Coû vaø Hoa
(Nhöõng Caâu Chuyeän Gôïi YÙ Suy Tö Vaø Caàu Nguyeän
cuûa Ñaøi Phaùt Thanh Chaân Lyù AÙ Chaâu
Radio Veritas Asia)
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
- 52 -
Yeâu cho ñeán cuøng:
Moät caùi nhìn muïc vuï vaø giaùo hoäi hoïc
veà Ñoäc thaân Linh muïc
Yeâu cho ñeán cuøng: Moät caùi nhìn muïc vuï vaø giaùo hoäi hoïc veà Ñoäc thaân Linh muïc.
Lm. Ngoâ Quang Trung löôïc dòch
(moät vaøi ñoaïn theo baûn tieáng Anh taùc phaåm "Töø traùi tim chuùng toâi" cuûa Ñöùc Hoàng Y Robert Sarah)
(WHÑ 08-04-2020) - "Khi Chuùa Gieâsu bieát raèng giôø cuûa Ngöôøi ñaõ ñeán, giôø phaûi boû theá gian maø veà vôùi Chuùa Cha, Ngöôøi vaãn yeâu thöông nhöõng keû thuoäc veà mình coøn ôû theá gian, vaø Ngöôøi yeâu thöông hoï ñeán cuøng" (Ga 13,1). Nhöõng lôøi naøy cuûa taùc giaû Tin möøng Gioan ñaõ long troïng daãn nhaäp lôøi caàu nguyeän hieán teá cuûa Chuùa Gieâsu sau Böõa aên toái cuoái cuøng vaøo Thöù Naêm Tuaàn Thaùnh. Nhöõng lôøi naøy thoå loä nhöõng taâm tình saâu thaúm, thaät laø thích hôïp cho baát kyø suy tö naøo veà maàu nhieäm chöùc linh muïc.
Laøm sao chuùng ta coù theå tieáp caän chuû ñeà naøy maø khoâng caûm thaáy run raåy? Ñieàu quan troïng laø chuùng ta caàn daønh thôøi giôø vaø môû cöûa taâm hoàn ñeå ñoùn nhaän hôi thôû cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn. Chöùc linh muïc, theo lôøi cuûa cha xöù Ars, laø tình yeâu cuûa traùi tim Chuùa Gieâsu. Chuùng ta khoâng ñöôïc bieán noù thaønh moät chuû ñeà chính trò, cuûa traän chieán yù thöùc heä, hay söï vaän ñoäng chính trò. Chuùng ta cuõng khoâng theå thu giaûm noù vaøo vaán ñeà veà kyû luaät hoaëc saép xeáp muïc vuï.
Trong nhöõng thaùng gaàn ñaây, chuùng ta ñaõ thaáy xaûy ra raát nhieàu söï voäi vaøng, raát nhieàu söï phaán khích xung quanh Thöôïng hoäi ñoàng giaùm muïc vuøng Amazon. Traùi tim giaùm muïc cuûa toâi heát söùc lo laéng. Toâi ñaõ thaáy nhieàu linh muïc bò maát phöông höôùng, maát tinh thaàn vaø bò toån thöông trong saâu thaúm ñôøi soáng tinh thaàn cuûa caùc ngaøi bôûi nhöõng thaùch thöùc quaù maïnh ñoái vôùi giaùo thuyeát cuûa Giaùo hoäi. Hoâm nay toâi muoán noùi vôùi caùc ngaøi moät laàn nöõa raèng: Ñöøng sôï! Nhö Ñöùc Beâneâñictoâ XVI ñaõ nhaéc laïi:
Linh muïc laø moät hoàng aân cuûa Traùi tim Chuùa Kitoâ: moät hoàng aân cho Giaùo hoäi vaø cho theá giôùi. Töø traùi tim cuûa Con Thieân Chuùa traøn ngaäp tình yeâu, tuoân chaûy taát caû nhöõng ñieàu toát ñeïp cuûa Giaùo hoäi. Ñaëc bieät cuõng töø ñoù xuaát phaùt ôn goïi cuûa nhöõng ngöôøi, ñöôïc Chuùa Gieâsu chieám ñoaït, saün saøng töø boû moïi söï moät caùch khoâng do döï ñeå phuïc vuï daân Kitoâ giaùo, theo maãu göông ngöôøi Muïc töû Nhaân Laønh.[1]
Anh em linh muïc thaân meán, toâi muoán noùi vôùi anh em moät söï thaät thaúng thaén. Coù ñoâi khi anh em caûm thaáy nhö bò laïc loái, chaùn naûn, vaø traøn ngaäp ñau khoå. Moät caûm giaùc toài teä cuûa söï bò boû rôi vaø coâ ñôn ghim chaët laáy taâm hoàn anh em. Trong moät theá giôùi ñang bò xoùi moøn bôûi tình traïng baát tín vaø thôø ô, ngöôøi toâng ñoà khoâng theå traùnh khoûi ñau khoå: moät linh muïc röïc chaùy löûa ñöùc tin vaø nhieät tình toâng ñoà nhanh choùng nhaän ra raèng theá giôùi maø caùc ngaøi ñang soáng, coù theå noùi, ñaõ bò ñaûo loän. Tuy nhieân, maàu nhieäm saâu thaúm trong taâm hoàn coù theå cho anh em söùc maïnh ñeå soáng giöõa theá gian. Vaø luoân luoân, ngöôøi phuïc vuï "chæ moät ñieàu duy nhaát caàn thieát", phaûi luoân coá gaéng ñaët Chuùa vaøo troïng taâm cuoäc ñôøi mình, ñieàu naøy mang laïi moät chuùt aùnh saùng soi chieáu vaøo boùng toái.
Trong chöùc linh muïc, tính lieân tuïc mang yù nghóa bí tích cuûa tình yeâu ngöôøi Muïc töû Toát laønh ñang bò ñe doïa. Vì vaäy, toâi leân tieáng ñeå moïi nôi trong Giaùo hoäi, trong tinh thaàn ñoàng traùch nhieäm (synodality) thöïc söï, haõy cuøng bình tónh suy tö vaø caàu nguyeän veà thöïc taïi thieâng lieâng cuûa bí tích Truyeàn Chöùc Thaùnh ñeå coù theå baét ñaàu ñoåi môùi. Vaø toâi caàu mong nhöõng ngöôøi ôû caû hai beân: chuùng ta ñöøng quaù noùng voäi! Chuùng ta khoâng theå thay ñoåi moïi thöù trong moät vaøi thaùng. Tröø khi caùc quyeát ñònh cuûa chuùng ta baét nguoàn töø söï suy chieâm laâu daøi, coøn khoâng, noù seõ coù töông lai gioáng nhö caùc khaåu hieäu vaø nhöõng baøi phaùt bieåu chính trò, seõ mau choùng rôi vaøo queân laõng.
Ñöùc Giaùo hoaøng danh döï Beâneâñictoâ XVI ñaõ taëng cho chuùng ta moät moùn quaø raát ñaëc bieät, moät lectio divina, trong ñoù ngaøi quay trôû veà caùc nguoàn Kinh Thaùnh ñeå trình baøy maàu nhieäm chöùc linh muïc [2]. Ñoái vôùi toâi, trong tinh thaàn khieâm toán, toâi muoán coù moät caùi nhìn muïc vuï veà bí tích naøy.
Suy tö muïc vuï cuûa chuùng ta khoâng ñöôïc giôùi haïn vaøo caùc söï kieän hieän taïi thuaàn tuùy hoaëc thu giaûm thaønh moät phaân tích xaõ hoäi hoïc. Ngöôøi ta luoân caàn phaûi nuoâi döôõng caùc suy tö naøy trong chieâm nieäm vaø caáu truùc noù thoâng qua thaàn hoïc. Nhöng nhöõng suy tö naøy cuõng phaûi thaät cuï theå. Thaät vaäy, toâi cuõng ñaõ nhaän thaáy raèng moät soá ngöôøi caûm thaáy raát haøi loøng trong vieäc vaïch ra caùc nguyeân taéc lyù thuyeát maø laïi khoâng ñaët treân cô sôû thöïc teá. Do ñoù, trong vieäc trình baøy thaàn hoïc veà chöùc linh muïc, chæ baøn rieâng ñeán vaán ñeà ñoäc thaân laø khoâng ñuû. Cuõng thaät caàn thieát phaûi tìm hieåu töông quan cuï theå vôùi giaùo hoäi hoïc vaø muïc vuï cuûa vaán ñeà naøy.
Trong thôøi gian Thöôïng hoäi ñoàng giaùm muïc vuøng Amazon, toâi ñaõ daønh thôøi gian ñeå tröïc tieáp laéng nghe moïi ngöôøi cuõng nhö noùi chuyeän vôùi caùc nhaø truyeàn giaùo daøy daën kinh nghieäm. Nhöõng cuoäc trao ñoåi naøy ñaõ giuùp toâi xaùc tín raèng khaû naêng phong chöùc cho nhöõng ngöôøi ñaøn oâng coù gia ñình seõ laø moät thaûm hoïa muïc vuï, daãn ñeán söï hoãn loaïn veà giaùo hoäi hoïc vaø laøm lu môø söï hieåu bieát cuûa chuùng ta veà chöùc linh muïc. Hoâm nay toâi muoán trình baøy vôùi anh em nhöõng suy tö cuûa toâi xoay quanh ba ñieåm lieân quan ñeán vaán ñeà naøy.
Moät Thaûm hoïa veà Muïc vuï
Chöùc linh muïc: cöûa ngoõ mang daáu aán baûn theå hoïc ñi vaøo lôøi "thöa vaâng" cuûa Chuùa Kitoâ Thöôïng Teá
Chuùng ta coù theå toùm taét nhöõng suy tö cuûa Ñöùc giaùo hoaøng danh döï baèng moät vaøi töø ngöõ: Chuùa Gieâsu toû loä cho chuùng ta trong con ngöôøi cuûa Ngaøi söï toaøn veïn cuûa chöùc linh muïc. Ngöôøi ban cho noù yù nghóa ñaày ñuû ñoái vôùi nhöõng gì ñaõ ñöôïc loan baùo vaø phaùc hoïa moät caùch thoâ sô trong Cöïu Öôùc. Troïng taâm cuûa söï maëc khaûi naøy raát ñôn giaûn: moät linh muïc khoâng haún chæ laø moät ngöôøi thöïc hieän nhieäm vuï daâng leã. Nhöng ngaøi phaûi laø moät ngöôøi hieán daâng chính baûn thaân mình nhö moät cuûa leã hy sinh baèng tình yeâu, theo göông Chuùa Kitoâ. Do ñoù, Ñöùc Beâneâñictoâ XVI cho thaáy roõ raøng vaø döùt khoaùt raèng chöùc linh muïc laø moät traïng thaùi cuûa ñôøi soáng. "Moät vò linh muïc phaûi loaïi boû khoûi caùc raøng buoäc traàn tuïc vaø ñöôïc daâng hieán cho Thieân Chuùa, vaø chính xaùc nhö vaäy, ñeå khôûi ñi töø Thieân Chuùa, ngaøi luoân saün saøng phuïc vuï tha nhaân, cho moïi ngöôøi." [3] Ñoäc thaân linh muïc laø söï theå hieän yù muoán ñaët mình vaøo söï tuøy thuoäc Chuùa vaø con ngöôøi. Ñöùc Thaùnh Cha Beâneâñictoâ XVI chöùng minh raèng ñoäc thaân linh muïc khoâng phaûi laø söï "boå sung thieâng lieâng" vaøo trong cuoäc ñôøi linh muïc. Ñuùng hôn, ñôøi soáng linh muïc ñích thöïc, veà maët baûn theå, ñoøi hoûi söï ñoäc thaân.
Ñöùc Beâneâñictoâ XVI trong baûn vaên ôû phaàn tröôùc, cho thaáy raèng söï chuyeån vò töø chöùc tö teá cuûa Cöïu Öôùc sang chöùc tö teá cuûa Taân Öôùc, ñöôïc maëc khaûi trong quaù trình chuyeån hoùa töø vieäc tieát cheá tình duïc mang yù nghóa chöùc naêng sang moät söï tieát cheá mang yù nghóa baûn theå. Toâi nghó raèng chöa bao giôø coù moät giaùo hoaøng naøo theå hieän maïnh meõ söï caàn thieát cuûa ñoäc thaân linh muïc nhö theá. Chuùng ta caàn phaûi nghieàn ngaãm nhöõng suy tö cuûa moät ngöôøi ñang böôùc gaàn ñeán cuoái ñôøi. Vaøo giôø khaéc quyeát ñònh naøy, ngöôøi ta khoâng ñöôïc xem nheï nhöõng lôøi noùi ñoù. Ñöùc Beâneâñictoâ XVI cuõng noùi vôùi chuùng ta raèng chöùc linh muïc, bôûi vì coù lieân quan ñeán hieán teá Thaùnh Leã, neân söï raøng buoäc vôùi daây hoân nhaân laø ñieàu baát khaû. Toâi muoán nhaán maïnh ñieåm cuoái cuøng naøy. Ñoái vôùi moät linh muïc, vieäc cöû haønh Bí tích Thaùnh Theå khoâng chæ laø thöïc hieän caùc nghi thöùc. Vieäc cöû haønh thaùnh leã giaû ñònh raèng linh muïc phaûi keát hôïp toaøn veïn con ngöôøi mình vaøo vôùi hi leã tuyeät vôøi cuûa Chuùa Kitoâ daâng cho Chuùa Cha, vaøo lôøi thöa vaâng troïn veïn cuûa Chuùa Gieâsu daâng leân Cha cuûa Ngöôøi: "Laïy Cha, con xin phoù thaùc hoàn con trong tay Cha" (Lc 23,46). Baây giôø ñoäc thaân laø "moät lôøi thöa vaâng döùt khoaùt". Ñieàu naøy coù nghóa laø ñaët baûn thaân mình vaøo trong baøn tay cuûa Chuùa, vaøo trong tieáng "Con". Ñoù laø moät tieáng thöa vaâng döùt khoaùt.
Neáu chuùng ta thu giaûm ñoäc thaân linh muïc vaøo vaán veà kyû luaät hoaëc vieäc thích nghi vôùi phong tuïc vaø vaên hoùa, thì chuùng ta ñaõ coâ laäp chöùc linh muïc khoûi neàn taûng cuûa noù. Theo nghóa naøy, ñoäc thaân linh muïc laø ñieàu kieän thieát yeáu ñeå coù theå hieåu bieát ñuùng ñaén veà chöùc linh muïc. "Hôn nöõa, moät phaàn cuûa chöùc linh muïc, ñích thöïc laø laøm cho chính mình trôû neân saün saøng cho Chuùa, trong söï toaøn veïn cuûa con ngöôøi mình, vaø do ñoù, nhaän ra chính mình cuõng hoaøn toaøn saün saøng phuïc vuï moïi ngöôøi, ñaøn oâng cuõng nhö phuï nöõ. Toâi nghó raèng tình traïng ñoäc thaân laø moät dieãn taû troïn veïn cho tính toaøn veïn naøy" [4], Ñöùc Beâneâñictoâ XVI maïnh meõ tuyeân boá vôùi haøng giaùo só cuûa Giaùo phaän Bolzano, YÙ.
Tính caùch khaån tröông veà muïc vuï vaø truyeàn giaùo cuûa ñoøi hoûi ñoäc thaân linh muïc
Laø moät giaùm muïc, toâi sôï raèng keá hoaïch phong chöùc linh muïc cho nhöõng ngöôøi ñaøn oâng coù gia ñình coù theå taïo ra moät thaûm hoïa muïc vuï. Noù seõ laø moät thaûm hoïa cho caùc tín höõu maø hoï seõ ñöôïc sai ñeán. Noù cuõng seõ laø moät thaûm hoïa cho chính caùc linh muïc.
Laøm theá naøo moät coäng ñoaøn Kitoâ höõu coù theå hieåu ñöôïc linh muïc neáu hoï khoâng nhaän thaáy roõ raøng ngaøi ñöôïc taùch bieät khoûi moâi tröôøng thoâng thöôøng, vaø hoaøn toaøn thuoäc veà Thieân Chuùa? Laøm theá naøo caùc Kitoâ höõu coù theå hieåu raèng linh muïc ñöôïc trao ban cho hoï neáu ngaøi khoâng hoaøn toaøn ñöôïc daâng hieán cho Chuùa Cha? Neáu ngaøi khoâng ñi vaøo maàu nhieäm huûy dieät cuûa Chuùa Gieâsu: Kenosis, huûy mình ra khoâng, hoaøn toaøn töø boû baûn thaân? "Ñöùc Gieâsu Kitoâ voán dó laø Thieân Chuùa, maø khoâng nghó phaûi nhaát quyeát duy trì ñòa vò ngang haøng vôùi Thieân Chuùa, nhöng ñaõ hoaøn toaøn truùt boû vinh quang maëc laáy thaân noâ leä" (Pl 2, 6-7). Ngöôøi töï veùt roãng mình khoûi nhöõng gì voán laø, trong moät haønh ñoäng töï do vaø tình yeâu. Söï töø boû cuûa Chuùa Kitoâ duø phaûi cheát treân Thaùnh Giaù khoâng chæ ñôn thuaàn laø moät thaùi ñoä vaâng lôøi, khieâm toán. Ñoù laø moät haønh ñoäng hoaøn toaøn töø boû mình qua tình yeâu, trong ñoù Chuùa Con hoaøn toaøn hieán thaân cho Chuùa Cha vaø cho nhaân loaïi: ñaây laø neàn taûng cuûa chöùc tö teá cuûa Chuùa Kitoâ. Vì theá, laøm sao moät linh muïc coù theå giöõ, duy trì vaø ñoøi hoûi quyeàn ñöôïc lieân keát vôùi daây hoân nhaân? Laøm theá naøo ngaøi coù theå töø boû ñeå bieán mình thaønh toâi tôù cho Chuùa Gieâsu linh muïc? Troïn veïn daâng hieán cho Chuùa Kitoâ laø ñieàu kieän ñeå hoaøn toaøn phuïc vuï moïi ngöôøi. Ai khoâng hoaøn toaøn hieán mình cho Thieân Chuùa thì khoâng theå phuïc vuï anh em mình moät caùch hoaøn haûo.
Moät soá ngöôøi phaûi soáng taùch bieät trong vuøng saâu vuøng xa, trong vuøng truyeàn giaùo ngheøo khoå seõ coù moät hình aûnh naøo veà linh muïc? Coù phaûi chuùng ta coù yù ñònh ngaên caûn hoï khaùm phaù söï troïn veïn cuûa chöùc tö teá Kitoâ giaùo khoâng? Ñaàu naêm 1976, khi coøn laø moät linh muïc treû, toâi ñi thaêm vieáng muïc vuï ñeán moät soá ngoâi laøng xa xoâi ôû nöôùc Guinea. Moät soá ngöôøi trong hoï ñaõ khoâng ñöôïc moät linh muïc naøo ñeán thaêm trong gaàn möôøi naêm, bôûi vì caùc nhaø truyeàn giaùo chaâu AÂu ñaõ bò Seùkou Toureù truïc xuaát vaøo naêm 1967. Tuy nhieân, caùc Kitoâ höõu vaãn tieáp tuïc daïy giaùo lyù cho treû em, ñoïc kinh caàu nguyeän haøng ngaøy vaø laàn chuoãi Maân coâi. Hoï ñaõ theå hieän loøng suøng kính Ñöùc Trinh Nöõ Maria moät caùch tuyeät vôøi, vaø cuøng hoïp nhau moãi Chuùa nhaät ñeå laéng nghe Lôøi Chuùa.
Toâi ñaõ coù duyeân may ñöôïc gaëp gôõ nhöõng ngöôøi ñaøn oâng vaø phuï nöõ naøy, nhöõng ngöôøi ñaõ soáng ñöùc tin maø khoâng ñöôïc baát kyø söï trôï giuùp bí tích naøo, vì thieáu linh muïc. Hoï ñöôïc nuoâi döôõng bôûi Lôøi Chuùa vaø giöõ vöõng ñöùc tin cuûa hoï qua vieäc caàu nguyeän haøng ngaøy. Toâi seõ khoâng bao giôø coù theå queân ñöôïc nieàm vui khoâng theå töôûng töôïng ñöôïc cuûa hoï, khi toâi cöû haønh Thaùnh leã, ñieàu maø hoï ñaõ khoâng ñöôïc ñoùn nhaän trong suoát moät thôøi gian daøi. Cho pheùp toâi tuyeân boá moät caùch maïnh meõ vaø chaéc chaén raèng: Toâi nghó neáu ngöôøi ta ñaõ phong chöùc cho nhöõng ngöôøi ñaøn oâng ñaõ laäp gia ñình ôû moãi laøng, thì côn ñoùi Thaùnh Theå cuûa tín höõu ñaõ bò daäp taét töø laâu roài. Moïi ngöôøi seõ bò caét ñöùt khoûi nieàm vui to lôùn khi ñoùn nhaän moät Chuùa Kitoâ khaùc trong linh muïc. Vì, vôùi baûn naêng ñöùc tin, nhöõng ngöôøi ngheøo khoù ñoù bieát raèng, moät linh muïc ñaõ töø boû hoân nhaân seõ ban cho hoï moùn quaø troïn veïn cuûa tình yeâu daâng hieán cuûa ngaøi.
Ñaõ bao laàn, trong khi ñi boä nhieàu giôø giöõa caùc ngoâi laøng nhoû beù, vôùi moät chieác caëp coù baøn thôø-boû tuùi treân ñaàu, döôùi aùnh maët trôøi röïc rôõ toûa lan, baûn thaân toâi ñaõ traûi nghieäm nieàm vui mieân man cuûa vieäc daâng hieán cho Giaùo hoäi laø Hieàn Theâ. Khi ñi qua nhöõng vuøng ñaàm laày trong moät chieác ca noâ taïm bôï, giöõa nhöõng truoâng coû raäm raïp, hoaëc trong khi phaûi vöôït qua nhöõng doøng chaûy nguy hieåm nôi coù theå bò nhaán chìm, toâi caûm thaáy phaäp phoàng moät nieàm vui ñöôïc daønh troïn cho Chuùa vaø ñöôïc saün saøng trao ban cho anh chò em cuûa mình.
Toâi seõ yeâu meán chöùc linh muïc nhö theá naøo nöõa, neáu taát caû nhöõng anh em linh muïc cuûa toâi moät ngaøy naøo ñoù coù theå traûi nghieäm söï chaøo ñoùn moät linh muïc ôû taïi moät ngoâi laøng chaâu Phi, khi daân chuùng nhaän ra Chuùa Kitoâ laø Chaøng Reå ñang hieän dieän trong ngaøi: thaät laø moät nieàm vui buøng vôõ! Nhieàu leã hoäi ñöôïc toå chöùc! Nhöõng baøi haùt, nhöõng ñieäu vuõ, nhöõng sinh hoaït soâi ñoäng vaø caû nhöõng böõa aên lieân tieáp dieãn ra ñeå theå hieän loøng bieát ôn cuûa moïi ngöôøi ñoái vôùi moùn quaø chính Chuùa Kitoâ ban taëng cho hoï.
Vieäc phong chöùc cho nhöõng ngöôøi ñaøn oâng ñaõ coù gia ñình seõ töôùc ñi nôi nhöõng coäng ñoaøn Giaùo hoäi non treû ñang ñöôïc truyeàn giaùo, caùi caûm nghieäm ñöôïc Chuùa Kitoâ hieän dieän vaø vieáng thaêm, qua moät linh muïc soáng ñoäc thaân. Bi kòch muïc vuï seõ raát lôùn. Noù seõ daãn ñeán moät söï baàn cuøng hoùa coâng cuoäc truyeàn giaùo.
Toâi tin chaéc raèng neáu ñaõ coù moät soá caùc linh muïc hoaëc giaùm muïc phöông Taây saün saøng töông ñoái hoùa söï cao caû vaø taàm quan troïng cuûa ñôøi soáng ñoäc thaân linh muïc, thì ñoù laø vì hoï chöa bao giôø coù kinh nghieäm cuï theå veà loøng bieát ôn cuûa moät coäng ñoàng Kitoâ giaùo. Toâi khoâng noùi ñôn giaûn veà maët con ngöôøi. Toâi nghó raèng trong loøng bieát ôn naøy coù moät traûi nghieäm veà ñöùc tin. Nhöõng ngöôøi ngheøo khoù ñoù soáng cuoäc soáng giaûn dò coù theå nhaän ra baèng con maét ñöùc tin, söï hieän dieän cuûa Chuùa Kitoâ laø Phu Quaân cuûa Giaùo hoäi nôi moät linh muïc soáng ñoäc thaân. Kinh nghieäm thieâng lieâng naøy laø neàn taûng trong cuoäc soáng cuûa moät linh muïc. Noù daãn ñöa ngaøi khoûi rôi vaøo nhöõng hình thöùc giaùo só trò. Ñaõ töøng traûi nghieäm ñieàu naøy trong baûn thaân toâi, toâi bieát raèng caùc Kitoâ höõu nhìn thaáy qua toâi, moät Chuùa Kitoâ ñöôïc trao ban cho hoï, chöù khoâng phaûi con ngöôøi giôùi haïn cuûa toâi vôùi nhöõng caù tính rieâng vaø nhieàu yeáu keùm cuûa noù.
Khoâng coù kinh nghieäm cuï theå naøy, ñôøi soáng ñoäc thaân trôû thaønh moät gaùnh naëng khoâng theå mang noåi. Toâi coù caûm töôûng raèng ñoái vôùi moät soá giaùm muïc phöông Taây hoaëc thaäm chí caû Nam Myõ, ñôøi soáng ñoäc thaân ñaõ trôû thaønh moät gaùnh naëng lôùn. Hoï vaãn trung thaønh vôùi noù nhöng khoâng coøn caûm thaáy coù can ñaûm aùp ñaët leân caùc linh muïc töông lai vaø caùc coäng ñoàng Kitoâ höõu bôûi vì chính hoï ñang phaûi chòu ñöïng gaùnh naëng ñoù. Toâi caûm thoâng vôùi hoï. Ai coù theå aùp ñaët gaùnh naëng leân ngöôøi khaùc khi khoâng coøn yeâu meán yù nghóa saâu xa cuûa noù nöõa? Ñoù khoâng phaûi laø haønh ñoäng cuûa Phariseâu sao?
Tuy nhieân, toâi chaéc chaén raèng ngöôøi ta ñaõ maéc moät quan ñieåm sai laàm ôû ñaây. Maëc duø ñoâi khi laø moät thaùch ñoá, baäc ñoäc thaân linh muïc, hieåu moät caùch ñuùng ñaén, laø giaûi thoaùt. Noù cho pheùp linh muïc ñöôïc thieát laäp ñeå trôû neân nhaát quaùn trong caên tính laø ngöôøi phoái ngaãu cuûa Hoäi Thaùnh.
Moät keá hoaïch nhaèm töôùc ñoaït nieàm vui naøy khoûi caùc coäng ñoàng Kitoâ höõu vaø caùc linh muïc chaéc chaén khoâng phaûi laø moät coâng vieäc cuûa tình thöông. Laø moät ngöôøi con cuûa chaâu Phi, trong löông taâm toâi, toâi khoâng theå uûng hoä yù töôûng raèng, nhöõng nhoùm ngöôøi ñang ñöôïc rao giaûng Tin möøng laïi phaûi bò töôùc maát ñöôïc moät laàn gaëp gôõ moät linh muïc soáng troïn veïn thieân chöùc cuûa mình. Caùc daân toäc Amazon coù quyeàn ñöôïc traûi nghieäm ñaày ñuû veà moät Chuùa Kitoâ laø Phu Quaân. Chuùng ta khoâng theå cung caáp cho hoï caùc "linh muïc haïng hai".
Traùi laïi, moät Giaùo hoäi caøng treû trung, thì laïi caøng caàn phaûi gaëp ñöôïc nhöõng giaù trò trieät ñeå cuûa Tin Möøng. Khi thaùnh Phaoloâ khuyeân daïy caùc coäng ñoàng Kitoâ höõu non treû ôû Epheâsoâ, Philippheâ vaø Coâloâsseâ, ngaøi khoâng ñöa ra cho hoï moät lyù töôûng baát khaû thaáu ñaït, nhöng chæ daïy cho hoï taát caû nhöõng ñoøi hoûi cuûa Tin Möøng: "Vaäy nhö anh em ñaõ nhaän Ñöùc Kitoâ Gieâsu laøm Chuùa, thì haõy tieáp tuïc soáng keát hôïp vôùi Ngöôøi. Anh em haõy beùn reã saâu vaø xaây döïng ñôøi mình treân neàn taûng laø Ñöùc Kitoâ Gieâsu, haõy döïa vaøo ñöùc tin maø anh em ñaõ ñöôïc thuï huaán, vaø ñeå cho loøng chan chöùa nieàm tri aân caûm taï. Haõy coi chöøng chôù ñeå ai gaøi baãy anh em baèng moài trieát lyù vaø nhöõng tö töôûng giaû doái roãng tueách theo truyeàn thoáng ngöôøi phaøm vaø theo nhöõng yeáu toá cuûa vuõ truï chöù khoâng theo Ñöùc Kitoâ." (Cl 2, 6-8). Trong giaùo huaán naøy chuùng ta thaáy khoâng coù söï cöùng nhaéc cuõng khoâng coù söï baát khoan dung. Tuy nhieân, Lôøi Chuùa thì luoân ñoøi hoûi hoaùn caûi trieät ñeå. Lôøi Chuùa khoâng töông thích vôùi söï thoûa hieäp vaø mô hoà. Ñoù laø: "Lôøi Thieân Chuùa laø lôøi soáng ñoäng, höõu hieäu vaø saéc beùn hôn caû göôm hai löôõi" (Hr 4,12). Theo göông thaùnh Phaoloâ, chuùng ta phaûi rao giaûng vôùi söï roõ raøng vaø dòu daøng, khoâng taïo söï haø khaéc gaây khieâu khích cuõng nhö söï ruït reø nöûa vôøi.
Cho pheùp toâi moät laàn nöõa trình baøy kinh nghieäm caù nhaân cuûa toâi. Thôøi thô aáu, toâi soáng trong moät theá giôùi haàu nhö xuaát phaùt töø ngoaïi giaùo. Cha meï toâi khoâng bieát ñeán Kitoâ giaùo cho ñeán khi hoï tröôûng thaønh. Cha toâi ñaõ ñöôïc röûa toäi hai naêm sau khi toâi sinh ra. Baø toâi ñaõ ñoùn nhaän Bí tích Röûa toäi vaøo luùc baø qua ñôøi. Do ñoù, toâi ñaõ quen vôùi ñaïo vaät linh vaø toân giaùo truyeàn thoáng. Toâi thaáu bieát nhöõng khoù khaên cuûa coâng cuoäc rao giaûng Tin möøng: söï nhoå boû gaây ñau ñôùn cuøng nhöõng thay ñoåi ñeán möùc anh huøng maø ngöôøi môùi nhaäp ñaïo phaûi chaáp nhaän lieân quan ñeán nhöõng phong tuïc ngoaïi giaùo, loái soáng vaø truyeàn thoáng coá höõu. Toâi töôûng töôïng vieäc truyeàn giaùo cuûa laøng toâi seõ nhö theá naøo, neáu moät ngöôøi ñaøn oâng ñaõ coù vôï ñöôïc thuï phong linh muïc ôû ñoù. Nghó veà ñieàu ñoù thoâi ñaõ laøm toâi ñau ñôùn coõi loøng. Thaät laø moät noãi buoàn khoân xieát! Toâi chaéc chaén seõ khoâng trôû thaønh moät linh muïc nhö ngaøy hoâm nay, bôûi vì giaù trò trieät ñeå cuûa ñôøi soáng caùc vò thöøa sai ñaõ cuoán huùt toâi.
Laøm sao chuùng ta daùm töôùc ñoaït nieàm vui cuûa moïi ngöôøi veà moät cuoäc gaëp gôõ nhö vaäy vôùi Chuùa Kitoâ? Toâi coi ñoù laø moät thaùi ñoä khinh mieät. Moät soá ngöôøi ñaõ khai thaùc vaø nhaán maïnh söï ñoái laäp giöõa "vieäc chaêm soùc muïc vuï baèng thaêm vieáng" vôùi "vieäc chaêm soùc muïc vuï baèng söï hieän dieän". Vieäc moät linh muïc thöøa sai töø moät ñaát nöôùc xa xoâi ñeán phuïc vuï taïi moät coäng ñoaøn theå hieän söï quan taâm cuûa Giaùo hoäi hoaøn vuõ. Ñoù laø hình aûnh cuûa Ngoâi Lôøi vieáng thaêm nhaân loaïi. Vieäc phong chöùc cho moät ngöôøi ñaøn oâng ñaõ coù gia ñình ôû giöõa coäng ñoàng, cho thaáy moät chuyeån ñoäng ngöôïc laïi: nhö theå moãi coäng ñoàng bò raøng buoäc phaûi tìm moät phöông theá cöùu roãi trong chính noù.
Khi nhaø truyeàn giaùo kieät xuaát Phaoloâ keå cho chuùng ta veà nhöõng chuyeán vieáng thaêm cuûa ngaøi ñeán caùc coäng ñoàng ôû Tieåu AÙ maø chính ngaøi thieát laäp, ngaøi cho chuùng ta maãu göông veà moät ngöôøi toâng ñoà ñeán thaêm caùc coäng ñoàng Kitoâ giaùo ñeå cuûng coá hoï nhö theá naøo.
Loøng thöông xoùt cuûa Thieân Chuùa ñaõ trôû neân hieän thöïc trong vieäc vieáng thaêm cuûa Chuùa Kitoâ. Chuùng ta ñoùn nhaän vôùi loøng bieát ôn. Ñoái vôùi chuùng ta, ñoù laø moät loái môû ñeå ñi vaøo vôùi caû gia ñình giaùo hoäi. Toâi sôï raèng vieäc phong chöùc cho nhöõng ngöôøi ñaøn oâng ñaõ coù vôï, maø hoï phaûi nhaän traùch nhieäm cho moät coäng ñoàng, coù theå ñoùng cöûa chính coäng ñoàng ñoù vaø caét ñöùt noù khoûi tính phoå quaùt cuûa Giaùo hoäi. Laøm sao moät ai coù theå baét moät ngöôøi ñaøn oâng ñaõ coù vôï bieán ñoåi coäng ñoàng cuûa mình, trong khi coøn ña mang cuøng vôï vaø con caùi? Laøm theá naøo oâng ta coù theå traûi nghieäm söï töï do cuûa moät ngöôøi phuïc vuï saün saøng hi sinh cho moïi ngöôøi?
Chöùc linh muïc laø moät moùn quaø ñöôïc trao ban khi Ngoâi Lôøi Nhaäp Theå ñöôïc ñoùn nhaän. Ñoái vôùi Chuùa ñoù khoâng phaûi laø nghóa vuï, coøn ñoái vôùi con ngöôøi ñoù khoâng phaûi laø quyeàn. Moät coäng ñoàng ñöôïc truyeàn ñaït theo caùi yù töôûng cho mình coù quyeàn ñöôïc nhaän Thaùnh Theå seõ khoâng coøn laø moân ñeä cuûa Chuùa Kitoâ nöõa. Nhö teân goïi cuûa noù, Bí tích Thaùnh Theå laø lôøi taï ôn, laø moät hoàng aân nhöng khoâng, moät moùn quaø cuûa loøng thöông xoùt. Söï hieän dieän Thaùnh Theå ñöôïc ñoùn nhaän vôùi caûm xuùc ngôõ ngaøng vaø vui möøng nhö moät moùn quaø voâ giaù. Baát kyø ngöôøi tín höõu naøo nghó raèng hoï coù quyeàn ñöôïc höôûng caùc ôn aáy cho thaáy hoï khoâng hieåu bieát moät chuùt naøo caû.
Toâi troäm nghó raèng caùc coäng ñoàng Kitoâ höõu ôû Amazon khoâng cho raèng mình phaûi ñöôïc ñaùp öùng ñaày ñuû caùc nhu caàu veà Bí tích Thaùnh Theå ñaâu. Toâi nghó, ñuùng hôn, raèng nhöõng chuû ñeà naøy laø noãi aùm aûnh baét nguoàn töø caùc moâi tröôøng thaàn hoïc taïi caùc tröôøng ñaïi hoïc. Chuùng ta ñang phaûi ñoái phoù vôùi caùc doøng yù thöùc heä ñöôïc khai trieån bôûi moät vaøi nhaø thaàn hoïc, hay ñuùng hôn laø nhöõng phuø thuûy hoïc ngheà, nhöõng ngöôøi muoán söû duïng ñau khoå cuûa nhöõng ngöôøi ngheøo laøm phoøng thí nghieäm cho keá hoaïch thoâng minh cuûa hoï. Toâi khoâng theå cöù im laëng vaø ñeå hoï haønh xöû nhö vaäy maõi. Toâi muoán baûo veä nhöõng ngöôøi ngheøo ñoù, nhöõng ngöôøi nhoû beù, nhöõng ngöôøi naøy "khoâng coù tieáng noùi". Chuùng ta khoâng ñöôïc töôùc ñoaït cuûa hoï söï toaøn veïn cuûa chöùc linh muïc. Chuùng ta ñöøng laáy maát yù nghóa thöïc söï cuûa Bí tích Thaùnh Theå maø hoï haèng aáp uû. "Chuùng ta khoâng theå söûa laïi giaùo lyù Coâng giaùo veà chöùc linh muïc vaø luaät ñoäc thaân ñeå goïi laø ñieàu chænh, haàu ñaùp öùng nhu caàu ñöôïc cho laø caûm thaáy caàn thieát trong moät soá tình huoáng muïc vuï khoù khaên", Ñöùc hoàng y Marc Ouellet gaàn ñaây ñaõ nhaän xeùt nhö vaäy. "Treân taát caû, toâi nghó raèng Giaùo hoäi Latinh khoâng töï ñaët ñònh truyeàn thoáng ñoäc thaân linh muïc cho rieâng mình ñaâu, maø ñaëc suûng naøy voán toàn taïi töø thôøi caùc toâng ñoà vaø laø bí quyeát, laø ñoäng löïc cho söù vuï truyeàn giaùo maïnh meõ cuûa Giaùo hoäi. [5]" Ñieàu chuùng ta ñang noùi ñeán laø cöïc kì quan troïng. Ñoäc thaân linh muïc laø moät ñoäng löïc maïnh meõ cuûa coâng cuoäc truyeàn giaùo. Ñaëc suûng ñoù laøm cho caùc nhaø truyeàn giaùo ñaùng ñöôïc tin caäy. Trieät ñeå hôn, noù giuùp caùc ngaøi ñöôïc töï do, ñeå saün saøng ñi baát cöù ñaâu vaø daùm maïo hieåm moïi söï vì caùc ngaøi khoâng coøn bò giam haõm bôûi baát cöù nôi choán naøo caû.
Trong aùnh saùng cuûa truyeàn thoáng Giaùo hoäi
Moät soá ngöôøi seõ nghó raèng nhöõng suy tö cuûa toâi laø sai laàm. Hoï noùi vôùi toâi raèng ñoäc thaân linh muïc chæ laø moät kyû luaät ñöôïc aùp ñaët caùc cho caùc giaùo só cuûa Giaùo hoäi Latinh vaøo moät thôøi xa xöa thoâi.
Toâi ñaõ ñoïc nhöõng lôøi tuyeân boá nhö vaäy, ñaõ ñöôïc laëp ñi laëp laïi treân caùc baùo chí. Söï trung thöïc trong lòch söû baét buoäc toâi phaûi tuyeân boá raèng hoï ñaõ sai laàm. Caùc nhaø söû hoïc nghieâm tuùc cho bieát raèng töø theá kyû thöù boán trôû ñi, caùc coâng ñoàng ñaõ nhaéc ñeán söï baét buoäc tieát cheá tình duïc ñoái vôùi caùc linh muïc. Chuùng ta phaûi luoân chính xaùc. Nhieàu ngöôøi ñaøn oâng ñaõ coù vôï ñöôïc thuï phong linh muïc trong thieân nieân kyû ñaàu tieân. Nhöng keå töø ngaøy thuï phong, hoï buoäc phaûi kieâng quan heä tình duïc vôùi vôï. Ñieàu naøy thöôøng xuyeân ñöôïc nhaéc laïi qua caùc coâng ñoàng chung, döïa treân moät truyeàn thoáng ñaõ coù töø thôøi caùc toâng ñoà. Coù theå naøo khoâng hình dung ñöôïc raèng neáu Giaùo hoäi töï yù coá chaáp ñöa ra kyû luaät tieát cheá tình duïc cho giaùo só maø laïi khoâng gaây ra söï phaûn ñoái chung nôi nhöõng ngöôøi maø luaät naøy taùc ñoäng sao? Ngaøy hoâm nay caùc nhaø söû hoïc nhaán maïnh moät ñieàu laø, ñaõ khoâng heà coù caùc cuoäc phaûn ñoái khi Coâng ñoàng Elvira, vaøo ñaàu theá kyû thöù boán, quyeát ñònh loaïi tröø khoûi haøng giaùo só caùc giaùm muïc, linh muïc vaø phoù teá bò nghi ngôø coù quan heä tình duïc vôùi vôï cuûa hoï. Vieäc moät quyeát ñònh gay gaét nhö vaäy khoâng laøm daáy leân moät söï phaûn ñoái naøo chöùng toû raèng luaät ñoäc thaân giaùo só khoâng phaûi laø ñieàu gì môùi. Giaùo hoäi vöøa môùi böôùc ra khoûi thôøi kyø baùch haïi. Moät trong nhöõng moái quan taâm ñaàu tieân cuûa Giaùo hoäi laø caàn phaûi thieát ñònh laïi moät quy luaät voán ñoâi khi ñaõ bò buoâng loûng trong hoaøn caûnh xaùo troän cuûa thôøi kì töû ñaïo, vaø luaät ñoù ñaõ ñöôïc phuïc hoài heát söùc toát ñeïp.
Chöùc linh muïc laø lôøi ñaùp traû cho moät tieáng goïi caù nhaân. Ñoù laø keát quaû cuûa moät tình yeâu thaân thieát ñeán töø Thieân Chuùa, maø chuùng ta coù theå tìm thaáy nguyeân maãu trong ôn goïi cuûa Samuel (1 Sm 3). Moät ngöôøi khoâng trôû thaønh linh muïc bôûi vì anh caàn phaûi ñaùp öùng nhu caàu cuûa coäng ñoàng, vaø roài baát cöù ai cuõng coù theå chieám giöõ vò trí ñoù. Chöùc linh muïc laø moät tình traïng soáng. Ñoù laø keát quaû cuûa moät cuoäc ñoái thoaïi maät thieát giöõa Thieân Chuùa Ñaáng keâu goïi vaø taâm hoàn ñaùp traû: "Laïy Thieân Chuùa, naøy con ñaây, con ñeán ñeå thöïc thi yù Ngaøi" (Hr 10, 7). Khoâng gì coù theå can thieäp vaøo cuoäc troø chuyeän töø-traùi-tim-ñeán-traùi-tim naøy. Giaùo hoäi chæ xaùc thöïc hoùa lôøi ñaùp traû aáy. Toâi vaãn töï hoûi: Ñieàu gì seõ xaûy ra vôùi vôï cuûa moät ngöôøi ñaøn oâng ñöôïc phong chöùc linh muïc? Coâ aáy seõ ôû vò theá naøo? Coù moät ôn goïi ñeå laøm vôï cuûa moät linh muïc khoâng? Chöùc linh muïc, nhö chuùng ta ñaõ thaáy, giaû ñònh moät söï trao hieán troïn cuoäc ñôøi mình, giaûi thoaùt chính mình nhö Chuùa Kitoâ ñaõ soáng. Noù giaû ñònh ngöôøi ta phaûi trôû neân moät moùn quaø tuyeät ñoái cuûa baûn thaân daønh cho Thieân Chuùa vaø moät quaø taëng troïn veïn cuûa baûn thaân cho anh chò em mình. Vaäy thì coøn nôi naøo nöõa ñeå daønh cho caùc lieân heä vôï choàng? Coâng ñoàng Vatican II ñaõ trình baøy phaåm giaù cuûa bí tích Hoân phoái laø con ñöôøng ñuùng ñaén ñeå neân thaùnh qua ñôøi soáng vôï choàng. Tuy nhieân, tình traïng ñôøi soáng nhö vaäy giaû ñònh raèng vôï choàng ñaët moái quan heä gaén keát cuûa hoï leân treân taát caû. Ñeå phong chöùc moät ngöôøi ñaøn oâng ñaõ coù vôï, moät linh muïc seõ laøm suy giaûm phaåm giaù cuûa hoân nhaân, ñoàng thôøi thu giaûm chöùc linh muïc thaønh moät coâng vieäc [moät vieân chöùc].
Phaûi noùi gì veà söï töï do maø con caùi cuûa hai vôï choàng ñöôïc quyeàn ao öôùc moät caùch chính ñaùng? Chuùng cuõng phaûi theo ñuoåi ôn goïi cuûa cha chuùng hay sao? Laøm theá naøo baát cöù ai coù theå aùp ñaët cho nhöõng ñöùa con naøy moät loái soáng maø chuùng khoâng muoán choïn? Chuùng coù quyeàn taän höôûng taát caû nhöõng nguoàn löïc caàn thieát cho söï phaùt trieån cuûa chuùng. Lieäu caùc linh muïc ñaõ keát hoân coù ñaùp öùng ñöôïc taát caû nhöõng ñoøi hoûi naøy khoâng?
Ngöôøi ta coù theå laäp luaän raèng Kitoâ höõu Ñoâng phöông vaãn luoân quen vôùi nhöõng tình huoáng naøy roài vaø noù khoâng xaûy ra vaán ñeà gì. Ñieàu ñoù laø sai. Vaøo moät thôøi gian xa xöa, Kitoâ giaùo Ñoâng phöông cho pheùp nhöõng ngöôøi ñaøn oâng ñaõ keát hoân trôû thaønh linh muïc ñöôïc quan heä tình duïc vôùi vôï cuûa hoï. Kyû luaät naøy ñaõ ñöôïc ñöa vaøo trong Coâng ñoàng Trulloâ naêm 691. Söï kieän laï thöôøng naøy xuaát hieän laø do haäu quaû cuûa moät nhaàm laãn trong vieäc sao cheùp caùc ñieàu khoaûn giaùo luaät cuûa Coâng ñoàng Carthage tröôùc ñoù, nhoùm hoïp vaøo naêm 390. Hôn nöõa, nhöõng thay ñoåi quan troïng hôn cuûa Coâng ñoàng cuoái theá kyû thöù baûy naøy khoâng phaûi laø xoùa boû söï tieát duïc ñoái vôùi caùc linh muïc maø laø giôùi haïn vieäc sinh hoaït tình duïc trong nhöõng thôøi kyø tröôùc khi cöû haønh caùc Maàu Nhieäm Thaùnh. Nhö vaäy, moái lieân heä thuoäc baûn theå giöõa vieäc thi haønh taùc vuï linh muïc vaø söï tieát cheá vaãn ñöôïc nhìn nhaän vaø duy trì. Coù ai muoán quay trôû laïi vieäc thöïc haønh ñoù khoâng? Chuùng ta phaûi laéng nghe nhöõng lôøi chöùng töø caùc Giaùo hoäi Coâng giaùo Ñoâng phöông. Nhieàu ngöôøi trong caùc Giaùo hoäi naøy ñaõ phaùt bieåu roõ raøng raèng ñôøi soáng linh muïc gaëp raát nhieàu caêng thaúng vôùi coâng vieäc gia ñình. Trong nhieàu theá kyû qua, tình traïng naøy vaãn coù theå toàn taïi ñöôïc nhôø vaøo söï hieän höõu caùc moái daây giöõa "caùc gia ñình linh muïc", trong ñoù nhöõng ñöùa treû nam ñöôïc giaùo duïc ñeå tham gia vaøo ôn goïi cuûa ngöôøi cha trong gia ñình, coøn caùc coâ con gaùi thöôøng keát hoân vôùi moät linh muïc töông lai. Neáu caàn phaûi löôïng giaù thì coù theå noùi kieåu caùch sinh hoaït nhö theá naøy (modus operandi) khoâng theå ñem laïi phaåm giaù vaø töï do cho moãi ngöôøi ñöôïc. Caùc giaùo só keát hoân phöông Ñoâng luoân gaëp khuûng hoaûng. Vieäc ly hoân cuûa caùc linh muïc ñaõ trôû thaønh nguyeân do gaây ra caêng thaúng trong sinh hoaït ñaïi keát giöõa caùc Toøa Thöôïng phuï Chính thoáng.
Trong caùc coäng ñoàng Giaùo hoäi Ñoâng phöông taùch bieät, chæ coù söï hieän dieän cuûa caùc tu só troåi vöôït veà ñöùc haïnh môùi coù theå laøm caàu noái, giuùp cho moät giaùo só ñaõ keát hoân ñöôïc coäng ñoaøn daân Chuùa ñoùn nhaän. Coù nhieàu Kitoâ höõu Chính thoáng khoâng bao giôø ñi xöng toäi vôùi moät linh muïc ñaõ keát hoân. Caûm thöùc ñöùc tin (sensus fidei) maùch baûo cho ngöôøi tín höõu nhaän ra coù moät ñieàu gì ñoù khieám khuyeát trong caùc giaùo só khoâng soáng baäc ñoäc thaân taän hieán.
Taïi sao Giaùo hoäi Coâng giaùo cho pheùp söï hieän dieän cuûa moät soá giaùo só ñaõ keát hoân trong Giaùo hoäi Ñoâng phöông ñöôïc hoäi nhaäp vôùi Roâma? Döôùi aùnh saùng cuûa caùc tuyeân boá môùi ñaây trong Huaán Quyeàn veà moái töông quan baûn theå giöõa chöùc linh muïc vaø tình traïng ñoäc thaân, toâi nghó raèng muïc ñích cuûa söï chaáp nhaän naøy laø ñeå thuùc ñaåy söï tieán trieån daàn daàn ñoái vôùi vieäc thöïc haønh ñôøi soáng ñoäc thaân, seõ dieãn ra, khoâng phaûi baèng con ñöôøng kyû luaät, maø ñuùng hôn baèng nhöõng lyù do thieâng lieâng vaø muïc vuï phuø hôïp.
- - - - - - - - -
[1] Beâneâñictoâ XVI, Söù ñieäp Kinh Truyeàn Tin ngaøy 13, thaùng Saùu 2010
[2] Noäi dung naøy ñöôïc ñaët ôû phaàn ñaàu saùch
[3] Beâneâñictoâ XVI, Baøi giaûng leã Truyeàn Daàu taïi Ñeàn thôø thaùnh Pheâroâ, thöù Naêm Tuaàn Thaùnh, 4 thaùng 9, naêm 2009.
[4] Beâneâñictoâ XVI, huaán töø vôùi haøng giaùo só Giaùo phaän Bolzano-Bressanone, ngaøy 6 thaùng 8, naêm 2008.
[5] Marc Cardinal Ouellet, trong cuoäc phoûng vaán vôùi Jean-Marie Gueùnois, Le Figaro, 28 thaùng Möôøi, 2019
(Nguoàn: gpcantho.com)