Giaûi Nghóa Lôøi Chuùa Naêm A
Nhöõng Baøi Suy Nieäm Lôøi Chuùa Chuùa Nhaät
cuûa Ñöùc coá Giaùm Muïc Bartoâloâmeâoâ Nguyeãn Sôn Laâm
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
Chuùa Nhaät 2 Muøa Voïng Naêm A
Doïn ñöôøng cho
moät Ñaáng Thieân Chuùa thaùnh thieän ngöï ñeán
(Ys 11,1-10; Rm 15,4-9; Mt 3,1-12)
Phuùc AÂm: Mt 3, 1-12
"Haõy aên naên thoáng hoái, vì nöôùc trôøi gaàn ñeán".
Ngaøy aáy, Gioan Taåy Giaû ñeán giaûng trong hoang ñòa xöù Giuñeâa raèng: "Haõy aên naên thoáng hoái, vì nöôùc trôøi gaàn ñeán". Chính oâng laø ngöôøi maø Tieân tri Isaia ñaõ tieân baùo: "Coù tieáng keâu trong hoang ñòa raèng: Haõy doïn ñöôøng Chuùa, haõy söûa ñöôøng Chuùa cho ngay thaúng".
Bôûi vì chính Gioan maëc aùo loâng laïc ñaø, thaét löng baèng daây da thuù, aên chaâu chaáu vaø uoáng maät ong röøng. Baáy giôø daân thaønh Gieârusalem, khaép xöù Giuñeâa vaø caùc mieàn laân caän soâng Gioñan tuoân ñeán vôùi oâng, thuù toäi vaø chòu pheùp röûa do tay oâng trong soâng Gioñan.
Thaáy coù moät soá ñoâng ngöôøi bieät phaùi vaø vaên nhaân cuõng ñeán xin chòu pheùp röûa, thì Gioan baûo raèng: "Hôõi noøi raén ñoäc, ai baûo caùc ngöôi troán laùnh côn thònh noä hoøng ñoå xuoáng treân ñaàu caùc ngöôi. Haõy laøm vieäc laønh cho xöùng vôùi söï thoáng hoái. Chôù töï phuï nghó raèng: toå tieân chuùng ta laø Abraham. Vì ta baûo cho caùc ngöôi hay: Thieân Chuùa quyeàn naêng coù theå khieán nhöõng hoøn ñaù trôû neân con caùi Abraham. Ñaây caùi rìu ñaõ ñeå saün döôùi goác caây. Caây naøo khoâng sinh traùi toát, seõ phaûi chaët ñi vaø boû vaøo löûa. Phaàn toâi, toâi laáy nöôùc maø röûa caùc ngöôi, ñeå caùc ngöôi ñöôïc loøng saùm hoái; coøn Ñaáng seõ ñeán sau toâi coù quyeàn naêng hôn toâi vaø toâi khoâng ñaùng xaùch giaøy Ngöôøi. Chính Ñaáng aáy seõ röûa caùc ngöôi trong Chuùa Thaùnh Thaàn vaø löûa. Ngaøi caàm nia trong tay maø saûy luùa cuûa Ngaøi, roài thu luùa vaøo kho, coøn rôm thì ñoát ñi trong löûa khoâng heà taét".
Suy Nieäm:
(Chuùa Nhaät II Muøa Voïng Naêm A)
(Ys 11,1-10; Rm 15,4-9; Mt 3,1-12)
Caùc baøi Kinh thaùnh hoâm nay cho chuùng ta hieåu roõ hôn veà Ñaáng seõ ñeán vaø khuyeân chuùng ta coù thaùi ñoä thích hôïp vôùi Ngöôøi.
A. Ñaáng Seõ Ñeán
Baøi saùch Isaia tieáp noái tö töôûng Chuùa nhaät laàn tröôùc: khi Ñaáng Thieân Sai ñeán, Ngaøi seõ phaân xöû moïi nöôùc vaø thieát laäp thôøi ñaïi thaùi bình. Hai tö töôûng naøy ñaõ ñöôïc khai trieån theâm. Khi xeùt xöû, Ñaáng Thieân Sai toû ra nhaân aùi moät caùch ñaëc bieät vôùi nhöõng ngöôøi ngheøo khoù. Coøn ñoái vôùi haïng baát nhaân voâ ñaïo, thì hôi thôû cuûa Ngaøi seõ laøm hoï tieâu tan. Ñang khi aáy, nhöõng neùt taû veà thôøi ñaïi thaùi bình thaät laø thi vò. Ngöôøi ta queân sao ñöôïc hình aûnh: choù soùi soáng chung vôùi chieân non, sö töû gaëm coû nhö boø vaø treû em giôõn vôùi raén löûa maø chaúng heà chi?
Tuy nhieân chuû yeáu cuûa baøi saùch Isaia hoâm nay khoâng nhaèm quaûng dieãn nhöõng tö töôûng cuûa Chuùa nhaät tröôùc. Nhaø Tieân tri coøn muoán ñi xa hôn vaø noùi moät caùch cuï theå hôn. Ngay nhöõng haøng chöõ ñaàu tieân ñaõ ñeà caäp tôùi “choài seõ xuaát töø goác Yeâsseâ”; vaø caâu keát coøn nhaéc laïi danh hieäu aáy. Töùc laø vôùi baøi saùch Isaia hoâm nay, Phuïng vuï muoán cho chuùng ta hieåu hôn veà Ñaáng seõ ñeán sau naøy. Ngaøi thuoäc toäc Yeâsseâ, thaân phuï cuûa Ñavít. Ngaøi seõ laø “Con Vua Ñavít”. Ngaøi seõ ñeán ñaày Thaùnh Linh, ñeán noãi khoâng nôi naøo trong Kinh Thaùnh noùi ñeán baûy ôn Chuùa Thaùnh Thaàn nhö trong ñoaïn Isaia naøy. Ngaøi seõ xeùt xöû moïi ngöôøi, vaø roäng raõi caùch ñaëc bieät vôùi ngöôøi ngheøo khoù. Ngaøi seõ laäp thôøi ñaïi thaùi bình vaø muoân daân seõ ñeán thænh yù Ngaøi.
Nhöng ngöôøi naøo trong toäc Ñavít seõ laø Ñaáng Thieân Sai? Gioan Taåy Giaû trong baøi Tin Möøng hoâm nay ñaõ traû lôøi cho daân Israel. Hoï tuoán ñeán vôùi oâng. Hoï xin oâng laøm pheùp röûa cho hoï. Hoï chaáp nhaän caû nhöõng lôøi khieån traùch naëng neà. Nhöng Gioan vaãn chöa baèng loøng. OÂng baûo moïi ngöôøi phaûi thoáng hoái theâm, ñeå chòu ñöôïc pheùp Röûa bôûi Thaùnh Thaàn vaø baèng löûa. Chòu röûa baèng nöôùc chöa phaûi laø khoù. Chòu röûa baèng löûa seõ ñau ñôùn hôn vì löûa môùi laøm cho nhöõng dô baån ôû trong chaûy ra, ñang khi nöôùc chæ röûa ñöôïc nhöõng buïi baëm baùm ôû ngoaøi. Theá maø Ñaáng seõ ñeán laø Ñaáng ñaày Thaùnh Thaàn. Ngaøi coøn khoûe hôn Gioan, töùc laø ñaày Thaàn löïc hôn, ñaày thaùnh thieän hôn, ñaày ñoøi hoûi hôn. Ngaøi seõ quan saùt moïi ngöôøi vaø thaáu ñaït taâm can nhö ngöôøi saøng thoùc hay reâ luùa. Khoâng ai loït ñöôïc söï phaùn xeùt cuûa Ngaøi.
Nhö vaäy caû baøi tieân tri Isaia, caû baøi Tin Möøng Mattheâoâ ñeàu muoán cho chuùng ta hieåu hôn veà Ñaáng seõ ñeán. Ngaøi seõ laø Ñaáng xeùt xöû moïi ngöôøi. Ñoù laø vieãn töôïng veà ngaøy theá maït hôn laø veà ngaøy Giaùng sinh. Chuû yeáu cuûa Muøa Voïng vaãn laø höôùng loøng ta veà Ngaøy Con Ngöôøi seõ ñeán trong nhöõng ngaøy sau heát. Tuy nhieân Muøa Voïng cuõng höôùng ta nhìn vaøo Ngaøy Chuùa Giaùng sinh nhö töông lai gaàn, ñeå chuaån bò töông lai cuoái cuøng. Vaø chuùng ta cuõng phaûi nhìn thaáy vieäc Chuùa sinh ra nhö ñeå phaùn xeùt moïi ngöôøi.
B. Ñaáng Phaùn Xeùt
Nhieàu ngöôøi thöôøng nghó chæ coù phaùn xeùt khi linh hoàn lìa xaùc veà tröôùc Toøa Chuùa vaø ñaëc bieät luùc soáng laïi sau heát, moïi ngöôøi seõ phaûi trình dieän tröôùc maët Ñaáng Chí Coâng. Nhöng khoâng phaûi. Caû Isaia, caû Gioan khoâng nghó nhö vaäy ñaâu. Theo caùc ngaøi, khi Ñaáng Cöùu Theá ñeán, duø laø ñeán trong theá gian ñeå laøm coâng vieäc cöùu chuoäc, Ngaøi ñaõ laø Ñaáng Thaåm Phaùn Chí Coâng roài. Cuï giaø Simeâon chia seû quan nieäm ñoù. Nhìn thaáy Haøi Nhi ôû trong Ñeàn thôø, oâng ñaõ caát tieáng loan baùo: Treû naøy seõ laøm côù cho nhieàu ngöôøi boå nhaøo vaø choãi daäy, nghóa laø hö ñi hay ñöôïc cöùu roãi. Vaø thaät söï heã Ñöùc Kitoâ ñeán nôi naøo laø ôû choã ñoù coù ngöôøi tin theo vaø coù ngöôøi choáng ñoái. Giaùo lyù Ngöôøi truyeàn ra töùc khaéc laøm cho nhieàu keû thaáy choùi tai vaø nhieàu ngöôøi khaùc ñoùn nhaän nhö tin möøng cöùu roãi. ÔÛ nôi thaân maät vôùi caùc Toâng ñoà, Ngaøi ñaõ khieán Yuña trôû thaønh teân phaûn phuùc vaø caùc ngöôøi daân chaøi kia trôû neân keû ñi chaøi löôùi ngöôøi. ÔÛ nôi coâng coäng treân ñænh ñoài Nuùi Soï, Ngaøi cuõng laøm cho moät teân troäm phaûi loäng ngoân, ñang khi ngöôøi troäm khaùc ñöôïc vaøo nôi an nghæ. Ñaáng Thieân Sai laø Ñaáng Xeùt Xöû. Baûn chaát Ngaøi laø vaäy, vì nhö Isaia vaø Gioan ñaõ noùi: Ngaøi laø Ñaáng ñaày Thaùnh Linh. Maø Thaùnh Linh laø tình yeâu. Ñaáng Thieân Sai mang tình yeâu Thieân Chuùa nhaäp theá giaùng traàn vì Chuùa Cha ñaõ yeâu loaøi ngöôøi ñeán noãi ñaõ ban Con Moät Ngaøi cho ta. Ñöùc Kitoâ laø Tình Yeâu cuûa Chuùa Cha göûi ñeán cho loaøi ngöôøi. Vaø tình yeâu khoâng chaáp nhaän döûng döng. Ngöôøi ta chæ coù theå ñaùp traû laïi baèng yeâu thöông hay baèng töø khöôùc, vì döûng döng ñaõ laø töø khöôùc roài.
Theá neân, ñang khi doïn mình möøng leã Chuùa Giaùng Sinh, chuùng ta phaûi saün saøng ñoùn nhaän Ñaáng ñeán ñeå phaùn xeùt, ñeå phaân bieät nhöõng ngöôøi yeâu meán Ngöôøi vaø nhöõng keû töø choái Ngöôøi. Vaø nhö vaäy cuõng laø saün saøng ñeå ñoùn nhaän Ñaáng seõ ñeán phaùn xeùt sau naøy. Chuùng ta phaûi bieát ôn Isaia vaø Gioan. Caû hai ñaõ cho chuùng ta hieåu ñieàu ñoù. Coù ñieàu hai oâng döôøng nhö maâu thuaãn vôùi nhau: Isaia noùi ñeán moät Ñaáng phaùn xeùt dòu daøng, coøn Gioan laïi trình baøy Ngaøi nhö ngöôøi saøng thoùc, ñeå boû traáu vaøo löûa. Dung hoøa hai oâng theá naøo? Chuùng ta phaûi nghe ai?
C. Thaùi Ñoä Ñaïo Ñöùc
Thaät ra, nhö lôøi thö Roâma noùi, moïi ñieàu ñaõ vieát xöa kia, thì ñaõ ñöôïc vieát ñeå daïy doã ta. Theá neân ta khoâng tìm caùch boû maát ñieàu naøo. Ñaáng phaùn xeùt cuûa Isaia sôû dó seõ phaân xöû coâng minh cho ngöôøi heøn yeáu vaø ñoaùn ñònh ngay chính cho keû ngheøo heøn, laø vì Ngaøi khoâng phaân xöû theo maõ maét thaáy hay ñoaùn phoûng chöøng tai nghe. Ngaøi thaét ñai löng baèng coâng chính vaø nòt hoâng baèng tín thaønh. Nghóa laø Ngaøi laø Ñaáng chính tröïc vaø thoâng suoát. Ñöùng tröôùc moät Ñaáng Thieân Chuùa thaùnh thieän nhö vaäy, vaø nhaát laø phaûi doïn ñöôøng cho Ngaøi tôùi giöõa moät daân toäc coøn nhieàu toäi loãi, Gioan khoâng theå laøm khaùc hôn laø keâu goïi ngöôøi ta aên naên thoáng hoái. OÂng laø ngöôøi tieân tri Isaia ñaõ aùm chæ. OÂng tieáp noái söù meänh cuûa Isaia. Nhaø tieân tri ñaõ baùo tröôùc raát xa veà Ñaáng xeùt xöû seõ ñeán. Gioan bieát Ñaáng ñoù ñaõ gaàn ñeán roài. Chính oâng ñaõ phaûi soáng cuoäc ñôøi tu haønh khaéc khoå vôùi thöùc aên, aùo maëc khaùc thöôøng ñeå mong ñöôïc cöùu ñoä. Lôøi oâng giaûng phaùt xuaát töø ñôøi soáng chaân thaät, khieán ngöôøi nghe chaáp nhaän nhö leõ ñöông nhieân phaûi vaäy. Chuùng ta khoâng theå noùi oâng ñoøi hoûi hôn Isaia hay moät tieân tri naøo khaùc. Caû oâng laãn Isaia chæ noùi leân moät söï thaät: Ñaáng ñang ñeán seõ xeùt xöû raát coâng mình. Theá neân ai naáy haõy thoáng hoái toäi loãi.
Thaùnh Phaoloâ khoâng nhöõng ñöôïc kinh nghieäm cuûa Isaia vaø cuûa Gioan, ngaøi coøn ñaõ ñöôïc bieát veà cuoäc ñôøi cuûa Ñöùc Yeâsu. Ngaøi thaáy caùc vieäc laønh Cöïu Öôùc daïy laøm chöa ñuû ñeå giuùp ta ñöôïc ôn thaùnh hoùa. Caùc cuûa leã ñeàn toäi ngaøy xöa khoâng ñuû söùc xoùa boû toäi loãi. Duy chæ coù loøng thöông xoùt cuûa Chuùa. Vieäc ta thoáng hoái toäi loãi vaãn caàn, nhöng tha thöù vaãn laø haønh vi hoaøn toaøn quaûng ñaïi cuûa Chuùa. Maø roõ raøng Chuùa muoán quaûng ñaïi. Chuùa muoán cöùu caû giôùi caét bì laãn löông daân. Ngaøi muoán thi haønh loøng thöông xoùt cho moïi ngöôøi mieãn laø ngöôøi ta muoán nhaän loøng thöông xoùt. Chæ ai muoán tha thöù môùi ñoùn nhaän ôn tha thöù. Coù tìm ñöôïc maûnh ñaát thích hôïp, ôn Chuùa môùi keát quaû nhö haït gioáng rôi vaøo ñaát toát. Theá neân trong ngaøy Phuïng vuï giôùi thieäu cho ta bieát, Ñaáng seõ ñeán laø Ñaáng ñeán ñeå xeùt xöû, thì khoâng nhöõng Giaùo hoäi muoán cho ta thi haønh vieäc thoáng hoái toäi loãi; nhöng ñeå chaéc chaén nhaän ñöôïc ôn cöùu ñoä thöù tha, duøng lôøi thaùnh Phaoloâ, Giaùo hoäi khuyeân ta haõy coù thaùi ñoä chaáp nhaän nhau, tha thöù cho nhau vaø soáng thuaän hoøa vôùi nhau. Böùc hoïa veà thôøi ñaïi thaùi bình trong baøi saùch Isaia thuùc giuïc chuùng ta xaây döïng moät neáp soáng xaõ hoäi thuaän hoøa ñeå chöùng toû Nöôùc Chuùa ñaõ ñeán giöõa chuùng ta vaø chuùng ta saün saøng cho Ngaøy Ngaøi trôû laïi.
Chuùng ta seõ soáng thuaän hoøa trong moïi ngaøy chôø ñoùn Chuùa ñeán. Chuùng ta caàn tinh thaàn hoøa thuaän ngay trong luùc naøy ñeå ñi vaøo Thaùnh Leã, vì neáu khi mang leã vaät tôùi baøn thôø maø nhôù ñang coøn xích mích vôùi ai, haõy ñaët cuûa leã ñoù, veà laøm hoøa ñaõ roài seõ trôû laïi daâng cuûa leã sau. Xin Chuùa cho taâm hoàn chuùng con ñöôïc thaät söï bình an ñeå daâng leã vaät naøy. Nghóa laø xin Chuùa tha thöù nhöõng noãi baát hoøa giöõa chuùng con, ñeå hoâm nay daâng leã vaät bình an naøy veà, chuùng con seõ noã löïc xaây döïng xaõ hoäi thuaän hoøa ñeå chôø ñoùn Chuùa.
(Trích daãn töø taäp saùch Giaûi Nghóa Lôøi Chuùa
cuûa Ñöùc coá Giaùm Muïc Bartoâloâmeâoâ Nguyeãn Sôn Laâm)