Suy Nieäm Chuùa Nhaät 2 Muøa Voïng Naêm C
Söûa ñöôøng Chuùa ñeán
Suy Nieäm Chuùa Nhaät 2 Muøa Voïng Naêm C
Söûa ñöôøng Chuùa ñeán
Muøa voïng luoân môøi goïi: haõy doïn ñöôøng cho Chuùa - haõy söûa loái cho thaúng ñeå Chuùa ngöï ñeán. Haønh vi doïn ñöôøng vaø söûa loái cho thaúng ñöôïc thaùnh Gioan tieàn hoâ môøi goïi laø haõy "Saùm Hoái". Saùm hoái bao goàm nhaän bieát toäi mình, hoái tieác vì ñaõ phaïm toäi, vaø troâng caäy vaøo ôn Chuùa giuùp mình chöøa boû noù. Thieáu moät trong ba yeáu toá ñoù thì vieäc saùm hoái xem ra chöa troïn veïn. Giuña bieát toäi, hoái tieác vì toäi ñaõ laøm nhöng oâng thieáu nieàm tin töôûng caäy troâng vaøo söï tha thöù cuûa Chuùa, neân oâng ñaõ treo coå töï vaãn. Thaùnh Pheâroâ cuõng bieát toäi, cuõng hoái tieác toäi, nhöng thaùnh nhaân coøn troâng caäy vaøo ôn Chuùa neân ñaõ trôû laïi vôùi tình thöông cuûa Ngaøi.
Chuùng ta thöû nhìn laïi loái ñöôøng cuûa chuùng ta laø thaúng ngay hay quanh co ñeå saùm hoái nhöõng loái ñöôøng laàm loãi cuûa mình. Chuùng ta coù khuùc quanh co, loài loõm naøo caàn uoán naén, söûa ñoåi. Loái moøn cuûa chuùng ta ñang ñi laø nhaân ñöùc hay toäi loãi thaønh thoùi quen khoâng theå söûa? Nhìn laïi con ñöôøng chuùng ta ñang ñi ñeå uoán naén söûa ñoåi cho phuø hôïp vôùi tin möøng cuûa Chuùa.
Tröôùc tieân chuùng ta cuøng nhìn vaøo theá giôùi hoâm nay, moät theá giôùi coù quaù nhieàu nhöõng loái moøn sai laàm nhöng ngöôøi ta coá tình khoâng nhìn nhaän vaø khoâng chòu söûa ñoåi nhö gian doái trong moïi laõnh vöïc: thoâng tin, giaùo duïc, thöông tröôøng. Tình traïng ñoù daãn ñeán söï phaù saûn khaép nôi vaø trong moïi laõnh vöïc töø vaät chaát ñeán tinh thaàn.
Thöïc vaäy, trong nhöõng naêm gaàn ñaây, ngöôøi ta thöôøng hay xoân xao veà nhöõng vuï phaù saûn, beå nôï, thua loã vaø maát khaû naêng chi traû cuûa raát nhieàu coâng ty xí nghieäp. Song song vôùi nhöõng phaù saûn veà taøi chính, chuùng ta cuõng chöùng kieán nhöõng phaù saûn veà ñaïo ñöùc vaø tinh thaàn. Khuûng boá, chieán tranh, baét coùc, gieát ngöôøi, caùc teä naïn xaõ hoäi ngaøy moät gia taêng: xì ke, ma tuyù, maïi daâm. Moãi ngaøy xem tivi chuùng ta laïi ñau buoàn khi thaáy bieát bao ngöôøi ñaõ cheát do chieán tranh, khuûng boá, cöôùp boùc, ñoùi ngheøo, beänh taät. ÔÛ Vieät Nam coøn coù moät vuï phaù saûn veà tình ngöôøi, ngay giöõa gia ñình vaãn khoâng coù tình yeâu chaân thaønh. Cuï theå: moãi ngaøy hôn 1 ngöôøi töï töû vì thieáu tình yeâu töø gia ñình. Vôï choàng thieáu chung thuyû vôi nhau. Con caùi thieáu tin töôûng nôi cha meï. Anh em löøa doái nhau.
Tröôùc söï phaù saûn veà ñaïo ñöùc, veà giaù trò laøm ngöôøi, Ñöùc Pioâ X ñaõ noùi moät caùch xoùt xa: "Con ngöôøi hoâm nay ñaõ ñaùnh maát yù thöùc veà toäi". Nghóa laø hoï khoâng coøn soáng theo leõ phaûi, hoï coá tình laøm ngô tröôùc tieáng caûnh tænh cuûa löông taâm, hoï quaù quen vôùi khuynh höôùng tuyeät ñoái veà töï do neân hoï khoâng coøn thaáy nhöõng ñieàu gì laø caám. Hoï muoán, hoï thích vaø hoï laøm maø khoâng caàn suy xeùt coù hôïp vôùi luaân thöôøng ñaïo lyù hay khoâng?
Coù leõ ñaây laø luùc phaûi tröïc dieän vôùi moät trong nhöõng chuû ñeà then choát nhaát cuûa maàu nhieäm cöùu ñoä: vaán ñeà söï döõ, töùc laø toäi. Taïi sao söï döõ vaãn hoaønh haønh, toãi loãi vaãn traøn lan? Ñaâu laø nguyeân nhaân ñöa ñeán söï xaáu hieän dieän trong theá giôùi hoâm nay?
Tröôùc tieân cuõng neân nhôù laïi: toäi laø toaøn boä nhöõng haønh vi aùc haïi, sai quaáy, maát traät töï cuûa con ngöôøi; ñoù laø haønh ñoäng aùc haïi laøm ñoå maùu hoaëc xuùc phaïm ñeán danh döï, laø troäm cöôùp, vu khoáng, phaãn noä, löôøi bieáng, laø kieâu caêng chaø ñaïp ngöôøi khaùc, laø ñam meâ nhuïc duïc, v.v... maø truyeàn thoáng goïi laø baûy moái toäi ñaàu. Nhö vaäy nguoàn goác söï döõ heä taïi ôû chính loøng ngöôøi. Chính loøng daï con ngöôøi laø nguyeân nhaân daãn ñeán nhöõng söï döõ ôû traàn gian.
Caên nguyeân cuûa toäi chính laø con ngöôøi ñaõ duøng sai söï töï do. Söï töï do ñích thöïc laø töï do höôùng veà söï thieän, laø ñieàu khieån haønh vi nhaân linh cuûa con ngöôøi theo leà luaät töï nhieân, theo nhöõng quy taéc cuûa luaân thöôøng ñaïo lyù, hay noùi caùch khaùc chính laø bieát söû duïng töï do ñeå ñieàu khieån haønh vi cuûa mình theo leõ phaûi. Nhieàu ngöôøi laàm töôûng raèng, töï do laø muoán laøm gì thì laøm, nhöng thöïc ra hoï ñaõ ñaùnh maát töï do khi buoâng mình theo nhöõng ñam meâ thaáp heøn, nhöõng thoùi hö taät xaáu. Hoï bò leä thuoäc vaøo ñam meâ nghóa laø hoï maát töï do ñích thöïc. Hoï trôû thaønh noâ leä cuûa nhöõng thoùi hö taät xaáu maø caùc nhaø luaân lyù goïi laø noâ leä toäi loäi. Adam töôûng ñaõ söû duïng töï do theo yù mình nhöng thöïc ra oâng ñaõ ñaùnh maát töï do khi khoâng cheá ngöï ñöôïc baûn tính kieâu caêng cuûa mình. Cain ñaõ ñaùnh maát töï do khi ñeå söï ghen töông laøm chuû daãn ñeán aùn maïng maø haäu quaû laø caû ñôøi troán chaïy, baát an vaø lo sôï. Con ngöôøi ngaøy hoâm nay töôûng raèng mình coù khaû naêng laøm ra vaät chaát vaø taän höôûng theo yù mình, nhöng thöïc ra hoï ñaõ ñeå mình leä thuoäc vaøo nhöõng tieän nghi vaät chaát, trôû thaønh noâ leä cho vaät chaát moät caùch muø quaùng ñeán ñoä, soá tieàn laøm ra chæ ñuû ñeå trang traûi cho nhöõng tieän nghi, nhöõng troø vui chôi giaûi trí. Roát cuoäc vaãn caûm thaáy thieáu thoán vì chaúng bao giôø con ngöôøi thoûa maõn nhöõng nhu caàu vaät chaát taàm thöôøng.
Lôøi Chuùa hoâm nay môøi goïi chuùng ta caàn xeùt laïi con ñöôøng chuùng ta ñang ñi coù phaûi laø con ñöôøng quanh co, thieáu chaân thaønh vôùi nhau, theá neân, vaãn coøn ñoù söï gian doái, thieáu côûi môû, vôùi nhau khoâng? Con ñöôøng chuùng ta vaãn coøn ñoù khuùc quanh co cuûa söï troán traùnh boån phaän, cuûa söï giaû hình, cuûa söï thieáu duyeät xeùt löông taâm neân haønh ñoäng hoà ñoà vaø laøn thöông toån ñeán tha nhaân. Con ñöôøng chuùng ta ñang ñi laø con ñöôøng goà gheà bôûi nhöõng lôøi noùi thieáu suy nghó, thieáu baùc aùi, thieáu xaây döïng, luoân chæ trích naëng lôøi vôùi nhau, daãn ñeán moät ñôøi soáng thieáu hoaø nhaõ vôùi moïi ngöôøi, thieáu khieâm toán neân luoân baún gaét, luoân khoù chòu veà ngöôøi khaùc moät caùch voâ côù, ñoâi khi noùng giaän moät caùch hoà ñoà maø khoâng coù nguyeân do. Con ñöôøng chuùng ta vaãn coøn nhöõng thung luõng cuûa nhöõng tö töôûng loãi ñöùc trong saïch, nhöõng öôùc muoán laàm laïc, luoân laøm chuùng ta quyeán luyeán caùc taïo vaät maø xa lìa Chuùa, vaãn coøn ñoù nhöõng hoá saâu cuûa chia reõ, haän thuø, luoân gaây ra baát hoaø, luoân ganh gheùt, luoân nghi kî vôùi nhau. Con ñöôøng chuùng ta ñang ñi, vaãn coøn ñoù nhöõng ñænh ñoài kieâu ngaïo luoân ñeà cao mình quaù ñaùng ñeán coi khinh anh em, khoâng bao giôø chòu thua keùm ngöôøi khaùc.
Taát caû nhöõng ngoïn ñoài, nhöõng vöïc saâu, nhöõng khuùc quanh co, nhöõng löôïn soùng goà gheà aáy ngaên chaën Chuùa ñeán vôùi ta. Vì theá muøa voïng, laø thôøi gian môøi goïi chuùng ta haõy söûa chöõa laïi con ñöôøng thieâng lieâng cho toát ñeïp ñeå ñoùn Chuùa ñeán. Haõy baït ñi thoùi kieâu caêng töï maõn. Haõy baït ñi tính töï aùi ngang ngaïnh. Haõy laáp ñi nhöõng hoá saâu tham lam, chia reõ, baát hoaø. Haõy laáp ñi nhöõng söï troáng vaéng Thieân Chuùa nôi taâm hoàn baèng ñôøi soáng caàu nguyeän vaø hy sinh. Haõy uoán thaúng laïi nhöõng quanh co doái traù vaø giaû hình. Haõy san baèng nhöõng nghi kî, ganh gheùt, baát hoaø. Haõy san baèng nhöõng löôïn soùng goà gheà noùi haønh, noùi xaáu nhau nhöng haõy luoân noùi toát, nghó toát veà nhau.
Ñoù laø caùch duy nhaát ñeå doïn loøng Chuùa ñeán, ñeå Chuùa giaùng sinh mang laïi nieàm vui cho taâm hoàn chuùng ta.
Laïy Chuùa, xin haõy caát khoûi chuùng con taát caû nhöõng gì laøm cho chuùng con xa lìa Chuùa, vaø xin ban cho taâm tình thoáng hoái aên naên ñeå söûa ñoåi con ngöôøi theo tinh thaàn phuùc aâm cuûa Chuùa. Amen.
Jos Taï duy Tuyeàn
(Thaùng 12 naêm 2009)