Tieáng Chuoâng Thaùnh Ñöôøng
(Nhöõng Caâu Chuyeän Gôïi YÙ
Suy Tö Vaø Caàu Nguyeän haèng ngaøy)
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
- 61 -
Neân thaùnh ñoái vôùi caùc thaønh vieân
Hoäi Ñoàng Muïc Vuï Giaùo xöù
Neân thaùnh ñoái vôùi caùc thaønh vieân Hoäi Ñoàng Muïc Vuï Giaùo xöù.
ÑTGM Giuse Vuõ Vaên Thieân
(WHÑ 4-05-2020) - Taát caû nhöõng ai ñaõ ñöôïc laõnh nhaän Bí tích Thanh taåy ñeàu ñöôïc goïi laø tín höõu, töùc laø "ngöôøi tin". Giöõa nhöõng ngöôøi tín höõu laïi coù nhöõng baäc soáng khaùc nhau nhö giaùo só, tu só vaø giaùo daân. Tuy khaùc nhau veà baäc soáng, taát caû ñeàu laø tín höõu Kitoâ. Khaùi nieäm "Kitoâ höõu giaùo daân" dieãn taû nhöõng ngöôøi ñaõ ñöôïc Thanh taåy, maø khoâng phaûi laø giaùo só hay tu só. Nhôø Bí tích Thanh taåy, hoï ñöôïc ban ba thöøa taùc vuï: Ngoân söù, Tö teá vaø Vöông ñeá. Nhôø ba chöùc naêng naøy, nhöõng ngöôøi Kitoâ höõu giaùo daân coù vinh döï vaø traùch nhieäm tham gia coâng cuoäc xaây döïng Giaùo Hoäi vaø truyeàn giaùo. Trong Toâng huaán "Ngöôøi Kitoâ höõu giaùo daân" coâng boá naêm 1988, Thaùnh Giaùo Hoaøng Gioan Phaoloâ II ñaõ vieát: "Söù vuï cöùu ñoä cuûa Giaùo Hoäi trong theá giôùi ñöôïc thöïc hieän khoâng nhöõng nhôø caùc thöøa taùc vieân ñaõ laõnh bí tích Truyeàn Chöùc Thaùnh, nhöng coøn nhôø taát caû moïi giaùo daân: thöïc vaäy, nhôø ñaõ ñöôïc chòu pheùp thaùnh taåy vaø nhôø ôn goïi chuyeân bieät cuûa mình, caùc giaùo daân, moãi ngöôøi theo möùc ñoä cuûa mình, tham döï vaøo chöùc vuï Tö teá, Ngoân söù vaø Vöông giaû cuûa Ñöùc Kitoâ" (soá 6)
Töø raát sôùm, taïi Giaùo Hoäi Vieät Nam, hình thöùc "Ban Haønh giaùo" hay "Muïc vuï Hoäi ñoàng Giaùo xöù" ñaõ ñöôïc thieát laäp. Trong nhöõng naêm thaùng khoù khaên cuûa Giaùo Hoäi mieàn Baéc, hình thöùc toå chöùc naøy ñaõ coù coâng duy trì ñôøi soáng ñöùc tin, baûo toàn truyeàn thoáng ñaïo ñöùc bình daân, gìn giöõ nhöõng di saûn tinh thaàn vaø vaät chaát cuûa caùc coäng ñoaøn giaùo xöù. Ñaõ coù nhöõng thaønh vieân Hoäi ñoàng Muïc vuï Giaùo xöù can tröôøng chaáp nhaän nhieàu hy sinh, thaäm chí bò giam caàm hoaëc cheát trong tuø, chæ vì tham gia coâng vieäc Giaùo Hoäi. Chuùng ta taï ôn Chuùa ñaõ ban cho Giaùo Hoäi Vieät Nam, trong quaù khöù cuõng nhö trong hieän taïi, nhöõng taâm hoàn quaûng ñaïi tham gia coâng vieäc chung, nhaèm môû mang Nöôùc Chuùa vaø xaây döïng caùc coäng ñoaøn Ñöùc tin.
Naêm 2019, Toång Giaùo phaän Haø Noäi ban haønh "Quy cheá Hoäi ñoàng Muïc vuï Giaùo xöù", vôùi muïc ñích thoáng nhaát toå chöùc, danh xöng cuõng nhö nhöõng hoaït ñoäng cuûa caùc Hoäi ñoàng Muïc vuï taïi caùc ñòa phöông, coäng taùc höõu hieäu hôn trong vieäc ñieàu haønh coäng ñoaøn.
Tham gia Hoäi ñoàng Muïc vuï Giaùo xöù laø moät vinh döï vaø traùch nhieäm. Tuy vaäy, cuõng nhö baát cöù toå chöùc naøo, nhöõng thaønh vieân cuûa Hoäi Ñoàng Muïc Vuï Giaùo xöù caàn ñöôïc huaán luyeän ñeå coù nhöõng kieán thöùc cô baûn. Hôn nöõa, hoï phaûi laø nhöõng ngöôøi coù uy tín trong gia ñình vaø ngoaøi xaõ hoäi. Vì tham döï vaø coäng taùc thi haønh nhöõng coâng vieäc lieân quan ñeán Phuïng vuï thaùnh, thaønh vieân cuûa Hoäi Ñoàng Muïc Vuï Giaùo xöù cuõng caàn coù tö caùch xöùng ñaùng, theå hieän söï nghieâm trang vaø thaùnh thieän trong khi thi haønh boån phaän.
1. Ôn goïi cuûa ngöôøi tín höõu giaùo daân
a. Ñoàng hình ñoàng daïng vôùi Ñöùc Kitoâ
Thaùnh Phaoloâ noùi vôùi chuùng ta: khi laõnh nhaän Bí tích Thanh taåy, chuùng ta ñöôïc dìm mình trong söï cheát cuûa Ñöùc Gieâsu vaø ñöôïc phuïc sinh vôùi Ngöôøi, nhôø ñoù chuùng ta trôû thaønh con ngöôøi môùi. Con ngöôøi cuõ trong chuùng ta ñaõ cheát ñi vaø chuùng ta ñöôïc maëc laáy Ñöùc Kitoâ Phuïc sinh. Trong thö göûi giaùo daân Roâma, Thaùnh Phaoloâ khaúng ñònh: nhôø Bí tích Thanh taåy, chuùng ta ñöôïc neân ñoàng hình ñoàng daïng vôùi Ñöùc Gieâsu, töùc laø neân gioáng nhö Chuùa Gieâsu moïi ñaøng (x. Rm 8,29). Toâng huaán "Ngöôøi Kitoâ höõu giaùo daân" neâu roõ: "Khi nhìn nhaän vaø trao phoù cho giaùo daân caùc taùc vuï, chöùc vuï vaø nhieäm vuï, tröôùc heát, caùc vò chuû chaên caàn ñaëc bieät löu yù daïy cho hoï hieåu raèng caùc coâng vieäc aáy baét nguoàn töø Bí tích Thaùnh taåy" (soá 6).
Cuoäc soáng hoâm nay coøn nhieàu khoù khaên, bon chen vaø toäi loãi, neân hình aûnh Ñöùc Gieâsu nôi cuoäc ñôøi chuùng ta bò bieán daïng hoaëc che phuû. Moãi khi con ngöôøi coá gaéng ñoaïn tuyeät vôùi toäi loãi ñeå soáng thaùnh thieän, thì hình aûnh Ñöùc Kitoâ laïi toûa raïng nôi cuoäc ñôøi.
b. Ba chöùc naêng: Bí tích Thaùnh Taåy trao cho moãi ngöôøi chuùng ta ba chöùc naêng: Ngoân söù, Tö teá, Vöông ñeá.
- Chöùc naêng Ngoân söù: trong Cöïu öôùc, Chuùa sai caùc ngoân söù (coøn goïi laø caùc tieân tri) rao giaûng ñeå chuyeån taûi söù ñieäp cuûa Chuùa. Noäi dung söù ñieäp coù theå laø lôøi khen ngôïi, lôøi ñoäng vieân, lôøi caûnh baùo, nhöng cuõng coù theå laø lôøi traùch moùc, leân aùn hay baùo tröôùc nhöõng hình phaït. Ngöôøi Kitoâ höõu thöïc haønh chöùc naêng ngoân söù khi chuyeân caàn ñoïc vaø suy nieäm Lôøi Chuùa, roài rao giaûng Lôøi Chuùa cho nhöõng ngöôøi khaùc, nhaát laø aùp duïng Lôøi Chuùa nôi chính cuoäc soáng haèng ngaøy cuûa mình.
- Chöùc naêng Tö teá: Nhieäm vuï cuûa caùc tö teá laø lo vieäc phuïng töï vaø giuùp thaùnh hoùa Daân Chuùa. Nhôø chöùc naêng naøy, ngöôøi Kitoâ höõu lo thaùnh hoùa baûn thaân, ñoàng thôøi coäng taùc phaàn mình laøm cho nhöõng ngöôøi xung quanh neân thaùnh. Thaùnh Phaoloâ ñaõ vieát cho giaùo daân EÂpheâsoâ: "Anh em haõy soáng trong tình baùc aùi, nhö Ñöùc Kitoâ ñaõ yeâu thöông chuùng ta, vaø vì chuùng ta, ñaõ töï noäp mình laøm hieán leã, laøm hy leã daâng leân Thieân Chuùa töïa höông thôm ngaøo ngaït" (Ep 5,2).
- Chöùc naêng Vöông ñeá, coøn goïi laø chöùc naêng Quaûn trò: Chöùc naêng naøy giuùp ngöôøi tín chuû ñoäng tham gia caùc sinh hoaït cuûa Giaùo Hoäi ñòa phöông. Laø thaønh vieân cuûa Hoäi Ñoàng Muïc Vuï Giaùo xöù laø thi haønh chöùc naêng quaûn trò maø Bí tích Thanh taåy trao cho. Nhôø söï coäng taùc nhieät thaønh cuûa caùc thaønh vieân HÑMV Giaùo xöù, coäng ñoaøn ñöùc tin phaùt trieån vaø coù aûnh höôûng toát nôi moâi tröôøng xaõ hoäi xung quanh, keå caû nôi nhöõng ngöôøi khoâng cuøng nieàm tin toân giaùo vôùi chuùng ta.
c. Ngöôøi giaùo daân caàn ñöôïc ñaøo taïo:
Ngöôøi Kitoâ höõu noùi chung phaûi ñöôïc ñaøo taïo ñeå thaêng tieán trong haønh trình ñöùc tin, nhôø ñoù, hoï soáng ñöùc tin cuûa mình vôùi nieàm xaùc tín. Nhöõng ai tham gia Hoäi Ñoàng Muïc Vuï Giaùo xöù caøng caàn phaûi ñöôïc huaán luyeän ñeå coù theå tham gia caùch höõu hieäu vaøo söù vuï cuûa Giaùo Hoäi. Thaùnh Giaùo Hoaøng Gioan Phaoloâ II vieát: "Caùc vò chuû chaên coù boån phaän phaûi nhìn nhaän vaø coå voõ caùc taùc vuï, chöùc vuï vaø nhieäm vuï cuûa giaùo daân, nhöõng chöùc vuï vaø nhieäm vuï naøy ñaët neàn taûng treân bí tích Thaùnh Taåy vaø Theâm Söùc, hôn nöõa, ñoái vôùi phaàn ñoâng trong soá hoï, coøn theâm bí tích Hoân Phoái" (Toâng huaán NKTHGD, soá 6). Ñaøo taïo ngöôøi tín höõu laø traùch nhieäm tröôùc heát cuûa caùc Cha xöù. Coâng ñoàng Vaticanoâ II cuõng nhaéc nhôû: "Ñeå tham gia vaøo coâng cuoäc loan baùo Tin Möøng vaø thaùnh hoùa moïi ngöôøi, giaùo daân phaûi ñöôïc ñaøo taïo ñaëc bieät ñeå coù theå ñoái thoaïi vôùi ngöôøi khaùc, caû nhöõng ngöôøi coù ñöùc tin cuõng nhö nhöõng ngöôøi khoâng tin, ñeå trình baøy söù ñieäp Chuùa Kitoâ cho moïi ngöôøi" (Saéc leänh Toâng ñoà giaùo daân, soá 31).
2. Giaùo Hoäi tham gia
a. Caùch hieåu sai laïc: Tröôùc Coâng ñoàng Vaticanoâ II, töùc laø tröôùc naêm 1965, trong caùi nhìn cuûa moïi Kitoâ höõu, vieäc laõnh ñaïo Giaùo Hoäi laø quyeàn daønh rieâng cho caùc Linh muïc, giaùo daân chæ coù boån phaän ñi leã, laéng nghe vaø thöïc haønh nhöõng gì maø caùc vò chuû chaên truyeàn daïy. Coù nhieàu ngöôøi ñaõ laïm duïng hình aûnh "con chieân" nhu mì, hieàn laønh, baûo sao nghe vaäy ñeå dieãn taû thaùi ñoä cuûa ngöôøi giaùo daân, töùc laø vaâng lôøi, cam chòu. Do quan nieäm sai laïc naøy, ngöôøi giaùo daân thöôøng thuï ñoäng vaø döûng döng vôùi nhöõng sinh hoaït cuûa Giaùo Hoäi ñòa phöông.
b. Giaùo huaán cuûa Giaùo Hoäi: Coâng ñoàng Vatican II ñaõ "ñaùnh thöùc" ngöôøi Kitoâ höõu khoûi loái suy nghó thuï ñoäng vaø leäch laïc noùi treân. Saéc leänh "Toâng ñoà giaùo daân" ñaõ khaúng ñònh: "Ôn goïi Kitoâ höõu töï baûn chaát cuõng laø ôn goïi laøm toâng ñoà. Trong moät cô theå soáng ñoäng, khoâng chi theå naøo hoaøn toaøn thuï ñoäng, nhöng cuøng tham döï vaøo ñôøi soáng vaø hoaït ñoäng cuûa toaøn thaân, cuõng theá, trong Nhieäm theå Chuùa Kitoâ laø Giaùo Hoäi, "moãi chi theå hoaït ñoäng theo chöùc naêng cuûa mình maø laøm cho toaøn thaân ñöôïc lôùn maïnh" (soá 2). Theo ñieàu ñöôïc trích daãn treân ñaây, khoâng moät ngöôøi giaùo daân naøo ñöôïc pheùp soáng thuï ñoäng, thôø ô döûng döng vôùi nhöõng sinh hoaït cuûa coäng ñoàng ñòa phöông, nôi mình sinh soáng. Nhö theá, khi thi haønh boån phaän ñöôïc Cha xöù vaø giaùo daân trao phoù, caùc thaønh vieân Hoäi Ñoàng Muïc Vuï Giaùo xöù vöøa thi haønh chöùc naêng cuûa Bí tích Thaùnh taåy, vöøa ñöôïc uûy nhieäm do vò ñaïi dieän cuûa Giaùo Hoäi, ñeå tham gia vaøo söï nghieäp chung laø laøm cho Giaùo Hoäi ñòa phöông lôùn maïnh. Söï tham gia cuûa ngöôøi tín höõu coøn laø ñieàu raát caàn thieát vaø hieäu quaû, nhö Saéc leänh "Toâng ñoà giaùo daân" ñaõ neâu sau ñaây: "Trong nhöõng coäng ñoàng giaùo hoäi, hoaït ñoäng cuûa hoï (ngöôøi giaùo daân) caàn thieát ñeán noãi neáu khoâng coù noù, chính hoaït ñoäng toâng ñoà cuûa caùc chuû chaên thöôøng khoâng theå ñaït ñöôïc keát quaû ñaày ñuû" (Soá 10). "Giaùo Hoäi tham gia" laø moät khaùi nieäm ñöôïc söû duïng nhieàu laàn trong Toâng huaán "Giaùo Hoäi taïi AÙ Chaâu", coâng boá naêm 1999 do Thaùnh Giaùo Hoaøng Gioan Phaoloâ II.
c. "Giaùo só hoùa giaùo daân?": Hieän nay, taïi Chaâu AÂu, vì thieáu Linh muïc nghieâm troïng, neân caùc vò Baûn quyeàn ñòa phöông ñaõ trao cho caùc thaønh vieân cuûa Hoäi Ñoàng Muïc Vuï Giaùo xöù quyeàn ñöôïc chuû söï moät soá nghi thöùc phuïng vuï ñöôïc Giaùo Luaät cho pheùp, nhö nghi thöùc an taùng, nghi thöùc röûa toäi, chuû söï caùc buoåi caàu nguyeän... Nhieàu ngöôøi nghó raèng hieän töôïng naøy seõ daãn tôùi tình traïng "giaùo só hoùa giaùo daân". Thaùnh Gioan Phaoloâ II Giaùo Hoaøng ñaõ thaáy tröôùc vaán ñeà, neân ñaõ vieát: "Tuy nhieân, vieäc thi haønh moät nhieäm vuï nhö theá khoâng bieán giaùo daân thaønh moät chuû chaên: thöïc ra, yeáu toá caáu taïo taùc vuï khoâng phaûi do chính hoaït ñoäng nhöng laø söï truyeàn chöùc thaùnh bí tích. Chæ coù bí tích Truyeàn Chöùc Thaùnh môùi ban cho thöøa taùc vieân ñöôïc thuï phong ñöôïc quyeàn tham döï ñaëc bieät vaøo chöùc vuï cuûa Ñöùc Kitoâ Thuû Laõnh vaø Muïc Töû, cuõng nhö vaøo chöùc tö teá vónh cöûu cuûa Ngaøi. Nhieäm vuï ñöôïc thi haønh vôùi tö caùch thay theá coù ñöôïc söï hôïp phaùp caùch chính danh vaø tröïc tieáp khi ñöôïc vò chuû chaên uûy nhieäm chính thöùc vaø, khi thi haønh nhieäm vuï naøy caùch cuï theå, ngöôøi thay theá phaûi tuaân theo söï ñieàu khieån cuûa quyeàn bính Giaùo Hoäi" (Toâng huaán NKTHGD, soá 6). Nhöõng höôùng daãn naøy giuùp chuùng ta hieåu roõ hôn coâng vieäc ñöôïc uûy quyeàn, ñoàng thôøi cuõng nhaéc nhôû nhöõng ai ñöôïc uûy quyeàn haõy khieâm toán vaø laøm vieäc döôùi söï höôùng daãn tröïc tieáp cuûa cha xöù, vaø theo chöông trình muïc vuï chung cuûa Giaùo phaän.
3. Neân thaùnh ñoái vôùi caùc thaønh vieân Hoäi Ñoàng Muïc Vuï Giaùo xöù
a. Ñôøi soáng ñaïo ñöùc
Ñôøi soáng ñaïo ñöùc ôû ñaây ñöôïc hieåu laø taâm tình caàu nguyeän, thöïc haønh Ñöùc tin vaø naêng laõnh nhaän caùc Bí tích. Ñöông nhieân, ñaây laø ñieàu caàn thieát cho taát caû caùc tín höõu, vì nhöõng thöïc haønh naøy nuoâi döôõng ñôøi soáng Ñöùc tin vaø laøm cho Ñöùc tin ñöôïc toûa saùng. Tuy vaäy, nhöõng thaønh vieân cuûa Hoäi Ñoàng Muïc Vuï Giaùo xöù caàn phaûi göông maãu trong laõnh vöïc naøy. Caâu ngaïn ngöõ daân gian thöôøng noùi: Gaàn chuøa goïi Buït baèng anh. Ñieàu ñoù coù nghóa nhöõng ngöôøi tieáp xuùc thöôøng xuyeân vôùi nhöõng sinh hoaït thieâng lieâng, deã mang taâm traïng coi thöôøng vaø xaûy ra nhöõng laïm duïng. Moät ngöôøi tröôùc khi laø thaønh vieân cuûa Hoäi Ñoàng Muïc Vuï Giaùo xöù ñaõ laø moät tín höõu. Tham gia coâng vieäc Giaùo xöù chæ nhaát thôøi, nhöng ôn goïi Kitoâ höõu thì suoát ñôøi. Vì theá, ñôøi soáng ñaïo ñöùc raát caàn thieát ñeå vieäc tham gia HÑMV Giaùo xöù coù hieäu quaû vaø ñem laïi nhöõng aûnh höôûng toát nôi coäng ñoaøn tín höõu.
b. Tinh thaàn sieâu nhieân
Chuùa Gieâsu ñaõ laøm moïi söï vì vinh quang Chuùa Cha vaø ñeå thöïc hieän thaùnh yù cuûa Chuùa Cha. Vì theá, Ngöôøi saün saøng chaáp nhaän ñau khoå vaø thaäp giaù. Tham gia Hoäi Ñoàng Muïc Vuï Giaùo xöù laø söù maïng thuoäc laõnh vöïc Ñöùc tin, vì theá, caàn coù tinh thaàn sieâu nhieân. Tinh thaàn sieâu nhieân giuùp chuùng ta coù nhaän ñònh chính xaùc veà baûn chaát coâng vieäc ñöôïc trao, ñoàng thôøi yù thöùc raèng nhöõng gì chuùng ta laøm khoâng phaûi nhaèm gaây thanh theá cho mình, cuõng khoâng nhaèm tôùi lôïi loäc vaät chaát, nhöng goùp phaàn xaây döïng Giaùo Hoäi vaø laøm cho coäng ñoaøn Ñöùc tin ñöôïc thaêng tieán. Tinh thaàn sieâu nhieân cuõng giuùp cho caùc thaønh vieân Hoäi Ñoàng Muïc Vuï Giaùo xöù coäng taùc chaân thaønh vôùi Cha xöù vaø nhöõng ngöôøi khaùc, deã daøng boû qua nhöõng baát ñoàng vaø soáng cao thöôïng hôn. Taïi moät soá ñòa phöông, vaãn coøn tình traïng phe caùnh tranh giaønh chia reõ theo doøng hoï. Tình traïng naøy ñeå laïi nhöõng haäu quaû raát nghieâm troïng, laøm maát ñi tình hieäp thoâng trong Giaùo Hoäi vaø caûn trôû coâng cuoäc truyeàn giaùo. Ngöôøi coù tinh thaàn sieâu nhieân nhaém tôùi vinh quang Thieân Chuùa vaø ích lôïi cuûa Giaùo Hoäi laø chính, vôùi yù thöùc Thieân Chuùa ñang hieän dieän giöõa coäng ñoaøn. Thieáu tinh thaàn sieâu nhieân, coäng ñoaøn ñòa phöông seõ bò bieán thaønh moät toå chöùc ngoaøi ñôøi, loän xoän vaø maát phöông höôùng.
c. Tinh thaàn traùch nhieäm
Thaønh vieân cuûa Hoäi Ñoàng Muïc Vuï Giaùo xöù laø nhöõng coäng taùc vieân cuûa Cha xöù, cuøng vôùi Cha xöù laøm vieäc toâng ñoà. Coâng vieäc ñöôïc trao raát ña daïng: kieán thieát, baùc aùi, daïy giaùo lyù, phuïng vuï, quaûn lyù taøi chính, giao thieäp vôùi chính quyeàn vaø ngöôøi löông daân. Coâng vieäc naøo cuõng quan troïng, vì ñeàu laø dòp ñeå chuùng ta xaây döïng Giaùo Hoäi cuõng nhö ñeå trình baøy hình aûnh veà Giaùo Hoäi hieäp thoâng. Vì vaäy, nhöõng ngöôøi ñöôïc trao nhieäm vuï phaûi coù tinh thaàn traùch nhieäm, ñoàng thôøi phaûi luoân yù thöùc raèng, nhöõng vieäc mình laøm, toát hay xaáu, ñeàu coù aûnh höôûng raát lôùn ñeå coäng ñoaøn, vì chuùng ta laøm vieäc nhaân danh taäp theå, chöù khoâng nhaân danh caù nhaân. Ngöôøi laøm vieäc thieáu traùch nhieäm seõ ñöa ñaåy coâng vieäc khoù khaên cho ngöôøi khaùc, ñoàng thôøi khoâng daùm nhaän haäu quaû do nhöõng sai soùt mình ñaõ phaïm. Thieáu traùch nhieäm seõ gaây neân tình traïng hoãn loaïn trong giaùo xöù, hoaëc hieän töôïng chaây yø, laøm cho ñôøi soáng giaùo xöù bò ñoùng baêng, khoâng coù söùc soáng vaø khoâng phaùt trieån.
4. Linh Ñaïo cho Hoäi ñoàng Muïc vuï Giaùo xöù
Linh Ñaïo coù nghóa laø "con ñöôøng thieâng lieâng" daãn chuùng ta gaëp gôõ Chuùa vaø soáng keát hieäp maät thieát vôùi Ngaøi. Moái töông quan naøy chi phoái ñôøi soáng vaø haønh ñoäng cuûa chuùng ta, giuùp chuùng ta caøng ngaøy caøng tieán saâu trong haønh trình neân thaùnh. Döôùi ñaây laø naêm yeáu toá thieát yeáu cho Linh Ñaïo Hoäi ñoàng Muïc vuï:
- Caàu nguyeän (kinh nghieäm gaëp gôõ Chuùa)
- Chia seû (Lôøi Chuùa höôùng daãn)
- Khieâm toán ñoùn nhaän nhöõng thaát baïi (saùm hoái)
- Caàn coù loøng thöông xoùt (soáng kinh nghieäm loøng thöông xoùt cuûa Chuùa)
- Tha thöù vaø hoøa giaûi (soáng Maàu Nhieäm Thaùnh Theå)
a. Caàu nguyeän
Giaùo Daân trong Giaùo Xöù soáng giöõa nhöõng khoù khaên vaø thöû thaùch. Hoï phaûi ñoái dieän vôùi nhöõng thöû thaùch trong gia ñình, nôi khu phoá, cuõng nhö nôi cô quan xí nghieäp. Do ñoù, khoâng phaûi laø giuùp Giaùo Daân ra khoûi nhöõng thaùch ñoá haèng ngaøy nhöng laøm sao ñeå Kitoâ höõu daán thaân Phuùc AÂm Hoùa moâi tröôøng hoï ñang soáng taïi tö gia hay nôi coâng coäng. Ñeå thöïc hieän ñieàu naøy caàn thaùi ñoä suy tö caàu nguyeän. Caùc thaønh vieân trong Hoäi Ñoàng Muïc Vuï quan taâm ñeán ñôøi soáng caàu nguyeän hoï laøm chöùng nhaân cho giaùo daân nhöõng ngöôøi ñang ñoùi khaùt vaø tìm kieám söï hieän dieän cuûa Thieân Chuùa giöõa nhöõng khoù khaên thöû thaùch. Nhôø nhöõng giaây phuùt laéng ñoïng trong caàu nguyeän, hoï ñöôïc nghe tieáng noùi cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn trong taâm hoàn vaø giöõa coäng ñoaøn.
b. Chia Seû
Moät trong nhöõng yeáu toá caên baûn giuùp cho noã löïc toâng ñoà hieäp thoâng vôùi nhau thaønh coâng laø khaû naêng chia seû ñöùc tin. Chia seû ñöùc tin vôùi nhau daãn ñeán nieàm xaùc tín nôi moãi ngöôøi: Thieân Chuùa laø ai ñoái vôùi toâi? Söï hieän dieän cuûa Thieân Chuùa ñaõ taùc ñoäng leân ñôøi soáng cuûa toâi nhö theá naøo? Chia seû ñöùc tin giuùp caùc thaønh vieân trong hoäi ñoàng muïc vuï nuoâi döôõng vieäc phaùt trieån Giaùo xöù nhö moät coäng ñoaøn phuïc vuï. Hoàng Y Avery Dulles nhaän xeùt: moät coäng ñoaøn phuïc vuï laø moät coäng ñoaøn ngöôøi moân ñeä. Neáu Hoäi ñoàng Muïc vuï muoán trôû thaønh moät coäng ñoaøn phuïc vuï, vieäc chia seû ñöùc tin laø ñieàu khoâng theå thieáu. Kinh nghieäm chia seû ñöùc tin giuùp xaây döïng vaø cuûng coá söï tin töôûng, thaân tình, hieåu bieát, chaáp nhaän, toân troïng, vaø gaén boù vôùi nhau. Ñaây laø nhöõng ñieàu kieän laøm gia taêng chieàu kích hieäp thoâng trong Hoäi ñoàng Muïc vuï.
c. Khieâm toán ñoùn nhaän nhöõng thaát baïi
Coù nhöõng ngöôøi luoân ñoøi hoûi söï hoaøn haûo, hoï khoâng chaáp nhaän nhöõng giôùi haïn cuûa phaän ngöôøi, vaø cuõng khoâng coù choã cho hoaït ñoäng cuûa Thaùnh Thaàn. Ñoái vôùi hoï thaønh coâng laø tieâu chuaån cao nhaát ñeå löôïng ñònh moät keá hoaïch muïc vuï. Nhaän thöùc naøy deã daãn ñeán moät neàn vaên hoùa caïnh tranh. Chaân phöôùc Teâreâsa Calcutta ñaõ khaúng ñònh: "chuùng ta khoâng ñöôïc keâu goïi ñeå thaønh coâng, chuùng ta ñöôïc keâu goïi ñeå trung thaønh". Thaùnh Phanxicoâ de Sales daïy: "haõy ñöùng leân sau nhöõng laàn vaáp ngaõ thì haøi loøng Thieân Chuùa hôn laø nhöõng ngöôøi khoâng bao giôø vaáp ngaõ".
Thaùnh Phaoloâ ñaõ vieát veà nhöõng thaát baïi cuûa rieâng ngaøi: "söï thieän toâi muoán thì toâi khoâng laøm, nhöng söï aùc toâi khoâng muoán, toâi laïi cöù laøm" (Rm 7, 19). Ñôøi soáng cuûa thaùnh Phaoloâ chöùng minh raèng, khi saün saøng chaáp nhaän nhöõng thaát baïi vôùi mong muoán xaây döïng baûn thaân döïa treân ôn suûng cuûa Thieân Chuùa seõ daãn ñeán thaêng tieán trong ñôøi soáng thieâng lieâng.
d. Caàn coù loøng thöông xoùt
Trôû thaønh thaønh vieân trong Hoäi ñoàng Muïc vuï laø laõnh nhaän moät taùc vuï (ministry) chính thöùc ñöôïc Giaùm muïc trao qua Linh muïc chính xöù. Ñieàu coát loõi cuûa Linh Ñaïo thi haønh taùc vuï laø coù loøng thöông xoùt anh chò em. Linh Ñaïo vaø Taùc Vuï hoäi tuï trong nhöõng haønh ñoäng cuûa loøng thöông xoùt. Soáng loøng thöông xoùt laø moät trong nhöõng tieâu chuaån nhaän bieát moät ngöôøi ñang lôùn leân trong ñôøi soáng thieâng lieâng.
Coù moät moái quan heä hoã töông giöõa loøng thöông xoùt vaø söï thaùnh thieän. Chính loøng thöông xoùt dieãn taû söï thaùnh thieän, vì hoa traùi cuûa söï thaùnh thieän ñöôïc theå hieän qua haønh ñoäng thöông xoùt. Loøng thöông xoùt khoâng chæ laø nhöõng thoâng tin, caûm nghó veà noãi ñau khoå cuûa ngöôøi khaùc nhöng laø ra khoûi chính mình ñeå ñi ñeán vôùi ngöôøi anh em ñeå laøm nheï bôùt noãi ñau khoå cuûa hoï. Ñöùc Phanxicoâ goïi ñoù laø neàn vaên hoùa gaëp gôõ. Trong moät xaõ hoäi ñeà cao kyõ thuaät, nhöõng giaù trò nhaân vaên bò xem nheï, thôø ô laõnh ñaïm. Söï ñoàng caûm trong töông quan vôùi nhau laø moät nhu caàu saâu xa nôi cuoäc soáng con ngöôøi.
e. Tha thöù vaø hoøa giaûi
Moät trong nhöõng trôû ngaïi chính cho vieäc tha thöù trong coäng ñoaøn Giaùo xöù laø thieáu vaéng nhöõng maãu göông soáng tha thöù. Vì theá caùc thaønh vieân trong Hoäi ñoàng Muïc vuï phaûi laø nhöõng ngöôøi soáng linh ñaïo tha thöù tröôùc heát.
Caêng thaúng, giaän döõ, vaø xung ñoät laø ñieàu khoâng theå traùnh trong baát cöù coäng ñoaøn Kitoâ höõu naøo. Ñoù cuõng laø nhöõng gì dieãn ra trong nhöõng ngaøy ñaàu Kitoâ giaùo cho ñeán ngaøy nay, nhöng cuøng vôùi ñoù laø söï hieän dieän cuûa tha thöù vaø hoøa giaûi.
Coù moät söï khaùc bieät giöõa tha thöù vaø hoøa giaûi. Tha thöù laø haønh ñoäng cuûa yù muoán. Moãi ngöôøi ñeàu laøm chuû quyeát ñònh coù hay khoâng hoï muoán tha thöù. Hoøa giaûi ñoøi hoûi lôøi ñaùp traû töø phía ngöôøi kia. Moïi ngöôøi ñeàu ñöôïc môøi goïi noã löïc hoøa giaûi. Nhöng khoâng moät ai coù quyeàn aùp ñaët hoøa giaûi khi ngöôøi khaùc töø choái.
Tha thöù ñem laïi moät söùc maïnh to lôùn ñeå bieán ñoåi coäng ñoaøn. Tuy nhieân tha thöù khoâng phaûi laø moät ñieàu deã daøng thöïc hieän. Phaûn öùng töï nhieân cuûa con ngöôøi laø khö khö naém giöõ nhöõng böïc boäi, giaän döõ vaø töø choái tha thöù. Ñeå coù theå thöïc hieän söï tha thöù caàn soáng tinh thaàn töï huûy cuûa Chuùa Kitoâ (x.Pl 2, 6-12).
Keát luaän
Thaùnh Giaùo Hoaøng Phaoloâ VI ñaõ vieát trong Toâng huaán Loan baùo Tin Möøng (Evangelii nuntiandi): "Caøng coù nhieàu giaùo daân ñöôïc thaám nhuaàn tinh thaàn Tin Möøng, coù traùch nhieäm veà nhöõng thöïc taïi naøy vaø minh nhieân daán thaân vaøo ñoù, coù khaû naêng phaùt huy chuùng vaø yù thöùc mình coù boån phaän phaùt huy taát caû khaû naêng Kitoâ giaùo cuûa mình cho tôùi luùc ñoù thöôøng bò choân vuøi vaø boùp ngheït, thì nhöõng thöïc taïi naøy caøng goùp phaàn xaây döïng Nöôùc Thieân Chuùa vaø Söï Cöùu roãi trong Ñöùc Kitoâ" (soá 70). Nhöõng gì ñöôïc trình baøy treân ñaây nhaèm giuùp caùc thaønh vieân Hoäi Ñoàng Muïc Vuï Giaùo xöù hieåu roõ hôn coâng vieäc mình ñang thöïc hieän vì yeâu meán Giaùo Hoäi, do söï uûy nhieäm tin caäy cuûa Cha xöù cuõng nhö cuûa coäng ñoaøn tín höõu. Hy voïng thaùng neân thaùnh daønh cho caùc thaønh vieân Hoäi Ñoàng Muïc Vuï Giaùo xöù seõ giuùp cho söùc soáng Ñöùc tin vaø loøng nhieät thaønh toâng ñoà ñöôïc nuoâi döôõng, coå voõ vaø vöôn cao.