Phoûng vaán Ñöùc Toång Giaùm Muïc Theodore Mc Carrick, thuoäc phaùi ñoaøn caùc Giaùm Muïc Hoa Kyø vieáng thaêm Vieät Nam thaùng 8/1999 vöøa qua.
Ñöùc Cha Theodore Mc Carrick, Toång Giaùm Muïc giaùo phaän Newark, chuû tòch UÛy Ban phuï traùch chính trò quoác teá cuûa Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Hoa Kyø, thuoäc phaùi ñoaøn cuûa Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Hoa Kyø, vieáng thaêm Vieät Nam thaùng 8/1999 vöøa qua, ñaõ daønh cho nhaät baùo Coâng Giaùo YÙ Töông Lai (Avvenire), soá ra ngaøy 19.10.99 baøi phoûng vaán veà chuyeán vieáng thaêm naày. Nhaät baùo "Töông Lai" ñaêng baøi phoûng vaán vôùi töïa ñeà lôùn nhö sau: "Vieät Nam, moät thôøi kyø bôùt caêng thaúng".
Môû ñaàu baøi phoûng vaán, nhaät baùo "Töông Lai" ñaõ ñaêng laïi nhöõng lôøi, maø baùo naøy goïi laø "noùi leân vôùi nhieàu haêng say" cuûa Ñöùc Toång Giaùm Muïc Mc Carrick, nhö sau: "Taïi Vieät Nam ñang coù moät thôøi kyø phaùt trieån ñöùc tin, thöïc laø moät Muøa Xuaân môùi. Neáu ÑTC coù theå ñích thaân thaáy hieän töôïng naøy, thì thaät laø tuyeät vôøi. Toâi ñaõ tìm moïi caùch ñeå neâu leân ñeà taøi veà moät chuyeán vieáng thaêm cuûa ÑTC taïi Vieät Nam vôùi taát caû caùc vò laõnh ñaïo chính trò ñòa phöông maø toâi ñaõ gaëp".
Ñöùc Cha Mc Carrick keå tieáp nhö sau: Toâi ñaõ vieáng thaêm Vieät Nam caùch ñaây 10 naêm cuøng vôùi Ñöùc Hoàng Y Mahoney, Toång Giaùm Muïc giaùo phaän Los Angeles. Sau chuyeán vieáng thaêm laàn ñoù, chuùng toâi ñaõ quyeát ñònh trôû laïi sôùm heát söùc, nhöng ñaõ qua nhieàu thôøi gian, bôûi vì nhöõng ñieàu kieän khoâng thuaän tieän. Sau cuøng, luùc chuùng toâi ñaõ coù theå toå chöùc ñöôïc chuyeán ra ñi laàn naøy, thì vò chuû tòch cuûa Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc cuõng quyeát ñònh cuøng ñi vôùi chuùng toâi, ñeå ñem ñeán moät daáu hieäu veà hoøa giaûi treân caáp baäc cao nhaát.
Sau ñaây laø baøi phoûng vaán:
Hoûi - Thöa Ñöùc Cha, Muïc tieâu cuûa söù meänh cuûa caùc Ñöùc Cha laø gì?
Ñaùp - Muïc tieâu ñöôïc taäp trung trong ba ñieåm sau ñaây: (1) Bieåu loä tình lieân ñôùi cuûa chuùng toâi vôùi Giaùo Hoäi Coâng Giaùo Vieät Nam, ñeå noùi leân raèng chuùng toâi hieäp nhaát trong tình yeâu Chuùa Kitoâ, duø moät ñaïi döông vaø moät lòch söû khoù khaên, nay coi nhö ñaõ qua, phaân chia chuùng toâi. (2) Ñieåm Thöù hai: thöïc hieän moät chuyeán vieáng thaêm hoøa giaûi, caû vôùi nhaø caàm quyeàn ñòa phöông nöõa, vì nhaän thaáy raøng söï ñau khoå vaø nhöõng thieät haïi chieán tranh ñaõ gaây neân cho caû hai beân. (3) Sau cuøng ñieåm thöù ba: caûm ôn caùc ngöôøi Vieät Nam, vì ñöùc tin cuûa hoï vaø caûm ôn taát caû caùc ngöôøi thieän chí, maø hoï ñaõ göûi sang Hoa Kyø. Ngaøy nay khoâng coù moät giaùo phaän naøo taïi Hoa Kyø laïi khoâng coù moät nhoùm tín höõu soát saéng ñeán töø nöôùc naøy.
Hoûi - Ñöùc Cha coù caûm töôûng gì veà chuyeán vieáng thaêm naøy?
Ñaùp - Moät caûm töôûng raát tích cöïc. Saùnh vôùi 10 naêm tröôùc, söï töï do cuûa Giaùo Hoäi chaéc chaén ñaõ gia taêng. Môùi ñaây coù ba giaùm muïc ñöôïc boå nhieäm. Roài trong daân chuùng, coù moät söï phaùt trieån ñöùc tin, ñoái vôùi toâi thaät kyø dieäu. Vaø ñeå daãn chöùng, xin tröng laïi moät thí duï: Töø luùc nhaø caàm quyeàn cho pheùp haønh höông taïi Ñeàn Thaùnh Ñöùc Baø La Vang, töøng ngaøn ngöôøi luoân luoân tuoán ñeán nôi thaùnh naøy ñeå caàu nguyeän. Nhöng treân phöông dieän chính trò, toâi ñaõ coù caûm giaùc ngöôïc laïi.
Hoûi - Ñöùc Cha coù theå cho bieát lyù do taïi sao hay khoâng?
Ñaùp - Taát caû nhaø caàm quyeàn maø chuùng toâi ñaõ gaëp taïi Haø Noäi, taïi Thaønh Phoá Saøi Goøn, cöïc kyø lòch söï, töû teá, kính troïng, nhöng coøn coù nhöõng trôû ngaïi. Moät vò giaùm muïc noùi vôùi chuùng toâi raèng: coù khoaûng 200 thanh nieân muoán vaøo chuûng vieän cuûa giaùo phaän ngaøi, nhöng Nhaø Nöôùc chæ cho pheùp ghi teân 20 maø thoâi, vaø cöù moãi hai naêm môùi ñöôïc nhaän chuûng sinh moät laàn. Giaùo Hoäi thöïc söï khoâng ñöôïc pheùp duøng caùc phöông tieän truyeàn thoâng xaõ hoäi vaø vieäc di chuyeån, ñi laïi cuûa caùc linh muïc bò giôùi haïn. Moãi laàn chuùng toâi gaëp nhaø caàm quyeàn chính trò, toâi ñeàu neâu leân söï coù theå coù chuyeán vieáng thaêm cuûa Ñöùc Gioan Phaoloâ II vaø Ñöùc Cha Florenza neâu leân vaán ñeà môû theâm nhöõng chuûng vieän môùi, bôûi vì caàn theâm nhieàu linh muïc. Nhöng, xeùt chung laïi, chæ ñöôïc traû lôøi baèng moät nuï cöôøi vaø ñoåi sang ñeà taøi khaùc.
Hoûi - Trong töông lai, theo Ñöùc Cha, coù theå coù chuyeán vieáng thaêm cuûa ÑTC khoâng?
Ñaùp - Raát khoù tính toaùn tröôùc ñöôïc; nhöng vaán ñeà vaãn ñeå môû.
Hoûi - Duø ñaõ traûi qua nhöõng naêm cuûa cheá ñoä coäng saûn , taïi sao Giaùo Hoäi Coâng Giaùo taïi Vieät Nam vaãn giöõ ñöôïc ñöùc tin nhö vaäy?
Ñaùp - Taïi Vieät Nam khoâng coù vaán ñeà moät Giaùo Hoäi aùi quoác, nhö nhaø caàm quyeán Baéc Kinh muoán taïi Trung Quoác. Nhöng trong quaù khöù caùc tín höõu Coâng Giaùo ñaõ bò baùch haïi vaø coù giaùm muïc ñaõ bò tuø. Coù theå, ñöùc tin coøn soáng laø nhôø vaøo coâng vieäc cuûa caùc nhaø truyeàn giaùo Phaùp ñaõ laøm trong quaù khöù vaø cuõng nhôø söùc maïnh lôùn lao beân trong cuûa Haøng Giaùo Phaåm, Giaùo Só, Tu Só nam nöõ vaø Giaùo Daân ñòa phöông.
Hoûi - Sau chuyeán vieáng thaêm naøy, caùc Ñöùc Cha coù nhöõng chöông trình naøo?
Ñaùp - Chuùng toâi muoán traùnh laëp laïi chu kyø tröôùc. Chuùng toâi khoâng muoán chôø ñôïi trong voøng 10 naêm nöõa, môùi coù laïi moät cuoäc tieáp xuùc khaùc nöõa. Nay cuoäc ñoái thoaïi ñaõ môû ra, caû vôùi Giaùo Hoäi ñòa phöông, caû vôùi nhaø caàm quyeàn chính trò vaø chuùng toâi coù yù vun ñaép cho cuoäc ñoái thoaïi naøy vôùi moïi saùng kieán coù theå.