Coû vaø Hoa
(Nhöõng Caâu Chuyeän Gôïi YÙ Suy Tö Vaø Caàu Nguyeän
cuûa Ñaøi Phaùt Thanh Chaân Lyù AÙ Chaâu
Radio Veritas Asia)
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
- 193 -
Ñoâi neùt veà thöïc traïng soáng ñaïo
cuûa Giôùi treû ngaøy nay
Ñoâi neùt veà thöïc traïng soáng ñaïo cuûa Giôùi treû ngaøy nay.
Aug. Traàn Cao Khaûi
(WHÑ 24-04-2020) - Ñöùc Toång Giaùm Muïc Giu-se Vuõ Vaên Thieân, Toång Giaùo phaän Haø-noäi ñaõ chia seû baøi vieát coù töïa ñeà "Neân thaùnh ñoái vôùi giôùi treû". Môû ñaàu baøi vieát, ngaøi ñaõ nhaán maïnh: "Giôùi treû laø moái quan taâm ñaëc bieät cuûa Giaùo Hoäi. Nhö Chuùa Gieâsu ñaõ coù caùi nhìn thöông meán ñoái vôùi chaøng thanh nieân trong Phuùc AÂm (x. Mc 10, 21), Giaùo Hoäi luoân caûm thoâng vaø öu aùi caùc ngöôøi treû, laø töông lai cuûa Giaùo Hoäi vaø cuûa xaõ hoäi". [1]
Cuõng trong baøi vieát treân, Ñöùc Toång Giu-se cuõng ñaõ tröng daãn hai caâu noùi cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Beâ-neâ-ñích-toâ XVI veà tö caùch chöùng nhaân vaø vai troø ngoân söù, söù giaû cuûa giôùi treû trong theá giôùi ngaøy nay, nhö sau:
"Giaùo hoäi caàn ñeán chuùng con vôùi tö caùch laø ngöôøi treû ñeå laøm chöùng cho theá giôùi veà khuoân maët cuûa Ñöùc Kitoâ... Khoâng coù khuoân maët naøy, Giaùo hoäi seõ cho thaáy moät khuoân maët bò bieán daïng" (Baøi giaûng leã Ñaïi hoäi Giôùi treû theá giôùi taïi Bra-xin naêm 2007).
"Hôõi caùc baïn treû yeâu daáu, Thaày Gieâsu môøi goïi caùc con laø nhöõng ngoân söù trong kyû nguyeân môùi naøy, laø nhöõng söù giaû tình yeâu cuûa Ngöôøi, coù khaû naêng thu huùt con ngöôøi ñeán vôùi Chuùa Cha vaø xaây döïng moät töông lai ñaày hy voïng cho toaøn nhaân loaïi" (Baøi giaûng thaùnh leã beá maïc Ñaïi hoäi Giôùi treû theá giôùi taïi Sydney naêm 2008).
Rieâng Ñöùc thaùnh Giaùo Hoaøng Gio-an Phao-loâ II coøn khaúng ñònh maïnh meõ hôn: "Giôùi treû khoâng chæ laø ñoái töôïng quan taâm ñaëc bieät cuûa Giaùo hoäi, maø hoï coøn laø nhöõng taùc nhaân quan troïng vaø höõu hieäu cuûa söù vuï truyeàn giaùo".
Hoäi thaùnh vaø giôùi treû
Thöïc vaäy, tuoåi treû luoân laø moät trong nhöõng moái quan taâm ñaëc bieät cuûa Giaùo hoäi Coâng Giaùo, vì theá giôùi treû coù vai troø quan troïng ñoái vôùi söï thònh suy cuûa xaõ hoäi vaø Giaùo hoäi. Chính vì lyù do ñoù, vieäc chaêm lo, höôùng daãn vaø taïo ñieàu kieän cho caùc baïn treû bieát ñònh höôùng vaø coù muïc ñích trong ñôøi soáng luaân lyù, ñôøi soáng ñaïo ñöùc theo ñuùng tinh thaàn Tin Möøng laø ñieàu caáp thieát cuûa moïi thôøi ñaïi, cuûa moïi taàng lôùp. Nhôø ñoù, hoï coù theå seõ laø nhöõng chöùng nhaân veà ñöùc tin kieân cöôøng, moät ñöùc tin giaù trò vaø toát ñeïp trong moät xaõ hoäi ñang laõng queân Thieân Chuùa hoâm nay. [2]
Chuùng ta ñeàu bieát raèng, ñoái vôùi quoác gia, xaõ hoäi noùi chung vaø Hoäi thaùnh noùi rieâng, giôùi treû luoân laø moät thaønh phaàn noøng coát vaø giöõ vai troø raát quan troïng. Taïi VN, giôùi treû döôùi 30 tuoåi chieám tôùi 60% daân soá. Hoï chính laø söùc soáng, laø röôøng coät, laø hieän taïi vaø töông lai cuûa ñaát nöôùc. Cuõng chính vì lyù do ñoù maø Hoäi thaùnh luoân quan taâm tôùi giôùi treû, coi ñoù nhö laø nhöõng chieán só tieân phong trong coâng cuoäc truyeàn giaùo.
Ñöùc Thaùnh Cha Phan-xi-coâ, trong Toâng huaán "Ñöùc Ki-toâ ñang soáng" (Christus vivit) ñaõ vieát: "Nhöõng ngöôøi treû ñöôïc goïi laø "nhöõng nhaø truyeàn giaùo can ñaûm", laøm chöùng khaép nôi cho Tin Möøng vôùi cuoäc soáng cuûa mình, ñieàu naøy khoâng coù nghóa laø "noùi veà söï thaät, nhöng soáng chính söï thaät" (175). Tuy vaäy, lôøi noùi cuõng khoâng ñöôïc chìm vaøo im laëng: "Haõy hoïc bôi ngöôïc doøng, hoïc caùch chia seû Chuùa Gieâsu vaø ñöùc tin Ngaøi ñaõ ban cho con" (176). Chuùa Gieâsu sai chuùng ta ñi ñaâu? "Khoâng coù bieân thuøy, khoâng coù giôùi haïn: Ngaøi sai chuùng ta ñi khaép moïi nôi. Tin Möøng laø ñeå cho moïi ngöôøi, khoâng chæ cho moät thieåu soá. Tin Möøng khoâng chæ daønh cho nhöõng ngöôøi xem ra gaàn guõi vôùi chuùng ta, deã ñoùn nhaän, deã tieáp caän hôn. Tin Möøng laø ñeå cho moïi ngöôøi" (177). Vaø chuùng ta khoâng theå mong chôø "truyeàn giaùo phaûi laø coâng vieäc nheï nhaøng vaø deã daøng" (178). [3]
Ñoâi neùt veà thöïc traïng soáng ñaïo cuûa giôùi treû ngaøy nay
Tröôùc heát, chuùng ta caàn nhìn thaúng vaøo nhöõng "maûng toái ñôøi soáng ñöùc tin" cuûa giôùi treû hieän nay, ñeå nhôø ñoù phaùt hieän ra ñaâu laø nhöõng nguyeân nhaân khieán hoï sa suùt trong ñôøi soáng ñöùc tin, ñoàng thôøi thaáy ñöôïc nhöõng nhu caàu toân giaùo taâm linh ñích thöïc nhaèm giuùp hoï canh taân vieäc soáng ñaïo cuûa hoï, sao cho phuø hôïp yù Chuùa vaø söï kyø voïng cuûa Hoäi thaùnh.
Vaán ñeà ñaàu tieân laø chuùng ta seõ baøn qua ñoâi neùt veà thöïc traïng soáng ñaïo cuûa giôùi treû ngaøy nay. Veà ñieåm naøy, moät taùc giaû, khi baøn veà ñöùc tin cuûa giôùi treû trong ñôøi soáng hoâm nay, ñaõ coù ñoaïn phaân tích vaø nhaän ñònh nhö sau: [4]
"Ngaøy nay, nhieàu baïn treû soáng ñöùc tin raát vöõng vaøng, hoï khoâng nhöõng sieâng naêng tham döï thaùnh leã caùc ngaøy Chuùa nhaät maø caû nhöõng ngaøy thöôøng. Hoï khoâng chæ soáng hình thöùc beà ngoaøi maø caû noäi taâm beân trong. Coù nhöõng baïn vaøo moãi thöù saùu haèng tuaàn coøn aên chay, daønh tieàn boá thí cho ngöôøi ngheøo.
Hôn nöõa, taïi caùc giaùo xöù, giôùi treû ñaõ vaø ñang tham gia tích cöïc vaøo caùc hoäi ñoaøn, chaúng haïn nhö muïc vuï giôùi treû, sinh vieân Coâng giaùo, huynh tröôûng, giaùo lyù vieân, ca ñoaøn vv. Qua ñoù, nhieàu baïn khoâng chæ ñöôïc hoïc hoûi, ñaøo saâu vaø caûm nghieäm ñöôïc giaù trò cuûa Lôøi Chuùa maø coøn ñem ra thöïc haønh. Moät baïn treû cho bieát: "Quaû thöïc, töø khi tham gia vaøo nhoùm sinh vieân Coâng giaùo, toâi caûm thaáy ñöùc tin cuûa mình ngaøy caøng vöõng vaøng hôn, nhaát laø khi gaëp khoù khaên thöû thaùch, toâi ñöôïc caùc cha vaø baïn beø trong nhoùm chia seû, naâng ñôõ". Ñoàng thôøi, moät soá baïn treû ñaõ trôû thaønh nhöõng coäng taùc vieân raát ñaéc löïc trong coâng taùc toâng ñoà vaø nhöõng hoaït ñoäng töø thieän cuûa giaùo xöù mình.
Tuy nhieân, beân caïnh ñoù vaãn coøn moät soá baïn treû laøm cho chuùng ta khoâng khoûi thaát voïng vaø lo laéng cho theá heä töông lai. Caùc nhaø laõnh ñaïo toân giaùo raát lo ngaïi tröôùc vaán ñeà ñaïo ñöùc cuûa giôùi treû bò sa suùt naøy.
Taïi moät soá xöù ñaïo, caùc baïn treû ñi leã ñang giaûm daàn moät caùch traàm troïng, nhieàu baïn treû ngaøy nay coi vieäc ñi leã laø moät gaùnh naëng. Ñi vì boån phaän, hoaëc vì göôïng eùp. Hoï ñeán nhaø thôø laø do cha meï thuùc giuïc, khoâng ñi khoâng ñöôïc, hoaëc vì khoâng ñi sôï maéc toäi chöù khoâng vì nieàm tin vaø loøng meán. Hoï coù maët ôû nhaø thôø nhöng khoâng heà yù thöùc mình ñang coù maët ôû ñoù ñeå laøm gì, chæ mong sao giôø leã mau keát thuùc.
Vaø vaãn coøn nhöõng ñieàu ñaùng buoàn khaùc, nhieàu baïn treû ngaøy nay soáng ñöùc tin raát hôøi hôït. Coù dòp tieáp xuùc vôùi caùc baïn treû ñang hoïc lôùp giaùo lyù hoân nhaân, ngöôøi vieát thaät ngôõ ngaøng veà moät soá ñoâng khoâng bieát gì veà giaùo lyù caên baûn, ngay caû nhöõng kinh ñoïc haèng ngaøy hoï cuõng khoâng thuoäc. Hoï mang danh nghóa laø ñaïo goác nhöng döôøng nhö hoï theo ñaïo chuû yeáu laøm cho cha meï vui loøng, khoâng yù thöùc mình laø ngöôøi Kitoâ höõu. Moät baïn treû noùi: 'Nhöõng vieäc nhö ñi nhaø thôø, ñoïc kinh vaø caàu nguyeän chæ laø do thoùi quen, cuõng nhö do aùp löïc cuûa nhöõng ngöôøi thaân'.
Nhö vaäy, hôn bao giôø heát, ngaøy nay, ñöùc tin cuûa giôùi treû chuùng ta ñang xuoáng doác traàm troïng. ÔÛ moät vaøi giaùo xöù, soá löôïng ngöôøi treû ñi hoïc giaùo lyù ngaøy caøng ít ñi. Vaø ngöôøi ta khoâng coøn thaáy boùng daùng baïn treû ñi tham döï thaùnh leã haèng tuaàn. Vaø neáu coù ñi, thì gheá ngoài cuûa hoï laø 'xe oâm' ngoaøi nhaø thôø, hoaëc tuï taäp thaønh nhoùm ñöùng ngoaøi leà troø chuyeän, huùt thuoác cho qua giôø leã. Moät ngöôøi meï ñaõ chia seû raèng, moãi laàn baø nhaéc nhôû ñöùa con trai ñi tham döï thaùnh leã, thì noù traû lôøi raèng, thôøi ñaïi naøy, ñeán nhaø thôø laøm gì? Chæ caàn tin coù Chuùa laø ñuû. Nhieàu ngöôøi coù ñi leã ñaâu maø nhaø vaãn giaøu coù, dö thöøa!..."
Ñoù laø thöïc traïng khaù roõ neùt maø baát kyø ai trong chuùng ta cuõng coù theå nhaän ra moät caùch deã daøng.
Chính vì vaäy maø, trong Thö Muïc vuï naêm Ñöùc Tin 2012, Hoäi ñoàng Giaùm muïc Vieät Nam cuõng leân tieáng nhö sau:
"Taïi Vieät Nam, phaàn ñoâng caùc tín höõu vaãn trung thaønh döï leã Chuùa nhaät, keå caû ngaøy thöôøng. Ña soá caùc gia ñình coâng giaùo vaãn laø caùi noâi nuoâi döôõng vaø thoâng truyeàn ñöùc tin cho con caùi."
"Tuy nhieân, nôi moät soá ngöôøi, vieäc giöõ ñaïo chæ theo taäp tuïc vaø thoùi quen, chöa trôû thaønh xaùc tín caù nhaân vaø ñoäng löïc cho nhöõng choïn löïa quan troïng trong ñôøi soáng. Nôi moät soá ngöôøi khaùc, ñôøi soáng ñöùc tin quaù thieân veà tình caûm, chæ giôùi haïn vaøo moät soá thöïc haønh nghi leã vaø luaân lyù. Ngoaøi ra, do aûnh höôûng cuûa thôøi ñaïi ñeà cao loái soáng vaät chaát vaø höôûng thuï, nhieàu ngöôøi treû coâng giaùo ngaøy nay caûm thaáy bò lung laïc trong ñôøi soáng ñöùc tin, nhieàu ñoâi vôï choàng treû khoâng coøn yù thöùc traùch nhieäm thoâng truyeàn ñöùc tin cho con caùi (soá 5)".
Chuùng ta bieát raèng thöïc traïng treân ñaõ xuaát phaùt töø nhieàu nguyeân nhaân khaùc nhau, vöøa chuû quan, vöøa khaùch quan, coù theå do baûn thaân ngöôøi treû, coù theå do gia ñình vaø xaõ hoäi, laïi coù theå do nhöõng baát caäp cuûa vieäc phuïc vuï Tin Möøng trong Hoäi thaùnh.
Nhöõng nguyeân nhaân khieán giôùi treû lô laø vôùi ñôøi soáng ñöùc tin
Chuùng ta taïm thôøi lieät keâ ra ñaây moät soá nguyeân nhaân chính daãn ñeán tình traïng giôùi treû Coâng giaùo lô laø ñôøi soáng ñöùc tin, nhö sau:
- AÛnh höôûng cuûa vaán ñeà "Côm-aùo-gaïo-tieàn"
Khi noùi ñeán vaán ñeà soáng ñaïo, thöïc haønh ñöùc tin, nhieàu baïn treû phaûn öùng ngay, "Coù thöïc môùi vöïc ñöôïc ñaïo!". Ñieàu ñoù coù nghóa laø ñôøi soáng vaät chaát, vaán ñeà "côm-aùo-gaïo-tieàn" ñaõ chi phoái toaøn boä cuoäc soáng cuûa ngöôøi Ki-toâ höõu treû. Töø saùng sôùm ñeán toái mòt, töø ngaøy naøy qua ngaøy kia, töø thaùng naøy qua thaùng noï, ngöôøi ta ñaàu taét maët toái lao vaøo vieäc kieám vieäc, kieám tieàn, cuûng coá söï nghieäp.
Ñieàu ñoù khoâng coù gì ñaùng traùch nhöng seõ laø moät moái nguy cô lôùn neáu tieàn baïc, vaät chaát aûnh höôûng xaáu tôùi ñôøi soáng taâm linh, toân giaùo. Thöïc vaäy, "Do aûnh höôûng cuûa thôøi ñaïi ñeà cao loái soáng vaät chaát vaø höôûng thuï, nhieàu ngöôøi treû Coâng giaùo ngaøy nay caûm thaáy bò lung laïc trong ñôøi soáng ñöùc tin, nhieàu ñoâi vôï choàng treû khoâng coøn yù thöùc traùch nhieäm thoâng truyeàn ñöùc tin cho con caùi". (x. Thö Muïc vuï naêm Ñöùc Tin 2012, Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Vieät Nam).
Tuy nhieân, baïn treû chuùng ta seõ phaûi ñoái maët vôùi hai tröôøng hôïp: khi vaán ñeà "thöïc" laø caáp baùch thì coù theå chuùng ta laáy lyù do "côm aùo gaïo tieàn" ñeå bieän minh cho vieäc choïn löïa caùi gì laø öu tieân, laø khaån thieát. Luùc ñoù chuùng ta queân "ñaïo" hay xeáp "ñaïo" vaøo haøng thöù yeáu. Nhöng ñeán khi chuùng ta ñaõ côm no, aùo aám, thì lieäu caùi "thöïc" coù vöïc ñöôïc caùi "ñaïo" khoâng, hay laø chuùng ta lieàu ñaùnh maát "ñaïo" ñeå baûo ñaûm caùi "thöïc", ñeå soáng theo haáp löïc cuûa vaät chaát, tieàn baïc. "Coù tieàn mua tieân cuõng ñöôïc" hay "Ñoàng tieàn lieàn khuùc ruoät"...
Ngöôøi ta nhaän thaáy, chính trong cuoäc soáng dö thöøa, giaøu coù, sung tuùc maø caùc baïn treû laïi deã daøng xa Chuùa, ñaùnh maát goác ñaïo cuûa mình vaø rôøi boû ñöùc tin.
Qua mieäng ngoân söù Gieâ-reâ-mia, Thieân Chuùa noùi: "Ta seõ ban cho chuùng moät taám loøng, ñeå chuùng khoâng lìa boû Ta" (Gr 32, 39). Chuùa khoâng noùi: "Ta seõ cho chuùng aên no ñeå chuùng khoâng boû Ta". Chuùng ta tin Chuùa, theo Chuùa vì taám loøng chöù khoâng phaûi vì mieáng aên...
- AÛnh höôûng cuûa loái soáng khoâng-Thieân-Chuùa
Trieát gia voâ thaàn (Friedrich Nietzsche*1844-1900) ñaõ khaúng ñònh "Thieân Chuùa ñaõ cheát!". Coù theå nhieàu Ki-toâ höõu chuùng ta, nhaát laø caùc baïn treû, ñang soáng maø nhö khoâng coù Thieân Chuùa. Chuùng ta ñaõ khai töû Thieân Chuùa ra khoûi cuoäc soáng chuùng ta, maëc duø treân danh nghóa chuùng ta laø keû coù ñaïo!
Nhieàu Ki-toâ höõu, nhaát laø giôùi treû, chæ quan taâm giöõ ñaïo moät caùch hình thöùc, theo thoùi quen vaø theo neáp cuõ, hoï nghó raèng laøm moät vaøi vieäc theo luaät buoäc laø ñuû, laø yeân taâm "mình coù ñaïo". Chaúng haïn, coù baïn chæ giöõ ñaïo moät caùch toái thieåu: tham döï leã tuaàn moät laàn, xöng toäi naêm moät laàn. Taát caû chæ vì luaät buoäc. Ñi leã thì ñi treã veà sôùm. Ñeán nhaø thôø thì khoâng vaøo beân trong maø choïn choã xa nhaát, maùt meû nhaát, ngoài treân xe Honda, huùt thuoác, nghe ñieän thoaïi... Ngoaøi ra trong cuoäc soáng, hoï khoâng laøm gì, nghó gì ñeán Chuùa nöõa. Hoaøn toaøn voâ ñaïo!
"Coù ngöôøi vì tieán thaân trong coâng vieäc hoaëc ñòa vò xaõ hoäi ñaõ khoâng daùm xöng mình laø ngöôøi theo ñaïo Thieân Chuùa trong tôø sô yeáu lí lòch khi ñi hoïc, xin vieäc laøm hoaëc vaøo Ñoaøn, vaøo Ñaûng. Coù ngöôøi khoâng daùm baøy bieän baøn thôø trong nhaø khi ôû trong khu phoá coù nhieàu Ñaûng vieân. Trong nhaø haøng, quan saùt nhöõng khaùch aên saùng, aên tröa hay aên toái# coù maáy ngöôøi theo ñaïo daùm 'laøm daáu thaùnh giaù' tröôùc böõa aên? Coù moät soá ngöôøi laïi maëc caûm, khoâng daùm xöng mình theo ñaïo trong caùc cuoäc gaëp gôõ baïn beø. Hoaëc raát ít gia ñình toå chöùc ñoïc kinh gia ñình moãi ngaøy, hoaëc ñoïc kinh tröôùc böõa aên, maëc daàu chæ laø moät kinh laïy cha". [5]
Xeùt thöïc teá treân, phaûi chaêng chuùng ta ñaõ "queân maát" Thieân Chuùa roài chaêng? Vaø chuùng ta coù khaùc gì ngöôøi voâ thaàn khoâng?
- Muïc töû vaø con chieân: cung khoâng ñuû caàu!
Coù moät thöïc teá maø ngaøy nay ai cuõng coù theå nhaän ra, ñoù laø "Luùa chín ñaày ñoàng maø thôï gaët thì ít". Hay noùi theo kieåu kinh teá, thì cung khoâng ñuû caàu, nghóa laø soá löôïng muïc töû quaù ít, khoâng ñaùp öùng nhu caàu chaêm soùc con chieân quaù ñoâng# Khi muïc töû khoâng coøn ñuû söùc löïc, thôøi gian, taâm trí ñeå phuïc vuï con chieân nöõa thì moät soá chieân seõ bô vô laïc loõng, moät soá chieân seõ tan ñaøn, maïnh ai naáy soáng, ñöôøng ai naáy ñi.
Lieân quan ñeán vaán ñeà naøy, Linh Muïc Nguyeãn Troïng Vieãn O.P ñaõ vieát nhö sau:
"Neáu xeùt theo qui luaät cung caàu thì trong Giaùo hoäi Vieät Nam hieän nay, ngöôøi linh muïc khoâng caàn giaùo daân maø giaùo daân caàn linh muïc; nghóa laø cung khoâng ñuû caàu. Chính ñieàu ñoù laøm cho ngöôøi linh muïc caøng ngaøy caøng ít quan taâm ñeán vieäc 'leân ñöôøng ñi tìm con chieân laïc', ít noã löïc xoay sôû ñeå loan baùo Tin Möøng, nhöng thöôøng thoaû maõn nhu caàu taâm linh cuûa ngöôøi giaùo daân moät caùch baát ñaéc dó, hoaëc ñaïo ñöùc hôn thì cuõng döøng laïi ôû möùc ñoä moät ngöôøi muïc töû lieâm chính, chu toaøn traùch nhieäm ñoøi hoûi cuûa moät ngöôøi coâng chöùc. Nhöõng tính caùch nhö theá khaùc xa maãu möïc cuûa ngöôøi muïc töû mang ngoïn löûa cuûa söù vuï trong tim. Tình hình maát quaân bình theo luaät cung caàu nhö theá laøm cho ngöôøi linh muïc cuõng nhö nhöõng sinh hoaït trong giaùo xöù raát deã tieán theo kieåu ban phaùt, theo cô cheá xin cho nhö chuùng ta thaáy trong xaõ hoäi thôøi kinh teá bao caáp tröôùc ñaây". [6]
Khi chieân phaûi soáng "xa" muïc töû vaø muïc töû khoâng coøn mang muøi chieân nöõa thì vaán ñeà giöõ ñaïo, soáng ñaïo ñoái vôùi tín höõu chæ coøn laø chuyeän hình thöùc, coù cuõng ñöôïc, maø khoâng coù cuõng chaúng sao!
Giôùi treû mong ñôïi gì nôi Hoäi thaùnh Chuùa Ki-toâ
Ñaët caâu hoûi "Giôùi treû mong ñôïi gì nôi Hoäi thaùnh?", chuùng ta tin raèng caâu traû lôøi seõ raát phong phuù vaø ña daïng. Tuy nhieân, ôû ñaây, do khuoân khoå haïn cheá cuûa baøi vieát, chæ xin ñöa ra moät vaøi gôïi yù tham khaûo, nhö sau:
- Mong Hoäi thaùnh luoân saün saøng ñoàng haønh vôùi giôùi treû trong söù vuï truyeàn giaùo
Ñieàu naøy Ñöùc Thaùnh Cha Phan-xi-coâ ñaõ noùi ñeán nhieàu. Chaúng haïn:
"Giaùm muïc vaø linh muïc haõy ñaøo taïo ngöôøi treû trong söù vuï truyeàn giaùo, baèng caùch sai hoï böôùc ra vaø böôùc tôùi. Chuùa Gieâsu ñaõ laøm ñieàu naøy vôùi caùc moân ñeä cuûa Ngaøi: Ngöôøi ñaõ khoâng giöõ caùc toâng ñoà döôùi caùnh cuûa mình nhö gaø meï giöõ chaët con döôùi caùnh. Ngaøi sai hoï ra!"
"Giaùm muïc vaø linh muïc khoâng theå giöõ cho mình bò ñoùng kín trong caùc giaùo xöù, trong caùc coäng ñoaøn cuûa chuùng ta, khi raát nhieàu ngöôøi ñang mong chôø Tin Möøng! Khoâng chæ ñôn giaûn laø môû cöûa ra chaøo ñoùn, nhöng chuùng ta phaûi vöôït ra khoûi nhöõng caùnh cöûa ñoù ñeå tìm kieám vaø gaëp gôõ ngöôøi daân!"
"Giaùm muïc vaø linh muïc haõy can ñaûm nhìn vaøo nhu caàu muïc vuï, baét ñaàu töø vuøng ngoaïi oâ, vôùi nhöõng ngöôøi ôû xa nhaát, vôùi nhöõng ngöôøi khoâng thöôøng xuyeân ñi nhaø thôø. Hoï cuõng ñöôïc môøi ñeán döï baøn tieäc Chuùa." [7]
- Mong Hoäi thaùnh bieát laéng nghe vaø coù nhieàu chöùng taù Tin Möøng
Veà ñieåm naøy, chuùng ta nhaéc laïi (baûn dòch ñaïi cöông) Toâng huaán "Ñöùc Ki-toâ ñang soáng" (Christus vivit) cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phan-xi-coâ.
"Toâng huaán nhìn nhaän raèng coù nhöõng ngöôøi treû caûm thaáy söï hieän dieän cuûa Giaùo Hoäi laø "phieàn haø, thaäm chí coøn gaây böïc mình". Thaùi ñoä naøy baét reã töø nhöõng lyù do nghieâm troïng vaø deã hieåu: nhöõng göông muø veà tính duïc vaø taøi chaùnh; moät haøng giaùo só khoâng ñöôïc ñaøo taïo kyõ löôõng ñeå hieåu bieát vaø giaûi quyeát nhöõng vaán ñeà nhaïy caûm cuûa giôùi treû;... vai troø thuï ñoäng daønh cho giôùi treû trong coäng ñoàng Kitoâ höõu; khoù khaên cuûa Giaùo Hoäi khi giaûi thích tín lyù vaø nhöõng laäp tröôøng ñaïo ñöùc cuûa mình cho xaõ hoäi hieän nay" (40). [3]
"Coù nhöõng ngöôøi treû "mong muoán Giaùo Hoäi laéng nghe nhieàu hôn vaø laøm nhieàu hôn laø chæ leân aùn theá giôùi maø thoâi. Hoï khoâng muoán thaáy moät Giaùo Hoäi im laëng vaø sôï phaûi leân tieáng, vaø cuõng chaúng muoán thaáy moät Giaùo Hoäi cöù loay hoay ñoái phoù vôùi hai ba vaán ñeà aùm aûnh mình. Ñeå ñöôïc ngöôøi treû tin töôûng, coù nhieàu khi Giaùo Hoäi caàn laáy laïi thaùi ñoä khieâm toán vaø ñôn thuaàn laéng nghe vaø nhìn nhaän raèng yù kieán cuûa ngöôøi khaùc coù theå soi loái giuùp cho Giaùo Hoäi hieåu roõ Tin Möøng hôn" (41). [3]
- Mong Hoäi thaùnh quan taâm thaêng tieán Muïc vuï Giôùi treû
Caên cöù thö Chung naêm 2019 cuûa Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Vieät Nam göûi coäng ñoàng Daân Chuùa, ñaëc bieät laø caùc baïn treû, xin trích daãn moät phaàn, nhö sau: [8]
(Muïc C) Haønh ñoäng: Ñoàng haønh ñeå giuùp ngöôøi treû thaêng tieán vaø daán thaân:
Soá 5. Theo höôùng ñi treân, chuùng toâi (Hoäi ñoàng Giaùm muïc Vieät Nam) môøi goïi taát caû caùc thaønh phaàn Daân Chuùa ñoàng haønh vôùi giôùi treû vaø ñoåi môùi muïc vuï giôùi treû. Nhöõng ngöôøi tham gia muïc vuï giôùi treû, ñaëc bieät caùc linh muïc, caàn ñoåi môùi caùch nhìn vaø caùch tieáp caän ngöôøi treû.
Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ nhaän xeùt: "Ngöôøi treû caûm thaáy coù moät khoaûng caùch vôøi vôïi giöõa nhöõng gì hoï ñöôïc hoïc vaø theá giôùi hoï ñang soáng. Nhöõng gì hoï ñöôïc daïy veà caùc giaù trò toân giaùo vaø luaân lyù khoâng heà chuaån bò cho hoï khaû naêng choáng ñôõ tröôùc moät theá giôùi cheá nhaïo caùc giaù trò aáy, hoï cuõng khoâng hoïc ñöôïc caùch caàu nguyeän vaø thöïc haønh ñöùc tin khaû dó ñöùng vöõng giöõa nhòp soáng voäi vaõ cuûa xaõ hoäi" (Toâng huaán Chuùa Kitoâ ñang soáng, soá 221).
Vì theá, thay vì aùp ñaët leân ngöôøi treû moät chöông trình coù saün, caàn phaûi ñoàng haønh vaø laéng nghe caùc baïn treû, giuùp hoï khaùm phaù nhöõng khaû naêng vaø caùc ñaëc suûng Chuùa Thaùnh Thaàn ñaõ ban, vaø taïo ñieàu kieän thích hôïp ñeå ngöôøi treû phaùt huy nhöõng khaû naêng ñoù. Muïc vuï giôùi treû phaûi mang tính "hieäp haønh", nghóa laø coù khaû naêng lieân keát moïi thaønh phaàn daân Chuùa trong moät "haønh trình chung" (Toâng huaán Chuùa Kitoâ ñang soáng, soá 206). Neáu bieát quan taâm ñuùng möùc vaø höôùng daãn ñuùng caùch, Giaùo hoäi seõ coù nhöõng ngöôøi treû vui töôi, can ñaûm, nhieät taâm daán thaân coáng hieán cho coâng cuoäc Phuùc aâm hoùa.
Soá 6. Chuùng toâi ñeà nghò Chöông trình Muïc vuï Giôùi treû 3 naêm (2020 - 2022) vôùi caùc chuû ñeà sau:
- 2020: Ñoàng haønh vôùi ngöôøi treû höôùng tôùi söï tröôûng thaønh toaøn dieän.
- 2021: Ñoàng haønh vôùi ngöôøi treû trong ñôøi soáng gia ñình.
- 2022: Ñoàng haønh vôùi ngöôøi treû trong ñôøi soáng Giaùo hoäi vaø xaõ hoäi.
Ñeå thöïc hieän chöông trình muïc vuï treân, chuùng toâi ñeà nghò:
a - Hoïc hoûi:
- Taïo ñieàu kieän cho ngöôøi treû tieáp caän nhöõng taøi lieäu höõu ích cuûa Giaùo Hoäi nhö Youcat (Giaùo lyù cho ngöôøi treû), Docat (Giaùo huaán xaõ hoäi cho ngöôøi treû), vaø Toâng huaán "Chuùa Kitoâ ñang soáng"; ñoàng thôøi, neân chuù troïng hôn ñeán vieäc giuùp phaân ñònh thieâng lieâng cuõng nhö tö vaán taâm lyù cho ngöôøi treû.
- Caùc UÛy ban tröïc thuoäc Hoäi ñoàng Giaùm muïc seõ ñoàng haønh vôùi caùc Giaùo phaän vaø Giaùo xöù trong vieäc soaïn baûn höôùng daãn hoïc hoûi cho chöông trình ba naêm.
b - Cöû haønh:
- Giaùo phaän toå chöùc Ngaøy Giôùi treû vaøo Chuùa nhaät Leã Laù haèng naêm hoaëc moät ngaøy khaùc phuø hôïp.
- Keát thuùc 3 naêm muïc vuï, seõ toå chöùc Ñaïi hoäi Giôùi treû toaøn quoác.
c - Soáng:
- Taïo ñieàu kieän cô sôû vaät chaát vaø khoâng gian phuø hôïp cho hoaït ñoäng giôùi treû nhö vaên phoøng muïc vuï, phoøng sinh hoaït, saân chôi theå thao, ca nhaïc,...
- Tröôùc tình traïng ngaøy caøng ñoâng caùc baïn treû rôøi laøng queâ ñi hoïc vaø laøm vieäc ôû caùc ñoâ thò lôùn, caàn coù söï phoái hôïp giöõa giaùo xöù nôi ñi vaø nôi ñeán, baèng caùch caáp chöùng chæ cuûa nôi ñi vaø höôùng daãn cho ngöôøi treû gia nhaäp coäng ñoaøn ñòa phöông nôi ñeán. Caùc Giaùo phaän coù nhöõng ngöôøi treû ñeán hoïc taäp vaø laøm vieäc taïi caùc tröôøng Ñaïi hoïc, Cao ñaúng, caùc coâng ty, xí nghieäp, caàn boå nhieäm caùc linh muïc ñaëc traùch ñoàng haønh ñeå giuùp caùc baïn treû coù khaû naêng hoäi nhaäp, soáng vaø laøm chöùng cho Tin Möøng trong moâi tröôøng môùi.
- ÖÙng duïng maïng xaõ hoäi vaøo coâng taùc muïc vuï giôùi treû. Neáu söû duïng toát, maïng xaõ hoäi laø phöông tieän raát höõu ích ñeå cuûng coá ñöùc tin vaø kinh nghieäm thieâng lieâng, cung caáp thoâng tin veà muïc vuï xaõ hoäi, trau doài kieán thöùc vaø kyõ naêng caàn thieát ñeå soáng hieäp thoâng vaø loan baùo Tin Möøng ./.
- - - - - - -
[1] Neân thaùnh ñoái vôùi Giôùi treû, taïi hdgmvietnam.com
[2] Giôùi treû nhöõng taùc nhaân quan troïng vaø höõu hieäu cuûa söù vuï truyeàn giaùo, taïi giaophanhunghoa.org
[3] Baûn dòch Vieät ngöõ cuûa linh muïc Pheâroâ Nguyeãn Quang Vinh - Nguoàn: WHÑ 12-4-2019
[4] Ñöùc tin cuûa Giôùi treû trong ñôøi soáng hoâm nay, taïi tgpsaigon.net
[5] Theo ñaïo giöõ ñaïo soáng ñaïo, taïi gxdaminh.net
[6] WTO ñe doïa hay cô may cuûa ñôøi soáng ñöùc tin cho Giaùo hoäi Vieät Nam, taïi daminhvn.net
[7] songtinmungtinhyeu.org
[8] Thö Chung 2019, taïi hdgmvietnam.com