Giaûi Nghóa Lôøi Chuùa Naêm C
Nhöõng Baøi Suy Nieäm Lôøi Chuùa Chuùa Nhaät
cuûa Ñöùc coá Giaùm Muïc Bartoâloâmeâoâ Nguyeãn Sôn Laâm
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
Chuùa Nhaät 25 Thöôøng Nieân Naêm C
Chuùa Ñoøi Chuùng Ta Phaûi Löïa Choïn
(Amos 8,4-7; 1 Timoâtheâ 2,1-8; Tin Möøng Luca 16,1-13)
Phuùc AÂm: Lc 16, 1-13
"Caùc con khoâng theå laøm toâi Thieân Chuùa maø laïi laøm toâi tieàn cuûa ñöôïc".
Khi aáy, Chuùa Gieâsu phaùn cuøng caùc moân ñeä raèng: "Moät ngöôøi phuù hoä kia coù moät ngöôøi quaûn lyù, vaø ngöôøi naøy bò toá caùo ñaõ phung phí cuûa chuû. OÂng chuû goïi ngöôøi quaûn lyù ñeán vaø baûo raèng: 'Toâi nghe noùi anh sao ñoù? Anh haõy tính soå coâng vieäc quaûn lyù cuûa anh, vì töø nay, anh khoâng theå laøm quaûn lyù nöõa'. Ngöôøi quaûn lyù nghó thaàm raèng: 'Toâi phaûi laøm theá naøo, vì chuû toâi caát chöùc quaûn lyù cuûa toâi? Cuoác ñaát thì khoâng noåi, aên maøy thì hoå ngöôi. Toâi bieát phaûi lieäu theá naøo, ñeå khi maát chöùc quaûn lyù, thì seõ coù ngöôøi ñoùn tieáp toâi veà nhaø hoï'.
"Vaäy anh goïi töøng con nôï cuûa chuû ñeán vaø hoûi ngöôøi thöù nhaát raèng: 'Anh maéc nôï chuû toâi bao nhieâu?' Ngöôøi aáy ñaùp: 'Moät traêm thuøng daàu'. Anh baûo ngöôøi aáy raèng: 'Anh haõy laáy vaên töï, ngoài xuoáng mau maø vieát laïi: naêm möôi'. Roài anh hoûi ngöôøi khaùc raèng: 'Coøn anh, anh maéc nôï bao nhieâu?' Ngöôøi aáy ñaùp: 'Moät traêm giaï luùa mieán'. Anh baûo ngöôøi aáy raèng: 'Anh haõy laáy vaên töï maø vieát laïi: taùm möôi'. Vaø chuû khen ngöôøi quaûn lyù baát löông ñoù ñaõ haønh ñoäng caùch khoân kheùo: vì con caùi ñôøi naøy khi ñoái xöû vôùi ñoàng loaïi thì khoân kheùo hôn con caùi söï saùng.
"Phaàn Thaày, Thaày baûo caùc con: Haõy duøng tieàn cuûa gian doái maø mua laáy baïn höõu, ñeå khi maát heát tieàn baïc, thì hoï seõ ñoùn tieáp caùc con vaøo choán an nghæ ñôøi ñôøi.
"Ai trung tín trong vieäc nhoû, thì cuõng trung tín trong vieäc lôùn; ai gian doái trong vieäc nhoû, thì cuõng gian doái trong vieäc lôùn. Vaäy neáu caùc con khoâng trung thaønh trong vieäc tieàn cuûa gian doái, thì ai seõ giao phoù cuûa chaân thaät cho caùc con?
"Khoâng ñaày tôù naøo coù theå laøm toâi hai chuû: vì hoaëc noù gheùt chuû naøy vaø meán chuû kia; hoaëc phuïc chuû naøy vaø khinh chuû noï. Caùc con khoâng theå laøm toâi Thieân Chuùa maø laïi laøm toâi tieàn cuûa ñöôïc".
Suy Nieäm:
Maëc duø caâu chuyeän ngöôøi quaûn lyù baát löông muoán chuùng ta xem xeùt laïi caån thaän, chuùng ta vaãn khoâng ñöôïc queân caâu chuyeän aáy naèm trong caû moät vaên maïch vaø hôn nöõa coøn ôû trong caû phaàn Phuïng vuï Lôøi Chuùa hoâm nay. Ñaët noù laïi vaøo giöõa caùc baøi ñoïc Kinh Thaùnh maø chuùng ta vöøa nghe, coù leõ yù nghóa cuûa noù seõ deã nhaän ra hôn. Vì theá chuùng ta cöù theo toå chöùc cuûa Phuïng vuï, baét ñaàu tìm hieåu baøi saùch Amos tröôùc, roài ñeán baøi Tin Möøng vaø sau cuøng ñeán baøi thö göûi Timoâtheâ. Chuùng ta seõ thaáy giaùo huaán cuûa Phuïng vuï hoâm nay daïy chuùng ta ñöøng thôø tieàn, nhöng haõy thôø Chuùa; ñöøng tìm cuûa caûi nhöng haõy tìm Nöôùc Trôøi. Vaø giaùo huaán naøy ñaõ naèm ngay trong baøi saùch Amos.
1. Chuùa Nhôù Heát Caùc Haønh Ñoäng Cuûa Keû Tham Lam
Saùch Amos khoâng daøy nhö caùc saùch Isaia, Gieâreâmia, Ñanien vaø EÂzeâkien, neân taùc giaû ñöôïc lieät vaøo soå caùc tieân tri nhoû. Nhöng thöïc ra, uy tín cuûa oâng khoâng beù. Noù ñaõ laøm rung ñoäng caû mieàn Baéc nöôùc Do Thaùi. Vaø ngaøy nay ñoïc saùch cuûa oâng, ngöôøi ta vaãn thaáy tö töôûng cuûa oâng coøn raát maïnh meõ vaø hôïp thôøi. Laø vì oâng noùi nhieàu veà neáp soáng xaõ hoäi.
Amos queâ ôû mieàn Nam ñaát Do Thaùi, laøm ngheà chaên chieân. Ñöôïc Chuùa choïn laøm tieân tri, oâng leân tieáng tuyeân saám ôû mieàn Baéc. ÔÛ ñaây neáp soáng xaõ hoäi khaùc haún mieàn Nam. Kinh teá ñang phaùt trieån maïnh, nhöng laø thöù kinh teá xaây treân buoân baùn boùc loät, chöù khoâng töïa vaøo saûn xuaát noâng nghieäp. Quen vôùi caûnh thanh bình noâng thoân, Amos chaúng bao giôø chaáp nhaän ñöôïc neáp soáng chaïy ñua vôùi tieàn baïc. Khoâng phaûi vì oâng khoâng bieát thích nghi, nhöng vì oâng thaáy caên baûn cuûa sinh hoaït buoân baùn khoâng coøn ñaïo ñöùc gì caû. Chuùng ta chæ caàn nghe oâng trong ñoaïn saùch hoâm nay.
Amos tuyeân saám ñoái vôùi haïng ngöôøi tham lam cuûa caûi: “Haõy nghe ñieàu naøy, hôõi quaân chaø ñaïp keû khoù ngheøo vaø muoán taän dieät nhöõng ngöôøi khieâm tî trong xöù”. Neáu ñöôïc duøng caùc danh töø thôøi ñaïi, chuùng ta coù theå ñôn sô vieát raèng: Amos coi haïng buoân baùn laø phöôøng boùc loät. Vaø caùc naïn nhaân chính laø nhöõng thaønh phaàn khoù ngheøo, khieâm haï trong xaõ hoäi.
Amos ñaõ daãn chöùng nhö sau: boïn con buoân soát ruoät khi thaáy toân giaùo coù nhöõng ngaøy soùc, töùc laø ngaøy ñaàu thaùng; vaø caùc ngaøy Sabaùt. Ñoù laø nhöõng ngaøy höu leã, phaûi ñoùng cöûa tieäm, khoâng ñöôïc buoân baùn. Daân laøm aên gheùt nhöõng ngaøy nhö vaäy. Hoï bò thieät vì khoâng buoân baùn ñöôïc gì. Hoï soát ruoät chôø nhöõng ngaøy aáy qua ñi ñeå môû laïi cöûa tieäm. Roõ raøng hoï khoâng coøn toân giaùo gì nöõa. Hoï chæ ao öôùc coù moät söï: tieàn! Vaø ñoàng tieàn chæ vaøo nhieàu khi buoân baùn gian laän.
Naøo laø hoï boùp nhoû ñaáu ñong laïi, theâm naëng quaû caân vaø laøm sai caùc caùn caân giaû maïo. Ñoù laø nhöõng caùch gian laän trong ngheà buoân baùn nhoû. Chöa chaéc ngaøy nay ñaõ heát! Vaø ngaøy nay coù caùch gian laän khoân ngoan hôn, nhöng boùc loät hôn!
Vôùi nhöõng xaûo keá nhö vaäy, ngöôøi thôøi xöa laøm cho nhöõng ngöôøi ngheøo cöù ngheøo hôn ñeán noãi coù ngaøy phaûi baùn thaân laøm noâ leä, nhö Amos vieát: ngöôøi ta taäu laáy ngöôøi ngheøo baèng giaù baïc. Vaø ñau loøng hôn nöõa ngöôøi ta coøn maëc cho vieäc mua baùn boùc loät aáy moät hình thöùc phaùp luaät ñaøng hoaøng. Ngöôøi Do Thaùi coù tuïc leä döùt khoaùt caùc vaán ñeà ñoåi chaùc baèng beân naøy côûi deùp trao cho beân kia (xem chuyeän baø Ruùt 4,2). Theá neân Amos vieát: “Ngöôøi ta taäu laáy ngöôøi khoù vôùi moät ñoâi deùp”.
Nhöng ñaây laø phaùn quyeát cuûa nhaø tieân tri ôû tröôùc nhöõng caûnh boùc loät gian laän vaø traéng trôïn naøy, cho duø chuùng coù ñöôïc nguïy trang hôïp thöùc hoùa ñi nöõa. Noùi ñuùng hôn, ñaây laø phaùn quyeát cuûa Thieân Chuùa, Ñaáng thaáu suoát moïi söï. Ngöôøi theà nhaân danh Ngöôøi raèng: “Seõ khoâng bao giôø Ta queân caùc vieäc laøm cuûa chuùng”.
Lôøi tuyeân aùn vang nhö tieáng saám treân nuùi Sinai. Noù coøn naèm maõi trong Kinh Thaùnh vaø saùch cuûa Amos. Ngöôøi moïi thôøi seõ coøn nghe thaáy maõi. Coù keû seõ bæu moâi khoâng muoán ñeå yù. Nhöng nghe moät laàn roài, lôøi aáy seõ coøn vang maõi trong löông taâm vaø chôø ngaøy thi haønh.
Nhöng chuùng ta cuõng ñöøng gaùn cho lôøi saám cuûa Amos nhöõng giaù trò quaù ñaùng. OÂng khoâng phaûi laø nhaø kinh teá xaõ hoäi hoïc. OÂng chæ nhìn thaáy kieåu caùch cuûa caùc con ngöôøi buoân gian baùn laän. OÂng thaáy hoï tröôùc tieân laø nhöõng keû khoâng coøn toân giaùo gì nöõa. Hoï chæ thôø tieàn; vaø vì theá hoï boùc loät keû khoù ngheøo. Laø tieân tri cuûa Chuùa, Amos gheùt thöù toân giaùo tieàn baïc aáy. Quan ñieåm cuûa oâng laø quan ñieåm toân giaùo. OÂng khoâng chaáp nhaän cho moät toân giaùo naøo khaùc ñöôïc phoå bieán trong daân maø Chuùa ñaõ choïn laøm kyû phaàn rieâng cuûa Ngöôøi. Theá maø phöôøng buoân baùn laïi khoù chòu khi coù höu leã vì leõ khoâng ñöôïc buoân baùn. Chuùng ñaõ coi tieàn baïc hôn Chuùa. Chuùng ñaõ boû Chuùa maø thôø tieàn. Tieàn trôû thaønh ngaãu töôïng. Caùc tieân tri phaûi ñaäp, ñaäp taát caû caùc thöù ngaãu töôïng...
Ñoù laø quan ñieåm cuûa Amos, laø baøi hoïc cuûa ñoaïn saùch hoâm nay. Ñoaïn saùch naøy ñöa chuùng ta sang baøi Tin Möøng theo thaùnh Luca. Chuùng ta seõ thaáy ôû ñaây baøi hoïc chính khoâng phaûi caâu chuyeän ngöôøi quaûn lyù baát löông, nhöng laø lôøi khuyeân veà thaùi ñoä ñoái vôùi tieàn baïc.
2. Chuùa Ñoøi Chuùng Ta Phaûi Löïa Choïn
Thaät vaäy, taùc giaû Luca thöôøng hay duøng moät caâu chuyeän ñeå ñöa vaøo moät baøi hoïc. Caâu chuyeän laø tuøy, baøi hoïc laø chính. ÔÛ ñaây caâu chuyeän laø söï kheùo leùo xoay xôû cuûa moät ngöôøi quaûn lyù baát löông. Vì laø ñieàu tuøy, neân Luca khoâng quan taâm keå chuyeän ñaày ñuû moïi chi tieát. Ngöôøi quaûn lyù naøy baát löông ôû choã naøo, chuùng ta khoâng ñöôïc roõ. Chæ bieát anh ta bò tieáng phaù cuûa nhaø chuû. OÂng naøy goïi anh ta ñeán ñeå baùo tin oâng ta seõ cho anh nghæ vieäc. Thaät laø moät tin baát ngôø seùt ñaùnh. Boû nhaø naøy anh seõ ñi ñaâu? Sinh soáng theá naøo? Cuoác möôùn thì khoâng coù söùc, ñi aên maøy thì xaáu hoå. Vaäy chæ coøn moät caùch tìm ñöôïc ngöôøi ñeå nhôø vaû. Anh voäi vaøng goïi caùc con nôï cuûa chuû ñeán. Anh laøm ôn cho hoï ñeå sau naøy hoï seõ giuùp ñôõ anh. Anh bieán hoï neân nhöõng keû ñoàng loõa. Vaø thaáy lôïi tröôùc maét hoï ñaõ laøm theo anh.
Cö xöû nhö vaäy, ñoái vôùi chuû laø baát löông. Nhöng ñoù laø khoân ngoan theá gian. Ñöùc Gieâsu khen söï khoân ngoan ñoù vì Ngöôøi thaáy con caùi ñôøi naøy khoân kheùo hôn con caùi söï saùng. Ngöôøi ñaõ khoâng khen caùc vieäc laøm cuûa ngöôøi quaûn lyù kia, vì anh ta laø keû baát löông maø! Nhöng Ngöôøi phaûi nhaän raèng anh ta khoân kheùo vaø mau leï. Vaø Ngöôøi ñau loøng khi nghó tôùi bình dieän Nöôùc Trôøi ngöôøi ta khoâng mau leï vaø khoân kheùo nhö vaäy. Naøy, Ngöôøi ñaõ ñem ôn cöùu ñoä ñeán trong lôøi giaûng vaø göông saùng cuûa Ngöôøi, nhöng sao ngöôøi ta höõng hôø vaø chaäm chaïp ñeán nhö vaäy! Gioan taåy giaû ñaõ noùi raèng: rìu ñaõ ñöôïc mang ñeán ñaët döôùi chaân caây, Thieân Chuùa saép phaùn xeùt thaùi ñoä cuûa loaøi ngöôøi, theá maø ngöôøi ta vaãn löõng thöõng. Hoï khoâng lanh leï mau trí ñoái vôùi Nöôùc Trôøi nhö ngöôøi quaûn lyù ôû baát löông kia ñaõ mau trí lanh leï ñoái vôùi söï vieäc ôû ñôøi naøy. Vaø ñoù laø ñieàu ñau loøng vaø ñaùng traùch!
Nhöng neáu muoán mau trí vaø lanh leï ñoái vôùi Nöôùc Trôøi thì phaûi laøm gì? Taùc giaû Luca tieán sang phaàn thöù hai cuûa baøi Tin Möøng hoâm nay. Vaø ñaây laø phaàn chuû yeáu. Giaùo lyù chuû yeáu naèm trong phaàn naøy.
Luca khoâng ñöa ra moät caâu traû lôøi ñaày ñuû vaø toaøn dieän. Caùc coâng vieäc phaûi laøm ñeå ñoùn nhaän Nöôùc Trôøi ñaâu coù ít! Ñöùc Gieâsu ñaõ giaûng bieát maáy! Nhöng moãi laàn giaûng, Ngöôøi neâu leân moät ñieàu hay moät soá ñieàu, veà moät khía caïnh naøo ñoù cuûa maàu nhieäm Nöôùc Trôøi. Hoâm nay ñang keå caâu chuyeän veà vaán ñeà laøm aên, Ngöôøi muoán giaùo huaán chuùng ta veà vaán ñeà tieàn cuûa. Noùi ñuùng hôn, vì muoán daïy doã chuùng ta thaùi ñoä phaûi coù ñoái vôùi tieàn baïc, Ngöôøi ñaõ baét ñaàu keå caâu chuyeän treân ñeå laøm tieàn ñeà.
Caâu chuyeän naøy noùi ñeán moät keû laøm aên baát löông thì baøi hoïc ñi theo tröôùc heát muoán khuyeân ai naáy haõy baét chöôùc oùc saùng taïo vaø söï tích cöïc cuûa keû aáy maø lo vieäc Nöôùc Trôøi. Cuõng phaûi baét chöôùc keû aáy nöõa trong vieäc tìm caùch ñaûm baûo cho töông lai cuûa mình. Y tìm ñaûm baûo töông lai ñôøi naøy, coøn con caùi söï saùng phaûi tìm ñaûm baûo töông lai ôû ñôøi sau. Hoï phaûi laøm gì? Tieàn cuûa ñôøi naøy coù giuùp ích ñöôïc gì cho hoï khoâng?
Coù chöù! Haõy duøng noù maø taäu cuûa cho mình ôû treân trôøi mai ngaøy, nôi khoâng coù moái moït ñuïc khoeùt vaø khoâng troäm cöôùp naøo coù theå aên caép ñöôïc. Ngöôïc laïi neáu chæ duøng tieàn cuûa maø laøm aên ôû ñôøi naøy, thì nhö coù laàn taùc giaû Luca ñaõ vieát, khoán cho keû ngoác nhö vaäy, vì khi cheát y coù theå mang theo gì khoâng? Nhöng theá naøo laø duøng cuûa ñeå taäu cho ñöôïc kho taøng cho mình ôû treân trôøi. Theo giaùo huaán cuûa Chuùa, vaø nhö caùc tín höõu ñaàu tieân sau naøy seõ thi haønh, cuûa caûi vaät chaát ñöôïc kyù thaùc cho ta khoâng phaûi ñeå ta giöõ laøm cuûa rieâng vaø coi noù nhö thaàn töôïng ñeå toân thôø nhöng ñeå ta san seû vôùi anh em, laøm cho khoâng ai coøn thieáu thoán. Taát caû vaán ñeà naèm trong quan ñieåm ñoù. Ngöôøi ta phaûi löïa choïn; hoaëc coi tieàn cuûa laø ñoái töôïng mình phaûi tìm kieám, chaát chöùa cho thaät nhieàu thaät lôùn; hoaëc coi noù nhö cuûa kyù thaùc ñeå san seû maø giuùp ñôõ nhau. Quan ñieåm treân xaây tieàn baïc thaønh thaàn töôïng; coøn theo quan ñieåm döôùi noù chæ laø phöông tieän xaây döïng haïnh phuùc chung cho moïi ngöôøi.
Ñoù laø giaùo huaán Chuùa noùi vôùi taát caû chuùng ta. Thaùnh Luca khoâng muoán ñeå maát moät cô hoäi naøo ñeå aùp duïng giaùo huaán cuûa Chuùa vaøo Giaùo Hoäi, vì Hoäi Thaùnh laø moät öu tö cuûa taùc giaû khi vieát taùc phaåm cuûa Ngöôøi. Luca muoán noùi rieâng vôùi nhöõng ngöôøi laøm vieäc trong Giaùo Hoäi. Neáu hoï khoâng bieát duøng cuûa caûi ñôøi naøy nhö treân, thì khoâng neân giao cho hoï kho taøng Nöôùc Trôøi laø caùc phöông tieän cöùu roãi maø Chuùa ñaõ ban cho Hoäi Thaùnh, keûo thay vì duøng ôn goïi ñeå phuïc vuï moïi ngöôøi, hoï seõ lôïi duïng ñeå vinh thaân vaø phì gia.
Do ñoù trong baøi Tin Möøng naøy luoân luoân thaùnh Luca muoán ñi töø bình dieän theá gian sang bình dieän Nöôùc Trôøi; noùi ñeán söï khoân kheùo cuûa con caùi theá gian maø thuùc giuïc con caùi söï saùng haõy lanh leï hôn vôùi coâng vieäc cuûa Nöôùc Trôøi; vaø töïa vaøo caùch ngöôøi ta söû duïng cuûa caûi ñôøi naøy maø bieát ñöôïc thaùi ñoä cuûa ngöôøi ta ñoái vôùi nhöõng söï thieâng lieâng. Töïu trung Luca cuõng nhö Amos khoâng chaáp nhaän ñöôïc thaùi ñoä tham lam tieàn cuûa, bieán tieàn cuûa neân thaàn töôïng. Ngöôïc laïi caû hai ñeàu muoán moïi ngöôøi duøng cuûa caûi ñeå chia seû vôùi ngöôøi khaùc. Thaùi ñoä tröôùc coi tieàn cuûa laø moät thöù toân giaùo; quan ñieåm sau nhôø toân giaùo thaáy phaûi chia seû moïi söï vôùi moïi ngöôøi.
Nhöng toân giaùo khoâng phaûi chæ coù vaán ñeà tieàn cuûa. Ñoù chæ laø vaán ñeà nhoû trong toân giaùo. Coøn nhieàu vaán ñeà khaùc maø töïu trung cuõng chæ laø ñeå chia seû. Baøi thö Timoâtheâ môû cho chuùng ta thaáy moät vaøi khía caïnh naøy.
3. Chuùng Ta Phaûi Daâng Lôøi Caàu Nguyeän
Taùc giaû böùc thö khoâng muoán thaáy ñoäc giaû cuûa mình “cheát ñaém veà ñöùc tin” (1,19) nhö nhieàu ngöôøi thôøi baáy giôø. Hoï ñaõ hö ñi vì “loäng ngoân”, töùc laø coù nhöõng lôøi leõ aên noùi khoâng coøn ñuùng vôùi giaùo lyù toâng truyeàn. Hoï ñaõ ngaõ theo nhöõng thöù laïc giaùo naøo ñoù. Vaäy, khoâng muoán hö ñi nhö hoï, taùc giaû khuyeân ngöôøi ta haõy soáng caàu nguyeän. Khoâng phaûi caàu nguyeän cho mình khoûi rôi vaøo laïc giaùo; nhöng, laø thay vì coi toân giaùo laø vaán ñeà tö töôûng ñeå ñem ra tranh luaän vaø suy nghó, ngöôøi ta haõy thöïc haønh ñaïo vaø soáng ñaïo.
Vaø soáng ñaïo tröôùc heát laø caàu nguyeän. Khoâng nhöõng phaûi caàu xin cho mình ñöôïc nhieàu ôn cöùu ñoä maø coøn phaûi caàu nguyeän cho heát moïi ngöôøi, vaø ñaëc bieät, phaûi daâng lôøi taï ôn Thieân Chuùa. Caàu xin, nguyeän giuùp vaø taï ôn laø ba hình thöùc cuûa vieäc caàu nguyeän.
ÔÛ ñaây taùc giaû nhaán maïnh hình thöùc thöù hai, töùc laø caàu nguyeän cho moïi ngöôøi. Coù leõ vì chung chung, ngöôøi ta vaãn nghó toân giaùo laø vaán ñeà caù nhaân. Ngöôøi ta chæ lo cho linh hoàn mình. Cuõng coù theå taùc giaû muoán phi baùc moät luaän ñieäu laïc giaùo, cho raèng chæ coù cöùu ñoä cho moät soá ngöôøi, nhöõng ngöôøi coù tri thöùc giaùc ngoä. Khoâng, toân giaùo khoâng phaûi laø vaán ñeà tri thöùc, nhöng laø söï soáng. Vaø ôn cöùu ñoä khoâng daønh cho moät soá ít, nhöng cho taát caû moïi ngöôøi muoán ñoùn nhaän.
Nhöõng ngöôøi ñang tuyeân truyeàn laïc giaùo, gaây xaùo troän trong taâm tö vaø neáp soáng cuûa moïi ngöôøi. Vì theá taùc giaû khuyeân ngöôøi ta haõy caàu nguyeän cho nhaø caàm quyeàn ñeå traät töï an ninh ñöôïc baûo ñaûm, cho ai naáy ñöôïc thö thaùi. Thieáu neáp soáng bình an, ngöôøi ta khoù nhaän ra chæ coù moät Thieân Chuùa laø Cha cuûa moïi ngöôøi vaø chæ coù moät Ñöùc Gieâsu Kitoâ laø trung gian duy nhaát ñaõ thí maïng soáng mình ñeå cöùu chuoäc moïi ngöôøi. Theá neân taùc giaû keát luaän: toâi muoán ngöôøi ta caàu nguyeän ôû moïi nôi, giang leân nhöõng baøn tay laønh thaùnh, khoâng noùng giaän, khoâng caõi coï.
Roõ raøng taùc giaû ñaõ trôû ñi trôû laïi yù töôûng ñaïo ñöùc thì phaûi hoøa hôïp vaø hôïp nhaát. Phaûi hôïp nhaát trong ñöùc tin moät Thieân Chuùa vaø moät Ñaáng trung gian. Nhöng nhaát laø phaûi thi haønh söï hôïp nhaát ñöùc tin aáy trong taâm tình hoøa hôïp, luoân bieát caàu nguyeän cho moïi ngöôøi vaø soáng hoøa thuaän vôùi moïi ngöôøi.
Neáu ñaïo nhö vaäy thì khoâng theå naøo coøn coù theå dung tuùng neáp soáng tham lam, chæ bieát laøm giaøu cho mình vaø khoâng sôï boùc loät ngöôøi khaùc. Vaø tham lam nhö theá ñeå laøm gì, neáu chaúng phaûi ñeå chöùng toû ñaõ coi tieàn cuûa laø thaàn töôïng? Ñuùng nhö lôøi Chuùa daïy: khoâng theå laøm toâi Thieân Chuùa vaø tieàn cuûa ñöôïc.
Giôø ñaây chuùng ta hoïp nhau laïi nôi ñaây ñeå thôø phöôïng Thieân Chuùa. Chuùng ta soát saéng trong nhaø thôø naøy, khoâng leõ roài sau ñoù laïi soáng tham lam? Neáu chuùng ta hieåu roõ giaùo huaán cuûa Lôøi Chuùa hoâm nay, vaø neáu chuùng ta tham döï thaùnh leã moät caùch chaân thaät, nôi chuùng ta hoøa hôïp vôùi nhau vaø caàu nguyeän soát saéng cho moïi ngöôøi, thì nhaát ñònh trong ñôøi soáng thöïc teá chuùng ta phaûi coù tinh thaàn chia seû, buø ñaép cho nhau hôn nöõa. Coù nhö vaäy môùi ñeïp ñaïo vaø toát ñôøi.
(Trích daãn töø taäp saùch Giaûi Nghóa Lôøi Chuùa
cuûa Ñöùc coá Giaùm Muïc Bartoâloâmeâoâ Nguyeãn Sôn Laâm)