Giaûi Nghóa Lôøi Chuùa Naêm C
Nhöõng Baøi Suy Nieäm Lôøi Chuùa Chuùa Nhaät
cuûa Ñöùc coá Giaùm Muïc Bartoâloâmeâoâ Nguyeãn Sôn Laâm
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
Chuùa Nhaät 15 Thöôøng Nieân Naêm C
Baøi hoïc veà loøng thöông ngöôøi
(Thöù luaät 30,10-14; Thö Coâloâseâ 1,15-20; Tin Möøng Luca 10,25-37)
Phuùc AÂm: Lc 10, 25-37
"Ai laø anh em cuûa toâi?"
Khi aáy, coù moät ngöôøi thoâng luaät ñöùng daäy hoûi thöû Chuùa Gieâsu raèng: "Thöa Thaày, toâi phaûi laøm gì ñeå ñöôïc söï soáng ñôøi ñôøi". Ngöôøi noùi vôùi oâng: "Trong Leà luaät ñaõ cheùp nhö theá naøo? OÂng ñoïc thaáy gì trong ñoù?" OÂng traû lôøi: "Ngöôi haõy yeâu meán Chuùa laø Thieân Chuùa ngöôi heát loøng, heát linh hoàn, heát söùc vaø heát trí khoân ngöôi, vaø haõy thöông meán anh em nhö chính mình". Chuùa Gieâsu noùi: "OÂng ñaõ traû lôøi ñuùng, haõy laøm nhö vaäy vaø oâng seõ ñöôïc soáng". Nhöng ngöôøi ñoù muoán baøo chöõa mình, neân thöa cuøng Chuùa Gieâsu raèng: "Nhöng ai laø anh em cuûa toâi?" Chuùa Gieâsu noùi tieáp:
"Moät ngöôøi ñi töø Gieârusalem xuoáng Gieâricoâ, vaø rôi vaøo tay boïn cöôùp; chuùng boùc loät ngöôøi aáy, ñaùnh nhöø töû roài boû ñi, ñeå ngöôøi aáy nöûa soáng nöûa cheát. Tình côø moät tö teá cuõng ñi qua ñöôøng ñoù, troâng thaáy naïn nhaân, oâng lieàn ñi qua. Cuõng vaäy, moät trôï teá khi ñi ñeán ñoù, troâng thaáy naïn nhaân, cuõng ñi qua. Nhöng moät ngöôøi xöù Samaria ñi ñöôøng ñeán gaàn ngöôøi aáy, troâng thaáy vaø ñoäng loøng thöông. Ngöôøi ñoù laïi gaàn, baêng boù nhöõng veát thöông, xöùc daàu vaø röôïu, roài ñôõ naïn nhaân leân löøa mình, ñöa veà quaùn troï saên soùc. Hoâm sau, laáy ra hai quan tieàn, oâng trao cho chuû quaùn maø baûo raèng: 'OÂng haõy saên soùc ngöôøi aáy vaø ngoaøi ra, coøn toán phí hôn bao nhieâu, khi trôû veà, toâi seõ traû laïi oâng'. Theo oâng nghó, ai trong ba ngöôøi ñoù laø anh em cuûa ngöôøi bò rôi vaøo tay boïn cöôùp?" Ngöôøi thoâng luaät traû lôøi: "Keû ñaõ toû loøng thöông xoùt vôùi ngöôøi aáy". Vaø Chuùa Gieâsu baûo oâng: "OÂng cuõng haõy ñi vaø laøm nhö vaäy".
Suy Nieäm:
Baøi Tin Möøng hoâm nay tieáp tuïc cho chuùng ta thaáy Ñöùc Gieâsu vaãn ñang treân ñöôøng truyeàn giaùo vôùi caùc moân ñeä. Ñoù laø hình aûnh dieãn taû Ngöôøi luoân luoân ñoàng haønh vôùi Hoäi Thaùnh treân ñöôøng löõ thöù traàn gian. Ngöôøi ñaõ nhaéc nhôû chuùng ta muoán ñi theo Ngöôøi phaûi coù tinh thaàn töø boû moïi söï vaø hieán thaân cho Nöôùc Trôøi. Hoâm nay Ngöôøi daïy chuùng ta phaûi laøm gì ñeå ñöôïc haïnh phuùc thaät?
Ngöôøi lôïi duïng söï kieän coù keû muoán hoûi Ngöôøi ñieàu ñoù ñeå daïy chuùng ta. Vaø ñeå chuùng ta khoâng hieåu laàm giaùo huaán cuûa Ngöôøi, phuïng vuï coøn ñoïc cho chuùng ta nghe hai baøi Kinh Thaùnh nöõa ñeå thaáy raèng luoân luoân phaûi hieåu caùc leänh truyeàn vaø giôùi raên cuûa ñaïo theo yù nghóa saâu xa vaø gaén lieàn vôùi maàu nhieäm Chuùa Kitoâ. Noùi caùch khaùc, tuy baøi Tin Möøng hoâm nay daïy chuùng ta phaûi coi moïi ngöôøi laø caän thaân vaø phaûi coù loøng thöông xoùt moïi ngöôøi, nhöng nôi Kitoâ giaùo loøng thöông ngöôøi vaø haønh vi baùc aùi khoâng chæ dieãn ra beân ngoaøi nhöng phaûi baét nguoàn töø beân trong vaø naèm trong maàu nhieäm Thieân Chuùa. Chuùng ta haõy ñoïc laïi caùc baûn Kinh Thaùnh cuûa Lôøi Chuùa hoâm nay.
1. Baøi Tin Möøng Veà Loøng Thöông Ngöôøi
Thaùnh Luca keå raèng hoâm aáy coù moät luaät só leân tieáng hoûi thöû Ñöùc Gieâsu: “Thöa Thaày, toâi phaûi laøm gì ñeå ñöôïc soáng ñôøi ñôøi?”. Ngöôøi aáy muoán bieát giaùo lyù cuûa Ngöôøi coù trung thaønh vôùi luaät phaùp khoâng, hay thöïc ra oâng ta cuõng muoán daïy doã theâm veà ñöôøng loái cöùu ñoä? Thaùi ñoä cuûa ngöôøi aáy trong taát caû caâu chuyeän naøy döôøng nhö laøm chöùng oâng ta ñang muoán tìm hieåu theâm thaät. Theá neân khi Ñöùc Gieâsu hoûi laïi oâng ta: “Luaät daïy theá naøo? OÂng ñoïc thaáy gì?” thì ngöôøi aáy voäi vaøng thöa heát nhöõng gì oâng ta bieát. OÂng traû lôøi raèng: “Luaät daïy phaûi meán Chuùa heát söùc mình vaø yeâu caän thaân nhö chính mình”. OÂng ñaõ noái keát moät caâu trong saùch Leâvi (19,18) vôùi moät caâu trong saùch Ñeä Nhò Luaät (6,5); vaø vieäc aáy laøm chöùng oâng laø ngöôøi hieåu luaät phaùp vaø bieát toång hôïp ñeå coù nhöõng nguyeân taéc soáng ñaïo ñaày ñuû. Ñöùc Gieâsu baûo oâng cöù vieäc soáng nhö theá...
Nhöng taùc giaû Luca khoâng muoán döøng laïi ôû ñaây. Ngöôøi bieát ai cuõng ñaõ hieåu muoán soáng ñaïo thì phaûi meán Chuùa yeâu ngöôøi, nhöng thöïc teá thì laïi ít ai bieát thöïc haønh nhöõng ñieàu caên baûn aáy. Theá neân ngöôøi ñaõ ñeå cho ngöôøi luaät só kia hoûi theâm, taïo dòp cho Ñöùc Gieâsu giaûi thích roäng raõi, daïy ngöôøi ta phaûi bieát thöïc haønh luaät meán Chuùa yeâu ngöôøi nhö theá naøo. Noùi ñuùng hôn taùc giaû Luca ñaõ laáy caâu chuyeän veà ngöôøi Samari nhaân aùi ñeå trình baøy cho moïi ngöôøi bieát phaûi thi haønh loøng thöông ngöôøi laøm sao? Töùc laø caâu chuyeän ngöôøi luaät só ñeán chaát vaán Ñöùc Gieâsu vaø caâu chuyeän ngöôøi Samari nhaân haäu coù theå laø hai caâu chuyeän khaùc nhau ñaõ xaûy ra trong cuoäc ñôøi cuûa Ñöùc Gieâsu. Nhöng Luca ñaõ gheùp hai chuyeän laïi laøm moät, ñeå ñöa ra cho chuùng ta baøi hoïc.
Ñoù laø baøi hoïc phaûi laøm gì ñeå ñöôïc soáng ñôøi ñôøi? Vaø khi ñaët caâu hoûi nhö vaäy, taùc giaû Luca ñaõ haøm yù khaúng ñònh: ñaïo khoâng phaûi laø vaán ñeà lyù thuyeát, nhöng laø vaán ñeà thöïc haønh. Theo ñaïo khoâng phaûi laø bieát ñaïo, nhöng laø soáng ñaïo vaø laøm nhöõng vieäc ñaïo daïy. Nhöõng vieäc naøy trôû ñi trôû laïi cuõng vaãn chæ laø nhöõng vieäc baùc aùi thöông ngöôøi. Neáu trong saùch Tin Möøng theo thaùnh Maùttheâu coù ñoaïn noùi raèng trong ngaøy phaùn xeùt Chuùa chæ tra hoûi ngöôøi ta veà nhöõng vieäc ñaõ laøm cho tha nhaân, thì ôû ñaây thaùnh Luca cuõng quaû quyeát: muoán ñöôïc soáng ñôøi ñôøi, phaûi haønh ñoäng nhö ngöôøi Samari nhaân aùi.
OÂng ta cuõng ñi ñöôøng. Nhöng ñoät nhieân oâng ñöùng laïi; xuoáng ngöïa vaø cuùi nhìn xem moät thaân theå ñang naèm xoõng xoaøi beân veä ñöôøng. Tröôùc ñoù cuõng coù hai ngöôøi ñi qua: moät thaày tö teá vaø moät thaày Leâvi. Caû hai cuõng thaáy thaân theå naèm xoõng xoaøi kia, nhöng hoï ñaõ boû ñi. Vì ñoäng ñeán moät thaây ma ö, khieán seõ bò dô theo luaät daïy? Chaéc khoâng, vì roõ raøng thaân theå naèm daøi kia chöa cheát, nhöng ñang quaèn quaïi ñau ñôùn. Ñoù chæ laø moät ngöôøi bò thöông, moät keû baát haïnh ñi töø Gieârusalem ñeán nhöng bò cöôùp ñoùn ñöôøng ñaùnh bò thöông naëng roài laáy cuûa boû ñi.
Nhöõng tröôøng hôïp nhö vaäy vaãn thöôøng xaûy ra treân quaõng ñöôøng naøy. Hai thaày tö teá vaø Leâvi kia ñaõ khoâng ôû laïi, coù phaûi vì sôï boïn cöôùp ö? Chaéc cuõng khoâng phaûi nhö vaäy; vì thöôøng keû cöôùp laáy ñöôïc cuûa roài boû ñi chöù khoâng ôû laïi laøm gì. Ñaøng khaùc ai daùm ñoäng ñeán tö teá vaø Leâvi. Hai ngöôøi naøy ñaõ boû ñi khoâng ôû laïi vôùi naïn nhaân moät phuùt, chæ vì hoï khoâng bieát vaø khoâng muoán laøm nhöõng haønh vi thöông ngöôøi. Hoï khoâng thaáy ngöôøi naèm ôû veä ñöôøng kia laø thaân caän, gaàn guõi mình. Ñoù laø keû xa laï, maëc daàu ñoù cuõng laø ngöôøi ñoàng ñaïo vaø ñoàng baøo vôùi mình. Keû aáy ñaõ trôû thaønh ngöôøi xa laï vì rôi vaøo hoaøn caûnh baát haïnh ngheøo khoù.
ÔÛ ñôøi coù nhieàu ngöôøi cö xöû nhö hai ngöôøi tö teá vaø Leâvi kia. Hoï chôi vôùi ngöôøi khaùc khi ngöôøi naøy ñang ôû trong tình traïng bình thöôøng. Nhöng chaúng may nhöõng keû naøy sa cô thaát theá, thì laäp töùc hoï bò boû rôi vaø bò coi nhö xa laï.
ÔÛ ñaây taùc giaû Luca khoâng phaûi chæ muoán noùi nhö vaäy maø thoâi. Ngöôøi noùi ñeán moät thaày tö teá vaø moät thaày Leâvi laø ñeå chuùng ta hình dung nhöõng con ngöôøi ñang daâng leã, vaø ñeå roài laøm chöùng raèng Chuùa khoâng thích leã daâng nhöng Ngöôøi muoán loøng thöông xoùt.
Quaû vaäy, taát caû baøi Tin Möøng hoâm nay chæ muoán laøm noåi baät caùi tö caùch deã thöông cuûa ngöôøi Samari nhaân haäu. Chuùng ta thaáy oâng ta xuoáng ngöïa vaø ñeán cuùi xuoáng treân con ngöôøi ñang naèm quaèn quaïi treân veä ñöôøng. OÂng chaúng ñeå yù xem keû baát haïnh ñaây laø ai? Laø ngöôøi Giuña hay Samaria. Hai daân naøy vaãn coi nhau nhö cöøu ñòch. OÂng chæ thaáy ñaây laø moät keû baát haïnh, moät con ngöôøi nhö mình maø laïi khoâng ñöôïc nhö mình. Vaø oâng thaáy boån phaän phaûi yeâu thöông ngöôøi aáy nhö chính mình. Theá neân oâng ñoå daàu, ñoå röôïu vaøo caùc veát thöông, baêng boù mau leï, vöïc ngöôøi aáy leân ngöïa, phoùng mau ñeán quaùn troï gaàn nhaát. Sau khi thuoác thang cho ngöôøi aáy ñôõ, oâng giao laïi cho chuû quaùn saên soùc vaø daën raèng khi trôû veà oâng seõ trang traûi moïi phí toån.
Nhö vaäy ai laø keû caän thaân, gaàn guõi vôùi ngöôøi bò naïn, neáu khoâng phaûi laø ngöôøi Samaria nhaân haäu naøy, maëc duø oâng ta khoâng cuøng noøi gioáng vaø toân giaùo vôùi ngöôøi kia? Ñang khi hai thaày tö teá vaø Leâvi vöøa laø ngöôøi Do Thaùi vöøa laø baäc daïy ñaïo ñöùc laïi coi keû ñoàng ñaïo, ñoàng baøo laø keû xa laï... Chính nhöõng haønh vi baùc aùi laøm chöùng ai thaät laø keû coù loøng nhaân? Ai laø ngöôøi nhaân haäu? Ai mang baûn tính nhaân loaïi trong mình? Ai laø ngöôøi thaät vì ñaõ cö xöû xöùng ñaùng vôùi nhaân phaåm? Theá neân Ñöùc Gieâsu keát luaän: haõy ñi vaø laøm nhö vaäy. Vaø taùc giaû Luca coøn ngaàm noùi raèng: vaø nhö vaäy roõ raøng Chuùa khoâng öa leã daâng, nhöng tìm loøng thöông xoùt; vaø chính tình thöông seõ xoùa boû ñöôïc haän thuø ñeå laøm cho nhöõng keû tröôùc ñaây xa laï trôû neân caän thaân vaø gaàn guõi.
Caâu chuyeän hoâm nay ñeïp. Baøi hoïc naøy caàn ñöôïc suy nghó. Nhöng caån thaän, neáu chuùng ta chæ döøng laïi trong laõnh vöïc tö töôûng thì seõ khoâng ñaït ñöôïc yù cuûa taùc giaû. Thaùnh Luca muoán chuùng ta phaûi soáng ñaïo chöù khoâng phaûi chæ hieåu ñaïo; phaûi thi haønh loøng thöông xoùt, chöù khoâng phaûi chæ bieát ñaïo daïy meán Chuùa yeâu ngöôøi.
Nhöng ñeå traùnh nhöõng thaùi ñoä quaù khích ngay caû trong vieäc baùc aùi yeâu thöông, phuïng vuï hoâm nay muoán chuùng ta phaûi ñeå yù ñeán hai baøi ñoïc kia nöõa.
2. Baøi Cöïu Öôùc Noùi Veà Luaät Phaùp
Nhieàu ngöôøi khoâng quan taâm ñeán ñoaïn saùch Thöù Luaät hoâm nay. Noù laø ñoaïn choùt cuûa moät cuoán saùch daøy treân 30 chöông. Phaân taùch vaên chöông coøn coù theå cho thaáy noù ñaõ ñöôïc vieát theâm vaøo sau naøy, chöù chaúng coù theå naøo ñaõ laø nhöõng lôøi ñích thöïc thoát ra töø moâi mieäng Moâseâ.
Chaéc chaén ñaây laø nhöõng quan nieäm keát quaû cuûa nhieàu theá heä suy tö thaàn hoïc, coù sau caû nhöõng thôøi kyø suy tö trieát hoïc cuûa caùc taùc phaåm khoân ngoan, vaø ñaõ ñöôïc thaám nhuaàn giaùo huaán cuûa caùc tieân tri.
Thöïc vaäy tö töôûng chính ôû ñaây laø: luaät phaùp vaø caùc giôùi raên cuûa Chuùa khoâng xa laï nhöng gaàn guõi, khoâng rôùt töø treân trôøi xuoáng cuõng khoâng ñi töø ñaïi döông leân, nhöng ôû ngay trong mieäng vaø trong loøng con ngöôøi. Quan nieäm nhö vaäy giaùn tieáp muoán söûa chöõa nhöõng yù töôûng vaãn ñöôïc trình baøy trong caùc saùch khoân ngoan.
ÔÛ nhöõng taùc phaåm naøy, vaø noùi ñuùng hôn, theo quan nieäm khoân ngoan cuûa ngöôøi ñôøi, chaân lyù caøng cao vôøi caøng coù giaù trò vaø luaät phaùp caøng thaâm saâu caøng ñaùng troïng. Ñuùng, khi nghó veà Thieân Chuùa, chuùng ta khoâng theå boû chieàu cao vaø chieàu saâu. Ngöôøi sieâu vieät quaù moïi suy nghó cuûa ta.
Nhöng Thieân Chuùa chuùng ta khoâng muoán soáng xa laï. Ngöôøi ñaõ trôû thaønh caän thaân vôùi con ngöôøi. Söï khoân ngoan cuûa Ngöôøi raát cao vôøi; nhöng nhö lôøi saùch Khoân ngoan vieát: söï khoân ngoan cuûa Chuùa laïi ñaõ ñeán laäp cö ôû giöõa con caùi loaøi ngöôøi. Tính caùch sieâu vieät cuûa Thieân Chuùa khoâng ñöôïc dieãn taû nguyeân chieàu cao cuûa Ngöôøi, nhöng ñoàng thôøi nhaéc nhôû Ngöôøi ñaõ cuùi xuoáng vôùi loaøi ngöôøi chuùng ta, ñeå tuy vaãn laø Thieân Chuùa, Ngöôøi cuõng ñaõ laøm ngöôøi, ñeå Ngöôøi vöøa ôû xa maø laïi vöøa ôû gaàn: gioáng nhö ngöôøi Vieät Nam chuùng ta thöôøng noùi: Sen laø boâng hoa ôû gaàn buøn nhöng chaúng hoâi tanh muøi buøn.
Thôøi Cöïu Öôùc Thieân Chuùa chöa ôû gaàn loaøi ngöôøi nhö thôøi Taân Öôùc. Nhöng Ngöôøi cuõng ñaõ ôû giöõa daân baèng Luaät phaùp. Luaät phaùp vöøa laø yù Chuùa vöøa laø chính Chuùa. Ngöôøi ta laàm khi nghó raèng luaät phaùp laø hai bia ñaù vaø laø caùc saùch luaät. Nghó nhö vaäy, Chuùa chaúng bao giôø ôû gaàn ngöôøi ta. Vaø quan nieäm nhö theá deã ñi ñeán choã giöõ luaät vaø giöõ ñaïo nguyeân vì hình thöùc. Ngöôøi ta töôûng raèng cöù thi haønh y nhö chöõ vieát laø ñeïp loøng Thieân Chuùa. Teä hôn nöõa, ngöôøi ta laïi thöôøng chæ thi haønh nhöõng boån phaän teá töï vaø xao nhaõng ñieàu luaät daïy veà yeâu thöông. Thaày tö teá vaø thaày Leâvi trong caâu chuyeän cuûa Luca laø moät thí duï.
Taùc giaû ñoaïn saùch Thöù Luaät hoâm nay khoâng chaáp nhaän quan nieäm nhö theá veà luaät phaùp. OÂng ñaõ ñöôïc haáp thuï giaùo huaán cuûa caùc tieân tri. OÂng nhôù Gieâreâmia (31,31) vaø EÂzeâkien (36,25) ñaõ tuyeân boá: Thieân Chuùa seõ vieát laïi moät luaät phaùp, khoâng phaûi treân bia ñaù, nhö thôøi Moâseâ nöõa, nhöng treân traùi tim con ngöôøi. Noùi ñuùng hôn, Ngöôøi seõ bieán ñoåi traùi tim chai ñaù cuûa con ngöôøi toäi loãi thaønh traùi tim thòt ñaày yeâu thöông theo thaàn khí. Con ngöôøi khi ñoù seõ khoâng thi haønh luaät phaùp moät caùch laïnh luøng cöùng nhaéc, nhöng seõ laáy yeâu thöông maø soáng vôùi moïi ngöôøi.
Töùc laø taùc giaû ñoaïn saùch Thöù luaät hoâm nay ñaõ coù moät quan nieäm raát saâu xa veà luaät phaùp. OÂng truyeàn baù ñaïo noäi taâm, ñaïo chaân thaät, ñaïo khoâng vuï hình thöùc nhöng caên cöù vaøo taâm tình thaønh khaån.
Neáu oâng ôû vaøo thôøi Cöïu Öôùc coøn muoán nhö vaäy, thì huoáng nöõa laø chuùng ta ôû thôøi Taân Öôùc. Chuùng ta seõ ñöôïc Thieân Chuùa ñoå Thaùnh Thaàn xuoáng trong loøng, nhôø maàu nhieäm Töû naïn Phuïc sinh cuûa Ñöùc Gieâsu Kitoâ. Leõ naøo chuùng ta coøn ñöôïc thoûa maõn vôùi nhöõng haønh vi baùc aùi beân ngoaøi maø khoâng coù nhöõng taâm tình chaân thaät keøm theo. Laøm nhöõng haønh vi giuùp ñôõ ngöôøi khaùc, laø ñieàu phaûi vaø ñaùng khen. Nhöng Chuùa ñaõ ñoå Thaùnh Thaàn vaøo loøng chuùng ta ñeå coù theå coù nhöõng haønh vi kia neân nhöõng vieäc cöùu nhaân ñoä theá, khieán moïi ngöôøi caøng ngaøy caøng caûm thaáy caän thaân gaàn guõi vôùi nhau nhieàu hôn. Vaø cho ñöôïc laøm nhö vaäy, coù leõ baøi thö Phaoloâ hoâm nay seõ giuùp ích nhieàu.
3. Baøi Thaùnh Thö Vaø Maàu Nhieäm Chuùa Kitoâ
Noùi ñuùng ra, ñaây laø moät baøi ca vaø laø moät baøi ca Phuïng vuï. Vaø nhö vaäy taùc giaû cuûa noù khoâng thuaàn tuùy laø nguyeân thaùnh Phaoloâ. Ngöôøi ñaõ coù coâng ñöa noùi vaøo trong moät böùc thö cuûa ngöôøi ñeå noù ñöôïc truyeàn tuïng tôùi thôøi ta. Coù theå ngöôøi cuõng ñaõ söûa chöõa, uoán naén noù laïi ra hình thöùc hieän nay. Duø sao, noäi dung chính yeáu cuûa baøi ca naøy cuõng laø chuùc tuïng Ñöùc Gieâsu Kitoâ theo hai ñeà taøi chính: Ngöôøi laø hình aûnh cuûa Thieân Chuùa voâ hình ñeå nhìn vaøo ñoù maø moïi loaøi ñöôïc taïo döïng; Ngöôøi laø tröôûng töû giöõa caùc vong nhaân nghóa laø ñaõ soáng laïi tröôùc heát moïi ngöôøi ñeå taùi taïo moïi loaøi sa ngaõ vaøo ñôøi soáng aân suûng.
Nhö vaäy, Ñöùc Gieâsu trong baøi ca naøy ñöôïc ngôïi khen theo hai khía caïnh: taïo döïng vaø cöùu chuoäc. Trong caû hai, Ngöôøi laø ñaàu heát vaø laø cuoái heát. Ngöôøi laø khuoân maãu vaø laø baûn chaát cho moïi loaøi ñöôïc hieän höõu trong söï soáng vaø trong aân suûng. Töùc laø moïi loaøi chæ coù theå caän thaân gaàn guõi vôùi nhau ôû nôi Ngöôøi vaø nhôø Ngöôøi.
AÙp duïng ñieàu naøy vaøo baøi hoïc baùc aùi thöông ngöôøi hoâm nay chuùng ta thaáy phuïng vuï döôøng nhö muoán daïy chuùng ta raèng: ai soáng ñaïo thì phaûi thöông ngöôøi (ñoù laø yù cuûa baøi Tin Möøng) nhöng nhöõng haønh vi baùc aùi thaät phaûi phaùt xuaát töø trong loøng (vaø ñaây laø baøi hoïc cuûa saùch Ñeä Nhò Luaät); vaø loøng con ngöôøi phaûi keát hôïp maät thieát vôùi Ñöùc Gieâsu Kitoâ, Ñaáng ñaõ chòu cheát vaø soáng laïi ñeå ñöa chuùng ta trôû veà loøng baùc aùi cuûa Thieân Chuùa ñaõ döïng neân moïi loaøi trong hoøa hôïp yeâu thöông theo nhö hình aûnh cuûa Ngöôøi cuõng laø chính Ñöùc Gieâsu Kitoâ (nhö baøi Thaùnh thö vieát).
Coù leõ khi vieát baøi ca naøy trong thö göûi cho ngöôøi Coâloâseâ, thaùnh Phaoloâ khuyeân hoï ñöøng tin vaøo caùc thieân toøa, thieân chuû, thieân phuû uy linh naøo vaø töôûng raèng coù caùc baäc voâ hình aáy vaø caùc vò naøy coù theå ñem ôn cöùu ñoä ñeán cho loaøi ngöôøi vaø laøm cho chuùng ta ñöôïc haïnh phuùc trong hoøa hôïp. Khoâng, khoâng ai ñaõ giaûi hoøa ñöôïc chuùng ta vôùi Thieân Chuùa ñeå chuùng ta ñöôïc caän thaân, gaàn guõi, hoøa hôïp vôùi nhau trong haïnh phuùc tröôøng cöûu, ngoaïi tröø Ñöùc Gieâsu Kitoâ cöùu theá.
Ñieàu naøy laø tín ñieàu caên baûn xaây döïng neân Kitoâ giaùo. Chuùng ta khoâng ngöøng nhaéc ñi nhaéc laïi, nhaát laø nhöõng khi bò loâi cuoán theo moät coâng vieäc naøo maø chuùng ta tin vaøo hieäu naêng ñeán noãi töôûng ñoù laø haønh ñoäng cöùu theá. Khoâng, chæ coù haønh vi cöùu ñoä thaät nôi Ñöùc Gieâsu Kitoâ trong vieäc Ngöôøi Töû naïn Phuïc sinh. Haønh vi aáy chuùng ta saép cöû haønh baây giôø trong phuïng vuï Thaùnh Theå.
Theá thì khoâng nhöõng chuùng ta phaûi tham döï thaùnh leã naøy thaät yù thöùc vaø soát saéng nhöng chuùng ta coøn phaûi thi haønh ñoøi hoûi cuûa vieäc cöû haønh Thaùnh Theå naøy. Nhìn vaøo maàu nhieäm Chuùa chòu cheát vaø soáng laïi vì ta, chuùng ta phaûi coù khaû naêng ñaùp traû baèng caùch hieán thaân hy sinh vì Chuùa vaø Hoäi Thaùnh cuûa Ngöôøi. Chuùng ta muoán baét chöôùc chính Ngöôøi, chöa ñöôïc nhö luùc Ngöôøi xaû thaân treân Thaäp giaù thì ít ra cuõng phaûi nhö khi Ngöôøi ñi treân ñöôøng truyeàn giaùo. Ngöôøi khoâng luoân luoân saün saøng cuùi mình saên soùc beänh nhaân, caùc ngöôøi khoå sôû, nhöõng keû toäi loãi vaø beù moïn sao?
Chuùng ta coù theå nghó thaùnh Luca ñaõ nhìn vaøo Ñöùc Gieâsu ñeå hoïa ra böùc tranh ngöôøi Samaria nhaân aùi. Böùc hoïa aáy vöøa noùi leân vai troø cöùu theá cuûa Ñöùc Gieâsu khi chöõa laønh caùc veát thöông toäi loãi cuûa nhaân loaïi, vöøa dieãn taû thaùi ñoä nhaân haäu cuûa Ngöôøi trong khi tieáp xuùc vôùi moïi haïng ngöôøi.
Thaùi ñoä nhaân haäu noùi leân vai troø cöùu theá kia; theá neân chuùng ta cuõng phaûi theo göông Ngöôøi ñem tinh thaàn cöùu theá vaøo caùc haønh vi baùc aùi thöông ngöôøi.
Chuùng ta haõy ñem Chuùa Gieâsu vaøo loøng ñeå töø loøng chuùng ta seõ xuaát ra nhieàu saùng kieán daãn ñeán phuïc vuï baùc aùi. Ñeïp ñaïo thì phaûi toát ñôøi vaäy.
(Trích daãn töø taäp saùch Giaûi Nghóa Lôøi Chuùa
cuûa Ñöùc coá Giaùm Muïc Bartoâloâmeâoâ Nguyeãn Sôn Laâm)