aáy. Theá roài Ngöôøi bò noäp, bò troùi, bò ñaùnh, bò ñieäu ra tröôùc toøa. Chính ôû ñaây vaø töø ñaây Ngöôøi môùi coù thaùi ñoä laøm vua.
Chuùng ta haõy haïn cheá tö töôûng trong khuoân khoå baøi Tin Möøng hoâm nay. Coù quaù nhieàu yeáu toá ñeå chuùng ta coøn phaûi ñi tham khaûo ôû nhöõng nôi khaùc trong Kinh Thaùnh.
Ñöùc Gieâsu baáy giôø ñaõ bò ñoùng ñinh treân thaäp giaù ôû giöõa hai teân gian phi. Nhö ñeå cho ngöôøi ta thaáy Ngöôøi khoâng phaûi nhö hai keû kia, taùc giaû Luca laäp töùc ñaõ vieát raèng: “Baáy giôø Ñöùc Gieâsu noùi: Laïy Cha xin tha thöù cho chuùng vì chuùng khoâng bieát vieäc chuùng laøm”. Lôøi noùi naøy khaúng ñònh vò trí cuûa Ñöùc Gieâsu khoâng nhöõng ôû giöõa hai teân gian phi, maø coøn ôû giöõa taát caû moïi ngöôøi. Caû nhaân loaïi laø toäi nhaân, duy mình Ngöôøi laø Ñaáng Coâng Chính coù khaû naêng caàu xin ôn tha toäi cho moïi ngöôøi heát thaûy.
Xeáp ñaët vò trí xong, taùc giaû Luca laàn löôït cho chuùng ta thaáy thaùi ñoä cuûa moïi haïng ngöôøi... Tröôùc heát coù daân. Hoï ñöùng nhìn. Luca coù caûm tình vôùi hoï. OÂng khoâng coi hoï laø ñaùm daân chuùng ñaõ la où xin ñoùng ñinh Ñöùc Gieâsu. OÂng goïi hoï laø daân ñeå toû yù coi hoï nhö daân Chuùa, daân maø Chuùa muoán cöùu vôùt vaø tha thöù toäi. Hoï ñöùng nhìn ñeå xem coâng vieäc cuûa Thieân Chuùa. Hoï thaáy gì?
Caùc ñaàu muïc thì nhaïo baùng maø raèng: noù ñaõ cöùu nhöõng ai khaùc, thì noù haõy cöùu laáy mình neáu noù laø Ñöùc Kitoâ cuûa Thieân Chuùa, Ñaáng ñaõ ñöôïc choïn. Hoï toû ra thoâng thaùi, nhöng thaät ra söï thoâng thaùi naøy laïi leân aùn hoï vì ñoù laø söï thoâng thaùi muø toái. Hoï bieát Ñöùc Gieâsu ñaõ cöùu chöõa nhieàu ngöôøi.
Ñoù laø daáu söùc maïnh cuûa Thieân Chuùa ñaäu ôû nôi Ngöôøi. Ngöôøi thaät laø Ñaáng Kitoâ, laø vò ñöôïc Thieân Chuùa choïn. Leõ ra hoï phaûi baét chöôùc caùc ñaàu muïc Israel ngaøy xöa khi bieát Thieân Chuùa ñaõ choïn Ñavít thì ñeán coâng nhaän vöông quyeàn cuûa oâng. Ñaøng naøy hoï chöa coi vieäc Ñöùc Gieâsu cöùu vôùt nhöõng ngöôøi khaùc laø daáu hieäu chaéc chaén. Hoï muoán Ngöôøi cöùu chính mình nöõa vaø coi haønh vi naøy môùi coù giaù trò quyeát ñònh. Hoï ñuùng laø keû thoâng thaùi muø quaùng, khoân ngoan theo leõ theá gian xeùt moïi vieäc khoâng ôû döôùi khía caïnh baùc aùi vaø cöùu theá nhöng theo möùc ñoä ích kyû vaø vinh thaân. Vì heïp hoøi vaø xaáu buïng, hoï khoâng ngôø ñaõ muoán cho vò hoaøng ñeá cuûa daân Chuùa cuõng phaûi nhö hoï laø ích kyû vaø tröôùc heát phaûi lo cho baûn thaân mình. Hoï khoâng xöùng ñaùng vôùi Ñöùc Gieâsu.
Haïng ngöôøi thöù ba cuõng gioáng nhö hoï. Ñoù laø lính traùng, nhöõng ngöôøi Roâma ñeán cai trò Do Thaùi. Hoï tieâu bieåu cho löông daân ôû döôùi chaân thaäp giaù Ñöùc Gieâsu. Hoï khoâng theå coù suy nghó cao thöôïng hôn caùc ñaàu muïc Do Thaùi. Hoï muoán raèng: neáu laø vua Do Thaùi, thì Ngöôøi phaûi cöùu laáy mình. Taâm tö cuûa hai haïng ngöôøi treân, cuûa caû Do Thaùi laãn löông daân, ñöôïc phuï hoïa ñuùc keát vaø voïng leân moät caùch maõnh lieät trong lôøi maéng nhieác cuûa moät trong hai keû gian phi: “Phaûi chaêng maøy laø Kitoâ, haõy cöùu laáy mình vaø chuùng ta vôùi”.
Ñoù laø lôøi thaùch thöùc gheâ tôûm. Noù boäc loä luaän lyù khoân ngoan cuûa loaøi ngöôøi toäi loãi. Phaûi nghó ñeán mình tröôùc roài môùi ñeán ngöôøi khaùc. Coøn ñaâu yù nghóa phuïc vuï? Caâu “muïc töû toát thí maïng vì ñaøn chieân” coøn yù nghóa naøo nöõa? Vaø nhöõng caâu nhö: “Ai tìm söï soáng mình thì seõ maát” baây giôø ôû ñaâu? Ngöôøi ta chöa hieåu Ñöùc Gieâsu. Ngöôøi ta queân hình aûnh Vua Ñavít chòu oan uoång trong ñeàn vua Sauleâ. Ngöôøi ta khoâng nhôù caùc lôøi tieân tri noùi veà Ngöôøi Toâi Tôù ñau khoå seõ thoáng trò. Bao nhieâu lôøi Kinh Thaùnh baùo tröôùc veà vua thieân sai, vua hoøa bình, vua cöùu theá döôøng nhö ñaõ voâ ích hoaøn toaøn.
Khoâng, tieáng noùi cuûa keû toäi loãi to thaät, döõ thaät, nhöng khoâng phaûi laø tieáng noùi cuoái cuøng. Keû gian phi bò treo ôû phía beân kia ñaõ leân tieáng: “Maøy khoâng kính sôï Thieân Chuùa sao, ngay luùc maøy cuõng maéc ñoàng moät aùn?” Nghóa laø ñaây laø luùc ñeå nhôù ñeán Thieân Chuùa vaø kính sôï Ngöôøi, luùc ngöôøi ta gaëp hoaïn naïn, ñau thöông vaø nhaát laø saép cheát. Khoâng ñöôïc laêng maï, loäng ngoân hay noùi lôøi naøo hö hoát nöõa. Phaûi coù tình lieân ñôùi, phaûi bieát nhaän loãi mình vaø caàu xin ôn tha thöù. Theá neân, ngöôøi aáy ñaõ noùi tieáp: chuùng ta ñaùng toäi, nhöng, Ngöôøi khoâng heà laøm ñieàu gì traùi.
Vì sau ngöôøi aáy ñaõ noùi ñöôïc nhö vaäy? Vì ñaõ coù giôø quan saùt Ngöôøi treân ñöôøng thaäp giaù hay vì töø naõy ñeán giôø ñaõ nghe lôøi nhöõng haïng ngöôøi kia. Hoï traùch maéng Ngöôøi, nhöng bao giôø cuõng ñeå hôû ra nhöõng tö töôûng thaät ñaùng suy nghó. Taát caû ñeàu ñaõ môû mieäng baèng nhöõng caâu: neáu laø Kitoâ, neáu laø Ñaáng Thieân Chuùa choïn, neáu laø vua Do Thaùi..., vì sao laïi nghi vaán nhö theá? Vaø heát thaûy ñeàu ñaõ tha thieát muoán thaáy ôn cöùu ñoä, neân ñaõ noùi: haõy cöùu laáy mình, haõy cöùu laáy chuùng ta nöõa.
Chuùng ta khoâng daùm quyeát ngöôøi kia ñaõ coù theå suy nghó nhö vaäy ñeå coù theå laøm moät böôùc “lieàu” maø ña soá nhöõng ngöôøi kia chöa gaàn söï cheát vaø chöa thaáy khaån tröông caàu ôn cöùu ñoä neân ñaõ khoâng laøm ñöôïc. Coøn ngöôøi naøy, gioáng nhö Pascal noùi, coù lieàu cuõng chæ coù lôïi chöù khoâng thieät gì. Neân y ñaõ lieàu tin Ñöùc Gieâsu laø coâng chính vaø ñaõ dieãn taû nieàm tin daán thaân aáy trong caâu: Laïy Ñöùc Gieâsu, xin nhôù ñeán toâi khi Ngaøi ñeán trong Nöôùc cuûa Ngaøi: Y troâng caäy söï baûo hoä, chieáu coá cuûa Ngöôøi moät caùch thaät caûm ñoäng vaø thaønh khaån. Vaø Ñöùc Gieâsu ñaõ noùi vôùi ngöôøi aáy: “Quaû thaät, Ta baûo ngöôi: hoâm nay, ngöôi seõ ôû treân thieân ñaøng laøm moät vôùi Ta”.
Ñaây khoâng phaûi laø lôøi leõ cuûa chính Thieân Chuùa ö? Ñaõ bao laàn trong cuoäc soáng, khi laáy uy tín cuûa Thieân Chuùa ñeå giaûng daïy, Ñöùc Gieâsu ñaõ baét ñaàu tuyeân boá baèng caâu: “Quaû thaät, Ta baûo caùc ngöôi”. Ngöôøi tuyeân boá bình thaûn, chaéc chaén. Ngöôøi noùi laø laøm, neân môùi coù chöõ: “hoâm nay ngöôi seõ ôû treân thieân ñaøng laøm moät vôùi Ta”. Ngöôøi duøng kieåu noùi: “ôû treân thieân ñaøng laøm moät vôùi Ngöôøi” ñeå ñaùp laïi lôøi xin ñöôïc Ngöôøi nhôù ñeán khi Ngöôøi ñeán trong Nöôùc cuûa Ngöôøi, khieán chuùng ta thaáy loøng quaûng ñaïi cuûa Ngöôøi vöôït quaù lôøi xin cuûa Ngöôøi kia. Anh ta chæ xin Ngöôøi nhôù ñeán anh; nhöng Ngöôøi ñaõ cho anh ôû laøm moät vôùi Ngöôøi. Anh chaúng hieåu roõ Nöôùc cuûa Ngöôøi laø gì; nhöng Ngöôøi ñaõ cho anh bieát ñoù laø thieân ñaøng nôi ngöôøi coâng chính ñöôïc höôûng haïnh phuùc cuûa Thieân Chuùa.
Vaäy, Ñöùc Gieâsu thaät laø vua. Ngöôøi laøm vua treân thaùnh giaù, töùc laø trong haønh vi trôû thaønh cuûa leã ñeàn toäi moïi ngöôøi. Ai khoâng boû mình maø tin Ngöôøi thì khoâng ñöôïc cöùu ñoä. Coøn ai kính sôï Thieân Chuùa maø tin thì ñöôïc ñöa vaøo Nöôùc cuûa Ngöôøi. Ngöôøi thöïc hieän caùc lôøi tieân tri veà vua thieân sai, vua hoøa bình, vua cöùu theá quaù söï chôø mong cuûa moïi ngöôøi, vì treân thaùnh giaù, khoâng nhöõng Ngöôøi laø Vua muïc töû hôn Ñavít maø coøn laø Ngöôøi Toâi Tôù ñau thöông cuûa Thieân Chuùa seõ thoáng trò ñòa caàu.
Tuy nhieân thaønh thaät maø noùi baøi Tin Möøng cuûa Luca chöa noùi heát moïi khía caïnh veà vieäc Chuùa Kitoâ laøm vua ñaâu. Coøn moät khía caïnh raát quan troïng phaûi ñi ñoâi vôùi khía caïnh cöùu chuoäc maø Luca chöa noùi vaø khoâng coù ñieàu kieän ñeå noùi ôû ñoaïn vaên naøy... Baøi thö Phaoloâ hoâm nay boå khuyeát cho chuùng ta.
3. Ñöùc Gieâsu Laø Ñeä Nhaát Voâ Song
Phaàn lôùn ñaây laø moät khuùc trong ca vaõn veà Chuùa Kitoâ. Phaoloâ vieát gôûi giaùo daân Coloâseâ ñang bò dao ñoäng veà ñöùc tin. Coù nhieàu ngöôøi ñeán noùi vôùi hoï raèng: Chuùa Kitoâ khoâng phaûi laø ñeä nhaát voâ song ñaâu? Coøn coù caùc thieân phuû, oâng sao naøy, oâng sao kia; vaø coøn coù nhieàu baäc tieân tri vaø giaùo chuû khaùc. Phaoloâ noùi vôùi giaùo daân Coloâseâ, ñöøng tin nhöõng chuyeän nhaûm nhí aáy; vaø haõy taï ôn Thieân Chuùa ñaõ keùo chuùng ta ra khoûi quyeàn löïc toái taêm vaø chuyeån chuùng ta vaøo Nöôùc cuûa Con chí aùi Ngöôøi. Roài Phaoloâ laøm chöùng Ñöùc Kitoâ laø vua vì vöøa saùng taïo vöøa cöùu chuoäc.
Chuùng ta khoâng caàn nhaán maïnh lyù leõ sau vì hai baøi Kinh Thaùnh treân ñaõ cho thaáy Ñöùc Gieâsu laø vua trong maàu nhieäm cöùu theá, gôõ daân ra khoûi toäi loãi. ÔÛ ñaây chuùng ta chæ caàn nhôù: Phaoloâ chuù yù ñeán vieäc phuïc sinh. Chính maàu nhieäm soáng laïi ñaõ laøm Ñöùc Gieâsu trôû thaønh tröôûng töû giöõa caùc vong nhaân ñeå ai theo Ngöôøi vaø nhaän söï laõnh ñaïo cuûa Ngöôøi vaø seõ ñöôïc Ngöôøi cho khoûi cheát trong toäi loãi maø ñöôïc soáng laïi trong aân suûng.
Nhöng ôû ñaây chuùng ta phaûi ñeå yù nhaát laø ñeán ñòa vò cuûa Ñöùc Gieâsu laø tröôûng töû giöõa moïi thuï sinh. Thöïc teá Ngöôøi ñaõ khoâng sinh ra tröôùc heát moïi loaøi ñaâu. Ngöôøi laø con vua Ñavít maø! Nhöng tuy ñaõ khoâng sinh ra tröôùc heát, Ngöôøi vaãn laø tröôûng töû giöõa moïi thuï sinh, vì moïi söï ñeàu ñöôïc taïo thaønh nhôø Ngöôøi vaø cho Ngöôøi. Khoâng nhöõng Ngöôøi laø lyù do ñeå Thieân Chuùa döïng neân taát caû, nhö Thieân Chuùa ñaõ döïng neân vaïn vaät vì con ngöôøi, vaø con ngöôøi Adong cuõng chæ laø hình aûnh cuûa con ngöôøi Gieâsu Kitoâ; nhöng hôn nöõa chính trong Ngöôøi maø vaïn vaät ñöôïc taùc thaønh, duø laø thieân toøa, thieân phuû... Nhö vaäy taát caû ñeàu laø cuûa Ngöôøi, Ngöôøi laø vua vuõ truï. Vaïn vaät laø chieân cuûa Ngöôøi. Nhöõng chieân naøy vì toäi loãi ñaõ xa laïc, Ngöôøi ñaõ thí maïng ñeå chuoäc chuùng laïi vaø laøm vua chuùng moät laàn nöõa sau khi ñaõ laø vua chuùng vì ñaõ taïo döïng neân chuùng.
Chuùng ta vaø thuï taïo ngaøy nay chæ coù theå laïi ñöôïc söï soáng cuûa Ngöôøi khi chaáp nhaän leã hy sinh cuûa Ngöôøi laø muïc töû toát ôû nôi thaäp giaù... Chính Ngöôøi ñaõ taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho chuùng ta nôi baøn tieäc thaùnh theå. ÔÛ ñaây neáu chuùng ta coù loøng thoáng hoái aên naên vaø caàu xin tin töôûng nhö “ngöôøi troäm laønh”, chuùng ta seõ ñöôïc aân suûng cuûa Ngöôøi, ñöôïc chính Ngöôøi cho ta ñöôïc laøm moät vôùi Ngöôøi, ñeå Ngöôøi laø Ñaàu cuûa thaân theå ta, giuùp ta thaùnh hoùa theâm taâm hoàn vaø ñôøi soáng, laøm cho aûnh höôûng vaø Nöôùc Ngöôøi lan roäng theâm. Ñoù laø muïc tieâu chuùng ta phaûi nhaém tôùi trong ngaøy leã Chuùa Kitoâ Vua hoâm nay.
(Trích daãn töø taäp saùch Giaûi Nghóa Lôøi Chuùa
cuûa Ñöùc coá Giaùm Muïc Bartoâloâmeâoâ Nguyeãn Sôn Laâm)