Coû vaø Hoa
(Nhöõng Caâu Chuyeän Gôïi YÙ Suy Tö Vaø Caàu Nguyeän
cuûa Ñaøi Phaùt Thanh Chaân Lyù AÙ Chaâu
Radio Veritas Asia)
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
- 90 -
Hoân nhaân trong maét ngöôøi giaø
Hoân nhaân trong maét ngöôøi giaø.
Augustinoâ Traàn Cao Khaûi
(WHÑ 27-02-2020)
Döïa vaøo kinh nghieäm thöïc teá cuûa nhöõng ñoâi vôï choàng töøng traûi ñôøi hoân nhaân, chuùng ta coù theå lieät keâ moät soá yù kieán cuï theå veà ñôøi soáng hoân nhaân vaø sinh hoaït vôï choàng cuûa nhöõng ngöôøi lôùn tuoåi, nhö sau:
Coù ngöôøi noùi raèng, chæ khi naøo ñi ñöôïc nöûa ñoaïn ñöôøng hoân nhaân thì ngöôøi ta môùi vôõ leõ ra raèng hoân nhaân, tình yeâu chæ laø aûo töôûng. Hay nhö ngöôøi ta thöôøng noùi "Tình chæ ñeïp khi coøn dang dôû!". Phaûi chaêng hieám coù moät cuoäc hoân nhaân naøo ñaït ñöôïc caùi keát coù haäu nhö lôøi nguyeän öôùc ban ñaàu "Traêm naêm haïnh phuùc!". Ngaøy nay, cuõng coù nhieàu ngöôøi quan nieäm raèng hoân nhaân chaúng qua chæ laø may ruûi, heân xui. Nhö ngöôøi chôi veù soá, may maén laém thì môùi truùng ñöôïc moùn tieàn naøo ñoù, kyø dö laø traät laát!
Noùi veà nhöõng traûi nghieäm lieân quan tình yeâu hoân nhaân thì chaéc chaén khoâng ai baèng nhöõng ngöôøi lôùn tuoåi. Sau nhieàu naêm chung soáng, moãi ngöôøi ñeàu coù nhöõng kinh nghieäm rieâng cuûa mình. Coù ngöôøi toû ra raát bi quan veà cuoäc soáng gia ñình vaø veà ngöôøi baïn ñôøi cuûa mình. Ngöôïc laïi, cuõng coù khaù nhieàu ngöôøi toû ra raát taâm ñaéc ñoái vôùi cuoäc hoân nhaân cuûa hoï. Hoï xaùc tín raèng tình yeâu vaø haïnh phuùc beàn vöõng ñöôïc laø nhôø caû hai vôï choàng cuøng chung tay xaây döïng. Ñoù khoâng do söï may maén maø do söï khoân ngoan vaø kieân trì cuûa caû hai vôï choàng.
Döïa vaøo kinh nghieäm thöïc teá cuûa nhöõng ñoâi vôï choàng töøng traûi ñôøi hoân nhaân, chuùng ta coù theå lieät keâ moät soá yù kieán cuï theå veà ñôøi soáng hoân nhaân vaø sinh hoaït vôï choàng cuûa nhöõng ngöôøi lôùn tuoåi, nhö sau:
1- Ngöôøi giaø tình treû
Trong khi tình yeâu laø moät caùi gì ñoù luoân töôi môùi, treû trung, nhö muøa xuaân baát taän, thì hoân nhaân laø chaëng ñöôøng ñöôïc ñaùnh daáu bôûi naêm thaùng. Chính vì vaäy maø ta coù nhöõng moác kyû nieäm ngaøy thaønh hoân. Chaúng haïn, sau 25 naêm keát hoân thì goïi laø möøng Ngaân khaùnh hoân phoái, sau 50 naêm thì goïi laø möøng Kim khaùnh hoân phoái...
Tuy nhieân, duø hoân nhaân coù-tuoåi, ta cuõng phaûi thöøa nhaän raèng tình yeâu vaø haïnh phuùc trong hoân nhaân ñoái vôùi nhieàu ngöôøi giaø khoâng taøn uùa theo naêm thaùng, maø traùi laïi döôøng nhö luùc naøo hoï cuõng giöõ ñöôïc "löûa tình".
Thöïc vaäy, baûn chaát cuûa tình yeâu voán laø moät, nhöng ôû moãi ñoä ñôøi, ngöôøi ta yeâu moät caùch khaùc. Moät soá khaûo saùt khoa hoïc chuyeân ngaønh laõo khoa chöùng minh tình yeâu vaø caûm xuùc giôùi tính duø ôû tuoåi gaàn ñaát xa trôøi vaãn khieán con ngöôøi coù ñoäng löïc soáng maïnh meõ. Caâu chuyeän tình duïc nhieàu khi khoâng phaûi laø ñieàu quan troïng nhaát nöõa. Khaû naêng töï chaêm soùc baûn thaân, yù thöùc veà quan heä xaõ hoäi, moái quan heä giao tieáp ñoàng caûm# môùi laø nhöõng yeáu toá tích cöïc maø tình yeâu coù theå mang laïi.
Ñöøng ngôõ chæ ngöôøi treû môùi bieát yeâu. Ñöøng ñoùng khung ngöôøi giaø trong nhöõng tình caûm an toaøn. Hoï cuõng coù quyeàn ñöôïc sai laàm, ñöôïc phieâu löu duø bieát cuoäc ñôøi ñaõ ñi vaøo chaëng cuoái. Ñöøng ngôõ chæ ngöôøi treû môùi bieát yeâu, môùi noàng naøn thoån thöùc nhôù thöông. Tình yeâu cuûa ngöôøi giaø laø moät khuùc haùt, khoâng vang thaønh tieáng nhôø micro, khoâng laáp laùnh nhôø aùnh ñeøn saân khaáu, maø ñoàng voïng da dieát, hoaëc ñôùn ñau xao xuyeán maõi trong loøng. Lyù do thaät ñôn giaûn maø cuõng thaät taøn baïo: Xong khuùc haùt aáy coù theå laø caùi cheát, raát gaàn, ñeán noãi hieän hình thaønh noãi aùm aûnh. [cpcs.vn]
2- Hoân nhaân khoâng chæ laø tình duïc
Khi treû, ngöôøi ta yeâu nhau vôùi moät tình yeâu noàng naøn, chaùy boûng. Döôøng nhö ñoù laø moät thöù tình yeâu ñaäm chaát ñam meâ, ñeán noãi nhieàu ngöôøi ñaõ nhaàm laãn tình yeâu laø tình duïc. Trong khi ñoù, ngöôøi giaø yeâu "chaäm" laïi. Hoï khoâng coøn hoà hôûi, quyeát lieät nhö thuûa ban ñaàu. Hoï khoâng voà vaäp trong nhöõng caûm xuùc nhaát thôøi, traùi laïi luoân bieát naâng niu nhöõng thôøi khaéc beân nhau, bieát traân troïng nhöõng quan taâm chaêm soùc nhoû nhoi nhöng chaân thaønh vaø teá nhò.
Veà sinh hoaït tình duïc cuûa nhöõng ngöôøi giaø, nhieàu chuyeân gia cho raèng nôi moät soá cuï chuyeän aáy vaãn coøn ñöôïc duy trì. Theo moät baøi baùo môùi ñaây (thaùng 3-2019) treân tôø Taïp chí Y hoïc Anh thì 67% ñaøn oâng trong ñoä tuoåi 65 tôùi 74 noùi hoï vaãn thöôøng xuyeân sinh hoaït tình duïc. Trong khi ñoù chæ coù 40% phuï nöõ cuøng ñoä tuoåi thöøa nhaän ñieàu naøy. Khoaûng 35% cuï oâng ôû ñoä tuoåi 75 - 85 vaãn coøn "chieán ñaáu" trong khi chæ coù 17% cuï baø trong nhoùm tuoåi ñoù thöøa nhaän. [msn.com]
Duø sao, coù moät thöïc teá naøy laø döôøng nhö ngöôøi giaø deã daøng "queân" chuyeän aáy, thay vaøo ñoù hoï daønh thôøi gian vaø ñam meâ cho coâng vieäc giaûi trí, cho vieäc thaêm nom baïn beø hay vieäc chaêm soùc nhaø cöûa, vöôøn caây, chaùu chaét. Quaû thöïc ôû ñoä tuoåi naøy, ngöôøi ta môùi nhaän ra raèng hoân nhaân khoâng chæ laø tình duïc vaø caâu chuyeän tình duïc nhieàu khi khoâng phaûi laø ñieàu quan troïng nhaát nöõa. Khaû naêng töï chaêm soùc baûn thaân, yù thöùc veà quan heä xaõ hoäi, moái quan heä giao tieáp ñoàng caûm vv. môùi laø nhöõng yeáu toá tích cöïc maø tình yeâu coù theå mang laïi.
3- Hoân nhaân laø moät nghóa vuï cao caû
Trong khi moät soá ngöôøi quan nieäm raèng hoân nhaân chaúng qua chæ laø moät thöù "hôïp ñoàng tình yeâu" mang tính thôøi vuï, thöïc duïng, thì nhöõng ngöôøi lôùn tuoåi laïi nhìn nhaän vaø ñaùnh giaù hoân nhaân nhö laø moät nghóa vuï cao caû cuûa con ngöôøi. OÂng baø ta thöôøng noùi laäp gia ñình laø ñi gaùnh vaùc, bôûi vì hoân nhaân laø moät troïng traùch to lôùn maø ñoâi nam nöõ phaûi töï nguyeän ñaûm nhaän. Tuïc ngöõ Vieät Nam coù caâu "Ñaøn oâng xaây nhaø, ñaøn baø xaây toå aám", ñieàu ñoù cho thaáy caû hai baïn ñôøi ñeàu coù nhieäm vuï xaây döïng moät gia ñình haïnh phuùc vaø moät maùi nhaø eâm aám.
Noùi veà muïc ñích cuûa hoân nhaân, vaên haøo Phaùp Andreù Maurois khaúng ñònh: "Hoân nhaân laø moät coâng trình maø caû hai ñoâi nam nöõ phaûi xaây döïng suoát ñôøi". Do vaäy, ta coù theå hieåu hoân nhaân bao goàm ba nghóa vuï chính maø ta phaûi chung tay hoaøn thieän suoát caû ñôøi.
Nghóa vuï thöù nhaát laø hai ngöôøi yeâu thöông nhau, moät caùch töï do vaø trong saùng. Yeâu ñeå ñem laïi haïnh phuùc cho nhau, ñeå naâng ñôõ nhau, ñeå boå khuyeát cho nhau, ñeà giuùp nhau hoaøn thieän.
Nghóa vuï thöù hai laø sinh con ñeû caùi, thöïc hieän vieäc truyeàn sinh. Nghóa vuï naøy coøn bao goàm vieäc döôõng vaø duïc con caùi nöõa.
Nghóa vuï thöù ba laø xaây döïng vaø duy trì moät gia ñình aám no, haïnh phuùc. Gia ñình luoân ñöôïc coi laø teá baøo cuûa xaõ hoäi, laø neàn taûng cuûa coäng ñoàng nhaân loaïi. Do ñoù, hoân nhaân phaûi coù nhieäm vuï taïo laäp moät gia ñình kieåu maãu nhôø ñoù xaõ hoäi môùi toát ñeïp, beàn vöõng ñöôïc.
4- Ngheä thuaät nhöôïng boä, bí quyeát soáng chung cuûa ngöôøi giaø
Truyeän keå raèng trong dòp möøng thöôïng thoï vaø möøng kim khaùnh hoân phoái cuûa hai oâng baø cuï treân 80 tuoåi, con chaùu teà töïu ñoâng ñuû vaø coù moät thaønh vieân hoûi oâng baø raèng bí quyeát naøo giuùp oâng baø soáng haïnh phuùc laâu daøi. Caâu traû lôøi ngaén goïn vaø ñôn giaûn, ñoù laø aùp duïng bí quyeát nhöôïng boä.
Nhöôïng boä, hieåu theo nghóa tích cöïc vaø ñôn giaûn, laø nhöôøng nhòn, laø chaáp nhaän yù kieán khaùc bieät cuûa ngöôøi khaùc, laø lui moät böôùc ñeå hai ngöôøi cuøng song haønh. OÂng baø ta thöôøng noùi: "Thöông nhau chín boû laøm möôøi" hay "Moät söï nhòn chín söï laønh". Nhöôïng boä khoâng coù nghóa laø yeáu theá maø laø do tình yeâu giöõa hai ngöôøi ñuû lôùn maïnh ñeå coù khaû naêng xoùa boû maâu thuaãn, giaûm bôùt xung khaéc, giaûi quyeát baát ñoàng.
Muïc tieâu cuûa nhöôïng boä chính laø xaây döïng söï hoøa hôïp giöõa vôï choàng, bôûi vì chæ coù hoøa hôïp ngöôøi ta môùi duy trì ñöôïc cuoäc hoân nhaân beàn vöõng laâu daøi ñöôïc. Tuïc ngöõ VN coù caâu "Dó hoøa vi quyù". Khi hai vôï choàng nhöôïng boä nhau thì hoï seõ tìm ñöôïc tieáng noùi hoøa hôïp chung nhôø ñoù hoï coù theå saùt caùnh beân nhau suoát cuoäc haønh trình laâu daøi. Moät taùc giaû ñaõ vieát: "Hoøa hôïp laø söï chaáp nhaän nhau ñeå hoøa nhaäp vôùi nhau, buø tröø cho nhau... laø söï thoâng hieåu nhau, chaáp nhaän nhau vaø soáng bieát ñieàu vôùi nhau".
5- Thôøi gian vaø söï chung thuûy
Thôøi gian ño löôøng söï chung thuûy. Khi oâng baø soáng vôùi nhau traûi qua maáy chuïc naêm maø coøn gaén boù beàn vöõng thì quaû nhieân ñoù laø baèng chöùng cho thaáy hoï bieát giöõ tình yeâu thöông, loøng chung thuûy vôùi nhau.
Ngaøy nay, ta thaáy coù hieän töôïng "Ly hoân xanh", töùc laø hoân nhaân cheát yeåu. Ngöôøi ta duøng thuaät ngöõ naøy ñeå chæ nhöõng tröôøng hôïp ly hoân trong 5 naêm ñaàu chung soáng. Nhöng cuõng coù nhieàu caëp vôï choàng chöa caàn tôùi 5 naêm, hoï ñaõ voäi vaõ ly hoân. Caùc chuyeân gia taâm lyù cuõng cho bieát raèng tình traïng ly hoân xanh ngaøy moät gia taêng vaø ñieàu ñaùng noùi ôû ñaây laø coù tôùi 70% nöõ giôùi laø ngöôøi ñöùng ñôn ly hoân. Theo soá lieäu gaàn ñaây cuûa Vieän Nghieân cöùu gia ñình vaø giôùi, soá lieäu nghieân cöùu ñaõ cho thaáy caû nöôùc trung bình coù treân 60,000 vuï ly hoân/naêm, tæ leä 30%, töùc laø cöù 10 caëp vôï choàng keát hoân thì laïi coù 3 caëp ly hoân, xu höôùng naøy tieáp tuïc taêng ôû caû thaønh phoá vaø noâng thoân.
Ly hoân töùc laø ngöôøi ta ñaõ khoâng coøn ñuû kieân nhaãn vaø nghò löïc ñeå duy trì söï chung thuûy laâu daøi nöõa. Vaø ngoaïi tình ñöôïc xem nhö nguyeân nhaân haøng ñaàu cuûa ly hoân. Khi ngöôøi ñaøn oâng hay ñaøn baø rôi vaøo tình huoáng "Chaùn côm theøm phôû", hoaëc "OÂng aên chaû, baø aên nem" thì seõ gaây ra haäu quaû laø hai ngöôøi khoâng coøn tin töôûng nhau nöõa. Nieàm tin vaøo söï chung thuûy luùc môùi keát hoân ñaõ khoâng coøn nöõa. Moät trong hai hoaëc caû hai ñeàu meät moûi vaø saün saøng chaáp nhaän giaûi phaùp ñöôøng ai naáy ñi.
Phaàn lôùn nhöõng cuoäc ngoaïi tình bò phaùt giaùc ñeàu coù keát cuïc laø ly hoân. Ñaây laø moät trong nhöõng nguyeân nhaân daãn ñeán ly hoân gaàn nhö laø chaéc chaén nhaát. Bôûi leõ, khi baét ñaàu cuoäc soáng vôï choàng, söï chung thuûy laø moät trong nhöõng yeáu toá ñöôïc caùc beân coi troïng haøng ñaàu. Khi bò ngöôøi phoái ngaãu löøa doái, raát ít ngöôøi löïa choïn tha thöù.
Thôøi gian coù theå laøm thay ñoåi nhieàu thöù nhöng coù moät thöù khoâng bao giôø thay ñoåi, ñoù chính laø tình yeâu maø vôï choàng giaø daønh cho nhau. Tình yeâu tuoåi giaø khoâng coøn laõng maïn hay nhieät huyeát nhö thôøi coøn treû tuoåi maø thay vaøo ñoù laø tình thöông, söï thaáu hieåu vaø söï caûm thoâng. Khoâng gì haïnh phuùc hôn khi maø coù theå ñi vôùi nhau ñeán cuoái con ñöôøng.
Coù moät ngöôøi yeâu thöông, chia seû moïi vui buoàn cuûa cuoäc soáng ñaõ laø moät ñieàu haïnh phuùc, nhöng moïi chuyeän seõ coøn tuyeät vôøi vaø haïnh phuùc hôn raát nhieàu khi tìm ñöôïc moät ngöôøi ñeå naém tay ñi ñeán troïn ñôøi. Vì vaäy maø nhöõng caâu chuyeän tình laâu naêm cuûa caùc caëp ñoâi ôû tuoåi "xeá chieàu" vaø nhöõng cöû chæ ñaày yeâu thöông, nhöõng lôøi taâm söï tuoåi giaø yeâu thöông maø hoï trao cho nhau luoân khieán cho ngöôøi ta caûm thaáy aám aùp vaø ngaäp traøn tình yeâu chaân thaønh. Coù leõ vì theá maø ngöôøi ta luoân noùi: Tình yeâu tuoåi giaø laø thöù tình yeâu ñaùng traân troïng nhaát, vì traûi qua bao soùng gioù hoï vaãn saùnh böôùc beân nhau, ngöôøi giaø nhöng tình vaãn coøn treû maõi. [cpcs.vn]
6- Haïnh phuùc ñeán töø söï hoøa hôïp giöõa hai con ngöôøi
Nhìn vaøo caùc oâng baø cuï soáng eâm ñeàm haïnh phuùc vôùi nhau, ta cöù ngôõ laø hoï traûi qua cuoäc hoân nhaân deã daøng, thoaûi maùi. Thöïc ra khoâng phaûi nhö vaäy. Nhö danh ngoân coù caâu, "Hoân nhaân khoâng phaûi laø luoáng hoàng nhöng laø baõi chieán tröôøng". Ñieàu ñoù cho ta thaáy ñeå duy trì tình yeâu laâu beàn, ñeå baûo veä haïnh phuùc laâu daøi, ngöôøi ta phaûi "ñoå moà hoâi soâi nöôùc maét". Tuy nhieân, nhöõng ñau khoå vaát vaû trong hoân nhaân coù moät yù nghóa raát ñaëc bieät. Noù chöùng minh moät ñieàu laø tình yeâu chieán thaéng taát caû. Chính tình yeâu giöõa hai oâng baø laø söùc maïnh giuùp hoï vöôït qua moïi soùng gioù cuoäc ñôøi ñeå soáng gaén boù, hoøa hôïp vôùi nhau laâu daøi.
Coù ngöôøi noùi, cheát vì ngöôøi yeâu khoâng khoù baèng soáng vôùi hoï. Ñieàu ñoù coù nghóa laø ñeå hoân nhaân beàn vöõng laâu daøi, thì ta phaûi chaáp nhaän soáng hoøa hôïp vôùi baïn ñôøi. Khoâng phaûi chæ trong vaøi naêm, maø laø suoát caû ñôøi. Ñoù laø moät yeâu caàu cô baûn thieát yeáu maø khoâng ai coù theå ñöôïc mieãn tröø.
Chuùng ta ñeàu bieát raèng trong ñôøi soáng hoân nhaân gia ñình khoâng gì quyù hôn nieàm haïnh phuùc vaø söï hoøa thuaän beàn vöõng laâu daøi, bôûi vì "Taát caû kho taøng treân traùi ñaát naøy khoâng theå saùnh baèng haïnh phuùc gia ñình" (Caldeùron). Chính vì haïnh phuùc laø ñieàu quyù giaù nhö vaäy maø ngöôøi ta ñaõ phaûi hi sinh, lao nhoïc, khoå ñau ñeå coù theå coù ñöôïc vaø nhaát laø ñeå nuoâi döôõng vaø duy trì laâu daøi.
Kinh nghieäm cho thaáy neáu trong cuoäc soáng hoân nhaân gia ñình ngöôøi ta bieát soáng hoøa thuaän vôùi nhau thì seõ duy trì cuoäc hoân nhaân laâu daøi. Chuùng ta coù theå lieân töôûng ñeán naêm chöõ "Hoøa" trong ñôøi soáng gia ñình. Ñoù laø hoøa thuaän, hoøa hôïp, hoøa hoaõn, hoøa bình vaø hoøa ñoàng. Moät cuoäc hoân nhaân haïnh phuùc khoâng xaây döïng treân neàn taûng tieàn baïc hay ñieàu kieän vaät chaát naøy noï maø laø treân moái töông quan eâm aám giöõa hai vôï choàng. Moái töông quan aáy coù ñöôïc laø do ñoâi baïn luoân bieát tuøng phuïc, yeâu thöông vaø kính troïng nhau.
Nhöõng ngöôøi lôùn tuoåi ñaõ traûi qua nhieàu naêm thaùng vaát vaû, khoù nhoïc trong ñôøi soáng hoân nhaân gia ñình luoân laø nhöõng taám göông saùng giuùp ta hieåu raèng tình yeâu seõ chieán thaéng taát caû vì tình yeâu coù söùc maïnh hoùa giaûi moïi khaùc bieät, moïi baát ñoàng, moïi maâu thuaãn. Tuïc ngöõ VN coù caâu: "Thöông nhau chín boû laøm möôøi". Ñieàu ñoù coù nghóa laø khi yeâu nhau thöïc tình, vôï choàng seõ vöôït qua moïi phieàn toaùi, khoù khaên trong cuoäc soáng chung, ñeå cuøng xaây döïng moät maùi aám haïnh phuùc, bình an. Nhö caâu noùi sau: "Chæ tình yeâu maõnh lieät môùi coù theå xua tan nhöõng hieåu laàm vuïn vaët naûy sinh trong cuoäc soáng chung" (Theodore Dreiser) ./.
Augustinoâ Traàn Cao Khaûi
(Nguoàn: giaophanlongxuyen.org)