Coû vaø Hoa
(Nhöõng Caâu Chuyeän Gôïi YÙ Suy Tö Vaø Caàu Nguyeän
cuûa Ñaøi Phaùt Thanh Chaân Lyù AÙ Chaâu
Radio Veritas Asia)
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
- 94 -
Ba caùi nhìn veà nhaân vò
theo Thaùnh Giaùo hoaøng Gioan Phaoloâ II
Ba caùi nhìn veà nhaân vò theo Thaùnh Giaùo hoaøng Gioan Phaoloâ II.
Matthew Coffin
(WHÑ 02-03-2020)
Thaàn hoïc veà Thaân xaùc cuûa Thaùnh Giaùo hoaøng Gioan Phaoloâ II baøn veà ba tình traïng cuûa con ngöôøi. Con ngöôøi tröôùc khi phaïm toäi (Con ngöôøi Nguyeân thuûy), con ngöôøi sau khi Sa ngaõ (Con ngöôøi Lòch söû), töùc laø tình traïng hieän taïi cuûa chuùng ta, vaø cuoäc soáng cuûa chuùng ta vôùi Thieân Chuùa treân thieân ñaøng sau Cuoäc Taùi laâm cuûa Ñöùc Kitoâ (Con ngöôøi Caùnh chung).
Con ngöôøi nguyeân thuûy
Tình traïng con ngöôøi nguyeân thuûy lieân quan ñeán hai ngöôøi: Añam vaø Evaø. Hoï ngaém nhìn nhau vôùi "taát caû bình an cuûa caùi nhìn noäi taâm". Thieân Chuùa ñi daïo giöõa hoï, gôïi leân moät söï thaân thieát vôùi Ñaáng taïo hoùa maø chuùng ta chæ coù theå töôûng töôïng maø thoâi. Toäi loãi chöa chaïm tôùi cuoäc soáng cuûa Añam vaø Evaø. Neát xaáu, söï sa ñoïa vaø noãi tuyeät voïng naèm beân ngoaøi kinh nghieäm cuûa hoï.
Ranh giôùi giöõa tình traïng con ngöôøi nguyeân thuûy vaø con ngöôøi lòch söû laø caây bieát thieän aùc. Con ngöôøi laø nhaân vò duy nhaát trong khu vöôøn. Caùc ñoäng vaät khoâng phaûi laø nhöõng nhaân vò. Chuùng khoâng theå canh taùc ñaát ñai hay chaêm soùc khu vöôøn, caøng khoâng coù söï löïa choïn, chieâm ngaém, vaø yeâu thöông nhö con ngöôøi voán ñöôïc keâu goïi ñeå thöïc hieän.
Tröôùc khi phaïm toäi, toaøn boä theá giôùi laø ñeàn thôø, nôi maø con ngöôøi phuïng thôø moät Thieân Chuùa chaân thaät. Con ngöôøi sôû höõu toaøn boä söï thaùnh thieän vaø coâng chính nguyeân thuûy. Vôùi toäi loãi cuûa Añam, theá giôùi khoâng coøn laø ñeàn thôø nöõa. Thieân ñöôøng ñaõ maát.
Thaùnh Gioan Phaoloâ II baét ñaàu nhöõng suy tö cuûa mình veà "Con ngöôøi Nguyeân thuûy" baèng caùch phaân tích ñoaïn Tin möøng Mt 19,3-8, trong ñoù, nhöõng ngöôøi Pharisieâu ñaët vaán ñeà vôùi Chuùa Gieâsu veà vieäc chaáp thuaän ly dò. Chuùa Kitoâ traû lôøi raèng ly dò khoâng naèm trong keá hoaïch nguyeân thuûy cuûa Thieân Chuùa daønh cho con ngöôøi. Chuùa Gieâsu baét ñaàu vaø keát thuùc caâu traû lôøi cuûa mình baèng vieäc nhaéc ñeán cuïm töø "luùc khôûi ñaàu". Cuoäc tranh luaän naøy cho thaáy raèng ñaõ coù moät thôøi ("luùc khôûi ñaàu") con ngöôøi khoâng caàn ñeán ly dò, ñuùng nhö yù ñònh cuûa Thieân Chuùa.
Con ngöôøi lòch söû
Sau khi Sa ngaõ, toäi loãi xaâm nhaäp vaøo cuoäc soáng con ngöôøi cuøng vôùi duïc voïng vaø caùi cheát. Toaøn theá giôùi khoâng coøn laø moät ñeàn thôø. Vieäc xaây döïng moät ñeàn thôø ñeå thôø phöôïng Thieân Chuùa trôû neân caàn thieát. Hôn nöõa, con ngöôøi caàn thaùnh hoùa hoaëc thanh taåy chính mình tröôùc khi tieán vaøo choán thaùnh thieâng naøy. Moïi thöù trong theá giôùi ñöôïc taïo thaønh ñaõ bò xaâm phaïm bao goàm caû baûn tính con ngöôøi, moái töông quan cuûa chuùng ta ñoái vôùi chaân, thieän, myõ, vôùi theá giôùi töï nhieân, töông quan vôùi nhau vaø vôùi Thieân Chuùa.
Trong suy tö cuûa ngaøi veà "Con ngöôøi Lòch söû", Thaùnh Gioan Phaoloâ II chuù troïng ñeán nhöõng lôøi sau ñaây cuûa Chuùa Kitoâ: "Anh em ñaõ nghe Luaät daïy raèng: Chôù ngoaïi tình. Coøn Thaày, Thaày baûo cho anh em bieát: ai nhìn ngöôøi phuï nöõ maø theøm muoán, thì trong loøng ñaõ ngoaïi tình vôùi ngöôøi aáy roài" (Mt 5,27-28).
Lôøi khuyeân raên cuûa Chuùa Gieâsu nhaéc nhôù chuùng ta raèng ngoaïi tình xaâm phaïm ñeán cam keát caù nhaân giöõa vôï choàng vaø ñi ngöôïc laïi söï chung thuûy vôï choàng. Haønh vi quan heä giöõa hai vôï choàng laø moät "daáu chæ chaân thöïc" cuûa giao öôùc tình yeâu maø hai ngöôøi ñaõ theà nguyeàn ñeå trôû neân moät thaân theå, taâm trí vaø moät linh hoàn vôùi nhau. Toäi ngoaïi tình (hay baát kyø haønh vi quan heä tính duïc ngoaøi hoân nhaân naøo) laøm ñoå vôõ söï hieäp nhaát cuøng vôùi söï thaùnh thieâng, nhaân vò saâu xa, söï bieåu loä tình yeâu cuûa con ngöôøi trong ñôøi soáng vôï choàng. Khi quan heä tính duïc ngoaøi hoân nhaân, caëp ñoâi ngoaïi tình phaïm toäi löøa doái vôùi thaân xaùc cuûa mình.
Suoát doøng lòch söû, chuùng ta thaáy ñöôïc moät soá giaùo huaán cuûa Chuùa Kitoâ veà toäi ngoaïi tình nhö moät söï keát aùn thaân xaùc. Thaùnh Gioan Phaoloâ II laøm saùng toû yù nghóa maø Chuùa Cöùu theá muoán dieãn ñaït. Hieåu caùch chính xaùc, giaùo huaán cuûa Chuùa Kitoâ laø lôøi keâu goïi ñeå con tim nhaéc nhôû chuùng ta bieát yeâu thöông caùch vò tha, chöù khoâng phaûi laø keát aùn con ngöôøi vaø nhu caàu xaùc thòt.
Con ngöôøi caùnh chung
Vaøo thôøi cuûa Chuùa Kitoâ, tuïc cöôùi chò daâu ñaõ ñöôïc truyeàn laïi. Neáu moät ngöôøi phuï nöõ Do thaùi goùa choàng vaø khoâng coù con, khi ñoù, moät anh em cuûa ngöôøi choàng quaù coá buoäc phaûi cöôùi chò ta ñeå sinh con noái doõi. Nhöõng ngöôøi Sañoác thöû ñaët baãy Chuùa Gieâsu vôùi moät caâu hoûi lieân quan ñeán ñôøi soáng vôï choàng nhö theá (Mc 12,20-27). Neáu moät phuï nöõ goùa buïa lieân tuïc keát hoân ñeán saùu laàn theo Tuïc cöôùi chò daâu, maø caû baûy ngöôøi choàng ñeàu qua ñôøi, vaäy ai seõ laø choàng cuûa chò ôû cuoäc soáng ñôøi sau? Chuùa Gieâsu traû lôøi raèng nhöõng ai soáng laïi töø coõi cheát "thì chaúng coøn laáy vôï laáy choàng, nhöng seõ gioáng nhö caùc thieân thaàn treân trôøi" (Mc 12,25). Thaân xaùc ñöôïc phuïc sinh cuûa chuùng ta vaãn giöõ laïi giôùi tính nam hay nöõ, nhöng ñaây seõ laø "moät thaân xaùc thieâng lieâng khaùc vôùi cuoäc soáng traàn theá". Thaân xaùc thieâng lieâng naøy seõ giaûi thoaùt chuùng ta khoûi "söï ñoái laäp" giöõa tinh thaàn vaø theå xaùc, ñem laïi cho chuùng moät söï hoøa hôïp hoaøn haûo. Ñieàu naøy seõ ñöôïc Thieân Chuùa thöïc hieän baèng caùch thoâng ban chính thaàn tính cuûa Ngöôøi, khoâng chæ cho linh hoàn, maø coøn cho toaøn theå con ngöôøi hieäp nhaát trong moät thaân xaùc, tinh thaàn vaø linh hoàn. Thaùnh Gioan Phaoloâ II löu yù raèng trong tình traïng phuïc sinh, Hoân nhaân vaø sinh saûn maát ñi lyù do hieän höõu cuûa noù.
Sau Chung Thaåm, "Con ngöôøi lòch söû" seõ nhöôøng choã cho "Con ngöôøi Caùnh chung"; ngöôøi toát seõ taän höôûng Phuùc kieán, nhìn thaáy Thieân Chuùa maët ñoái maët, vaø caûm nghieäm ñöôïc haïnh phuùc vieân maõn. Lòch söû Cöùu ñoä seõ keát thuùc khi ñaït ñöôïc muïc ñích toái haäu cuûa mình, tình yeâu seõ chieán thaéng söï döõ, vaø boùng toái seõ khoâng coøn.
Matthew Coffin
Minor Greg chuyeån ngöõ bigccatholics.blogspot.com
(Nguoàn: gpquinhon.org)