Giaûi Nghóa Lôøi Chuùa Naêm C
Nhöõng Baøi Suy Nieäm Lôøi Chuùa Chuùa Nhaät
cuûa Ñöùc coá Giaùm Muïc Bartoâloâmeâoâ Nguyeãn Sôn Laâm
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
Leã Nöûa Ñeâm Giaùng Sinh
Ñaáng Cöùu Theá Ñaõ Ra Ñôøi
(Isaia 9,1-6; Titoâ 2,11-14; Luca 2,1-14)
Phuùc AÂm: Lc 2, 1-14
"Hoâm nay Ñaáng Cöùu Theá ñaõ giaùng sinh cho chuùng ta".
Ngaøy aáy, coù leänh cuûa hoaøng ñeá Ceâsareâ Augustoâ ban ra, truyeàn cho khaép nôi phaûi laøm soå kieåm tra. Ñaây laø cuoäc kieåm tra ñaàu tieân, thöïc hieän thôøi Quirinoâ laøm thuû hieán xöù Syria. Moïi ngöôøi ñeàu leân ñöôøng trôû veà queâ quaùn mình. Giuse cuõng rôøi thò traán Nadareùt, trong xöù Galileâa, trôû veà queâ quaùn cuûa Ñavít, goïi laø Beâlem, vì Giuse thuoäc hoaøng gia vaø laø toân thaát doøng Ñavít, ñeå khai kieåm tra cuøng vôùi Maria, baïn ngöôøi, ñang coù thai.
Söï vieäc xaûy ra trong luùc oâng baø ñang ôû ñoù, laø Maria ñaõ tôùi ngaøy maõn nguyeät khai hoa, vaø baø ñaõ haï sinh con trai ñaàu loøng. Baø boïc con treû trong khaên vaûi vaø ñaët naèm trong maùng coû, vì hai oâng baø khoâng tìm ñöôïc choã trong haøng quaùn.
Baáy giôø trong mieàn ñoù coù nhöõng muïc töû ñang ôû ngoaøi ñoàng vaø thöùc ñeâm ñeå canh giöõ ñoaøn vaät mình. Boãng coù thieân thaàn Chuùa hieän ra ñöùng gaàn beân hoï, vaø aùnh quang cuûa Thieân Chuùa bao toaû chung quanh hoï, khieán hoï heát söùc kinh sôï. Nhöng thieân thaàn Chuùa ñaõ baûo hoï raèng: "Caùc ngöôi ñöøng sôï, ñaây ta mang ñeán cho caùc ngöôi moät tin möøng ñaëc bieät, ñoù cuõng laø tin möøng cho caû toaøn daân: Hoâm nay Chuùa Kitoâ, Ñaáng Cöùu Theá, ñaõ giaùng sinh cho caùc ngöôi trong thaønh cuûa Ñavít. Vaø ñaây laø daáu hieäu ñeå caùc ngöôi nhaän bieát Ngöôøi: Caùc ngöôi seõ thaáy moät haøi nhi môùi sinh, boïc trong khaên vaûi vaø ñaët naèm trong maùng coû".
Vaø boãng choác, cuøng vôùi caùc thieân thaàn, coù moät soá ñoâng thuoäc ñaïo binh thieân quoác ñoàng thanh haùt khen Chuùa raèng: "Vinh danh Thieân Chuùa treân caùc taàng trôøi, vaø bình an döôùi theá cho ngöôøi thieän taâm".
Suy Nieäm:
Heát thaûy chuùng ta haõy môû loøng ñoùn nhaän lôøi chuùc möøng leã Chuùa Giaùng Sinh, maø Thieân Chuùa vöøa göûi ñeán trong caâu cuoái cuøng baøi Tin Möøng. Phaûi coù söï bình an cuûa Chuùa môùi hieåu ñöôïc ngaøy leã hoâm nay; vaø nhaát laø môùi nhaän ñöôïc nhieàu ôn cuûa Chuùa Giaùng Sinh.
Thaät vaäy, chuùng ta muoán möøng leã naøy thaät long troïng, nhöng vaãn phaûi ñöùng tröôùc moät maùng coû ngheøo naøn; Chuùng ta muoán trang hoaøng hang ñaù naøy thaät loäng laãy, nhöng vaãn thaáy Chuùa sinh ra thaät ñôn sô. Döôøng nhö coù moät söï nghòch thöôøng saâu saéc trong vieäc Chuùa Giaùng sinh vaø trong thaùnh leã naøy. Vaø neáu khoâng nhaän ñöôïc söï bình an cuûa Chuùa, loøng chuùng ta khoâng theå naøo thaám thía ñöôïc maàu nhieäm Giaùng sinh.
Tuy nhieân cuõng phaûi noùi ngöôïc laïi, coù hieåu ñöôïc yù nghóa cuûa ngaøy leã hoâm nay, chuùng ta môùi ñoùn nhaän ñöôïc lôøi chuùc bình an quyù hoùa cuûa Thieân Thaàn. Laø vì ñoái vôùi taát caû nhöõng vieäc coù heä ñeán Thieân Chuùa phaûi coù ôn Ngöôøi giuùp ñôõ thì ngöôøi ta môùi hieåu ñöôïc! Vaø khi hieåu ñöôïc, ngöôøi ta môùi nhaän ñöôïc ñaày ñuû ôn cuûa Ngöôøi.
Theá neân chuùng ta caàu xin ôn bình an cuûa Chuùa ñeå nhôø caùc baøi ñoïc Thaùnh Kinh tìm hieåu vieäc Chuùa Giaùng sinh; ñeå roài nhôø ñoù chuùng ta ñöôïc theâm ôn bình an laø nguoàn moïi ôn cao caû khaùc maø Chuùa Giaùng sinh muoán ban cho taát caû chuùng ta trong dòp naøy.
1. Moät Treû Ñaõ Sinh Ra
Chuùng ta töï nhieân muoán nhìn thaúng vaøo hang ñaù maùng coû ñeå tìm hieåu vieäc Chuùa Giaùng sinh. Nhöng neáu laøm nhö vaäy, chuùng ta seõ lieàu chaúng nhìn thaáy gì caû, hay chaúng nhìn ñöôïc bao nhieâu. Cuøng laém, nhö moät caùi maùy voâ hình, maét chuùng ta seõ thaáy moät haøi nhi vöøa sinh, ñöôïc boïc trong khaên vaø nôi maùng coû, coù hai oâng baø ôû gaàn maø ngöôøi ta nghó laø cha meï haøi nhi. Roài coù may maén nhaát thì ngöôøi ta cuõng chæ coøn xem thaáy moät ñaùm muïc ñoàng ñeán ngoù xem caûnh töôïng ñaûn sinh khaùc thöôøng naøy.
Phaûi, neáu khoâng ñöôïc höôùng daãn tröôùc, ngöôøi ta chæ nhìn thaáy coù baáy nhieâu. Vaø caûnh töôïng xem thaáy seõ gôïi leân nhieàu nhaát vaøi caûm nghó töï nhieân hoaëc thöông haïi moät gia ñình khoù ngheøo, hoaëc coù caûm tình vôùi em beù vöøa sinh. Chaúng coù gì ñoäc ñaùo vaø quan troïng laém trong taát caû nhöõng ñieàu ñaõ maét thaáy, tai nghe vaø caûm nghó nhö vaäy.
Nhöng neáu nhìn quang caûnh ñaûn sinh kia trong taát caû lòch söû cöùu ñoä, neáu ñoïc chuyeän Ñöùc Gieâsu giaùng sinh trong toaøn boä Cöïu vaø Taân Öôùc, chuùng ta seõ thaáy moïi söï trôû neân khaùc haún. Ñaây vöøa laø keát quaû cuûa nhieàu nghìn naêm lòch söû chuaån bò, vöøa laø khôûi söï cuûa nhieàu thôøi ñaïi veà sau. Phuïng vuï choïn luùc nöûa ñeâm ñeå cöû haønh thaùnh leã naøy cuõng coù yù noùi leân nieàm tin aáy. Vieäc Ñöùc Gieâsu Giaùng sinh keát thuùc ñaïo cuõ vaø khai maïc ñaïo môùi.
Theá neân chuùng ta phaûi nhôø tieáng noùi cuûa ñaïo cuõ daãn tôùi hang ñaù maùng coû vaø nhôø tieáng noùi cuûa ñaïo môùi ñeå nhaän ra yù nghóa cuûa cuoäc ñaûn sinh naøy.
Hoâm nay, tieáng noùi cuûa ñaïo cuõ laø moät baøi saùch Isaia. Nhaø tieân tri naøy soáng tröôùc söï kieän lòch söû chuùng ta kính nhôù hoâm nay nhöõng 600 naêm. Theá maø lôøi cuûa oâng coù veû raát thích hôïp vôùi vieäc ñaûn sinh cuûa haøi nhi thaønh Beâlem. Söï thaät, baáy giôø oâng ñang soáng ôû moät thôøi ñaïi raát baáp beânh cuûa lòch söû daân Chuùa. Nhieàu tænh trong nöôùc Do Thaùi ñaõ bò ñeá quoác Assyri xaâm chieám vaø taøn phaù. Daân chuùng nhö phaûi ñi trong toái taêm. ÔÛ caùc tænh coøn laïi ngöôøi ta lo sôï nhö ñang soáng trong söï haõi huøng cuûa töû thaàn. Vaø trieàu ñình Do Thaùi luùng tuùng caõi coï chaúng bieát neân caàu vieän vaø lieân minh vôùi löïc löôïng ngoaïi bang naøo.
Chính luùc ñen toái sôï haõi aáy, nhaø tieân tri ñaõ leân tieáng. OÂng chaúng noùi gì khaùc nieàm tin, nieàm tin coå truyeàn vaøo loøng trung tín cuûa Thieân Chuùa seõ giöõ lôøi giao öôùc. Ngöôøi seõ chaúng boû daân cho duø daân baát nghóa. Tình traïng hieän nay cho thaáy Ngöôøi ñang phaït hoï, nhöng roài Ngöôøi seõ thöông, seõ cöùu. Baáy giôø, daân ñi trong taêm toái ñaõ nhìn thaáy moät aùnh saùng lôùn. Treân nhöõng keû ôû xöù aâm u, moät aùnh saùng ñaõ raïng ngôøi.
Ñöùc tin cuûa nhaø tieân tri vöõng vaøng ñeán noãi, söï vieäc seõ xaûy ñeán trong töông lai maø oâng nhö ñaõ nhìn thaáy roài. OÂng thaáy ôn cöùu ñoä ñaõ ñeán cho daân Chuùa ñang toái taêm maët muõi vì hoaïn naïn ñau khoå vaø ñang haõi huøng trong tình hình aâm u. Ôn cöùu ñoä aáy nhö moät aùnh saùng lôùn ñeán xua ñuoåi toái taêm vaø aâm u. Hôn nöõa ñoù laø moät Hoaøng ñeá cöùu tinh vó ñaïi, vì ngöôøi Ñoâng phöông vaãn quen ví baäc vua chuùa nhö maët trôøi vaø aùnh saùng.
Vôùi söï xuaát hieän cuûa aùnh saùng aáy vaø cuûa vò Hoaøng ñeá aáy, Chuùa ban cho daân ñöôïc nieàm vui lôùn, nhö khi ñöôïc muøa vaø nhö khi ñaïi thaéng.
Bieát raèng daân ñang khao khaùt moät cuoäc chieán thaéng, nhaø tieân tri döøng laïi ôû ñaây ñeå quaûng dieãn ôn Chuùa cöùu ñoä nhö moät cuoäc thaéng traän chöa töøng thaáy. Khoâng nhöõng moïi aùch xaâm löôïc, moïi thoà treân vai, moät roi ñoác coâng seõ bò ñaäp tan taønh, maø giaày traän chieán baøo seõ bò ñoát taøn ruïi, ñeå khoâng bao giôø coøn chinh chieán ñoå maùu nöõa. Isaia ñaõ duøng hình aûnh ngaøy chieán thaéng quaân Mañian keå trong saùch Thaåm phaùn (c. 7-8) ñeå so saùnh vöøa ñeå noùi leân tính caùch ñaïi thaéng, vöøa ñeå khaúng ñònh ñoù laø vieäc do quyeàn naêng Chuùa laøm cho keû yeáu ñuoái khieâm cung. Hôn nöõa, chieán thaéng ôû Mañian ñaõ daãn ñeán yù kieán muoán coù moät trieàu ñaïi, moät vò hoaøng ñeá thay theá cheá ñoä thaåm phaùn. Isaia haún ñaõ muoán gôïi laïi caâu chuyeän naøy ñeå giôùi thieäu vò Hoaøng ñeá cöùu tinh maø Thieân Chuùa seõ gôûi ñeán cho daân, nhö treân kia oâng ñaõ duøng hình aûnh aùnh saùng ñeå noùi ñeán nhaø Vua saép xuaát hieän.
Laø vì theo Isaia, Thieân Chuùa seõ giaûi cöùu daân laàn naøy nhôø moät vò hoaøng ñeá môùi. Lôøi vaên coù veû moâ taû vieäc ñaûn sinh cuûa Ngaøi vì taùc giaû vieát: Moät treû ñaõ sinh ra cho ta... Vai Ngaøi, ñôõ laáy quyeàn bính. Nhöng thaät söï Isaia muoán noùi ñeán ngaøy Ngaøi leân Ngoâi, maø caùc daân Ñoâng phöông vaãn coi laø ngaøy sinh ra moät trieàu ñaïi, moät vò vua môùi. Vaø cuõng chính trong ngaøy leân ngoâi baùu maø nhaø Vua coâng boá töôùc hieäu Ngaøi ñaõ choïn. ÔÛ ñaây, Isaia gaùn cho vò hoaøng ñeá cöùu tinh moïi danh xöng quyù hoùa nhaát ñoái vôùi loøng ngöôøi daân Chuùa. Ngaøi laø Möu sö kyø laï, vì coù khoân ngoan sieâu vieät nhö Saloâmon; Ngaøi laø Thaàn anh huøng vì coù söùc maïnh sieâu phaøm nhö Ñavít; Ngaøi laø Cha ñôøi ñôøi, nhö chính Thieân Chuùa. Ngaøi laø Vua bình an nhö Ñaáng Thieân Sai muoân daân troâng ñôïi.
Chuùng ta coù theå töï hoûi: sao Isaia khoâng noùi theâm moät danh xöng nöõa cho ñuû naêm danh xöng theo kieåu caùc Hoaøng ñeá Ai Caäp thôøi baáy giôø? Hay laø oâng muoán nhaéc chuùng ta nhôù laïi ñieàu oâng ñaõ vieát tröôùc ñaây trong chöông 7. Treû ñaõ sinh ra cho ta ñoù coù teân laø Emmanuen, nghóa laø Thieân Chuùa ôû cuøng chuùng ta. Duø sao nhöõng ñieàu oâng vieát tieáp theo veà vò hoaøng ñeá cöùu tinh coù quyeàn bính bao la vaø bình an voâ taän treân ngai Ñavít, cuõng nhö laøm cho ñaát nöôùc ñöôïc kieân coá nhôø coâng minh ñöùc nghóa ñeán muoân ñôøi, laøm chuùng ta nghó raèng vò hoaøng ñeá phaûi sieâu phaøm, gaàn nhö, neáu khoâng phaûi laø gioáng nhö Thieân Chuùa.
Nhö vaäy, baøi tieân tri Isaia hoâm nay ít nhaát ñaõ loan baùo cho chuùng ta bieát: treû sinh ra cöùu ñôøi seõ laø moät vò hoaøng ñeá môùi, ñeán chaám döùt chieán tranh ñau khoå vaø thieát laäp thôøi ñaïi hoøa bình ñöùc nghóa. Chaéc chaén chaúng moät vò vua Do Thaùi naøo ñaõ toû ra xöùng ñaùng vôùi lôøi tieân tri aáy. Vaø do ñoù, daân Cöïu Öôùc ñaõ ñaët taát caû hy voïng vaøo Ñaáng Thieân Sai cöùu theá sau naøy. Hoâm nay, Hoäi Thaùnh chuùng ta noùi raèng Ngaøi ñaõ ñeán nôi haøi nhi thaønh Beâlem. Coù theå nhö vaäy ñöôïc khoâng. Treû môùi sinh ñöôïc boïc trong khaên ñaët naèm nôi maùng aên cuûa suùc vaät laø hoaøng ñeá cöùu tinh ö? Beà ngoaøi khoâng theå nhö vaäy, nhöng thaät söï laïi laø theá. Ñoù laø ñieàu maø baøi Tin Möøng Luca hoâm nay muoán khaúng ñònh vôùi chuùng ta. Chuùng ta haõy tìm hieåu.
2. Ñaáng Cöùu Theá Ñaõ Ra Ñôøi
Baûn vaên ñöôïc caáu taïo vôùi hai phaàn roõ reät. Phaàn ñaàu nhö moâ taû moät caùch chaân thöïc vieäc sinh ra khoù ngheøo cuûa haøi nhi; coøn phaàn sau noùi ñeán vinh quang cao caû cuûa Ngaøi. Nhöõng ai quen ñoïc Thaùnh Kinh coù theå thaáy ngay ñoù cuõng laø moät loái trình baøy maàu nhieäm Töû naïn vaø phuïc sinh. Vaø nhaø thaàn hoïc thaâm thuùy coù theå noùi raèng taùc giaû Luca ñaõ muoán dieãn taû baûn tính nhaân loaïi vaø baûn tính Thieân Chuùa nôi haøi nhi vöøa sinh.
Caâu môû ñaàu raát yù nghóa: "Trong nhöõng ngaøy aáy, Hoaøng ñeá Augustoâ ra saéc chæ ban haønh leänh kieåm tra toaøn theå thieân haï". Dó nhieân Luca muoán toû ra mình laø moät söû gia, vieát chuyeän coù nieân hieäu chaéc chaén. Nhöng khoâng phaûi voâ côù maø oâng ñaõ khoâng vieát ñích danh Hoaøng ñeá laø Octavoâ, maø chæ ghi töôùc hieäu cuûa Ngaøi laø Augustoâ, moät danh xöng xöïc muøi töï phuï coi mình laø thieân töû. Luca muoán noùi raèng baáy giôø thieân haï chæ bieát Hoaøng ñeá laø nhaát, khoâng coøn ai treân Ngaøi nöõa. Ngaøi ñang ra leänh cho toaøn theå thieân haï. Luca quaù bieát, ñeá quoác La Maõ cho duø raát lôùn vaãn khoâng phaûi laø caû thieân haï. Vaø leänh kieåm tra cuõng chæ haïn cheá trong moät soá tænh naøo thoâi. Nhöng Luca muoán cho chuùng ta moät aán töôïng: theá giôùi baáy giôø ñang ôû döôùi quyeàn moät ngöôøi. Quyeàn bính cuûa oâng thaät lôùn, ñeán noãi oâng töôûng mình laø Augustoâ (thieân hoaøng). Vaø nhö vaäy haøi nhi saép sinh seõ laø gì ôû trong theá giôùi vaø ôû tröôùc maët vò hoaøng ñeá aáy?
Treû môùi sinh chaúng laø gì caû, chuùng ta coù theå noùi ñöôïc nhö vaäy. Ñeán nhö cha meï haøi nhi cuõng theá. Giuse baáy giôø chæ laø ngöôøi thuoäc xöù Galileâ ôû Nazaret, laø nhöõng ñòa danh chæ gôïi leân loøng khinh bæ cuûa ngöôøi Do Thaùi vì ñoù laø nhöõng nôi ñaày daân ngoaïi khaùc haún vôùi xöù Giuñeâ thaønh Gieârusalem laø caùc trung taâm cuûa toân giaùo maïc khaûi. Coøn ai bieát Giuse laø doøng hoï Ñavit vaø coù goác gaùc ôû Beâlem nöõa? Maira chæ laø moät baø ñang thai ngheùn treân ñöôøng veà queâ khai lyù lòch. Hai ngöôøi ñaõ khoâng tìm ñöôïc choã troï trong quaùn; maø buoåi laâm boàn cuûa Maria thì ñaõ ñeán. Hoï phaûi ñöa nhau ra moät hang suùc vaät ngoaøi ñoàng vaéng. Vaø sinh con roài, Maria boïc treû ñem ñaët nôi maùng aên cuûa suùc vaät, baùo tröôùc sau naøy lôùn leân Ñöùc Gieâsu seõ chaúng coù nôi goái ñaàu.
Chuùng ta chaúng caàn ñi theâm vaøo chi tieát. Roõ raøng haøi nhi ñaõ sinh ra raát khoù ngheøo. Chöa ai ñaõ sinh ra trong moät hoaøn caûnh nhö theá. Gioan Taåy Giaû vò tieàn hoâ cuûa Chuùa, ñaõ ra ñôøi trong caûnh "tröôùng ruõ maøn che" haïnh phuùc hôn nhieàu. AÁy laø chöa keå caùi lònh kieåm tra cuûa Hoaøng ñeá, dieãn taû uy quyeàn cuûa oâng, nhö ñang ñeø xuoáng nôi maùng coû ngheøo heøn naøy.
Tuy nhieân treân neàn aûnh môø toái kia cuûa caûnh hang ñaù maùng coû, Luca cuõng ñaõ ñieåm nhöõng chaám saùng khoâng theå boû qua. Ñoù laø doøng maùu Ñavit trong con ngöôøi Giuse; laø tö caùch "ñính hoân" cuûa Maria, töùc laø söï cöu mang ñoàng trinh cuûa Ngöôøi; vaø laø ñieåm Con ñaàu loøng noùi veà haøi nhi. Luca quaù bieát haøi nhi laø Con Moät cuûa Maria; nhöng töø ngöõ "Con Moät" ñaõ coù moät coâng duïng khaùc trong ngöõ vöïng Kitoâ giaùo. Noù duøng ñeå noùi Chuùa Gieâsu laø Con Moät cuûa Thieân Chuùa. ÔÛ ñaây Luca duøng kieåu noùi "Con ñaàu loøng" ñeå laøm aâm vang truyeàn thoáng ñaïo ñöùc cuûa Thaùnh Kinh, bôûi vì nôi daân Do Thaùi, moïi con ñaàu loøng ñeàu thuoäc veà Chuùa ñeå nhôù ôn Ngöôøi ñaõ cöùu con caùi Israen khi caùc con ñaàu loøng cuûa ngöôøi Ai Caäp bò saùt haïi. Ñaøng khaùc töø ngöõ "Con ñaàu loøng" coøn duøng ñeå noùi veà toaøn theå daân Chuùa laø con ñaàu loøng giöõa moïi daân nöôùc maø Chuùa ñaõ döïng neân. Noù cuõng gôïi ñeán maàu nhieäm phuïc sinh sau naøy vì Chuùa soáng laïi laø "tröôûng töû" giöõa caùc vong nhaân.
Vaø nhö vaäy trong cuoäc ñaûn sinh khoù ngheøo nôi maùng coû, ñaõ coù nhöõng ñieåm saùng lôùn chôø ngaøy röïc leân aùt haún veû huy hoaøng cuûa theá gian, bieåu hieän nôi uy quyeàn cuûa hoaøng ñeá Augustoâ trong caâu chuyeän naøy.
Taùc giaû Luca hoâm nay muoán baùo tröôùc thôøi ñaïi röïc rôõ cuûa Haøi nhi trong phaàn sau cuûa baøi töôøng thuaät. Thieân Thaàn Chuùa boãng ñaõ hieän ñeán beân ñaùm muïc ñoàng ñang canh giöõ chieân luùc ñeâm khuya. Laäp töùc hoï ñöôïc boïc trong aùnh saùng cuûa vinh quang Chuùa. Söï cao caû cuûa Ngöôøi ñaõ "chuïp" laáy hoï khieán hoï haõi huøng, khoâng phaûi söï haõi huøng laøm hoï coù theå cheát ñi, nhöng laø söï haõi huøng keùo hoï ra khoûi neáp soáng taàm thöôøng vaø ñöa hoï leân theá giôùi sieâu vieät. Theá neân hoï ñaõ ñöôïc traán an töùc khaéc: "Ñöøng sôï, naøy ta ñem tin vui cho caùc ngöôi veà moät nieàm vui to lôùn, töùc laø nieàm vui cho toaøn daân..." Trong ngoân ngöõ cuûa Thaùnh Kinh, nhöõng lôøi naøy chæ ñöôïc duøng ñeå loan baùo ôn cöùu ñoä.
Quaû vaäy, nieàm vui cho toaøn daân chæ coù theå laø söï giaûi cöùu maø caùc tieân tri töøng loan baùo, laø lôøi höùa maø baøi saùch Isaia treân kia chaúng haïn khaúng ñònh raèng seõ thöïc hieän trong ngaøy Chuùa vieáng thaêm daân Ngöôøi. Hoâm nay, nieàm vui aáy ñaõ ñeán vì Cöùu Chuùa ñaõ sinh ra. Ngaøi laø Ñöùc Kitoâ Chuùa. Ngaøi vöøa sinh trong thaønh cuûa Ñavít.
Ñaùm muïc ñoàng coù hieåu ñöôïc nhöõng lôøi aáy khoâng? Haøi nhi ñöôïc giôùi thieäu khoâng nhöõng laø Cöùu theá vaø laø Kitoâ, nhöõng danh xöng ñaõ quen thuoäc trong Cöïu Öôùc; nhöng coøn laø Chuùa nöõa. Danh xöng naøy phaûi ñôïi sau maàu nhieäm Phuïc sinh - Leân trôøi - Hieän xuoáng môùi gaëp thaáy nôi caùc tín höõu cuûa Chuùa Gieâsu. Hoï chuùc tuïng Ngaøi laø Kitoâ vaø laø Chuùa. Hoï tuyeân xöng Ñöùc Kitoâ baây giôø laø Chuùa ôû beân höõu Thieân Chuùa Cha. Vaø vôùi danh hieäu naøy, Ngaøi vöôït treân heát moïi loaøi döôùi ñaát vaø treân trôøi. Töôùc hieäu Augustoâ baáy giôø coøn coù nghóa gì nöõa ñaâu!
Söï cao caû cuûa Haøi nhi laø ôû choã ñoù. Ngaøi laø Chuùa, töùc laø Thieân Chuùa. Thieân Thaàn ñaõ coâng boá töôùc hieäu cuûa Ngaøi ngay hoâm nay khi Ngaøi sinh ra; chöù khoâng nhö Octavoâ phaûi ñôïi ñeán khi chinh phuïc ñöôïc caû thieân haï roài leân ngoâi hoaøng ñeá vaø baét ngöôøi ta phaûi xöng tuïng mình laø Augustoâ cuõng coù nghóa laø chuùa. OÂng laïm quyeàn, vì oâng cuõng chæ laø phaøm nhaân. Ñang khi haøi nhi thaønh Beâlem, tuy quaán trong khaên, naèm nôi maùng coû ñaõ laø Chuùa töø baåm sinh vaø töø baûn tính. Töôùc hieäu hoaøng ñeá chæ theo sau xa xa vaäy, khi ngöôøi ta hieåu theo nghóa thoâng thöôøng Ngaøi thuoäc doøng Ñavít.
Traùi laïi, vì laø Chuùa vaø chia seû quyeàn Thieân hoaøng cuûa Chuùa Cha, Ngaøi ñöôïc caùc thieân thaàn hôïp ñoaøn ñoâng ñaûo chuùc tuïng.
"Vinh quang Thieân Chuùa treân trôøi cao thaúm. Vaø döôùi ñaát bình an cho keû Ngaøi thöông".
Ngaøi ñeán ban bình an cho moïi ngöôøi döôùi ñaát ñeå öùng nghieäm saùch Isaia chuùng ta ñaõ nghe ñoïc.
Nhö vaäy, baøi Tin Möøng Luca noùi leân nieàm tin saâu xa cuûa caû Hoäi Thaùnh khi ñöùng tröôùc hang ñaù maùng coû. Beà ngoaøi moïi söï thaät bình dò, khoù ngheøo vaø khoå sôû nöõa döôùi söùc maïnh cuûa theá gian; nhöng roõ raøng ñaây laø treû thaùnh maø Isaia ñaõ tieân baùo seõ ñem bình an ñeán cho moïi ngöôøi. Caùc Toâng ñoà cuûa Ngöôøi khoâng bao giôø phaûi sôï rao giaûng Maàu nhieäm Thaäp giaù; vì cuõng nhö Luca hoâm nay ñaõ thaáy vinh quang cao caû cuûa Thieân Chuùa ñeán ngay sau caûnh töôïng ñaûn sinh khoù ngheøo, thì söùc maïnh cuûa Chuùa Phuïc sinh seõ toû hieän trong söù ñieäp thaäp giaù. Luca ñaõ duøng chöõ "hoâm nay" ñeå noùi raèng luùc naøy Chuùa Cöùu Theá coøn ñeán vôùi chuùng ta vaø vieäc Giaùng sinh cuûa Ngaøi hieän taïi vaãn coù söùc maïnh cho nhöõng ai ñoùn nhaän Ngaøi.
Vaäy, laøm theá naøo ñeå haèng ngaøy vaãn nhaän ñöôïc ôn Ngaøi giaùng sinh? Coù leõ baøi thö gôûi Titoâ coù theå ñem laïi cho chuùng ta moät caâu traû lôøi.
3. Chuùng Ta Phaûi Ngoùng Ñôïi Cuoäc Hieån Linh Cuûa Chuùa
Thaùnh Phaoloâ taùc giaû baøi thô ñaõ quaù bieát: AÂn suûng cöùu ñoä cuûa Thieân Chuùa ñaõ hieån linh cho moïi ngöôøi roài trong cuoäc ñaûn sinh vaø trong cuoäc ñôøi cuûa Ñöùc Gieâsu Kitoâ. Nhöng Ngöôøi cuõng bieát roõ: Cuoäc hieån linh aáy môùi chæ khôûi söï. Noù coøn phaûi ñi tôùi choã vinh quang lôùn lao trong ngaøy Chuùa trôû laïi. Baây giôø chuùng ta môùi bieát Ñöùc Gieâsu Kitoâ laø Con Thieân Chuùa ñaõ sinh ra laøm ngöôøi vaø ñaõ thí mình vì ta ñeå cöùu chuoäc ta khoûi moïi toäi aùc vaø taåy röûa laáy cho mình moät daân laøm sôû höõu laø Hoäi Thaùnh; nhöng chuùng ta chöa ñöôïc thaáy Ngaøi trong vinh quang Chuùa Cha. Theá neân chuùng ta phaûi ngoùng ñôïi... Khoâng phaûi moät caùch thuï ñoäng nhöng tích cöïc. Chuùng ta phaûi nhìn vaøo cuoäc ñôøi cuûa Ñöùc Gieâsu Kitoâ ñeå coù thaùi ñoä ñeïp loøng Ngaøi luùc Ngaøi laïi ñeán. Theá maø Ngaøi ñaõ daïy chuùng ta töø boû loái soáng voâ ñaïo thaát nghóa vôùi Thieân Chuùa vaø loái soáng chaïy theo caùc ñam meâ traàn tuïc, ñeå soáng ñieàm ñaïm, coâng chính vaø ñaïo ñöùc nôi ñôøi naøy. Do ñoù, chuùng ta haõy bieát cheá ngöï caùc ñam meâ ñeå ñöôïc ñieàm ñaïm; soáng baùc aùi ñeå neân coâng chính vaø thi haønh ñaïo ñöùc ñeå ñeïp loøng Chuùa. Coù nhö vaäy chuùng ta môùi khoûi toäi loãi vaø ñöôïc ôû trong daân thaùnh sôû höõu cuûa Ngaøi ñeå coù ngaøy nhaän ñöôïc hy voïng hoàng phuùc Ngaøi höùa ban laø nhìn thaáy vinh quang lôùn lao cuûa Ngaøi maø aùnh saùng ñeâm nay môùi khôûi söï...
Nhö vaäy, chieâm ngöôõng Chuùa Giaùng sinh hoâm nay, chæ laø ñeå nhìn thaáy neáp soáng vaø ñöôøng loái cuûa Ngöôøi maø ñi theo. Hôn nöõa tham döï thaùnh leã naøy laø ñeå röôùc Ngöôøi vaøo giaùng sinh ôû nôi taâm hoàn vaø ñôøi soáng chuùng ta, nhôø ñoù chuùng ta seõ bieát soáng nhö Ngöôøi. Vaø nhö theá ñeå sau cuoäc ñôøi traàn gian, beà ngoaøi coù veû khoù ngheøo vaø khoå ñau nhöng coù ôn Ngöôøi laøm söùc maïnh, chuùng ta seõ ñi tôùi ngaøy hieån linh, vinh quang lôùn lao cuûa Ngöôøi vaø cuûa chuùng ta. Bôûi vì hoâm nay Ngöôøi ñaõ giaùng sinh laø ñeå keát hôïp vôùi nhöõng ai ñoùn nhaän Ngöôøi vaø ñöa hoï tôùi vinh quang cao caû cuûa Ngöôøi ñaõ coù töø muoân thuôû vôùi Thieân Chuùa Cha vaø Chuùa Thaùnh Thaàn. Leã Giaùng sinh hoâm nay vì theá chæ laø khôûi ñaàu... Chuùng ta hy voïng seõ ñöôïc cuøng nhau ñaït tôùi leã röïc rôõ huy hoaøng voâ taän sau naøy.
(Trích daãn töø taäp saùch Giaûi Nghóa Lôøi Chuùa
cuûa Ñöùc coá Giaùm Muïc Bartoâloâmeâoâ Nguyeãn Sôn Laâm)