Ngaøi ñaõ yeâu chuùng ta tröôùc

Linh Muïc Nguyeãn Coâng Ñoan, SJ, Vieät Nam

Prepared for internet by Vietnamese Missionaries in Taiwan

"Tình yeâu cuûa Chuùa laø nhö theá naøy: khoâng phaûi chuùng ta ñaõ yeâu meán Thieân Chuùa tröôùc, nhöng Ngaøi ñaõ yeâu chuùng ta tröôùc vaø ñaõ gôûi Con cuûa Ngai ñeán laøm cuûa leã xaù toäi cho chuùng ta..." (1 Gio 4,10).

Theá ñaáy baïn aï. Tình Yeâu cuûa Ngaøi la Tình yeâu nguoàn maïch, tình yeâu laøm cho ñoái theå ñöôïc hieän höõu vaø toàn taïi.

Ngaøi yeâu ta neân ta môùi coù maët treân ñôøi ñeå ñoùn nhaän tình yeâu aáy.

Ngaøi yeâu ta neân môùi ñeo ñuoåi ta ñeán noãi gôûi con cuûa Ngaøi ñeán laøm leã xaù toäi maø cho ta ñöôïc quay maët laïi vôùi Ngaøi sau khi ta ñaõ quay löng.

"Baèng chöùng Thieân Chuùa yeâu thöông chuùng ta laø Ñöùc Kitoâ, khi chuùng ta laø keû toäi loãi, ñaõ cheát vì chuùng ta" (Rom 5,8).

Ñieàu kyø dieäu nhaát laø Ngaøi khoâng muoán chieám höõu chuùng ta nhö moät ñoà vaät, nhöng cho chuùng ta töï do ñoùn nhaän hay töø choái. Caû baèng chöùng lôùn nhaát Ngaøi ñöa ra cuõng chæ mang tính môøi goïi: "Ai tin vaøo Ngöôøi Con aáy thì seõ ñöôïc soáng..."

Ngaøi chaáp nhaän chôi uù aø vaø cuùt baét vôùi chuùng ta ñeå chuùng ta nhaän ra tình yeâu cuûa Ngaøi vaø töï môû loøng, môû tay maø ñoùn Ngaøi, saø vaøo loøng Ngaøi.

Vaø Ngaøi môøi goïi chuùng ta phaûi yeâu nhö Ngaøi ñaõ yeâu.

"Neáu caùc con yeâu meán nhöõng ai yeâu meán caùc con, thì coù ñaùng coâng traïng gì ñaâu... haõy hoaøn thieän nhö Cha caùc con treân trôøi" (Mt 5,46-48). Muoán hoaøn thieän nhö Cha treân trôøi thì "taát caû nhöõng gì caùc con muoán ngöôøi ta laøm cho caùc con, caùc con haõy laøm cho ngöôøi ta tröôùc ñi!" (Mt 7,13). Ñoù laø caùch giaûi thích chính xaùc vaø ñaày ñuû nhaát giôùi raên "yeâu ngöôøi nhö chính mình". Neáu laáy mình laøm thöôùc ño, thì phaûi ño cho ngöôøi tröôùc, mình muoán ngöôøi ta laøm cho mình caùi gì thì haõy laøm cho ngöôøi ta tröôùc ñi, khoâng phaûi ñeå roài ngöôøi ta laøm laïi cho mình ñaâu, nhöng ñeå neân gioáng Cha, neân hoaøn thieän nhö Cha treân trôøi thoâi. "Cha ñaõ yeâu thöông Thaày theá naøo, Thaày ñaõ thöông caùc con nhö vaäy. Thaày ñaõ yeâu thöông caùc con theá naøo, caùc con cuõng haõy yeâu thöông nhau nhö vaäy".

Tình yeâu ñi tröôùc, laøm cho hieän höõu, laøm cho toàn taïi, laøm cho ñaùng yeâu... ñoù laø neùt thöù nhaát phaûi baét chöôùc Ngaøi.

Baét chöôùc Ngaøi ôû ñieåm naøy thaät khoù, bôûi vì noù ngöôïc vôùi tính töï nhieân, tính töï kyû trung taâm cuûa ta: muoán mình laø caùi roán cuûa traùi ñaát, moïi ngöôøi, moïi söï phaûi vöøa yù mình, neáu khoâng thì khoâng chaáp nhaän. Yeâu ngöôøi yeâu mình, ngöôøi vöøa yù mình, vöøa maét mình... coøn khoâng theá thì gheùt, thì cheâ, thì xa laùnh.

Chuùa Gieâsu ñaõ ñeán vôùi nhöõng ngöôøi, maø ngöôøi ñôøi xa laùnh, ruoàng boû: nhöõng ngöôøi phong cuøi, nhöõng ngöôøi bò xeáp haïng laø toäi loãi, nhöõng ngöôøi ngheøo... vaø söï hieän dieän cuûa Ngaøi thay ñoåi hoï, laøm cho hoï ñöôïc saïch, tha toäi cho hoï, chia seû noãi cuøng khoå cuûa hoï, an uûi hoï, loan tin möøng cho hoï. "Ngaøi ñaõ neân ngheøo heøn ñeå chuùng ta ñöôïc giaøu sang".

Baét chöôùc Ngaøi ñieàu naøy khoù ôû böôùc ñaàu, vì noù traùi vôùi tính töï nhieân cuûa ta, khoù ôû böôùc sau, khi ta ñaõ neám muøi vong aân, söï haát huûi. Chính Chuùa Gieâsu ñaõ traûi qua noãi ñau aáy: Ngaøi caûm thaáy mình laø "cung ñaøn laïc ñieäu", gioáng nhö ñaùm treû khoâng aên caùnh vôùi nhau khi noâ ñuøa treân coâng vieân, thoåi saùo ñieäu vui thì khoâng chòu nhaûy, xöôùng ñieäu buoàn thì khoâng chòu khoùc. Neáu chuùng ta soáng nhö Ngaøi ñaõ soáng vaø yeâu nhö Ngaøi ñaõ yeâu thì theá naøo chuùng ta cuõng phaûi neám thaân phaän "cung ñaøn laïc ñieäu", vì "khoâng gioáng ai".

Töø ngaøn xöa vaãn nhö theá baïn ôi. Ngöu taàm ngöu, maõ taàm maõ. Ngöôøi chính tröïc laø caùi gai tröôùc maét keû gian aùc (Kng 2,12-20).

Theá giôùi hoâm nay vaø xaõ hoäi naøy caàn thöù tình yeâu ñi tröôùc aáy ñeå thoaùt khoûi chieán tranh huûy dieät vaø khoûi söï tan raõ. Khi ngöôøi ta coá neùn caùi toâi xuoáng baèng caùch khoâng cho noù ñaát soáng thì noù buøng leân ñeå ñoäc chieám taát caû. Moãi ngöôøi chæ coøn lo cho mình, cho gia ñình mình tröôùc ñaõ, coøn xaõ hoäi, ñaát nöôùc thì ñeå ngöôøi khaùc lo, bôûi vì hoï thaáy chaúng ai thieát thöïc lo cho hoï vaø gia ñình hoï. Baùo chí haèng ngaøy neâu ñaày nhöõng chuyeän "cha chung khoâng ai khoùc". Söï thôø ô vôùi soá phaän ngöôøi beân caïnh, vôùi töông lai cuûa daân toäc ñaõ tôùi möùc baùo ñoäng. Ñau thöông, ngheøo ñoùi quaù nhieàu, nhöõng con tim khoái oùc vaø nhöõng baøn tay ñeå saên soùc, chöõa chaïy thì quaù ít.

Cuoäc soáng buoàn, ñau, khoå, quaù nhieàu
Taâm hoàn, theå xaùc bieát bao nhieâu
Traêm maét, nghìn tay khoâng chöõa heát
Vaïn noãi saàu thöông ñuû traêm chieàu.

Yeâu meán töøng con ngöôøi

Ñaëc tính thöù hai cuûa tình yeâu nhö Ngaøi ñaõ yeâu, laø yeâu töøng con ngöôøi nhoû beù nhaát, heøn keùm nhaát. Ngaøi khoâng yeâu thöông loaøi ngöôøi moät caùch chung chung, nhöng laø töøng con ngöôøi. Thoâng ñieäp ñaàu tieân cuûa Ñöùc Gioan Phaoloâ II mang teân "Ñaáng cöùu chuoäc con ngöôøi" nhaán maïnh ñieàu naøy.

Chuùa Gieâsu traân troïng töøng con ngöôøi nhoû beù vaø daïy moân ñeä chôù coi thöôøng moät ai. Chuùa töï ñoàng hoùa vôùi moãi con ngöôøi nhoû beù nhaát: "Moãi laàn caùc ngöôøi laøm nhö theá cho moät trong nhöõng ngöôøi nhoû beù nhaát naøy laø laøm cho Ta vaäy" - vaø moãi laàn caùc ngöôi khoâng laøm nhö theá cho moät trong nhöõng ngöôøi nhoû beù nhaát naøy laø caùc ngöôøi khoâng laøm cho Ta vaäy" (Mt 25,40-45). "Ai ñoùn tieáp moät ngöôøi nhoû beù nhö theá naøy nhaân danh Ta laø tieáp nhaän Ta ñaáy" (Mt 18,5-10).

Treân ñöôøng Chuùa ñi, Chuùa ñaõ chaúng laøm ngô tröôùc moät con ngöôøi naøo ñang ñau khoå: keû phong cuøi maø moïi ngöôøi xa laùnh, keû muø bò moïi ngöôøi khinh cheâ, ngöôøi meï giaù khoùc thöông con moät, ngöôøi cha coù ñöùa con ñoäng kinh, vieân só quan coù ngöôøi ñaày tôù thaân tín bò beänh... Ngaøi aâu yeám nhö meï hieàn cuùi xuoáng töøng ñöùa con maø saên soùc aân caàn chaét chiu.

Ngaøy nay, ngöôøi ta hay noùi ñeán ñoàng baøo, ñeán daân toäc, nhöng ngöôøi ta laïi ít khi nhaän thöùc ñöôïc raèng daân toäc, ñoàng baøo khoâng phaûi laø caùi gì tröøu töôïng vu vô, maø laø nhöõng con ngöôøi maùu ñoû da vaøng ñang chen chuùc nhau beân nhau treân maûnh ñaát queâ höông hình chöõ S naøy. Ngöôøi ta saün saøng hy sinh vì ñaát nöôùc nhöng laïi khoù nhöôøng nhòn yeâu thöông ngöôøi ñoàng baøo baèng xöông baèng thòt ñang soáng beân mình. Ngöôøi ta voã ngöïc laø ngöôøi phuïc vuï nhaân daân, nhöng nhieàu khi queân raèng nhaân daân laø con ngöôøi ñang ñau khoå, ñang ñoùi , ñang khoùc tröôùc maët mình, ñang caàn ñöôïc mình giuùp ñôõ. Moãi laàn ñoïc kinh Möôøi Ñieàu Raên, ta nhaéc laïi hai ñieàu: "tröôùc kính meán moät Ñöùc Chuùa Trôøi treân heát moïi söï, sau laø yeâu ngöôøi nhö mình ta vaäy", nhöng ta laïi queân raèng, ngöôøi maø ta phaûi yeâu nhö mình ta vaäy laïi chính laø con ngöôøi baèng xöông baèng thòt ñang ñöùng beân ta, ñang chen laán ta ôû cöûa haøng, ôû quaày veù, thaäm chí ñang laøm phieàn ta, ñang thuø gheùt ta...

Yeâu meán thieát thöïc

yeâu meán töøng con ngöôøi chæ thaønh söï thöïc khi yeâu meán moät caùch thieát thöïc. Chuùa Gieâsu ñaõ yeâu meán taát caû vaø moãi ngöôøi Ngaøi gaëp moät caùch thieát thöïc. Ngaøi chaúng ñeå hoï veà khoâng moãi khi hoï tieáp nhaän Ngaøi. Ngöôøi muø ñöôïc saùng, keû queø ñi ñöôïc, ngöôøi ñieác nghe ñöôïc, ngöôøi caâm noùi ñöôïc, ngöôøi meï maát con ñöôïc laïi con, ngöôøi chò maát em ñuôïc laïi em, thaäm chí ñaùm cöôùi ñang luùng tuùng vì thieáu röôïu cuõng ñöôïc Ngaøi cho röôïu traøn treà. Ngaøi quan taâm caû tôùi noãi meät nhoïc cuûa moân ñeä vaø ñöa hoï ñi nghæ döôõng söùc, Ngaøi quan taâm caû tôùi nhöõng yeáu ñuoái cuûa hoï ñeå söûa daïy vaø naâng ñôõ. Tình yeâu cuûa Ngaøi thieát thöïc nhö moät ngöôøi meï hieàn saên soùc con caùi. Trong chuyeän keå veà ngaøy phaùn xeùt, Ngaøi keå ra nhöõng ñieàu thieát thöïc: cho aên, cho uoáng, cho maëc, thaêm vieáng...

Caùc toâng ñoà cuõng nhaéc ngöôøi ta nhöõng ñieàu thieát thöïc aáy vaø baùc boû thöù yeâu thöông baèng lôøi noùi ñaàu moâi choùp löôõi (1 Gio 3,16-18). Ñeå coù theå ñi tôùi choã hieán maïng soáng mình vì anh em, tröôùc tieân phaûi taäp töø nhöõng caùi nho nhoû: quan taâm tôùi vaø chia seû nhöõng caùi nhoû beù haèng ngaøy vôùi loøng mong muoán anh em mình ñöôïc haïnh phuùc, vui, söôùng, "ñöôïc soáng vaø soáng doài daøo hôn". Vui vì nieàm vui cuûa ngöôøi khaùc, buoàn noãi buoàn cuûa ngöôøi khaùc: "Vui vôùi ngöôøi vui, khoùc vôùi ngöôøi khoùc". Hieán maïng soáng laø bieán coá cuoái cuøng, haønh ñoäng cuoái cuøng, noù chæ coù theå xaûy ra khi ngöôøi ta ñaõ bieát cho ñi töøng giaây phuùt, töøng mieáng côm, töøng taám aùo, töøng lôøi an uûi... Thaùnh Maximilien Kolbe ñaõ traûi qua taát caû quaù trình aáy cho tôùi haønh ñoäng cuoái cuøng, neân haønh ñoäng cuoái cuøng cuûa ngaøi cuõng töï phaùt vaø nheï nhaøng, giaûn dò nhö laø nhöôøng moät mieáng aên, moät nguïm nöôùc vaäy thoâi, khoâng caàn lyù luaän, ñaáu tranh noäi taâm... bôûi vì ngaøi ñaõ saün saøng nhö theá töø laâu, gioáng nhö moät kieám só taøi ba xuaát chieâu cuoái cuøng cuûa mình cuõng nheï nhaøng nhö chieâu môû ñaàu.

Chæ khi ta ñaõ bieát yeâu quí ngöôøi khaùc moät caùch ñích thaân vaø thieát thöïc, bieát quí vaø traân troïng maïng soáng vaø haïnh phuùc cuûa ngöôøi khaùc, mong cho hoï ñöôïc soáng doài daøo hôn, ñöôïc haïnh phuùc hôn, vaø thöïc hieän lôøi Chuùa daïy: "Ñieàu mình muoán ngöôøi ta laøm cho mình thì haõy laøm cho ngöôøi ta tröôùc ñi!", luùc ñoù ta môùi coù theå ñaët maïng soáng vaø haïnh phuùc cuûa ngöôøi khaùc treân maïng soáng vaø haïnh phuùc cuûa mình, vaø saün saøng theo Chuùa Gieâsu ñeán baèng chöùng lôùn nhaát cuûa tình yeâu.

Khi ta bieát yeâu nhö theá, thì ta cuõng seõ bieát quí troïng vaïn vaät, seõ coù theå goïi laø anh maët trôøi, chò haèng nga, vaø muoân loaøi sinh vaät ñeàu laø "anh em", ñeàu chung höôûng söï toát ñeïp vaø ñaùng yeâu cuûa chính Thieân Chuùa. Ta seõ gaëp thaáy Thieân Chuùa trong moïi söï.

Yeâu thöông vaø Thaùnh Thaàn

Khi ta yeâu meán töøng con ngöôøi moät caùch thieát thöïc nhö theá, ta seõ hieåu ñöôïc nhöõng ñaëc tính hoaëc thaùi ñoä cuûa baùc aùi maø thaùnh Phaoloâ keå trong 1 Cor 13,4-7. Taát caû laø tieáp nhaän vaø traân troïng moät con ngöôøi vaø töï coi mình laø keû phaûi phuïc vuï con ngöôøi aáy nhö Chuùa Gieâsu, Ñaáng "ñaõ ñeán ñeå phuïc vuï chöù khoâng phaûi ñeå ñöôïc phuïc vuï". "Ngöôøi lôùn nhaát trong caùc con phaûi laøm ñaày tôù moïi ngöôøi" (Mc 10,41-45).

Khi ta cö xöû nhö theá ta laø keû phuïc vuï, taát nhieân ta phaûi roäng löôïng, mau maén giuùp ñôõ, khieâm toán lòch thieäp, khoâng noåi giaän, khoâng chaáp nhaát ñieàu gì: tin taát caû, hy voïng taát caû vaø chòu ñöïng taát caû. Ñoù laø nhöõng tính caùch cuûa moät tieáp vieân maø baát cöù cô sôû giao dòch naøo cuõng muoán coù ñöôïc. Neáu coù laàn naøo baïn ñaõ gaëp moät tieáp vieân haøng khoâng, du lòch, phoøng giao dòch cuûa caùc coâng ty lôùn ôû caùc nöôùc vaên minh, baïn seõ hieåu ñöôïc ngöôøi moân ñeä cuûa Chuùa bao giôø cuõng phaûi nhö theá vaø ví ai cuõng phaûi nhö theá, bôûi vì baïn laø tieáp vieân cuûa Chuùa, baïn phaûi ñoùn nhaän moïi ngöôøi theá naøo ñeå hoï haøi loøng veà Chuùa cuûa baïn, coù caûm tình vôùi Chuùa cuûa baïn, vaø nhö caûm thaáy ñöôïc chính Chuùa tieáp vaäy, cuõng nhö ngöôøi tieáp vieân gioûi laøm cho khaùch haøng coù caûm tình vôùi coâng ty cuûa mình...

Nhöng neáu baïn toø moø ñoái chieáu ñoaïn 1 Cor 13 treân ñaây vôùi Gal 5,19-24 thì baïn laïi khaùm phaù ñöôïc moät ñieàu thuù vò nöõa, ñoù laø nhöõng tính caùch cuûa Ñöùc AÙi laïi chính laø hoa traùi cuûa Thaùnh Thaàn. Vaäy thì loøng yeâu thöông, ñöùc aùi trong ta laø moät taùc ñoäng, moät ôn cuûa Thaùnh Thaàn. Thaùnh Thaàn giuùp ta gieát cheát nhöõng tính caùch cuûa con ngöôøi xaùc thòt luoân traùi ngöôïc vôùi ñöùc aùi, vaø giuùp ta soáng theo tình yeâu xuaát phaùt töø traùi tim Thieân Chuùa. Thaùnh Thaàn chính laø tình yeâu noái keát Cha vôùi Con, vaø cuõng laø Tình Yeâu noái keát ta vôùi Cha vaø Con, laøm cho ta goïi Thieân Chuùa laø Cha vaø soáng laøm con Thieân Chuùa (Rm 8), ñoàng thôøi laøm cho ta nhaän ra ngöôøi khaùc laø anh em vaø soáng nhö ngöôøi anh em cuûa moïi ngöôøi, nhö Chuùa Gieâsu ñaõ ñeán traàn gian ñeå laøm ngöôøi anh em cuûa moïi ngöôøi (coi Heb 2,10-18).

Ñieàu naøy daãn ta ñeán moät ñaëc tính khaùc trong tình baùc aùi: chia seû chöù khoâng ban phaùt. "Taát caû chuùng con laø anh em vôùi nhau". Chæ coù Cha treân trôøi laø Ñaáng ban phaùt cho moïi loaøi vaø moïi ngöôøi, bôûi vì Ngaøi laø nguoàn maïch moïi söï toát laønh, coøn chuùng ta laø con caùi, taát caû nhöõng gì ta coù ñeàu laø nhaän ñöôïc: "Anh coù gì maø khoâng phaûi laø do nhaän ñöôïc khoâng?" Tính chaát rieâng cuûa Cha laø cho, cuûa con laø nhaän. Neáu taát caû cuøng nhaän cuûa Cha thì chæ coù theå chia seû laïi cho nhau chöù khoâng phaûi laø phaân phaùt.

Chính Chuùa Gieâsu, Con Thieân Chuùa ñaõ muoán neân anh em vôùi chuùng ta vaø chia seû cho chuùng ta nhöõng gì Ngaøi ñaõ nhaän cuûa Cha: Moïi söï cuûa Cha laø cuûa Con, moïi söï cuûa Con laø cuûa Cha". Ngaøi ñeán chung vôùi chuùng ta thaân phaän con ngöôøi ñeå chia seû cho chuùng ta phaän Con Thieân Chuùa cuûa Ngaøi: "Phaøm laø con caùi thì cuøng chung huyeát nhuïc, neân Ngaøi cuõng chung phaàn huyeát nhuïc vôùi chuùng ta". Thaäm chí Ngaøi ñaõ thoâng phaàn chòu thöû thaùch nhö chuùng ta ñeå coù theå cöùu giuùp nhöõng keû bò thöû thaùch (Heb 2,10-18).