Giaûi Nghóa Lôøi Chuùa Naêm A
Nhöõng Baøi Suy Nieäm Lôøi Chuùa Chuùa Nhaät
cuûa Ñöùc coá Giaùm Muïc Bartoâloâmeâoâ Nguyeãn Sôn Laâm
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
Chuùa Nhaät 33 Thöôøng Nieân Naêm A
Haõy Canh Thöùc Vaø Tænh Taùo
(Cn 31,10-13.19-20.30-31; 1Th 5,1-6; Mt 25,14-30)
Phuùc AÂm: Mt 25, 14-30
"Vì ngöôi ñaõ trung tín trong vieäc nhoû, ngöôi haõy vaøo höôûng söï vui möøng cuûa chuû ngöôi".
Khi aáy, Chuùa Gieâsu phaùn cuøng caùc moân ñeä duï ngoân naøy raèng: "Coù moät ngöôøi kia saép ñi xa, lieàn goïi caùc ñaày tôù ñeán maø giao phoù taøi saûn cuûa oâng. OÂng trao cho ngöôøi naøy naêm neùn baïc, ngöôøi kia hai neùn, ngöôøi khaùc nöõa moät neùn, tuyø theo khaû naêng cuûa moãi ngöôøi, ñoaïn oâng ra ñi.
"Ngöôøi laõnh naêm neùn baïc, ra ñi vaø duøng tieàn aáy buoân baùn laøm lôïi ñöôïc naêm neùn khaùc. Ngöôøi laõnh hai neùn cuõng ñi laøm lôïi ñöôïc hai neùn khaùc. Coøn ngöôøi laõnh moät neùn, thì ñi ñaøo loã choân giaáu tieàn cuûa chuû mình.
"Sau moät thôøi gian laâu daøi, oâng chuû caùc ñaày tôù aáy trôû veà vaø ñoøi hoï tính soå. Vaäy ngöôøi laõnh naêm neùn baïc ñeán, mang theo naêm neùn khaùc maø noùi raèng: "Thöa oâng, oâng trao cho toâi naêm neùn baïc, ñaây toâi laøm lôïi ñöôïc naêm neùn khaùc". OÂng chuû baûo ngöôøi aáy raèng: "Hôõi ñaày tôù toát laønh vaø trung tín, vì ngöôi ñaõ trung tín trong vieäc nhoû, ta seõ ñaët ngöôi laøm nhöõng vieäc lôùn, ngöôi haõy vaøo höôûng söï vui möøng cuûa chuû ngöôi". Ngöôøi ñaõ laõnh hai neùn baïc cuõng ñeán vaø noùi: "Thöa oâng, oâng ñaõ trao cho toâi hai neùn baïc; ñaây toâi ñaõ laøm lôïi ñöôïc hai neùn khaùc". OÂng chuû baûo ngöôøi aáy raèng: "Hôõi ñaày tôù toát laønh vaø trung tín, vì ngöôi ñaõ trung tín trong vieäc nhoû, ta seõ ñaët ngöôi laøm nhöõng vieäc lôùn, ngöôi haõy vaøo höôûng söï vui möøng cuûa chuû ngöôi".
"Coøn ngöôøi laõnh moät neùn baïc ñeán vaø noùi: "Thöa oâng, toâi bieát oâng laø ngöôøi keo kieät, gaët nôi khoâng gieo vaø thu nôi oâng khoâng phaùt: neân toâi khieáp sôï (maø) ñi choân giaáu neùn baïc cuûa oâng döôùi ñaát. Ñaây cuûa oâng, xin traû laïi cho oâng". OÂng chuû traû lôøi ngöôøi aáy raèng: "Hôõi ñaày tôù hö thaân vaø bieáng nhaùc, ngöôøi ñaõ bieát ta gaët choã khoâng gieo, thu nôi khoâng phaùt: vaäy leõ ra ngöôøi phaûi giao baïc cuûa ta cho ngöôøi ñoåi tieàn, vaø khi ta trôû veà, ta seõ thu caû voán laãn lôøi. Bôûi theá, caùc ngöôi haõy laáy neùn baïc laïi maø trao cho ngöôøi coù möôøi neùn. Vì ngöôøi coù seõ cho theâm vaø seõ ñöôïc dö daät, coøn keû chaúng coù, thì vaät gì coi nhö cuûa noù, cuõng laáy ñi. Coøn teân ñaày tôù voâ duïng, caùc ngöôi haõy neùm noù ra ngoaøi vaøo nôi toái taêm, ôû ñoù seõ phaûi khoùc loùc nghieán raêng".
Suy Nieäm:
Chuùa Nhaät XXXIII Thöôøng Nieân A
Cn 31,10-13.19-20.30-31; 1Th 5,1-6; Mt 25,14-30
Chuùa nhaät naøy tieáp noái Chuùa nhaät tröôùc. Chuùng ta ñang soáng cuoái naêm Phuïng vuï. Hoäi Thaùnh höôùng chuùng ta veà ngaøy caùnh chung ñeå daïy chuùng ta bieát soáng cuoäc ñôøi hieän taïi.
Nhöõng baøi ñoïc cuûa Chuùa nhaät tröôùc noùi raèng Chuùa seõ trôû laïi baát thaàn, neân chuùng ta phaûi saün saøng, töùc laø phaûi luoân luoân giöõ chaùy loøng meán Chuùa vaø tìm kieám Ngöôøi. Ñoù laø thaùi ñoä cuûa ngöôøi “khoân”. Nhöõng baøi ñoïc hoâm nay khai trieån chieàu höôùng aáy vaø môû ra tröôùc maét chuùng ta ñôøi soáng cuï theå haøng ngaøy cuûa nhöõng con ngöôøi khoân coù loøng meán Chuùa. Hoï khoâng thuï ñoäng ngoài yeân chôø ngaøy Chuùa ñeán, nhöng caàn maãn vaø ñaûm ñang, laøm vieäc sinh lôøi laõi vaø giuùp ích cho ñôøi.
Chuùng ta haõy ñoïc baøi Thaùnh thö tröôùc ñeå hieåu roõ hôn veà ngaøy Chuùa trôû laïi; roài seõ ñoïc baøi Tin Möøng vaø baøi saùch Caùch ngoân ñeå thaáy roõ neáp soáng cuï theå cuûa chuùng ta hieän nay phaûi theá naøo?
A. Haõy Canh Thöùc Vaø Tænh Taùo
Thaùnh Phaoloâ hoâm nay thaáy khoâng caàn noùi theâm vôùi chuùng ta veà ngaøy giôø Chuùa trôû laïi nöõa. Chuùng ta ñaõ bieát Ngöôøi seõ ñeán baát thaàn nhö keû troäm trong ñeâm toái. Nhöng ngaøy ñoù seõ theá naøo?
Thaùnh Toâng ñoà möôïn nhieàu yù kieán trong Kinh Thaùnh vaø nhaát laø trong Cöïu Öôùc ñeå gôïi leân cho chuùng ta moät soá suy nghó.
Ñoái vôùi nhöõng ngöôøi voâ tö, nhöõng ngöôøi khôø nhö Tin Möøng Mattheâoâ laàn tröôùc ñaõ noùi, thì “Baây giôø laø luùc tieâu dieät thình lình aäp ñeán”. Hoï cöù cheø cheùn, say söa, buoân ñi baùn laïi, heát xaây laïi ñaäp (Lc 17,26-30) nhö thôøi Noe. Ñang luùc oâng naøy caëm cuïi ñoùng taøu ñeå traùnh luït thì chung quanh ngöôøi ta cöù soáng phaây phaây, bình chaân nhö vaïi. Nhöng chính luùc ñoù töôûng laø bình an chaéc chaén thì möa ñaõ ñoå xuoáng baát thaàn, dieät vong aäp ñeán treân hoï.
Quaû thaät, ñoái vôùi hoï, ngaøy cuûa Chuùa seõ laø dieät vong. Vì keå töø thôøi Amos (5,18-20) nhieàu ñoaïn Cöïu Öôùc ñaõ noùi nhö vaäy. Caùc tieân tri ñaõ thaúng thaén tuyeân boá cho daân cöùng ñaàu cöùng coå bieát: hoï aûo töôûng quaù chöøng khi vòn leõ laø daân ñöôïc tuyeån choïn roài cöù chaïy theo caùc duïc voïng cuûa mình vaø töôûng raèng seõ chaúng sao vì Chuùa seõ cöùu mình. Khoâng! Chuùa seõ khoâng ñeán cöùu, nhöng ñeå tröøng phaït. Vaø ngaøy cuûa Ngöôøi seõ trôû neân taêm toái, khoùc loùc, theâ thaûm cho daân laàm laïc aáy. Baáy giôø hoï seõ ñau ñôùn quaèn quaïi nhö ñaøn baø luùc laâm boàn, chaúng theå naøo troán thoaùt ñöôïc.
Hoâm nay thaùnh Phaoloâ cuõng möôïn laïi nhöõng hình aûnh aáy ñeå noùi vôùi nhöõng ngöôøi khôø, nhöõng keû voâ tö khoâng saün saøng cho ngaøy Chuùa trôû laïi raèng: ngaøy ñoù seõ aäp xuoáng treân hoï nhö nöôùc luït xuoáng treân thôøi Noe. Noù seõ ñem laïi dieät vong, ñau ñôùn cho keû khoâng tìm kieám Chuùa vaø yeâu meán Ngöôøi.
Coøn ñoái vôùi nhöõng ngöôøi khoân, nhöõng ngöôøi tìm kieám vaø meán yeâu Chuùa, thì khoâng coù gì phaûi sôï vì hoï khoâng ôû trong toái taêm, nhöng vaãn soáng nhö con caùi söï saùng. Ngaøy Chuùa ñeán, ñoái vôùi hoï seõ laø ngaøy ñaày vinh quang, ngaøy chan hoøa aùnh saùng.
Laøm sao cuõng laø moät ngaøy maø ñoái vôùi haïng khôø thì laø ñen toái, coøn ñoái vôùi ngöôøi khoân thì laø söï saùng? Thieân Chuùa vöøa toái vöøa saùng hay sao? Khoâng phaûi theá! Ngöôøi chæ laø söï saùng, söï saùng tuyeät ñoái. Nhöõng keû ñau maét seõ chæ thaáy toái taêm khi Ngöôøi ñeán. Coøn ngöôøi coù maét trong saùng seõ thaáy Ngöôøi ñem laïi vinh quang. Chính Chuùa Yeâsu trong Tin Möøng Mattheâoâ ñaõ coù ñoaïn noùi con maét laø ñeøn cuûa thaân theå. Neáu maét laønh thì thaân theå ñöôïc ôû trong aùnh saùng; nhöng neáu maét ñau thì toaøn thaân seõ ôû trong u toái.
Nhö vaäy, Ngaøy Chuùa ñeán seõ laø toái taêm cho keû döõ vaø laø aùnh saùng cho ngöôøi laønh. Chuùng ta phaûi soáng nhö ngöôøi laønh ñeå chôø ñôïi Chuùa, töùc laø phaûi soáng nhö con caùi söï saùng, con caùi cuûa ban ngaøy. Theá maø ban ngaøy khoâng phaûi laø thôøi gian ñeå nguû vaø ñeå say söa. Nhöõng vieäc naøy ngöôøi ta chæ laøm veà ñeâm. Thaønh ra baøi thö Phaoloâ hoâm nay keát luaät: haõy canh thöùc vaø tænh taùo.
Nhöng lôøi khuyeân naøy cuõng phaûi ñöôïc hieåu cho ñuùng. Dó nhieân trong chieàu höôùng coi Ngaøy Chuùa ñeán coù tính caùch baát thaàn nhö keû troäm ñoät xuaát luùc ñeâm khuya. Thaùnh Phaoloâ cuõng nhö nhieàu taùc giaû khaùc hay khuyeân ngöôøi ta phaûi “canh thöùc”. Nhöng canh thöùc ôû ñaây chæ coù nghóa laø caûnh giaùc vaø saün saøng, laø thao thöùc tìm kieám Chuùa vaø chôø ñôïi Ngöôøi. Vaø tænh taùo khoâng say söa, laø khoâng baét chöôùc ngöôøi thôøi Noe cöù maûi mieát ñi trong ñöôøng toäi loãi maø khoâng bieát tai öông saép aäp ñeán. Töïu trung, vôùi baøi Thaùnh Thö hoâm nay, Hoäi Thaùnh khuyeân nhuû chuùng ta trong cuoäc soáng taïi theá phaûi bieát nhôù ñeán Chuùa, tìm kieám Ngöôøi vaø thi haønh nhöõng leänh truyeàn cuûa Ngöôøi.
Ñoù laø ñieàu maø Ñöùc Yeâsu ñaõ noùi trong baøi Tin Möøng hoâm nay ñöôïc meänh danh laø duï ngoân caùc neùn baïc.
B. Haõy Laøm Vieäc Chaêm Chæ
Thaùnh Mattheâoâ keå duï ngoân naøy tieáp ngay sau duï ngoân 10 trinh nöõ ñoïc trong Chuùa nhaät tröôùc. Vaø ngöôøi môû ñaàu: veà Nöôùc Trôøi cuõng gioáng nhö ngöôøi kia ñi xa, ñaõ goïi toâi tôù laïi vaø giao tieàn cuûa cho hoï.
Nhö vaäy baøi duï ngoân hoâm nay muoán khai trieån tö töôûng cuûa baøi Tin Möøng laàn tröôùc. Hoâm nay Chuùa cuõng töï ví nhö ngöôøi ñi xa nhaø moät thôøi gian roài seõ trôû veà. Vaø cuõng nhö chaøng reå ñeán treã, ngöôøi ñi xa hoâm nay cuõng chaäm veà (caâu 19). Nhöng ñang khi baøi hoïc laàn tröôùc daïy phaûi saün saøng vì ngaøy Chuùa ñeán seõ baát thaàn, hoâm nay baøi duï ngoân baûo phaûi chaêm chæ laøm vieäc sinh nhieàu quaû phuùc ñöùc.
Quaû vaäy baøi duï ngoân ñaõ taäp trung vaøo vieäc tính soå, töùc laø vieäc phaùn xeùt trong thôøi caùnh chung. Ba teân ñaày tôù ñeán tröôùc maët chuû. Hai ngöôøi ñaàu tieân ñöa ñeán caû voán laãn laõi. OÂng chuû khen hoï löông haûo vaø trung tröïc vaø ñöa hoï vaøo soáng trong hoan laïc cuûa oâng. Coøn ngöôøi thöù ba ñeán, chæ mang theo tieàn voán vaø noùi raèng y bieát chuû laø ngöôøi haø khaéc, vaø tham lam, neân vì sôï, y ñaõ ñem choân tieàn voán vaø baây giôø xin noäp laïi cho chuû. Y töôûng nhö vaäy laø thoaùt thaân. Ai ngôø chính luaän lyù cuûa y laïi leân aùn y. Khoâng bieát laøm ra cuûa caûi, taïi sao y khoâng ñaët tieàn vaøo ngaân haøng ñeå ít ra tieàn cuõng sinh lôøi? Vì theá chuû goïi yù laø teân toâi tôù baát haûo vaø löôøi bieáng.
Thaùnh Mattheâoâ muoán chuù troïng ñeán töø ngöõ “löôøi bieáng” naøy. Noù ñoái vôùi töø ngöõ “trung tröïc” ôû treân khi ngöôøi chuû khen hai toâi tôù ñaõ bieát laøm vieäc. Vaø trong saùch Tin Möøng cuûa Mattheâoâ töø ngöõ “trung tröïc” luoân ñöôïc duøng ñeå noùi veà ngöôøi toâi tôù, trong khi chuû vaéng nhaø, vaãn laøm vieäc chaêm chæ, phaân phaùt cuûa aên thöùc uoáng haún hoi cho moïi ngöôøi trong nhaø; ñang khi teân quaûn gia gian aùc thaáy chuû veà treã, thì aên uoáng vôùi luõ say söa vaø ñaùnh ñaäp caùc baïn toâi tôù (24,48-49).
Vaäy, neáu ñöôïc gheùp nhöõng tö töôûng aáy laïi chuùng ta coù theå noùi raèng: thaùnh Mattheâoâ baûo chuùng ta trong thôøi gian chôø Chuùa trôû laïi, töùc laø trong cuoäc soáng traàn gian naøy, chuùng ta khoâng ñöôïc löôøi bieáng, ích kyû, chæ bieát aên uoáng say söa vaø haønh haï ngöôøi khaùc, nhöng phaûi baét chöôùc nhöõng ngöôøi toâi tôù löông haûo, “ngay” khi ñöôïc giao phoù coâng vieäc ñaõ “ñi” doanh lôïi (caâu 16) vaø vì theá ñöôïc khen laø trung tröïc, töùc laø nhieät tình vôùi chöùc naêng cuûa mình. Trong ngaøy chung thaåm, nhöõng ngöôøi toâi tôù nhö vaäy seõ ñöôïc ñi vaøo söï hoan laïc ñôøi ñôøi cuûa Chuùa; coøn nhöõng keû löôøi bieáng seõ bò ñaøy xuoáng nôi toái taêm khoùc loùc.
Thaät ra khi Ñöùc Yeâsu noùi duï ngoân caùc neùn baïc, Ngöôøi coù yù nhaém vaøo haøng Bieät phaùi vaø Luaät só thôøi baáy giôø. Hoï coù moät thöù toân giaùo sôï haõi. Hoï töôûng cöù giöõ caùc luaät buoäc laø ñuû ñeå ñöôïc coâng chính vaø Chuùa seõ phaûi coâng minh traû coâng cho hoï. Nhöng neáu Chuùa laø Chuùa vaø hoï laø toâi tôù thì hoï luoân luoân phaûi tìm hieåu yù Ngöôøi chöù sao laïi boù buoäc Ngöôøi trong moät khuoân khoå. Toân giaùo nhö vaäy khoâng coøn laø nhöõng töông quan soáng ñoäng maø chæ laø phaùp luaät. Thaùnh Mattheâoâ aùp duïng roäng ra vaø baûo chuùng ta phaûi nhieät tình laøm theo YÙ Chuùa.
Vaø nhö vaäy, baøi Tin Möøng cuõng moät yù vôùi baøi Thaùnh Thö. Caû hai ñeàu daïy cuoäc soáng traàn gian khoâng phaûi ñeå höôûng thuï vaø soáng ích kyû, nhöng phaûi caàn maãn chaêm chæ laøm vieäc phuïc vuï anh em.
Ñoù cuõng laø baøi hoïc cuûa saùch Caùch ngoân.
C. Haõy Bieát Ñaûm Ñang
Ñoaïn vaên naøy ñaùng chuù yù. Khoâng theå noùi roõ noù ñaõ ñöôïc vieát vaøo thôøi naøo. Vì cuõng nhö ca dao tuïc ngöõ cuûa ta, noù laø kho taøng khoân ngoan cuûa caû moät daân toäc, ñaõ ñöôïc thu goùp töø ñôøi noï qua ñôøi kia. ÔÛ ñaây noùi veà ngöôøi ñaøn baø ñaûm ñang, ngöôøi phuï nöõ coù tö caùch. Chuùng ta phaûi ngaïc nhieân vì ôû nhöõng thôøi ñaïi xa xoâi tröôùc ngaøy Chuùa sinh ra, vaên chöông Cöïu Öôùc ñaõ taïc ra ñöôïc moät ngöôøi phuï nöõ lyù töôûng. Ai thaáy naøng bò boùc loät vaø ñaøn aùp? Ngöôïc laïi, naøng vöôn leân nhö moät anh huøng kieät taùc.
Dó nhieân caùc neùt taû coøn mang naëng neáp soáng cuûa moät xaõ hoäi thôøi xöa. Nhöng cuõng ñaõ coù nhieàu neùt thaät vaên minh. Ngöôøi phuï nöõ lyù töôûng, tröôùc heát ñöôïc söï tin töôûng cuûa choàng con vaø vì theá, laø haïnh phuùc cho caû gia ñình. Nhöõng neùt khieán naøng ñöôïc tin töôûng thì thaät nhieàu. Nhöng noåi baät nhaát laø tö caùch ñaûm ñang, ñaûm ñang vieäc noäi trôï cuõng nhö vieäc giaùo duïc vaø giao teá vôùi beân ngoaøi. Vì ñaûm ñang, naøng thaét chaët daây löng vaø phaùt huy söùc maïnh cuûa caùnh tay. Naøng daäy sôùm thöùc khuya, chaêm lo saûn xuaát vaø tìm kieám thöïc phaåm cho gia ñình. Chính tay naøng laøm laáy nhieàu vieäc, vaø naøng bieát phaân vieäc cho caùc toâi tôù. Naøng ñeà phoøng muøa ñoâng vaø döï tröõ löông thöïc. Naøng khoâng cheånh maûng daïy con ñeøn saùch vaø lo cho caû ñòa vò vaø uy tín cuûa choàng nôi xaõ hoäi. Ñaëc bieät naøng coù töø taâm vaø nhaân ñaïo, chìa tay cho ngöôøi ngheøo khoù vaø môû caùnh tay cho keû khoán cuøng. Khi caàn, naøng môû mieäng vôùi gioïng khoân ngoan vaø treân löôõi naøng, moät giaùo huaán veà ñaïo ñöùc. Coâng, dung, ngoân, haïnh khoâng thieáu gì ôû nôi naøng neân choàng con ñöôïc haõnh dieän.
Chuùng ta coù theå baûo nhöõng neùt taû nhö theá coù theå gaëp nôi baát cöù neàn vaên chöông naøo. Nhöng nôi vaên chöông Cöïu Öôùc, töùc laø vaên chöông toân giaùo coù ñieåm ñaëc bieät naøy, laø moïi ñöùc tính treân ñöôïc xaây baèng loøng kính sôï Chuùa. Theá neân, ñoaïn vaên Caùch ngoân ñaõ keát luaän: duyeân daùng laø giaû traù, saéc ñeïp laø hö voâ; ngöôøi ñaøn baø kính sôï Chuùa laø ngöôøi phaûi ca ngôïi.
Toâi khoâng hieåu chò em phuï nöõ nghó theá naøo? Nhöng Phuïng vuï khoâng muoán ñoïc baøi Caùch ngoân hoâm nay chæ coù phuï nöõ, maø cho taát caû chuùng ta vaø tröôùc heát laø cho Hoäi Thaùnh.
Ñaõ nhieàu laàn chuùng ta thaáy Hoäi Thaùnh ñöôïc moâ taû nhö moät phuï nöõ hay trinh nöõ, hoaëc ñöôïc khuyeán khích ñeå baét chöôùc vaø trôû neân ngöôøi phuï nöõ lyù töôûng. Vì theá, qua baøi saùch Caùch ngoân, Phuïng vuï muoán noùi vôùi taát caû Hoäi Thaùnh: haõy coá gaéng trôû thaønh ngöôøi ñaøn baø coù tö caùch vaø toû ra ñaûm ñang, töùc laø nhieät tình thi haønh toát söù meänh cuûa mình.
Vaø nhö vaäy baøi saùch muoán noùi tröôùc heát vôùi nhöõng ai coù traùch nhieäm laõnh ñaïo Giaùo hoäi vaø giaùo xöù. Hoï phaûi toû ra ñaûm ñang ñeå coäng ñoaøn Daân Chuùa ñöôïc hoaøn haûo. Do ñoù chuùng ta phaûi caàu nguyeän cho hoï vaø khuyeán khích hoï, ñeå hoï toû ra laø ngöôøi coù tö caùch. Vaán ñeà taøi naêng khoâng phaûi laø coát yeáu, vì vôùi baát cöù voán lieáng taøi naêng naøo maø bieát chaêm chæ caàn maãn laøm vieäc vaø phaùt huy ñeå phuïc vuï ngöôøi khaùc, thì ai ai cuõng seõ caûm meán vaø ca ngôïi tinh thaàn cuûa nhöõng con ngöôøi nhö vaäy.
Nhöng Phuïng vuï bao giôø cuõng muoán noùi vôùi heát moïi ngöôøi. Vaø chuû ñeà cuûa caû ba baøi ñoïc hoâm nay laø muoán thuùc giuïc chuùng ta, trong thôøi gian ngoùng chôø ngaøy Chuùa trôû laïi, phaûi chaêm chæ nhieät tình laøm vieäc. Keû löôøi bieáng seõ bò coi laø toâi tôù baát haûo; coøn ngöôøi toâi tôù chaêm chæ thì ñaõ ñöôïc baøi Tin Möøng goïi laø löông haûo.
Dó nhieân caùc taùc giaû thaùnh muoán noùi ñaëc bieät veà söï chaêm chæ laøm vieäc ñaïo ñöùc. Thaùnh Phaoloâ baûo chuùng ta phaûi soáng nhö con caùi cuûa ban ngaøy, töùc laø cuûa thôøi gian laøm vieäc, neân khoâng ñöôïc say söa vaø nguû thieáp ñi. Maø coâng vieäc cuûa con caùi söï saùng laø thi haønh caùc leänh truyeàn cuûa Chuùa, taäp trung trong quan nieäm soáng baùc aùi töùc laø meán Chuùa vaø phuïc vuï anh em. Nhöõng coâng vieäc naøy, ngöôøi ta seõ chaêm chæ laøm, duø coù gaëp khoù khaên trôû ngaïi, neáu ngöôøi ta coù thaùi ñoä saün saøng ñoái vôùi ngaøy Chuùa trôû laïi, töùc laø coù loøng tìm kieám Chuùa. Chính baøi Caùch ngoân cuõng ñaõ keát thuùc baèng caâu: moïi neát toát cuûa ngöôøi phuï nöõ lyù töôûng xaây treân loøng kính sôï Chuùa.
Vaäy giôø ñaây chuùng ta ñöôïc tieáp xuùc vôùi Ngöôøi trong thaùnh leã. Ngöôøi ñeán thaät söï cuõng ñeå phaùn xeùt vaø phaân bieät caùc toâi tôù löông haûo vaø baát haûo, chaêm chæ vaø löôøi bieáng. Nhöng nhaát laø Ngöôøi ñeán ñeå ban söùc maïnh giuùp taát caû con caùi Ngöôøi theâm nhieät tình ñeå soáng nhö con caùi cuûa söï saùng vaø cuûa ban ngaøy. Ngöôøi muoán nhôø Thaùnh Theå vaø Thaùnh Thaàn cuûa Ngöôøi bieán chuùng ta neân nhöõng con ngöôøi ñaûm ñang moïi vieäc trong ñôøi soáng. Ñaùp laïi chôø mong cuûa Ngöôøi laø ñi vaøo hoan laïc cuûa Ngöôøi vaø töông lai cuûa toaøn theå lòch söû nhö lôøi kinh Tin Kính maø giôø ñaây chuùng ta seõ ñoïc.
(Trích daãn töø taäp saùch Giaûi Nghóa Lôøi Chuùa
cuûa Ñöùc coá Giaùm Muïc Bartoâloâmeâoâ Nguyeãn Sôn Laâm)