Tieáng Chuoâng Thaùnh Ñöôøng
(Nhöõng Chia Seû Muïc Vuï vaø Nhöõng Caâu Chuyeän Gôïi YÙ
Suy Tö Vaø Caàu Nguyeän haèng ngaøy)
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
- 124 -
Töø caûm thöùc ñöôïc yeâu thöông
ñeán vaên hoùa loøng bieát ôn
Töø caûm thöùc ñöôïc yeâu thöông ñeán vaên hoùa loøng bieát ôn.
Sr. Maria Vuõ Tuyeát
Doøng Meán Thaùnh Giaù Qui Nhôn
(WHÑ 05-06-2020)
I. Lôøi Ñaàu
Laø con ngöôøi ai cuõng coù traùi tim, ai cuõng bieát yeâu thöông vaø muoán ñöôïc yeâu thöông. Tình thöông goùp phaàn raát lôùn trong vieäc hình thaønh phaùt trieån con ngöôøi toaøn dieän. Tình thöông, neáu bieát caûm nhaän, noù seõ giuùp cho con ngöôøi vöôït moïi gian khoù ñeå thaønh coâng trong cuoäc soáng vaø haïnh phuùc trong taâm tình bieát ôn vun ñaép tình ngöôøi.
Laø ngöôøi, ai cuõng coù moät gia ñình, moät queâ höông, duø laø ôû thoân queâ, ngoaïi oâ, hay thaønh thò. Laø ngöôøi, duø ôû toân giaùo naøo hay khoâng toân giaùo, duø laø chuûng toäc naøo hay quoác gia naøo, con ngöôøi cuõng höôûng tình lieân ñôùi huynh ñeä, nhôø nhau ñeå soáng, coäng taùc vôùi nhau ñeå phaùt trieån moïi khía caïnh, bôûi leõ khoâng ai laø moät hoøn ñaûo. YÙ thöùc ñöôïc ñieàu naøy con ngöôøi seõ gia taêng tinh thaàn traùch nhieäm lieân ñôùi vaø seõ ñaït ñöôïc quyeàn lôïi chung nhieàu hôn.
Cuoäc soáng con ngöôøi, duø ôû xaõ hoäi naøo, chính theå naøo cuõng coù ñieàu toát vaø ñieàu xaáu, cuõng phaûi chaïm traùn vôùi thaùch ñoá vaø söï coá do thieân tai hay söï thieáu yù thöùc mình ñöôïc yeâu thöông maø gaây ra ñoå vôõ, haäu quaû taùc haïi laãn nhau. Chæ khi con ngöôøi bieát nhìn laïi, ruùt kinh nghieäm, mình ñaõ ñöôïc yeâu thöông, ñöôïc nhaän laõnh; tôùi löôït mình, mình cuõng phaûi ñaùp ñeàn baèng söï toân troïng nhaân vò, baùc aùi chaân thaønh vôùi tha nhaân. Coù ñöôïc nhö theá, thì con ngöôøi môùi coù an bình noäi taâm vaø theá giôùi môùi coù hoøa bình.
Cuoái cuøng, qua tình gia ñình, queâ höông, Giaùo hoäi, vaø xaõ hoäi ñöôïc xem nhö yeáu toá caên baûn ñeå con ngöôøi vöôn tôùi tình Chuùa. Vì con ngöôøi chæ laø thuï taïo, duø coù noã löïc ñeán ñaâu cuõng khoâng laáp ñaày khaùt voïng voâ bieân vaø buø ñaép laïi söï giôùi haïn cuûa con ngöôøi. Chæ coù Chuùa laø Ñaáng Taïo Hoùa, quyeàn naêng, Ngaøi taïo döïng con ngöôøi, Ngaøi coù quyeàn cho cheát vaø laøm cho con ngöôøi soáng laïi. Hôn nöõa, tình yeâu Chuùa vieân maõn, khoâng coù tình yeâu naøo lôùn hôn tình yeâu thí maïng soáng cho ngöôøi mình yeâu. Loøng Chuùa thöông xoùt khoâng gì coù theå ño löôøng ñöôïc. Do ñoù, muïc ñích ñôøi ngöôøi laø caûm thöùc mình ñöôïc Chuùa yeâu thöông, ñeå soáng tình con thaûo laø ñeàn ñaùp ôn Chuùa baèng caùch yeâu Chuùa heát loøng heát trí vaø thöông tha nhaân nhö chính mình vaäy.
II. Quaûng Dieãn
1. Caûm thöùc tình thöông töø loøng ñaát meï
a. Nôi thoân laøng:
Cho duø hoï ñöôïc sinh ra nôi thoân laøng, döôùi maùi nhaø ñôn sô, beân haøng raøo daäu, beân luõy tre laøng, coù doøng soâng nhoû... hoï thöôøng keå cho toâi nghe, hoï vaãn nhôù laém:
Tieáng gaø gaùy nhö ñoàng hoà baùo thöùc, ngöôøi ngöôøi thöùc giaác ñeå lo phaän vieäc mình, ngöôøi ñeán nhaø thôø, ngöôøi ñoïc kinh, ngöôøi ra ñoàng ruoäng, ngöôøi laøm vöôøn, ngöôøi naáu nöôùng, ngöôøi doïn haøng... nhòp soáng queâ toâi laøm cho con ngöôøi kieân nhaãn, bình dò. Töø buoåi saùng sôùm trong baàu khí yeân tónh, töôi maùt, trong laønh, coù söông sa laøm oùng aùnh hai beân bôø coû, coù höông thôm hoa coû ñoàng noäi chan hoøa khaép nôi.
Tröa veà trôøi naéng coù coác cheø töôi, coù ly nöôùc mía, coù traùi döøa xieâm, coù gaùo nöôùc laïnh, ai maø deã queân. Thaùng haï, thoang thoaûng töø xa laøn gioù nheï löôùt qua giöõa tröa heø oi böùc, thöôøng ñaùnh vaøo caùc haøng tre chaïm nhau, aâm vang hoøa cuøng gioù uoán mình du döông. Ñaùm treû thích thuù vì khoâng nguû tröa ñeå treøo caây kheá, caây maän, caây xoaøi, caây me... haùi traùi maõng caàu, traùi oåi, traùi chuøm ruoät, traùi ñu ñuû, traùi thanh long... oâi queâ höông sao yù vò quaù!
Tieáng uïm oï cuûa ñaøn boø baùo hieäu moät ngaøy ñaõ xong nhieäm vuï, chuùng reo vui trôû veà chuoàng, muøi thôm cuûa muøa luùa môùi, muøi rôm raï ñang cuoán veà nhaø. Töøng ngöôøi gaùnh goàng luùa veà nhö thaønh quaû thu hoaïch cuûa ngaøy lao nhoïc ñaõ qua. Tieáng treû thô voâ tö ñuøa giôõn, thaû dieàu trong nhöõng chieàu gioù loäng, chaïy ñaù banh treân saân coû, laøm ñeïp theâm neáp sinh hoaït cuûa queâ nhaø. Moät ngaøy vaát vaû nhöng hoâm naøo coù leã chieàu, hoï cuõng nhanh nheïn saép xeáp ñeå ñeán tham döï thaùnh leã. Sau thaùnh leã nhoùm treû coøn taäp haùt hay hoïc giaùo lyù nöõa.
Nhöõng ñeâm traêng saùng laø böùc tranh maøu pha aùnh saùng huyeàn dòu, nhö phuï hoïa xa xa cho tieáng haùt hoø beân chaøy giaõ gaïo, tieáng ca dao tuïc ngöõ cuûa ñoâi nam nöõ taùt nöôùc voïng veà. Gaàn hôn, choã noï gia ñình haøn huyeân tröôùc saân nhaø treân voõng hay choõng tre, choã khaùc nöõa ñaùm treû chôi troø cuùt baét la heùt voâ tö. Thaùng Ñöùc Meï hoï hoïp nhau töøng nhaø ñeå ñoïc kinh lieân gia...
Vaøo muøa ñoâng, thöôøng coù möa gioù vaø baõo luït, nhöõng luùc naøy, caøng bieåu hieän roõ hôn söï quan taâm giuùp ñôõ cuûa ngöôøi lôùn "laù laønh ñuøm laù raùch", treû thô thì coù kyû nieäm cheøo soõng, laáy vaùn bôi thuyeàn, taém möa, loäi nöôùc baïc, baét caù traéng, caù choát, caù traøu, caù treâ...
Tình laøng nghóa xoùm, ñôn giaûn trao nhau tieáng cöôøi chaân chaát nhöng ñöôïm loøng thaønh. Nay toâ cheø, mai baùt chaùo, moät chuùt ñaëc saûn ñaàu muøa hoï ñem sang cho nhau ñeå laøm quaø. Noãi buoàn vui khi baát ngôø ñeán cho moät gia ñình naøo thì nhö nieàm vui vaø noãi buoàn cuûa caû laøng. Vôùi coâng vieäc ñoàng aùng, hoï bieát laøm daàn coâng, hôïp taùc, nay cuøng nhau caáy caøy ruoäng cho nhaø naøy, mai tôùi phieân nhaø kia, cöù theá xoay chuyeån. Ñình laøng laø nôi hoäi tuï caùc leã hoäi vaø giaûi trí vui chôi, theo caùc taäp tuïc cha oâng ñeå laïi ñaõ thaønh truyeàn thoáng vöøa yù nghóa vöøa gaây tình ñoaøn keát xoùm laøng. Tieáng chuoâng nhaø thôø vang voïng linh thieâng, hay tieáng goõ moõ chuøa chieàn traàm maëc, laø lôøi môøi goïi daân laøng ñeán toân thôø Ñaáng hoï suy toân vaø caàu cho daân bình an, ñaïo ñöùc, ñaát nöôùc giaøu maïnh, caûnh vaät thaùi hoøa.
Ngaøy ngaøy, tuoåi thô hoï ñöôïc hình thaønh, hoï lôùn leân, giôø mang kyù öùc ñaày aép tình thöông cuûa Chuùa qua gia ñình, baïn beø, haøng xoùm, queâ laøng. Vì chieán tranh, vì hoaøn caûnh, hoï phaûi töø giaõ queâ höông. Hoï cuøng soá phaän vôùi baïn beø, soáng kieáp tha phöông, ngöôøi ôû cao nguyeân, ngöôøi ôû ñoàng baèng, keû ôû ñoâ thaønh, ngöôøi ôû thoân queâ, keû ôû Vieät Nam, ngöôøi ôû haûi ngoaïi. Nhöng hoï cuøng coù maãu soá chung, hoï chaéc chaén raèng: nhôø ñöôïc nuoâi döôõng trong söï ñuøm boïc laãn nhau, nhôø ñöôïc caùc vò tieàn boái nhaéc nhôû, aên quaû nhôù keû troàng caây, uoáng nöôùc nhôù nguoàn, vaø nhaát laø nhôø söï töï yù thöùc hoï caûm nhaän daàn daàn ñöôïc söï yeâu thöông töø gia ñình, töø queâ höông, töø loøng ñaát meï, neân hoï mang noãi nieàm nhôù nhung saâu thaúm veà tình nghóa maø hoï ñaõ laõnh nhaän ñöôïc, haáp thuï ñöôïc töø nghóa cöû thaân tình cuûa taát caû nhöõng ngöôøi thaân trong gia ñình cuõng nhö cuûa laùng gieàng, baø con haøng xoùm. Hoï xoán xang nieàm thöông nhôù khi kyù öùc gôïi veà: "Queâ höông laø chuøm kheá ngoït. Cho con treøo haùi moãi ngaøy. Queâ höông laø ñöôøng ñi hoïc. Con veà rôïp böôùm vaøng bay. Queâ höông laø con dieàu bieác. Tuoåi thô con thaû treân ñoàng. Queâ höông laø con ñoø nhoû. EÂm ñeàm khua nöôùc ven soâng... Queâ höông moãi ngöôøi chæ moät, nhö laø chæ moät Meï thoâi. Queâ höông neáu ai khoâng nhôù, seõ khoâng lôùn noåi thaønh ngöôøi" (Thô: Ñoã Trung Quaân. Nhaïc: Giaùp Vaên Thaïch).
Vaø khi caàu nguyeän vôùi Chuùa, nhôù veà coâng ôn cha meï, nhôù veà tình Chuùa bao la, hoï thaáy mình quaù beù nhoû, khoâng bieát laáy gì ñeàn ñaùp vaø daâng leân Ngaøi, chæ coù loøng bieát ôn laø laáy tình yeâu ñaùp traû tình yeâu môùi laøm yeân loøng nhöõng ngöôøi thuï ôn, nhö nhaïc só Cao Huy Hoaøng ñaõ caûm höùng " Cuoäc ñôøi naøy con coù gì maø daâng Chuùa ñaâu, nhöõng luoáng caøy saâu trôøi toái mau cha chöa kòp veà. Meï baän roän töøng ngaøy lo no côm aám aùo, coù chi ñaâu, Ngaøi ôi coù chi maø daâng leân Ngaøi... Con xin tieán daâng leân tình yeâu meán nhôø nhöõng hy sinh ñöôïc eâm aám gia ñình. Con xin tieán daâng leân tình yeâu meán, nguyeän Chuùa ñoaùi thöông gia ñình con ñöôïc bình an!"
Nhìn laïi caùc anh chò, baø con di daân trong hoäi ñoàng höông, hoï cuøng mang taâm söï gaàn nhö nhau. Hoï baûo nhau, vôùi tình thöông mình ñöôïc laõnh nhaän töø loøng ñaát meï, mình soáng sao ñeå mình vaãn chính laø mình, khoâng tha hoùa. Mình bieát ôn nôi ñaõ ñaøo taïo ra mình, mình ra ñi, mình coù cô may hôn ngöôøi ôû laïi. Mình phaûi laøm gì? Theá roài, thaät ñaùng kính, nôi ñaát khaùch, caû trong nöôùc laãn nöôùc ngoaøi, hoï cuõng vaát vaû laàm than, coù ngöôøi töøng buoân gaùnh baùn böng, laøm thueâ laøm möôùn, vaát vaû nôi caùc coâng xöôûng, hay tieäm haøng töø saùng sôùm ñeán chieàu taø. Phaûi noã löïc ñeå thích nghi vôùi ngoân ngöõ, vaên hoùa, hoaøn caûnh cuûa cuoäc soáng môùi. Vaäy maø, vôùi loøng bieát ôn, hoï nhôù caàu nguyeän, thaêm hoûi, daønh duïm ñeå vöøa nuoâi soáng mình vaø vöøa gôûi veà cho cha meï, anh chò em, baø con coøn ôû queâ nhaø, hoï coøn chia seû ñeå giuùp ñôõ ñoàng baøo ngheøo, ngöôøi gaëp caûnh khoù khaên. Coù nhöõng cuï giaø ñeå daønh tieàn höu, tieàn trôï caáp, tieàn beänh tuoåi giaø, coù nhöõng ngöôøi ñi nhaët lon hay ñoà pheá thaûi baùn, gom goùp gôûi veà queâ höông mình. Taát caû caùc nghóa cöû cho ñi cuûa hoï nhö baét nguoàn töø moät nhaän thöùc "mình ñöôïc yeâu thöông neân mình phaûi coù loøng bieát ôn". Coù leõ cuõng vì lyù do naøy maø moät soá baïn treû ñaõ quyeát "ra ñi" ñeå coù moät chuùt gì ñoù ñeå ñeàn ñaùp cho gia ñình, cho queâ höông mình, neân hoï (ít nhaát laø 39 baïn treû) ñaõ bò cheát coùng trong container cuûa caùc xe ñoâng laïnh treân haønh trình hoï ñi maø hoï chöa tôùi nôi hoï muoán tôùi trong naêm 2019! Vaø ngöôïc doøng thôøi gian, cao ñieåm laø bieán coá 1975, coù bieát bao ngöôøi vì gia ñình, vì toå quoác, hoï ñaõ phaûi ra ñi vaø nhieàu ngöôøi ñaõ cheát treân ñöôøng boä, ñöôøng röøng, ñöôøng bieån vì haûi taëc, baõo toá, hay thieáu löông thöïc...
b. Nôi thaønh thò:
Cho duø hoï ñöôïc sinh ra nôi ñoâ thaønh, giöõa bao nhieâu tieän nghi vaø tieáp xuùc vôùi nhieàu vaên minh kyû thuaät taân tieán... hoï ñaõ chia seû cho toâi nghe, hoï vaãn nhôù laém:
Töø khi mình chaäp chöõng vaøo ñôøi, khi baét ñaàu coù trí nhôù, tuoåi thô mình ñöôïc cöng chieàu nhöng ba maù cuõng kyû luaät laém ñeå huaán luyeän mình. Phoøng mình roäng nhö phoøng ba meï mình, ñöôïc trang hoaøng ñeïp, vôùi ñuû loaïi ñoà chôi. Ngoaøi ba maù chaêm soùc, voã veà mình coøn coù chò nuoâi phuï ba maù lo cho mình vaø anh hai cuûa mình nöõa.
Moãi laàn ra khoûi nhaø, nhaát laø ñi hoïc ba ñöa mình ñi baèng xe con. Baïn Mai gaàn beân nhaø, hoïc cuøng lôùp noù khoâng coù xe ñi, mình ñaõ xin ba cho baïn cuøng ñi vôùi hai anh mình, theá laø mình vui caùm ôn ba, caùm ôn baïn Mai ñaõ chòu ñi vôùi mình. Treân tröôøng coù laàn baïn kia ñaõ laøm khoå mình: "Ñöøng chôi vôùi con nhaø giaøu bay, noù haùch laém". Luùc ñoù, mình ñaâu coù hieåu haùch laø gì! Nhöng may coù baïn Mai ñaõ baøo chöõa cho mình. Moãi laàn ñi hoïc maù thöôøng chuaån bò cho mình ñuû thöù thöùc aên ñeå giôø ra chôi mình duøng, mình khoâng hieåu sao luùc aáy mình hay môøi caùc baïn, nhaát laø caùc baïn khoâng coù gì ñeå aên, coù moät baïn ngheøo kia, khi caàm mieáng baùnh mì keïp bô thòt mình trao cho, maét baïn röng röng, mình cuõng chaúng hieåu taïi sao, baây giôø mình vaãn töï hoûi; baïn muoán khoùc vì loøng toát cuûa mình, hay baïn tuûi thaân vì hoaøn caûnh gia ñình cuûa baïn?. Hoïc haønh thì mình cuõng khaù, ñaâu laï gì, vì coù gia sö daïy theâm cho mình taïi nhaø. Coù baïn Huøng ngoài gaàn beân khoâng hieåu baøi hoûi mình, mình khoâng chæ cho baïn, baïn töùc mình vieát vaøo maûnh giaáy vôùi haøng chöõ "nhaø giaøu, hoïc gioûi maø ích kyû, xaáu quaù!" roài daùn vaøo löng mình. Bieát ñöôïc, mình khoùc, veà meùc ba, ba ñaâu coù beânh mình, ba baûo: "laàn sau con nhôù giuùp cho baïn hieåu môùi phaûi chöù, vì con coù ñieàu kieän ñeå hoïc hôn baïn cuûa con maø". Giôø chôi ôû saân tröôøng, coù maáy laàn mình chæ chôi vôùi baïn Mai vaø baïn Choùi, coâ giaùo chuû nhieäm ñaõ nhaéc nhôû: "Giôø chôi, chuùng con neân chôi chung vôùi nhau, ñeå sau naøy lôùn leân chuùng con coù söï quan taâm chung ñeán moïi ngöôøi, nhaát laø nhöõng ngöôøi keùm may maén. Chuùng con seõ coäng taùc vôùi nhau ñeå giuùp xaây döïng nöôùc nhaø. Mình coøn coù anh hai, hai anh em hay quaán quyùt beân nhau, nhöng moãi laàn anh giaønh ñoà chôi cuûa mình, hay treâu choïc mình laø con gaùi theá naøy, con gaùi theá kia, mình thua la heùt thaät to ñeå ba maù nghe vaø ñeán cöùu hoä cho mình. Laàn naøo anh hai cuõng bò naëng toäi hôn, vì anh vai lôùn. Baây giôø mình thaáy toäi nghieäp anh hai, vì coù maáy laàn mình vu oan cho anh, vì thöông em khoâng bao giôø anh bieän hoä laïi, aâm thaàm bò ba maù raày la. Giôø naøy, mình thaáy hoái haän, muoán noùi lôøi xin loãi anh, nhöng anh ñaõ maát roài! Mình caûm nhaän ñöôïc tình thöông cuûa anh vaø höùa seõ khoâng bao giôø vu oan cho ai nöõa.
Vaøo caùc ngaøy nghæ, ba maù ñöa mình ñi caùc nôi daõ ngoaïi nhö Sôû Thuù, Ñaàm Sen, Suoái Tieân, Ñaïi Nam... vv, roài vaøo nhaø haøng duøng böõa. Khi ñi ngang qua ñöôøng phoá mình thaáy coù thaèng beù aâm thaàm ñi vaøo ngoõ nhoû, moät cheùn côm chieàu, loøng noù vaãn chöa no. Roài coù maáy em beù hoaëc caùc cuï giaø ngheøo khoå ñoùi raùch khaép ñoù ñaây, ôû caùc goùc phoá, hoï baùn veù soá hay aên xin loøng haûo taâm cuûa moïi ngöôøi. Hai böùc hoïa nhaân sinh quaù khaùc bieät nhau, moät beân sung tuùc ñaày ñuû, moät beân cô haøn tuùng thieáu, tuoåi thô mình ñaõ in hình boùng hai böùc hoïa ñoù, maõi sau naøy mình môùi hieåu nhöõng ngöôøi may maén laø nhöõng ngöôøi laáy bôùt phaàn naøo haïnh phuùc cuûa ngöôøi baát haïnh. Moät laàn noï, vaøo tieäm aên saùng, ba meï thaáy mình cöù chaêm chaêm nhìn coâ beù baån thæu tieán ñeán moät vò khaùch kia ñaõ duøng xong toâ phôû vaø beù ñoù huùp chuùt nöôùc phôû coøn thöøa laïi. Nhö hieåu yù mình, maù ñöa cho mình maáy ñoàng ñeå taëng coâ beù ñaùng thöông kia. Coâ beù môû ñoâi maét troøn xoe, nhìn mình mieäng nhoeûn cöôøi. Sau naøy mình môùi hieåu, coâ beù ñaõ cho mình moät baøi hoïc laïc quan trong cuoäc soáng.
Ngoaøi gia ñình, hoïc ñöôøng, tuoåi thô mình coøn ñöôïc öôm troàng nôi giaùo xöù, coù cha, thaày, soeurs, anh chò giaùo lyù vieân, anh ca tröôûng vaø caùc baïn ca ñoaøn. Caùc vò coù traùch nhieäm naøy luoân cho mình göông chöùng nhaân hôn thaày daïy. Mình ñöôïc hoïc söï leã pheùp vaø caùch soáng ñaïo. Sau naøy mình hieåu ñaây laø neàn taûng cho ñôøi soáng nhaân baûn vaø ñôøi soáng Kitoâ giaùo. Ñeå caûm thoâng vôùi hoaøn caûnh toäi nghieäp, thænh thoaûng caùc anh chò huynh tröôûng ñöa caùc baïn vaø mình ñi thaêm caùc nôi nhö: traïi cuøi, coâ nhi vieän, beänh vieän, nhaø khuyeát taät, traïi tuø binh... Laïi theâm nhöõng hình aûnh ñoái nghòch nhau vaøo taâm trí tuoåi thô mình luùc naøy. Bao nhieâu caâu hoûi taïi sao ñaõ daáy leân trong trí oùc beù nhoû cuûa mình luùc baáy giôø! Sau naøy mình môùi hieåu, ñoù laø lyù do Chuùa phaûi xuoáng theá ñeå laøm ngöôøi, chia seû phaän ngöôøi vaø vöïc con ngöôøi leân.
Thôøi gian daàn troâi, heát caáp I, caáp II roài caáp III, mình phaûi cuøng ba maù sang ñònh cö taïi Hoa Kyø. Nôi ñaây, mình tieáp tuïc ñöôïc may maén, vôùi hoàng aân Chuùa traûi daøi beân nhöõng ngöôøi thaân, beân caùc giaùo sö vaø baïn beø cuøng vôùi söï coá gaéng cuûa mình, mình ñaõ toát nghieäp ngaønh Y. Mình nhaän ñònh roõ, moät doøng chaûy xuyeân suoát lòch söû ñôøi mình, veà söï nhaän laõnh ñöôïc yeâu thöông, neân mình coù traùch nhieäm phaûi coù loøng bieát ôn. YÙ thöùc naøy ñaùnh ñoäng, mình nhôù laïi nhöõng ngöôøi baát haïnh trong kyù öùc mình vaø hieän taïi vaãn coøn nhan nhaûn ñaây ñoù, mình ñaõ chia seû phaàn löông ñeå gôûi ñeán nhöõng maûnh ñôøi ñau thöông trong cuoäc soáng hoï. Hôn bao giôø heát, baét ñaàu töø khi dòch Virus Corona buøng phaùt, mình cuøng anh chò em ñoàng nghieäp saùt caùnh beân naïn nhaân Covid -19. Ñaây laø ñænh ñieåm mình thaáy ôn saâu nghóa naëng cuûa ba maù, anh hai, cha sôû, thaày coâ, aân thaân nhaân, baïn höõu... keát tuï laïi nhö doøng caûm thöùc maïnh nhaát vaø thoâi thuùc mình theo böôùc Ñöùc Kitoâ, xoâng pha vaøo chieán traän ñaïi dòch vôùi caùi cheát caän keà, ñeå thöïc thi vaên hoùa cuûa loøng bieát ôn cho tha nhaân ñang quaèn quaïi trong khoå ñau. Hieän taïi mình thaät taâm ñaéc qua lôøi suy tö trong baøi vieát "Giaù trò cao quí cuûa ngaønh y, ñöøng ñaùnh maát moät laàn nöõa" cuûa Linh muïc Traàn Thaùi, SDB, (Vatican News, 19/4/2020): "...Ngöôøi thaày thuoác Coâng Giaùo trôû thaønh ngöôøi mang söù meänh böôùc theo Chuùa Gieâ-su, thoâng qua cöûa ngoõ beänh taät theå lyù cuûa ngöôøi beänh, ñeå bieåu loä hình aûnh soáng ñoäng veà söï aân caàn chöõa laønh cuûa Ñöùc Ki-toâ ñaày thöông xoùt daønh cho moãi moät beänh nhaân, laø coâng trình quyù baùu do chính Thieân Chuùa ñaõ taïo döïng vaø cöùu chuoäc. Ñoù laø moät ôn goïi, moät söù meänh thieâng lieâng, vöôït xa hôn haún moät ngaønh ngheà...".
2. Caûm thöùc tình thöông qua lieân toân giaùo, lieân quoác gia
Duø laø ngöôøi sinh ra ôû ñaâu, thuoäc saéc toäc naøo, toân giaùo naøo, baäc soáng naøo... hoï cuõng cho toâi baøi hoïc cuûa söù ñieäp ñöôïc yeâu thöông vaø caàn ñaùp traû laïi vôùi loøng bieát ôn:
Vaâng, khi caùc nöôùc nhö chaâu Myõ, chaâu AÂu, chaâu UÙc hoï ñaõ ñoùn nhaän ngöôøi töø chaâu AÙ, chaâu Phi vaøo nöôùc hoï treân caùc ñôït di daân tò naïn chieán tranh- kinh teá, hay caùc doanh nhaân giao löu thöông maïi cuûa nöôùc thöù ba, hay caùc du hoïc sinh quoác gia ngheøo... laø daáu chæ tình thöông vaø loøng nhaân ñaïo. Chaéc haún, ñoäng löïc tieáp nhaän cuûa hoï baét nguoàn töø söï caûm nhaän raèng: hoï cuõng ñaõ töøng ñöôïc nhaän laõnh tình thöông nhöng khoâng töø aân ban cuûa Ñaáng Taïo Hoùa thì hoï cuõng phaûi cho laïi ngöôøi khaùc caùch nhöng khoâng.
Vaâng, duø laø Coâng giaùo, Tin laønh, Phaät giaùo, Cao ñaøi hay caùc toân giaùo khaùc, qua chöông trình Ñaïi Keát, qua vieäc Ñoái Thoaïi Lieân Toân ñaõ noùi leân söï gaén boù cuûa moät tình meán vaø söï toân troïng nhau. Cuï theå, khi vieäc khaån caáp ñeán, nhö thieân tai, ñaïi dòch hay bieán coá ñau thöông naøo... duø laø linh muïc, tu só, muïc sö, taêng - ni ; duø laø Phaät töû, Kitoâ höõu, tín höõu ñaïo naøo, hay laø ngöôøi khoâng coù ñaïo naøo... taát caû cuøng mang taâm traïng xoùt xa, caàu xin cho mau tai qua naïn khoûi, vaø daønh thôøi gian an uûi tinh thaàn, chia seû vaät chaát cho caùc naïn nhaân. Gaàn ñaây nhaát, vaøo ngaøy 14 thaùng 5 naêm 2020, UÛy ban caáp cao veà Tình huynh ñeä Nhaân Loaïi ñaõ keâu goïi gia ñình nhaân loaïi: "...Chuùng toâi keâu goïi taát caû caùc daân toäc treân theá giôùi, tuøy theo nieàm tin toân giaùo cuûa mình, haõy caàu nguyeän, aên chay vaø laøm vieäc laønh ñeå goùp phaàn chaám döùt ñaïi dòch Covid-19 naøy. Öôùc gì moãi ngöôøi chuùng ta, duø ôû ñaâu, khi tuaân theo caùc giaùo huaán cuûa caùc truyeàn thoáng vaø trieát lyù toân giaùo cuûa chuùng ta, bieát tìm kieám söï giuùp ñôõ thieâng lieâng ñeå cöùu chính chuùng ta vaø toaøn theá giôùi thoaùt khoûi nghòch caûnh naøy, ñeå truyeàn caûm höùng cho caùc nhaø khoa hoïc tìm ra phöông thuoác dieät virus vaø cöùu caû theá giôùi thoaùt khoûi nhöõng haäu quaû veà söùc khoûe, kinh teá vaø nhaân ñaïo cuûa cuoäc khuûng hoaûng nghieâm troïng naøy..." (Minh Ñöùc chuyeån dòch töø baûn tieáng Anh, phoûng theo thoâng caùo cuûa UÛy ban caáp cao veà Tình huynh ñeä Nhaân Loaïi./ Vaên phoøng Ñoái thoaïi lieân toân vaø Ñaïi keát/HÑGMVN).
3. Caûm thöùc tình thöông qua baøi hoïc nôi caùc bieán coá
Qua côn luït Ñaïi Hoàng Thuûy Chuùa ñaõ cho xuaát hieän caàu voàng nhieàu maøu saéc ñeå khi con ngöôøi nhìn leân ñoù thì nhôù ñeán Giao öôùc tình yeâu cuûa Chuùa, "töø nay seõ khoâng coøn traän luït naøo nhö theá nöõa...". (x. St 9, 11- 16). Baøi hoïc cho con ngöôøi, duø hoï baát tín - baát trung, Chuùa vaãn thöông nhaéc nhôû vaø chôø ñôïi söï saùm hoái cuûa hoï ñeå tieáp tuïc chuùc laønh cho hoï.
Qua caâu chuyeän thaùp Ba-bel, cho thaáy con ngöôøi khoâng nhaän ra quyeàn naêng cuûa Thieân Chuùa, ai cuõng muoán thoáng trò, neân Thieân Chuùa cho thaùp suïp ñoå, daáu chæ yeâu thöông nhaéc nhôû söï baát toaøn vaø giôùi haïn cuûa con ngöôøi, hoï khoâng theå hieåu heát caùc ngoân ngöõ cuûa nhau, nhaát laø caùc ngoaïi ngöõ. (x. St 11, 1 - 9)
Cuoäc ñi ñaøy Babilon: Cho daân Chuùa baøi hoïc, con ngöôøi thôø kính Chuùa khoâng phaûi ñaët naëng vaøo ñeàn thaùnh, ñeàn thôø, khoâng döøng laïi ôû caùc nghi thöùc leã nghi beân ngoaøi; nhöng chính laø ôû söï saùm hoái, trôû veà trong coõi loøng, ñaùp traû baèng tình thöông, khoâng phaûi baèng cuûa leã chieân boø ñöôïc thieâu ñoát, maø chính laø söï hy sinh boû mình, baùc aùi vôùi tha nhaân.(x. Xh.28-29).
Hai theá chieán: Theá chieán thöù nhaát (28/7/1914 - 11/11/2018), cuoäc chieán giöõa phe Hieäp Öôùc (chuû yeáu laø Anh, Phaùp, Nga vaø sau ñoù laø Hoa Kyø, Brazil) vaø phe Lieân Minh (chuû yeáu laø Ñöùc, AÙo-Hung, Bulgarie vaø Ottoman). Öôùc ñoaùn soá ngöôøi cheát laø 19 trieäu ngöôøi, vôùi söùc taøn phaù vaø aûnh höôûng vaät chaát tinh thaàn cho nhaân loaïi raát saâu saéc vaø laâu daøi (Nguoàn: https://vi.wikipedia.org/wiki/chieán- tranh- theá- giôùi- thöù -nhaát). Theá chieán thöù hai (1939-1945) dieãn ra giöõa caùc löïc löôïng Khoái Ñoàng Minh vaø Phe Truïc theo chuû nghóa Phaùt-xít. Haàu heát caùc luïc ñòa treân theá giôùi ñeàu bò aûnh höôûng bôûi theá chieán naøy, ngoaïi tröø Nam Cöïc vaø Nam Myõ. Ñaây laø cuoäc chieán coù quy moâ roäng lôùn vaø gaây nhieàu taøn phaù nhaát trong lòch söû nhaân loaïi. Khoaûng 70 trieäu ngöôøi cheát trong cuoäc chieán naøy (soá thöông vong vaãn tieáp tuïc ñöôïc nghieân cöùu), keå caû caùc haønh ñoäng taøn saùt dieät chuûng cuûa Ñöùc Quoác Xaõ (Holocaust). Trong soá thöông vong coù 60% ngöôøi cheát laø thöôøng daân, cheát vì naïn dòch, beänh ñoùi, naïn dieät chuûng vaø bom ñaïn (Nguoàn: https://vi.wikipedia.org/wiki/ chieán tranh theá giôùi thöù hai). Baøi hoïc cuûa hai theá chieán naøy ñaõ cho caùc Quoác gia ngoài laïi vaø thieát laäp Lieân Hieäp Quoác (LHQ), vaøo ngaøy 25 thaùng 4 naêm 1945, naêm möôi chính phuû ñaõ hoïp taïi San Francisco cho moät hoäi nghò vaø baét ñaàu soaïn thaûo Hieán Chöông vaø ñöôïc thoâng qua vaøo naøy 25 thaùng 6 naêm 1945. Lieân Hieäp Quoác laø moät toå chöùc lieân chính phuû coù nhieäm vuï duy trì hoøa bình vaø an ninh quoác teá, ngaên chaën caùc cuoäc theá chieán, phaùt trieån lieân heä höõu nghò giöõa caùc quoác gia nhö baûo veä quyeàn con ngöôøi, cung caáp vieän trôï nhaân ñaïo, thuùc ñaåy phaùt trieån beàn vöõng vaø duy trì luaät phaùp quoác teá. Lieân Hieäp Quoác laø toå chöùc lieân chính phuû lôùn maïnh nhaát theá giôùi. Thôøi gian ñaàu môùi thaønh laäp Lieân Hieäp Quoác coù 51 quoác gia thaønh vieân, hieän taïi coù 93 thaønh vieân. (Nguoàn: https://vi.wikipedia.org/wiki/Lieân -Hieäp- Quoác).
Vuï taán coâng Toøa nhaø thöông maïi ôû Hoa Kyø vaøo ngaøy 11 thaùng 9 naêm 2001 do nhoùm Al-Qaeda. Vuï taán coâng 911 laøm 2,996 ngöôøi cheát. Rieâng vuï khoâng taëc vaøo hai toøa nhaø thaùp ñoâi ôû thaønh phoá New York ñaõ khieán 2,606 ngöôøi thieät maïng. Hôn 6,000 ngöôøi khaùc bò thöông, sau 17 naêm, thi haøi cuûa hôn 1,000 naïn nhaân thieät maïng vaãn chöa xaùc ñònh. Cuoäc khuûng boá naøy ñaõ thieät haïi veà taøi saûn vaø cô sôû haï taàng öôùc tính 10 tæ Myõ kim, toån thaát toång coäng 3 nghìn tyû Myõ kim. (https://vi.wikipedia.org/wiki söï- kieän 11 thaùng 9) Baøi hoïc cho Ñaát nöôùc Hoa Kyø cuõng nhö cho taát caû moïi daân toäc, moïi ngöôøi: Taát caû thuï taïo/nhaân taïo treân ñôøi naøy khoâng coù gì laø beàn vöõng. Duø quoác gia naøo hay con ngöôøi naøo coù chöùc quyeàn, danh voïng, giaøu sang, quyeàn löïc thì trong phuùt choác cuõng coù theå bieán thaønh maây khoùi. Baøi hoïc trung dung, bình ñaúng, khoâng nguû queân treân chieán thaéng nhöng caàn tænh thöùc vaø caàu nguyeän, ñoù laø noäi dung noåi baät trong nhöõng bieán coá ñoät phaù naøy.
Bieán coá ñaïi dòch Covid-19: Khoâng keå maët tieâu cöïc vôùi nhieàu ñau thöông, maát maùt, thieät haïi vaø töû vong; veà phía tích cöïc nhieàu ngöôøi ñaõ ñaùnh giaù cao trong tieán trình buøng phaùt dòch beänh nhö: virus corona (Co-vi) coù theå xaâm nhaäp vaøo baát cöù ai, ñieàu naøy nhaéc nhôù thaân phaän con ngöôøi, taát caû phaûi chaáp nhaän moät ñònh luaät chung, moät söï an baøi cuûa ñònh meänh. Nhôø Co-vi maø gia ñình coù giôø nhieàu hôn soáng vôùi nhau, bôùt ra haøng quaùn, hay boân ba vôùi coâng vieäc boû beâ gia ñình. Co-vi ñaõ cho ta thaáy raát nhieàu taâm hoàn quaûng ñaïi, daùm lieàu maïng soáng ñeå cöùu naïn nhaân dòch beänh, ñoù laø caùc y- baùc só, caùc coäng taùc vieân, caùc linh muïc vaø tu só ôû tuyeán ñaàu. Co-vi giuùp cho caùc hoïc sinh duø ôû hoaøn caûnh naøo cuõng coù theå hoïc online, caùc ñoaøn theå cuõng coù theå hoïp hoäi qua maïng internet. Co-vi cuõng tuyeân döông caùc nhaø haûo taâm, duø laø quoác gia, coâng ty, ñoaøn theå hay caù nhaân, hoï ñaõ roäng löôïng chia seû vaät chaát vôùi tình töông thaân töông aùi. Co-vi cho thaáy roõ hôn söï quan taâm yeâu thöông cuûa nhaø laõnh ñaïo caùc quoác gia, cuûa Giaùo hoäi, caùch rieâng ngöôøi cha chung, Ñöùc Giaùo hoaøng Phanxicoâ, luoân keâu goïi vieäc hy sinh caàu nguyeän cho naïn nhaân vaø giuùp ñôõ an uûi tinh thaàn, chia seû vaät chaát baèng nhieàu caùch.
4. Töø tình ngöôøi suy tình Chuùa
Chuùng ta traûi nghieäm tình meï cha, anh chò em, baø con, laùng gieàng, baïn höõu töø gia ñình huyeát thoáng, gia ñình thieâng lieâng, töø hoïc ñöôøng, töø xaõ hoäi vaø Giaùo hoäi. Duø coù luùc ngöôøi con, ngöôøi hoïc troø coù bò la raày hay ñaùnh phaït, neáu hoï bieát vì yeâu thöông mình neân cha meï, thaày coâ môùi laøm nhö theá, hoï seõ soáng tình con thaûo vaø coá gaéng soáng toát ñeå ñeàn ñaùp coâng ôn sinh thaønh döôõng duïc cuûa cha meï, ñeå nhôù ôn daïy doã cuûa thaày coâ, ñeå quí söï coäng taùc cuûa baø con cuõng nhö baïn höõu vaø nhöõng ai cuøng mình ñi trong cuoäc soáng traàn gian naøy.
Cuõng theá, ngöôøi caûm nhaän ñöôïc tình Chuùa, duø trong thöû thaùch hoï vaãn caûm nghieäm ñöôïc ñieàu toát, ôn laønh Chuùa muoán cho mình vaø tri aân Chuùa soáng baùc aùi vôùi tha nhaân. Chính Ñöùc Chuùa Gieâsu ñaõ caûm thöùc veà tình thöông Chuùa Cha thaät saâu saéc qua lôøi Chuùa Cha noùi vôùi Ngöôøi: "Naøy laø con Ta yeâu daáu Ta, Ta haøi loøng veà Ngöôøi" (Mt 3, 17b). Vôùi söï caûm thöùc naøy, Chuùa Gieâsu ñaõ ñi vaøo cuoäc Töû naïn vôùi lôøi xin vaâng, ñeå ñaùp tình Chuùa cha, vaø Ngaøi laøm Ñaáng Trung Gian ban cho nhaân loaïi loøng thöông xoùt voâ bôø. Chuùa Gieâsu ñaõ khaúng ñònh" Cha Ta vaø Ta laø moät" (Ga 10,30).
Chöùng thöïc veà loøng Chuùa thöông xoùt Chuùa, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ xaùc ñònh ñònh raèng: "Thieân Chuùa khoâng meät moûi ñöa tay naâng chuùng ta ñöùng daäy trong nhöõng laàn chuùng ta vaáp ngaõ. Thieân Chuùa muoán chuùng ta thaáy ngöôøi laø Cha vaø luoân naâng chuùng ta ñöùng daäy moãi khi chuùng ta nhö ñöùa beù chaäp chöõng taäp ñi, teù ngaõ roài laïi teù ngaõ thì Chuùa laïi naâng chuùng ta ñöùng leân, baøn tay naâng chuùng ta ñöùng daäy chính laø loøng Thöông Xoùt cuûa Thieân Chuùa. Chuùa bieát chuùng ta khoâng ngöøng vaáp ngaõ vaø Ngöôøi saün saøng naâng chuùng ta ñöùng leân. Chuùa khoâng muoán chuùng ta cöù nghó ñi nghó laïi veà nhöõng vaáp ngaõ cuûa mình nhöng muoán chuùng ta nhìn leân Chuùa, Ñaáng nhaän ra nhöõng ñöùa con caàn ñöôïc naâng daäy trong nhöõng laàn teù ngaõ, nhìn thaáy nhöõng ñöùa con caàn ñöôïc yeâu thöông vaø thöông xoùt trong ñau khoå". Vaø Ñöùc Thaùnh Cha môøi goïi haõy ñoùn nhaän söù ñieäp Chuùa Gieâsu ñaõ noùi vôùi thaùnh nöõ Faustina "Ta laø tình yeâu vaø cuõng laø loøng thöông xoùt. Khoâng coù ñau khoå naøo coù theå saùnh vôùi loøng thöông xoùt cuûa Ta" (Ñaøi RadioVatican 20/4/2020).
Ñöùc Thaùnh Cha chia seû theâm: Caâu traû lôøi cuûa caùc Kitoâ höõu tröôùc nhöõng gioâng baõo cuûa cuoäc soáng vaø lòch söû chæ coù theå laø loøng thöông xoùt: "Tình yeâu thöông vaø loøng traéc aån giöõa chuùng ta vaø ñoái vôùi moïi ngöôøi, ñaëc bieät nhöõng ngöôøi ñau khoå, vaát vaû meät nhoïc, bò boû rôi..." Ñöùc Thaùnh Cha noùi theâm: "Ñoù khoâng phaûi laø thaùi ñoä duy ñaïo ñöùc, cuõng khoâng phaûi laø thaùi ñoä duy trôï giuùp, nhöng laø söï ñoàng caûm ñeán töø traùi tim. Loøng thöông xoùt cuûa Chuùa ñeán töø Thaùnh Taâm cuûa Chuùa Kitoâ Phuïc Sinh. Noù xuaát phaùt töø veát thöông luoân môû ra cuûa Ngöôøi, môû ra vì chuùng ta, nhöõng ngöôøi luoân caàn ôn tha thöù vaø an uûi. Loøng thöông xoùt Kitoâ giaùo cuõng laø nguoàn caûm höùng cho söï chia seû coâng baèng giöõa caùc quoác gia vaø caùc toå chöùc cuûa hoï, ñeå ñoái phoù vôùi cuoäc khuûng hoaûng hieän taïi baèng söï lieân ñôùi". (Vatican News 20/4/2020).
III. Lôøi Keát
Chuùng ta phaûi laøm sao ñeå taän höôûng loøng thöông xoùt Chuùa. Chuùa Gieâsu ñaõ nhaén goïi "Haõy trôû veà Galileâ vaø gaëp Ngaøi ôû ñoù". Galileâ laø queâ höông ghi daáu thôøi thô aáu cuûa Chuùa Gieâsu, laø nôi ñaàu tieân Chuùa ñaõ môøi goïi caùc toâng ñoà theo Chuùa:"Trong nhieàu ngaøy Chuùa ñaõ hieän ra nhöõng keû ñaõ töøng theo Ngöôøi töø Galileâ leân Gieârusalem..." (Cv 13, 31a). Galileâ laø ñieåm heïn ñaàu tieân, laø nôi Thaày troø ñaõ töøng chia seû söù vuï, ñaõ ghi daáu bao kyû nieäm buoàn vui. Galileâ cuûa moãi ngöôøi chuùng ta laø queâ höông, laø gia ñình, laø tröôøng hoïc, laø xaõ hoäi, laø toå quoác... nôi maø suoát doøng lòch söû cuûa moãi ngöôøi ñaõ thaám ñöôïm hoàng aân cuûa Chuùa qua töøng bieán coá thaêng traàm, söôùng khoå trong haønh trình tieán veà nhaø Cha. Vaø ñoù laø hình boùng cuûa Galileâ ñích thöïc: laø bí tích Thaùnh Theå, laø "Nöôùc Trôøi". Nôi ñoù coù Chuùa Ba Ngoâi ngöï trò, nôi maø Chuùa Gieâsu ñaõ xuaát phaùt ñeå xuoáng theá laøm ngöôøi vaø ñoàng haønh vôùi nhaân loaïi, ñaõ cheát vaø soáng laïi vì yeâu thöông con ngöôøi, vaø Ngaøi laïi veà nôi ñaõ xuaát phaùt laø Nöôùc Trôøi, laø cuøng ñích. Bôûi vì Nöôùc Trôøi laø Chaân - Thieän - Myõ,"laø ñöôøng laø söï thaät vaø laø söï soáng" (Ga 14, 6a). Bôûi ñoù neân Chuùa voâ cuøng traân quyù queâ höông vónh cöûu naøy vaø tìm moïi caùch ñeå ñöa chuùng ta veà nôi ñoù: "Thaày ñaõ noùi vôùi anh em roài, vì Thaày ñi doïn choã cho anh em. Neáu Thaày ñi doïn choã cho anh em, thì Thaày laïi ñeán vaø ñem anh em veà vôùi Thaày, ñeå Thaày ôû ñaâu, anh em cuõng ôû ñoù" (Ga 14, 2b-3).
Vaäy, coù chi maø phaûi tính toaùn hôn thua hay tích tröõ trong cuoäc löõ haønh caùt buïi naøy! Xin cho moïi ngöôøi theo Thaày Gieâsu höôùng veà Chuùa Cha, veà queâ trôøi ñeå caûm nhaän tình yeâu: Ñaây laø con yeâu daáu cuûa Ta, raát ñeïp loøng Ta, ñeå mình ñöôïc haïnh phuùc trong suoát ngaøy soáng, caùch rieâng moãi laàn ñeán vôùi Bí tích Thaùnh Theå. Vì töø tình yeâu saâu saéc naøy laø nguyeân nhaân vaø laø ñoäng löïc cuûa taát caû suy nghó vaø haønh ñoäng ñeå thöïc haønh nguyeân lyù: khi caûm nhaän mình ñöôïc yeâu thöông, vôùi loøng bieát ôn, mình cuõng ñaùp traû cuõng baèng tình yeâu ñeán vôùi Chuùa vaø tha nhaân: "Nhö Ta ñaõ yeâu caùc con, caùc con cuõng phaûi yeâu thöông nhau". Ñeå ñöôïc beàn vöõng hôn, Chuùa caên daën theâm: "Haõy ôû laïi trong tình meán cuûa Ta. Ai yeâu meán ta haõy giöõ giôùi raên cuûa ta. Vaø ñaây laø giôùi raên cuûa Ta: Caùc con haõy yeâu thöông nhau" (Ga 15, 12). Vì caên tính cuûa Chuùa Gieâsu laø lieân keát maät thieát, keát hôïp saâu saéc vaø thöïc thi yù muoán cuûa Chuùa Cha.
Thaät vaäy, Yeâu (laø Maàu nhieäm vaø hieäp thoâng) vaø Thöïc Haønh leänh truyeàn vôùi loøng bieát ôn/ ñaùp traû (laø Söù vuï), do ñoù, yeâu vaø thöïc haønh leänh truyeàn quaû laø hai ñieàu kieän aét coù vaø ñuû ñeå cho moät ñôøi ngöôøi, vì ñaây laø coát loõi cuûa giôùi raên troïng nhaát "Meán Chuùa vaø yeâu ngöôøi" (x. Mc 12, 28b - 31).
Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ coù laàn ñaõ khuyeân chuùng ta qua giôùi treû Brazil "Chuùng ta haõy kinh nghieäm ñöôïc Chuùa yeâu, nieàm vui cuûa ôn cöùu ñoä. Ñoù laø quaø taëng, chuùng ta khoâng ñöôïc giöõ rieâng cho mình, nhöng phaûi chia seû cho ngöôøi khaùc" (Baøi giaûng "Mua Vui thì phaûi traû giaù cho nieàm vui ñoù". Lm. Löu Quang Baûo Vinh).
Kính chuùc moïi ngöôøi thaät haïnh phuùc vì coù nieàm tin ñeå caûm nhaän mình ñöôïc yeâu vaø noã löïc chia seû tình thöông baèng caùch naøy hay caùch khaùc cho tha nhaân qua söù vuï hieän taïi cuûa mình.
(Nguoàn: gpquinhon.org)