Coû vaø Hoa
(Nhöõng Caâu Chuyeän Gôïi YÙ Suy Tö Vaø Caàu Nguyeän
cuûa Ñaøi Phaùt Thanh Chaân Lyù AÙ Chaâu
Radio Veritas Asia)
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
- 78 -
Lyù do aên chay theo truyeàn thoáng Kitoâ giaùo
Lyù do aên chay theo truyeàn thoáng Kitoâ giaùo
Höôùng Döông
(WHÑ 24-02-2020)
Trong thôøi kyø Giaùo Hoäi sô khai, ít laø cho tôùi ngaøy nay, coù hai hình thöùc aên chay. Ñoù laø "aên chay hoaøn toaøn" tröôùc taát caû caùc dòp ñaïi leã vaø laõnh nhaän Bí tích. Ngöôøi xöa goïi vieäc aên chay naøy laø "statio", töø ñoäng töø "sto, stare" - ñöùng canh gaùc, ñeà phoøng hay canh thöùc. Hình thöùc aên chay thöù hai [abstinentia] laø kieâng khem moät soá thöïc phaåm nhaát ñònh, nhö thòt hoaëc chaát beùo. Ñieàu naøy ñuùng hôn laø moät haønh vi kyû luaät baûn thaân vaø töï chuû. "Statio - aên chay" thì hoaøn toaøn vaø laø moät phöông theá cuûa vieäc canh chöøng vaø troâng chôø cho moät ñieàu gì ñoù. "Abstinentia - kieâng khem" thì mang tính toång quaùt vaø caù nhaân hôn, giuùp kyû luaät baûn thaân hoaëc töï chuû. "AÊn chay hoaøn toaøn" thì vaãn ñöôïc giöõ cho ñeán ngaøy nay tröôùc khi Röôùc Leã [giöõ chay Thaùnh Theå]. Sau khi Röôùc Leã xong, vieäc aên chay chaám döùt, bôûi vì Chuùa Gieâsu ñaõ tuyeân boá roõ raøng raèng, chuùng ta khoâng aên chay khi chaøng reå ôû vôùi chuùng ta; noùi caùch khaùc, ñieàu chuùng ta ñang troâng chôø ñaõ ñeán, vieäc chôø ñôïi chaám döùt. Maët khaùc, vieäc kieâng khem [abstinentia] ñöôïc cho pheùp vaøo moãi Chuùa Nhaät bôûi vì söï lieân tuïc cuûa vieäc kieâng khem coù theå raát quan troïng ñeå cho noù [vieäc aên chay] coù hieäu quaû.
Vì theá, nhöõng quy ñònh cuûa truyeàn thoáng ban ñaàu naøy daïy chuùng ta raèng Bí tích Thaùnh Theå luoân laø cuøng ñích cuûa söï chuaån bò. Noù luoân laø söï hoaøn thaønh cuûa nieàm mong ñôïi. Trong suoát Muøa Chay, Giaùo Hoäi Chính Thoáng chæ coù Bí Tích Thaùnh Theå vaøo Thöù Baûy vaø Chuùa Nhaät. Nhöng vì caùc ngaøy Thöù Tö vaø Thöù Saùu laø nhöõng ngaøy aên chay hoaøn toaøn, neân hai ngaøy ñoù cuõng coù Nghi thöùc Röôùc Leã (ngoaøi Thaùnh Leã), ñöôïc cöû haønh vaøo buoåi toái, töùc laø sau ngaøy chuaån bò. Vieäc aên chay thì luoân mang tính chuaån bò.
Nhöng laøm theá naøo maø chay tònh trôû thaønh moät phöông theá quan troïng nhö vaäy ñeå chuaån bò cho Bí tích Thaùnh Theå vaø luyeän taäp nhaân ñöùc qua vieäc kyû luaät baûn thaân? Vieäc aên chay cuûa Kitoâ giaùo ñöôïc maëc khaûi trong moái lieân heä giöõa hai söï kieän trong Kinh Thaùnh: "söï phaù vôõ chay tònh" bôûi Añam vaø Evaø; vaø "vieäc chay tònh" cuûa Ñöùc Kitoâ khi baét ñaàu söù vuï.
Nhaân loaïi xa rôøi Thieân Chuùa vaø ñi vaøo con ñöôøng toäi loãi baét ñaàu töø vieäc aên uoáng. Thieân Chuùa ñaõ truyeàn leänh phaûi chay tònh khoûi moät traùi caây duy nhaát, caây bieát laønh bieát döõ (x. St 2,17), vaø Añam vaø Evaø ñaõ phaù vôõ leänh truyeàn ñoù. Vieäc aên chay ôû ñaây ñöôïc keát noái vôùi maàu nhieäm söï soáng vaø söï cheát, söï cöùu ñoä vaø söï traàm luaân. Löông thöïc keùo daøi söï soáng trong theá giôùi vaät chaát naøy, laïi laø ñoái töôïng cuûa söï hö hoaïi vaø cheát choùc. Nhöng Thieân Chuùa khoâng laøm ra caùi cheát (x. Kn 1,13). Nhaân loaïi, trong Añam vaø Evaø, ñaõ choái töø moät cuoäc soáng leä thuoäc vaøo moät mình Thieân Chuùa, vì ngöôøi ta soáng leä thuoäc vaøo Thieân Chuùa coøn hôn laø vaøo côm baùnh (x. Ñnl 8,3; Mt 4,4; Lc 4,4). Toaøn theå coâng trình taïo döïng ñaõ ñöôïc ban cho con ngöôøi nhö moät thöù löông thöïc, nghóa laø phöông tieän ñeå möu sinh, nhöng "söï soáng" coù nghóa laø hieäp thoâng vôùi Thieân Chuùa, chöù khoâng phaûi löông thöïc ("chuùa hoï thôø laø caùi buïng" Pl 3,19). Bi kòch khoâng phaûi laø Añam ñaõ aên thöùc aên, nhöng oâng ñaõ aên thöùc aên ñoù vì lôïi ích rieâng cuûa mình, "taùch rôøi" khoûi Thieân Chuùa vaø ñoäc laäp vôùi Ngöôøi. Tin raèng löông thöïc coù söï soáng trong chính noù vaø do ñoù oâng coù theå "gioáng nhö Thieân Chuùa". Vaø oâng ñaõ ñaët ñöùc tin cuûa oâng vaøo côm baùnh. Ñaây laø kieåu hieän höõu döôøng nhö ñöôïc xaây treân nguyeân lyù maø quaû thöïc nhaân loaïi soáng "chæ nhôø côm baùnh".
Tuy nhieân, Ñöùc Kitoâ laø Añam môùi. Baét ñaàu söù vuï coâng khai cuûa Ngöôøi trong Tin möøng Maùttheâu, chuùng ta thaáy "khi ñaõ aên chay 40 ngaøy ñeâm, Ngöôøi caûm thaáy ñoùi" (Mt 4:2). Ñoùi khaùt laø tình traïng maø trong ñoù chuùng ta nhaän ra söï leä thuoäc cuûa chuùng ta vaøo moät caùi gì ñoù - khi chuùng ta ñoái dieän vôùi vaán ñeà toái haäu: "söï soáng cuûa toâi leä thuoäc vaøo caùi gì?" Satan ñaõ caùm doã caû Añam vaø Ñöùc Kitoâ, noù noùi: Haõy aên ñi, vì ñoùi khaùt laø baèng chöùng maø baïn hoaøn toaøn leä thuoäc vaøo côm baùnh, söï soáng cuûa baïn naèm trong côm baùnh. Añam ñaõ tin vaø ñaõ aên. Nhöng Ñöùc Kitoâ ñaõ noùi "Ngöôøi ta soáng khoâng chæ nhôø côm baùnh" (Mt 4,4; Lc 4,4). Ñieàu naøy giaûi thoaùt chuùng ta khoûi söï leä thuoäc hoaøn toaøn vaøo côm baùnh, vaät chaát, vaø theá gian naøy. Do ñoù, ñoái vôùi ngöôøi Kitoâ höõu, aên chay laø phöông theá duy nhaát maø nhôø ñoù con ngöôøi tìm laïi ñöôïc baûn tính thieâng lieâng ñích thöïc cuûa mình. Sau ñoù, ñeå vieäc aên chay coù hieäu quaû, tinh thaàn phaûi laø moät phaàn cuûa noù. Vieäc aên chay Kitoâ giaùo khoâng lieân quan ñeán vieäc giaûm caân. AÊn chay laø vaán ñeà cuûa caàu nguyeän vaø tinh thaàn. Vaø vì theá, bôûi vì noù thöïc söï laø moät nôi cuûa taâm linh, neân vieäc aên chay ñích thöïc coù theå daãn ñeán söï caùm doã, yeáu ñuoái, nghi ngôø vaø caùu kænh. Noùi caùch khaùc, ñoù seõ laø moät cuoäc chieán thöïc söï giöõa thieän vaø aùc, vaø raát coù theå, chuùng ta seõ thaát baïi nhieàu laàn trong nhöõng cuoäc chieán naøy. Nhöng chính vieäc khaùm phaù ñôøi soáng Kitoâ höõu nhö "cuoäc chieán ñaáu" vaø "söï noã löïc" laø moät khía caïnh thieát yeáu cuûa vieäc aên chay.
Truyeàn thoáng Kitoâ giaùo ñöa ra ít nhaát 7 lyù do cho vieäc aên chay:
1. Töø nguyeân thuûy, Thieân Chuùa ñaõ truyeàn leänh aên chay, vaø toäi loãi ñi vaøo theá gian bôûi Añam vaø Evaø ñaõ phaù vôõ chay tònh.
2. Ñoái vôùi Kitoâ höõu, aên chay cuoái cuøng laø aên chay khoûi toäi loãi.
3. AÊn chay baøy toû söï leä thuoäc cuûa chuùng ta vaøo Thieân Chuùa chöù khoâng phaûi laø lôïi loäc traàn gian naøy.
4. AÊn chay laø moät caùch coå xöa cuûa vieäc chuaån bò cho Bí tích Thaùnh Theå [Röôùc Leã] - löông thöïc ñích thöïc.
5. AÊn chay laø söï chuaån bò cho Bí tích Thaùnh Taåy (vaø taát caû caùc Bí tích) - haàu ñoùn nhaän aân suûng Chuùa.
6. AÊn chay laø moät phöông theá tieát kieäm cuûa caûi ñeå cho ngöôøi ngheøo.
7. AÊn chay laø moät phöông theá kyû luaät baûn thaân, khieát tònh vaø cheá ngöï nhöõng ham muoán.
Linh muïc Daniel Merz
Höôùng Döông chuyeån ngöõ töø usccb.org
(Nguoàn: Truyeàn thoâng HÑGMVN)