Coû vaø Hoa
(Nhöõng Caâu Chuyeän Gôïi YÙ Suy Tö Vaø Caàu Nguyeän
cuûa Ñaøi Phaùt Thanh Chaân Lyù AÙ Chaâu
Radio Veritas Asia)
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
- 145 -
Taïo söùc ñeà khaùng taâm lyù
vaø thieâng lieâng giöõa ñaïi dòch
Taïo söùc ñeà khaùng taâm lyù vaø thieâng lieâng giöõa ñaïi dòch.
Khaéc Baù, SJ
(Vatican News 23-03-2020)
Trong ñaïi dòch virus corona, moät maët chuùng ta khoâng ñöôïc pheùp döûng döng vaø thôø ô tröôùc nhöõng ñau khoå maø caùc anh chò em bò nhieãm beänh ñang gaëp phaûi, ñoàng thôøi phaûi bieát nhaéc nhôû nhau tuaân thuû caùc lôøi khuyeân vaø caùc chæ thò phoøng traùnh dòch beänh. Nhöng maët khaùc, chuùng ta cuõng phaûi coù traùch nhieäm chung trong vieäc taïo ra moät baàu khí laïc quan vaø tin caäy hôn cho coäng ñoàng.
Duø muoán duø khoâng, chuùng ta khoâng theå khoâng nhaéc ñeán ñaïi dòch Corona trong thôøi gian naøy. Thoâng tin veà noù chaéc haún chieám vò trí haøng ñaàu trong yù thöùc cuûa moãi ngöôøi. Coù leõ moãi ngöôøi hieän nay ñeàu coù theå caûm nhaän ñöôïc raèng caû theá giôùi ñang rôi vaøo moät baàu khoâng khí ñau thöông, hoang mang vaø bi quan. Trong baàu khí naøy, ñieàu an uûi laø chuùng ta nhaän thaáy tình lieân ñôùi ñöôïc theå hieän maïnh meõ hôn, ñaëc bieät laø söï caûm thoâng vaø xoùt xa cho nhöõng con ngöôøi ôû caùc vuøng noùng cuûa dòch beänh. Coù leõ khoâng coù maáy dòp maø caû nhaân loaïi gaàn nhau, thaáy gaén chaët soá phaän vôùi nhau nhö vaäy, duø chuùng ta phaûi giöõ khoaûng caùch veà maët theå lyù. Ñoù laø tinh thaàn thaät quí giaù, vì trong tö caùch laø con ngöôøi, chuùng coù traùch nhieäm phaûi môû loøng vaø gaén keát caùch ñaëc bieät vôùi nhöõng ngöôøi anh chò em ñang bò nhöõng con virus quaùi aùc taán coâng. Vì vaäy, taâm tình caûm thöông daønh cho hoï laø ñieàu toái thieåu maø moãi ngöôøi caàn coù.
Tuy nhieân, chuùng ta ñoàng thôøi cuõng phaûi lieân ñôùi vôùi nhöõng ngöôøi coøn maïnh khoeû vaø vôùi töông lai cuûa caû nhaân loaïi nöõa! Vì vaäy, chuùng ta phaûi ñaët caâu hoûi vaø nhaän ñònh veà baàu khí aûm ñaïm hieän taïi. Lyù do vì, xeùt nhö moät daïng khuûng hoaûng coäng ñoàng, vieäc ñöông ñaàu vôùi dòch beänh khoâng chæ laø cuoäc chieán ôû phöông dieän 'baûn ñoà laây lan' vaø tieán boä y khoa, maø song song vôùi noù laø cuoäc chieán veà söùc khoeû taâm lyù - thieâng lieâng noùi rieâng, hay tinh thaàn noùi chung, cuûa caû xaõ hoäi. Noùi caùch khaùc, chuùng ta khoâng chæ caàn xaây döïng söùc ñeà khaùng theå lyù, maø coøn caàn coù 'söùc ñeà khaùng taâm lyù vaø thieâng lieâng cuûa coäng ñoàng'. Söùc ñeà khaùng naøy khoâng keùm quan troïng so vôùi söùc ñeà khaùng theå lyù, neáu khoâng muoán noùi laø quan troïng hôn, vì noù aûnh höôûng leân caû söùc ñeà khaùng theå lyù. Thöïc vaäy, khi tinh thaàn giaûm suùt, chuùng ta seõ rôi vaøo tình traïng 'aên khoâng ngon, nguû khoâng yeân'; ngoaøi ra, noù cuõng trieät tieâu naêng löôïng saùng taïo, voán laø moät yeáu toá raát caàn thieát trong moïi hoaøn caûnh khoù khaên.
Xeùt theo tình traïng hieän taïi, ngoaøi baàu khí bi thöông vaø hoang mang, söï lo aâu cuõng ñang bao truøm nhieàu nôi, ñaëc bieät laø vôùi nhöõng ai coù ngöôøi thaân thích ñang ôû vuøng noùng cuûa dòch beänh. Hôn nöõa, nhieàu ngöôøi ñang bò stress, moät phaàn vì sôï bò beänh, moät phaàn vì maát coâng aên vieäc laøm. Hoaøn caûnh naøy laø moät ñieàu kieän raát baát lôïi khi ñöông ñaàu vôùi dòch beänh. Do vaäy, vaán ñeà laø laøm theá naøo ñeå coù ñöôïc moät 'söùc ñeà khaùng taâm lyù vaø tinh thaàn cuûa coäng ñoàng' ñuû maïnh maø khoâng ñaùnh maát tinh thaàn caûnh giaùc vaø tình lieân ñôùi vôùi caùc naïn nhaân hieän taïi?
Chính vì theá, moät maët chuùng ta khoâng ñöôïc pheùp döûng döng vaø thôø ô tröôùc nhöõng ñau khoå maø caùc anh chò em bò nhieãm beänh ñang gaëp phaûi, ñoàng thôøi phaûi bieát nhaéc nhôû nhau tuaân thuû caùc lôøi khuyeân vaø caùc chæ thò phoøng traùnh dòch beänh. Nhöng maët khaùc, chuùng ta cuõng phaûi coù traùch nhieäm chung trong vieäc taïo ra moät baàu khí laïc quan vaø tin caäy hôn cho coäng ñoàng.
Ñeå giaûi quyeát vaán ñeà naøy, tröôùc heát caàn xeùt laïi nhöõng yeáu toá ñang taïo neân baàu khí aûm ñaïm vaø bi quan hieän nay. Coù leõ tinh thaàn caûm thoâng vaø thöông xoùt cho caùc naïn nhaân chæ goùp moät phaàn raát nhoû vaøo baàu khí naøy. Phaàn lôùn coøn laïi coù leõ chuû yeáu do söï phaùt taùn thoâng tin khoâng chính ñaùng. Ñoù hoaëc laø nhöõng thoâng tin giaû maïo, hoaëc nhöõng thoâng tin bò phoùng ñaïi, hoaëc nhöõng thoâng tin coù tính 'nhaán nhaù' theo chuû yù naøo ñoù vaøo nhöõng ñieåm 'thaáp' nhaát, bi thöông nhaát cuûa thaûm hoaï. Taát nhieân, chuùng ta phaûi xaùc nhaän raèng ñaïi dòch naøy thaät söï nghieâm troïng; noù ñaõ vöôït quaù nhöõng döï ñoaùn chuû quan ban ñaàu cuûa caùc nhaø chuyeân moân; vaø nhieàu nôi hieän bò maát khaû naêng kieåm soaùt. Hôn nöõa, theo oâng Christian Drosten, nhaø virus hoïc haøng ñaàu theá giôùi hieän nay, coù theå coù khaû naêng nhaân loaïi phaûi ñöông ñaàu vôùi cuoäc khuûng hoaûng naøy caû naêm trôøi trong tình traïng khaån caáp.[1] Tuy nhieân, ñieàu ñoù khoâng coù nghóa laø 'böùc tranh' thöïc cuûa cuoäc khuûng hoaûng hoaøn toaøn ñuùng nhö nhöõng gì truyeàn thoâng ñang veõ leân. Ví duï, maïng xaõ hoäi vaø nhieàu tôø baùo gaàn ñaây loan tin raèng Thuû töôùng YÙ ra quyeát ñònh buoäc caùc baùc syõ khoâng ñöôïc chöõa trò cho caùc beänh nhaân treân 70 tuoåi bò nhieãm virus Corona, ñeå öu tieân daønh caùc vaät tö yù teá chöõa trò cho nhöõng ngöôøi treû tuoåi. Chæ coù moät phaàn nhoû cuûa thoâng tin naøy laø söï thaät, ñoù laø, tình traïng thieáu thoán vaät tö yù teá ñaõ khieán caùc y baùc syõ gaëp thaùch ñoá luaân lyù veà vaán ñeà öu tieân chöõa trò trong moät soá tröôøng hôïp. Nhöng chaúng coù baát cöù moät chính saùch hay moät saéc leänh naøo nhö theá ñöôïc ñöa ra.
Vì vaäy, thieát nghó chuùng ta coù theå thöïc hieän nhöõng ñieàu sau ñaây ñeå goùp phaàn xaây döïng baàu khí tích cöïc vaø tin caäy hôn cho coäng ñoàng xaõ hoäi trong thôøi gian naøy:
Thöù nhaát, duø vieäc chia seû thoâng tin veà côn dòch laø raát caàn thieát, ñaëc bieät laø nhöõng thoâng soá laây nhieãm vaø caùc thoâng tin y khoa coù ñoä tin caäy cao, nhöng xin ñöøng chia seû nhöõng thoâng tin giaû maïo, nhöõng thoâng tin bò laøm loá, vaø nhöõng thoâng tin taïo ra vieãn töôïng quaù bi quan voán ñöôïc trình baøy theo duïng yù naøo ñoù.
Thöù hai, chuùng ta coù theå ñoäng vieân nhau vaø cuûng coá tinh thaàn chung baèng vieäc chia seû nhöõng lôøi ca tieáng haùt, nhöõng caâu chuyeän mang laïi nieàm hy voïng. Chuùng ta cuõng coù theå taïo neân baàu khí roän raøng hôn baèng caùch mang laïi cho nhau nhöõng tieáng cöôøi laønh maïnh.
Thöù ba, chuùng ta caàn tìm caùch duy trì vieäc laøm theo nhöõng phöông theá phuø hôïp ñeå ñaûm baûo an ninh taøi chính vaø traùnh ñöôïc aùp löïc taâm lyù. Ñaây coù leõ laø vaán ñeà khoù khaên nhaát! Tuy nhieân, nhöõng khuûng hoaûng theá naøy ñoøi chuùng ta phaûi noã löïc phaùt huy tinh thaàn saùng taïo ñeå tìm ra nhöõng hình thöùc laøm vieäc phuø hôïp trong töøng hoaøn caûnh rieâng cuûa moãi ngöôøi. ÔÛ möùc lyù töôûng, moïi ngöôøi coù theå chia seû cho nhau nhöõng saùng kieán vieäc laøm môùi, vaø giuùp nhau vöôït qua nhöõng lo ngaïi thaát nghieäp.
Cuoái cuøng, chuùng ta caàn soáng ñöùc tin caùch roõ neùt hôn, vì ñöùc troâng caäy vaø tín thaùc vaøo Ñaáng Quan Phoøng laø neàn taûng cuûa moïi taâm tình bình an vaø ñoùn nhaän. Nghóa laø, chuùng ta caàn thöïc söï gia taêng tin thaàn caàu nguyeän, gia taêng söï hieäp nhaát trong ñöùc tin vaø tín thaùc vaøo loøng thöông xoùt cuûa Thieân Chuùa. Moät caùch cuï theå, chuùng ta neân hieäp thoâng vaø tham döï vaøo nhöõng saùng kieán ñang ñöôïc Giaùo hoäi Hoaøn Caàu vaø caùc Giaùo hoäi ñòa phöông ñöa ra, nhö chöông trình laàn chuoãi vaø caàu nguyeän chung theo ñeà xuaát môùi ñaây cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phan-xi-coâ[2], caùc chöông trình caàu nguyeän cuûa caùc giaùo phaän, hay cuøng ñoïc caùc lôøi kinh xin ôn chöõa laønh ñaõ ñöôïc phoå bieán nôi caùc giaùo hoäi ñòa phöông. Beân caïnh ñoù, chuùng ta caàn löu yù traùnh xa nhöõng thoâng tin mang tính chia reõ vaø gaây phöông haïi ñöùc tin cuûa mình. Ñoù laø nhöõng thoâng tin veà caùc cuoäc thaàn hieän, veà caùc thuyeát tieân tri naøy noï; ñaëc bieät laø nhöõng thoâng tin taïo neân hình aûnh meùo moù veà Thieân Chuùa, töùc nhöõng thoâng tin gaây ra caùch hieåu raèng söï döõ hieän nay laø do söï tröøng phaït cuûa Thieân Chuùa. Thay vaøo ñoù, chuùng ta caàn xin ôn ñeå coù theå caûm nghieäm raèng, Thieân Chuùa laø Cha Nhaân Laønh vaø Xoùt Thöông. Ngaøi khoâng ñoái xöû vôùi con ngöôøi nhö moät troø chôi hay moät ñoái töôïng ñeå thöû thaùch. Ngöôïc laïi, Thieân Chuùa laø baïn, laø Cha cuûa chuùng ta. Ngaøi ñang xoùt thöông vaø ñoàng haønh cuøng ta trong côn gian nan khoán khoù. Trong moïi hoaøn caûnh, Ngaøi luoân ôû beân caïnh ta vaø cuøng chia seû moïi ñau khoå cuûa ta. Taâm tình tín thaùc vaø caäy troâng ñoù seõ giuùp chuùng ta coù ñöôïc taâm trí vöõng vaøng giöõa côn thöû thaùch naøy, vaø thuùc ñaåy ta chia seû söï vöõng vaøng ñoù cho tha nhaân. Ñoù laø neàn taûng ñeå xaây döïng moät coäng ñoàng coù söùc maïnh ñeà khaùng veà taâm lyù vaø thieâng lieâng trong cuoäc chieán ñaày cam go naøy.
- - - - - - - - -
[1] https://www.zeit.de/wissen/gesundheit/2020-03/christian-drosten-coronavirus-pandemie-deutschland-virologe-charite/komplettansicht.
[2] https://www.vaticannews.va/vi/church/news/2020-03/cong-giao-the-gioi-hiep-y-cau-nguyen-voi-dtc-cho-het-dai-dich.html.