Chöùng Nhaân Hy Voïng
(Caùc Baøi Giaûng Tónh Taâm
cuûa Ñöùc Hoàng Y Phanxicoâ Xavieâ Nguyeãn Vaên Thuaän
cho Ñöùc Thaùnh Cha Gioan Phaoloâ II vaø Giaùo Trieàu Roâma)
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
- 17 -
Baøi Suy Nieäm thöù möôøi baûy
Nhö Cha ÔÛ Trong Con Vaø Con ÔÛ Trong Cha
Soáng Hieäp Thoâng
Ñöùc Giaùo Hoaøng Gioan Phaoloâ II ñaõ noùi vôùi moät nhoùm giaùm muïc ñoâng ñaûo hoài naêm 1995, trong ñoù toâi cuõng coù maët: "Chuùa Gieâsu khoâng keâu goïi caùc moân ñeä theo Ngaøi moät caùch rieâng reõ, nhöng theo theå thöùc vöøa caù nhaân vöøa coäng ñoàng. Neáu ñieàu ñoù ñuùng vôùi taát caû caùc tín höõu, thì caøng ñaëc bieät ñuùng (...) vôùi caùc Toâng Ñoà vaø nhöõng ngöôøi keá nhieäm caùc vò" (Insegnamenti di Gioavanni Paolo II, XVIII/1 (1995), Cittaø del Vaticano 1997, p.382).
Toâi xaùc tín raèng Ngaøn Naêm môùi naøy ñang ñoøi hoûi moät cuoäc soáng coäng ñoàng, cuoäc soáng thöïc söï coù tính chaát Hoäi Thaùnh, vaø ñieàu naøy coù lieân heä ñaëc bieät tôùi nhöõng ngöôøi coù traùch nhieäm trong Giaùo Hoäi.
Ñôøi tu vaøo thôøi sô khai
Toâi muoán môøi goïi anh em trôû laïi Ngaøn Naêm Thöù 1 trong giaây laùt.
"Haõy troán traùnh con ngöôøi vaø con seõ ñöôïc cöùu thoaùt", ñoù laø lôøi cuûa aån só Apadeânioâ hoài theá kyû thöù V trong sa maïc Ai Caäp. Ngaøi noùi tieáp: "Toâi khoâng theå ñoàng thôøi ôû vôùi Chuùa vaø vôùi loaøi ngöôøi" (PG 31, 931.934). Ñöùng tröôùc moät theá giôùi phuø vaân vaø xa hoa, söï ruùt lui vaøo nôi coâ tòch ñeå soáng vôùi Chuùa coù leõ laø con ñöôøng duy nhaát ñeå theo Chuùa Gieâsu troïn veïn. Ñoù laø xaùc tín ñaõ ghi ñaäm neùt trong lòch söû daøi cuûa ñôøi soáng Kitoâ höõu. Saùch Göông Chuùa Gieâsu quaû quyeát: "Caùc vò ñaïi Thaùnh heát söùc traùnh soáng chung vôùi con ngöôøi, vaø hoï öa thích phuïng söï Chuùa trong coâ tòch. Moät hieàn trieát ñaõ noùi: "Moãi laàn baïn ra ñi gaëp gôõ con ngöôøi, khi trôû veà, con ngöôøi baïn bò giaûm suùt (...). Ai thöïc söï xa traùnh baïn höõu vaø nhöõng ngöôøi quen bieát, thì Thieân Chuùa cuøng vôùi caùc Thieân Thaàn cuûa Ngaøi seõ ñeán gaàn ngöôøi aáy" (Lib. I,c.20,1-6).
Quaû thöïc, khoâng gì coù theå saùnh baèng nhöõng luùc taâm hoàn boû qua moïi söï, noùi chuyeän thaân tình dieän ñoái dieän vôùi Chuùa.
Nhöng chính caùc ñan só xöa kia cuõng ñaõ nhaän thaáy raèng Kitoâ giaùo khoâng theå soáng troïn veïn neáu khoâng ñoàng haønh vôùi nhau. Ví duï Thaùnh Basilioâ Caû ñaõ vieát: "Ñaáng Saùng Taïo chuùng ta ñaõ muoán chuùng ta gaàn nhau ñeå soáng hieäp nhaát vôùi nhau (...). Thöïc vaäy, neáu baïn soáng moät mình, thì baïn coù theå röûa chaân cho ai? Baïn coù theå saên soùc cho ai? Laøm sao baïn coù theå ngoài ôû choã cuoái cuøng ñöôïc? (...). Vì vaäy, ñôøi soáng chung laø moät thao tröôøng ñeå chuùng ta taäp luyeän nhö nhöõng vaän ñoäng vieân, laø moät nôi taäp dôït laøm cho chuùng ta tieán boä, laø moät cuoäc thöïc taäp lieân tuïc veà söï troïn laønh trong caùc giôùi raên cuûa Chuùa" (Regola fusius fractatae, Interrogazione 7,3,1-2: PG 31,928-929).
Töø xaùc tín treân ñaây, caùc vieän tu ñaõ ñöôïc laäp neân ñeå cuøng nhau soáng Tin Möøng vaø lieân tuïc höôûng kieán söï hieän dieän cuûa Chuùa Kitoâ.
Moät Leã Hieän Xuoáng môùi
Ngaøy nay, theo thieån yù cuûa toâi, chuùng ta soáng moät söï tieán hoùa töông töï vaø tuyeät dieäu. Chuùng ta bieát trong nhöõng theá kyû qua, do aûnh höôûng cuûa söï quan taâm ñoái vôùi caù nhaân, theo traøo löu thôøi ñaïi, ngöôøi ta nhaán maïnh nhieàu tôùi chieàu kích caù nhaân cuûa ñôøi soáng Kitoâ höõu. Nhöng töø vaøi thaäp nieân gaàn ñaây, trong coäng ñoàng Daân Chuùa noåi baät chieàu kích coäng ñoàng maïnh meõ. Ñoù chính laø Giaùo Hoäi "böøng tænh trong caùc taâm hoàn", nhö Roâmano Guardini ñaõ noùi. Do hôi thôû cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn, moät con ñöôøng môùi ñang môû ra tröôùc maét chuùng ta maø coát yeáu ôû taïi koinonia: söï hieäp thoâng!
Caùch ñaây nhieàu naêm, thaàn hoïc gia Karl Rahner vieát: "Ngöôøi giaø chuùng ta laø nhöõng ngöôøi caù nhaân chuû nghóa moät caùch thieâng lieâng xeùt veà nguoàn goác vaø caùch thöùc ñöôïc giaùo duïc cuûa chuùng ta". Vaø nhaø thaàn hoïc nhaán maïnh raèng trong töông lai, neàn linh ñaïo soáng chung seõ naém giöõ moät vai troø quyeát ñònh. Kinh nghieäm veà leã Hieän Xuoáng ñaàu tieân chöùng toû ñieàu ñoù: "Ta coù theå giaû thieát raèng ñoù laø moät bieán coá khoâng tuøy thuoäc vaøo cuoäc hoäi hoïp tình côø cuûa moät soá nhaø thaàn bí theo Caù nhaân chuû nghóa, nhöng ôû choã chính kinh nghieäm thaät söï cuûa coäng ñoaøn veà Chuùa Thaùnh Thaàn" (K. Rahner, Elementi di spiritualitaø nella chiesa del futuro, in T. Goffo - B. Secondin (a cura di), Problemi e prostettive di spiritualitaø, Brescia 1983, pp.440-441).
Thaät caàn thieát phaûi vui möøng trôû laïi vôùi loái soáng Kitoâ höõu coù nhieàu ñaëc suûng nhaát: Leã Hieän Xuoáng. Moät caùch dòu daøng nhöng ñaày quyeát lieät, Chuùa Thaùnh Thaàn môøi goïi chuùng ta soáng tinh thaàn hieäp thoâng khoâng nhöõng nhö moät hoàng aân, nhöng coøn nhö moät lôøi ñaùp traû vaø gaén boù cuûa chuùng ta; khoâng nhöõng nhö moät söï tham gia thieâng lieâng vaøo maàu nhieäm moät Chuùa Ba Ngoâi, nhöng ngay chính trong ñôøi soáng cuï theå vôùi nhau nhôø ñoù thöïc hieän ñöôïc moät Leã Hieän Xuoáng môùi cuûa Giaùo Hoäi, nhö caùc vò Giaùo Hoaøng gaàn ñaây vaãn ñeà cao.
Hieäp nhaát - moät daáu hieäu cuûa thôøi ñaïi
Chuùng ta haõy nhìn chung quanh, ñeå thaáu hieåu hôn chieàu kích naøy cuûa ñôøi soáng hieäp thoâng thöïc söï.
Theá giôùi muoán tieán veà hieäp nhaát. Ñieàu naøy ñöôïc nhaän ra qua nhieàu daáu chæ. Caùc toå chöùc quoác teá phaùt sinh sau Theá Chieán thöù II nhö moät toan tính taäp hôïp theá giôùi. Khoa hoïc vaø kyõ thuaät, caùc trao ñoåi vaên hoùa vaø maäu dòch, söï du haønh deã daøng, nhöõng bieán coá theå thao, caùc phöông tieän truyeàn thoâng xaõ hoäi, cho ñeán söï lan traøn mau leï cuûa Internet... taát caû yeáu toá naøy giuùp caùc daân toäc xích laïi gaàn nhau vaø gia taêng caùc cuoäc gaëp gôõ giöõa caù nhaân vaø caùc neàn vaên hoùa. Thöïc vaäy, theá giôùi ngaøy nay, trong caùc cô caáu chính trò, kinh teá, xaõ hoäi cuûa noù, döôøng nhö leä thuoäc laãn nhau moät caùch maät thieát vaø coù heä thoáng.
Ñang tieác laø bao nhieâu laàn, söï höôùng veà hieäp nhaát nhö theá - ngaøy nay noù ñöôïc maëc döôùi lôùp aùo toaøn caàu - laïi do nhöõng tính toaùn lôïi loäc khoång loà höôùng daãn. Vaø trong khi moät ñaøng ngöôøi ta ñeà ra nhöõng döï aùn chung raát ñeïp ñeõ, thì ñaøng khaùc, haøng trieäu haøng tyû ngöôøi laïi bò gaït ra ngoaøi leà.
Vì theá, chính con ngöôøi vaø ngay caû caùc Giaùo Hoäi ngaøy nay ñeàu yeâu caàu moät caùch maïnh meõ nhö moät tieáng keâu gaøo ñoøi hoûi moät caùch theá toaøn caàu hoùa khaùc, khoâng do lôïi loäc höôùng daãn, nhöng do luaät yeâu thöông. Chaéc chaén laø Chuùa Thaùnh Thaàn ñaõ ñaët trong taâm hoàn cuûa con ngöôøi ngaøy nay khaùt voïng hieäp nhaát nhö theá, vaø cuõng chính Ngaøi thuùc ñaåy Giaùo Hoäi soáng tình hieäp thoâng, ñeå coù theå ñaùp öùng khaùt voïng ñoù cuûa nhaân loaïi.
Nhö toâi ñaõ tröng daãn treân ñaây, Ñöùc Giaùo Hoaøng noùi vôùi caùc giaùm muïc: "Thôøi ñaïi chuùng ta ñang ñoøi hoûi moät coâng cuoäc truyeàn giaùo môùi". Vaø Ngaøi giaûi thích raèng: Chæ coù theå rao giaûng Tin Möøng moät caùch môùi meû, chaët cheõ vaø höõu hieäu, neáu coù keøm theo moät linh ñaïo vöõng chaéc veà hieäp thoâng..." (Insegnamenti di Giovanni Paolo II, XVIII/i, (1995), Cittaø del Vaticano 1997, p.382).
Laøm sao soáng hieäp thoâng trong thôøi ñaïi ngaøy nay?
Chuùng ta haõy tìm hieåu xem söï môùi meû cuûa "moät linh ñaïo hieäp thoâng vöõng chaéc" heä taïi ôû ñieàu gì?
Toâi nghó noù heä taïi ôû vieäc yù thöùc raèng hieäp thoâng huynh ñeä, khi döïa treân Tin Möøng, chính laø nôi ñaëc bieät ñeå gaëp gôõ Thieân Chuùa. Ñoù laø moät trong nhöõng ñeà taøi caên baûn cuûa caùc buùt kyù Thaùnh Gioan: "Chöa heà coù ai thaáy Thieân Chuùa; neáu chuùng ta yeâu thöông nhau, Thieân Chuùa ôû trong chuùng ta vaø tình yeâu cuûa Ngaøi hoaøn haûo trong chuùng ta" (1Ga 4,12).
Toâi xaùc tín raèng trong thôøi ñaïi chuùng ta, Chuùa Thaùnh Thaàn ñaõ gieo vaõi nhöõng ñoaøn suûng thieâng lieâng môùi coù tính chaát coäng ñoaøn, thích hôïp ñeå thöïc hieän moät cuoäc canh taân ñôøi soáng Kitoâ höõu theo chieàu höôùng ñoù.
Caùch ñaây vaøi naêm, toâi ñoïc ñöôïc moät ñoaïn vaên ñaõ gaây aán töôïng thaät maïnh trong toâi. Ñoaïn vaên aáy dieãn taû caùi nhìn môùi ñöôïc gôïi höùng theo söï hieäp thoâng cuûa Chuùa Ba Ngoâi:
"Thieân Chuùa ôû trong toâi, Ngaøi döïng neân taâm hoàn toâi. (Cuøng vôùi caùc Thaùnh vaø caùc Thieân Thaàn) Chuùa Ba Ngoâi an nghæ trong toâi. Chuùa cuõng ôû trong taâm hoàn nhöõng ngöôøi anh em khaùc. Do ñoù, khoâng coù lyù do gì ñeå toâi chæ yeâu meán Chuùa trong toâi maø khoâng meán Chuùa nôi ngöôøi khaùc.
"Vì theá, caên phoøng cuûa toâi (nhö caùc linh hoàn soáng thaân maät vôùi Chuùa) laø chuùng toâi: Thieân Ñaøng cuûa toâi ôû trong toâi vaäy (...)
Caàn phaûi luoân luoân hoài nieäm, caû khi ôû tröôùc maët ngöôøi anh em, nhöng khoâng troán chaïy thuï taïo - traùi laïi, ñoùn nhaän thuï taïo trong Thieân Ñaøng cuûa mình hoaëc hoài nieäm baûn thaân trong Thieân Ñaøng cuûa ngöôøi anh em" (J.M Povilus, "Chuùa Gieâsu ôû giöõa" trong tö töôûng cuûa Chiara Lubich, Roâma 1981, p.73).
Ñoù chính laø söï môùi meû: ngöôøi anh em khoâng coøn laø chöôùng ngaïi caûn trôû söï neân thaùnh, nhöng laø con ñöôøng neân thaùnh. Thay vì troán chaïy ñeå soáng thaân maät vôùi Chuùa, caàn laøm sao ñeå cuøng vôùi ngöôøi anh em kieán taïo moät "khoaûng khoâng gian thaàn linh trong ñoù chuùng ta coù theå caûm nghieäm söï hieän dieän huyeàn nhieäm cuûa Chuùa Phuïc Sinh" (GIoavanni Paolo II, Toâng Huaán Vita consecrata, n.42).
Nhöõng chieàu kích cuï theå
Qua ba ví duï sau ñaây, chuùng ta tìm caùch trình baøy vieäc yù thöùc nhö theá bao haøm nhöõng gì ñoái vôùi cuoäc soáng cuûa chuùng ta.
1. Khoå cheá haèng ngaøy
Thaân phuï toâi laø ngöôøi xaây caát neân toâi ñaõ hoïc ñöôïc ñieàu naøy laø ñeå xaây moät caên nhaø baèng beâ toâng coát saét, caàn phaûi chuøi saïch taát caû caùc yeâu toá: saét, caùt, soûi, xi maêng. Söï vöõng chaéc cuûa caên nhaø tuøy thuoäc coâng trình chuøi saïch, loaïi boû moïi yeáu toá oâ nhieãm.
Söï hieäp thoâng giöõa chuùng ta cuõng theo caùch thöùc ñoù. Bieát choáng laïi caùi toâi cuûa mình vaø khoå cheá laø ñieàu khoâng theå thieáu ñöôïc. Coù nhieàu caùch thöïc haønh ñeå ñaït tôùi muïc ñích ñoù, ví duï aên chay vaø nhieàu caùch khaùc. Nhöng caùch hôïp vôùi tinh thaàn Tin Möøng hôn caû vaø ñoàng thôøi vöøa taàm tay hôn heát, coù theå thi haønh trong moïi luùc, ñoù laø töông quan vôùi tha nhaân: ñoùn nhaän ngöôøi khaùc, luoân saün saøng, bieát laéng nghe, kieân nhaãn, trôû neân moïi söï cho moïi ngöôøi, ñaët quyeàn lôïi cuûa tha nhaân leân treân tö lôïi cuûa mình, ñoù laø moät söï lieân tuïc töø boû caùi toâi vaø ñaët chuùng ta trong Chuùa.
Toâi ñaõ vieát khi coøn ôû tuø:
"Hieäp thoâng laø moät chieán thaéng töøng giaây phuùt.
Tình thöông ñöa ñeán söï thoâng hieäp vôùi nhau.
Trong hieäp thoâng con ngöôøi cuøng nhòp böôùc vôùi anh em.
Vì hieäp thoâng khoâng phaûi haïnh phuùc thuï ñoäng.
Hieäp thoâng môû cöûa tình huynh ñeä cho moïi ngöôøi.
Töï baûn chaát noù, tình thöông toûa lan ra.
Tình thöông hay lan sang ngöôøi khaùc, ñöa moïi ngöôøi ñeán hieäp thoâng.
Con phaûi taïc daï raèng: Hieäp thoâng laø moät chieán thaéng töøng giaây phuùt.
Sô hôû trong choác laùt coù theå laøm tan vôõ hieäp thoâng:
Vì moät tö töôûng thieáu baùc aùi, baûo thuû yù kieán,
Vì con baùm víu vaøo moät tình caûm, moät khuynh höôùng baát chính, tham voïng, moät vuï lôïi.
Vì con haønh ñoäng vì con, khoâng phaûi vì Chuùa.
Xin Chuùa cho con naêng xeùt mình:
"Ai laø trung taâm cuûa ñôøi toâi?"
"Toâi hay Chuùa?"
Neáu Chuùa laø trung taâm,
Ngaøi seõ qui tuï moïi ngöôøi hieäp thoâng.
Neáu thaáy thieân haï quanh con daàn daàn ruùt lui taûn maùc,
AÁy laø daáu con ñang töï ñaët mình laøm trung taâm".
(Preghiere di speranza. Tredici anni in carcera, Cinisello Balsamoâ 1997, pp.44-45).
2. Moät kinh nguyeän coát yeáu
Taát caû caùc baäc thaày tu ñöùc ñeàu daïy caùch caàu nguyeän: caàn phaûi chuaån bò, caàn phaûi hoài nieäm, caàn bieát ñi vaøo chieàu saâu. Daàu vaäy, nhieàu khi kinh nguyeän cuûa chuùng ta khoâ khan. Vaø caùc buoåi cöû haønh cuûa chuùng ta coù nguy cô trôû thaønh moät taäp quaùn thaùnh thieän khoâng hôn khoâng keùm. Coù moät caâu noùi cuûa Chuùa Gieâsu chæ cho chuùng ta con ñöôøng tuyeät haûo: "Neáu ngöôøi daâng cuûa leã treân baøn thôø vaø taïi ñoù ngöôøi chôït nhôù ngöôøi anh em coù ñieàu gì baát hoøa vôùi ngöôi... haõy ñi laøm hoøa vôùi anh em ngöôi tröôùc ñaõ" (Mt 5,23-24).
Taát caû chuùng ta ñeàu caûm nghieäm raèng, sau moät cuoäc gaëp gôõ saâu xa vôùi tha nhaân, sau khi ñaõ taùi laäp söï caûm thoâng hoaøn toaøn vaø thaân thieän vôùi nhöõng ngöôøi chuùng ta soáng hoaëc laøm vieäc vôùi hoï, thì kinh nguyeän xuaát phaùt töï nhieân töø taâm hoàn vaø vieäc cöû haønh Thaùnh Leã coù moät cöôøng ñoä ñaëc bieät.
Neáu khoâng coù söï hieäp thoâng giöõa chuùng ta, thì kinh nguyeän cuõng khoâng laøm ñeïp loøng Chuùa. Thöïc vaäy, laøm sao Ngaøi, voán laø hieäp nhaát, laïi coù theå ôû trong linh hoàn chuùng ta, neáu chuùng ta chia reõ?
3. Khoâng phaûi chæ im laëng, nhöng caû lôøi noùi vaø chia seû nöõa
Nhöng coøn coù moät bieåu hieän khaùc raát quan troïng cuûa ñôøi soáng thieâng lieâng trong söï hieäp thoâng, ñoù laø lôøi noùi. Khi ñöôïc huaán luyeän, chuùng ta ñaõ hoïc veà giaù trò cuûa thinh laëng ñeå nghe roõ Tieáng Chuùa trong taâm hoàn. Giôø ñaây, chuùng ta phaûi hoïc caùch quí chuoäng lôøi noùi nhö moät phöông tieän hieäp thoâng: trao ban cho ngöôøi khaùc moät caùch ñôn sô kinh nghieäm thieâng lieâng cuûa mình. Thaät laï luøng khi thaáy nhieàu laàn trong chính moâi tröôøng Giaùo Hoäi, chuùng ta cuõng noùi raát ít veà kinh nghieäm baûn thaân cuûa chuùng ta veà Thieân Chuùa.
Theo Thaùnh Inhaxioâ Loâyoâla, thieáu hieäp thoâng nhö theá laø moät khí giôùi cuûa ma quæ. Ma quæ "khi thaáy ñaày tôù Chuùa toát laønh vaø khieâm nhöôøng ñeán ñoä ngöôøi aáy, tuy tuaân haønh thaùnh YÙ Chuùa, nhöng vaãn nghó mình thaät laø voâ duïng [...], neân haén xuùi ngöôøi aáy nghó raèng, neáu mình noùi veà ôn thaùnh ñöôïc Chuùa ban cho mình, noùi veà nhöõng coâng vieäc, döï tính vaø mong öôùc, thì seõ phaïm toäi haùo danh, vì ñoù laø noùi veà vinh döï cuûa mình. Vì vaäy ma quæ laøm sao ñeå ngöôøi aáy khoâng noùi veà nhöõng ôn laønh ñaõ ñöôïc Chuùa ban, vaø theá laø ngaên caûn khoâng cho nhöõng ôn laønh aáy sinh ích nôi ngöôøi khaùc vaø nôi baûn thaân ngöôøi aáy, bôûi leõ vieäc nhôù laïi nhöõng ôn laønh ñaõ laõnh nhaän luoân giuùp thöïc hieän nhöõng vieäc cao caû hôn nöõa". (Lettera del 18.6.1537, in: Gli scritti di Ignazio di Loyola. Epistolario, Torino 1977, pp.725-726).
Thaùnh Loârensoâ Giustiniani vieát raèng: "Khoâng gì treân theá giôùi coù theå chuùc tuïng Thieân Chuùa vaø cho thaáy Ngaøi ñaùng ngôïi khen cho baèng söï khieâm toán trao ñoåi trong tình huynh ñeä nhöõng hoàng aân thieâng lieâng: vì chính caùc hoàng aân aáy cuûng coá ñöùc baùc aùi, vì nhaân ñöùc naøy khoâng theå töôi nôû trong coâ quaïnh. (...) Vaø (...) Chuùa truyeàn phaûi luoân luoân thi haønh nhaân ñöùc aáy, baèng lôøi noùi vaø vieäc laøm, ñoái vôùi caùc anh em chuùng ta. Vì theá, neáu khoâng muoán vi phaïm luaät Chuùa vaø bò xeùt xöû nhö nhöõng linh hoàn coi reû, khoâng quan taâm ñeán phaàn roãi cuûa ngöôøi anh em, thì nhöõng ai ñaõ nhaän ñöôïc ôn thieâng töø trôøi, phaûi heát söùc coá gaéng truyeàn thoâng cho ngöôøi khaùc nhöõng hoàng aân Chuùa ñaõ ban cho mình, nhaát laø nhöõng ôn coù theå giuùp ñôõ hoï trong ñôøi soáng troïn laønh" (Disciplina e perfezione della vita monastica, Roâma 1967, p.4).
Xaây döïng Hoäi Thaùnh
Chuùng ta haõy ñoïc Kinh Thaùnh.
Chuùa Gieâsu ñaõ chaúng taïo neân daân môùi cuûa Thieân Chuùa, thoâng ban cho caùc moân ñeä taát caû nhöõng Lôøi cuûa Cha Ngaøi sao?
Vaø Meï Maria ñaõ chaúng keå laïi kinh nghieäm thaàm kín nhaát cuûa Meï khi haùt baøi ca Magnificat ñoù sao?
Vaø Thaùnh Phaoloâ ñaõ chaúng xaây döïng caùc coäng ñoaøn baèng caùch keå laïi cho hoï ñieàu Ngaøi ñaõ soáng ñoù sao? Ngaøi noùi moïi söï veà mình: söï hoaùn caûi, con ñöôøng toâng ñoà, thaäm chí caû nhöõng kinh nghieäm saâu xa nhaát, nhö ñöôïc ñöa leân taàng trôøi thöù ba, quan heä thaàn bí vôùi Chuùa Kitoâ, nhöng caû nhöõng lo aâu vaây buûa Ngaøi khi nghó ñeán daân toäc cuûa mình khoâng ñoùn nhaän maïc khaûi cuûa Chuùa Kitoâ, hoaëc nhöõng yeáu ñuoái cuûa Ngaøi, nhöõng thöû thaùch vaø caùi "daèm" trong thaân xaùc Ngaøi. Chuùng ta coù theå noùi raèng Thaùnh nhaân ñaõ thoâng ban cho tha nhaân taâm hoàn, cuoäc soáng cuûa Ngaøi, vaø qua ñoù, Ngaøi xaây döïng Hoäi Thaùnh.
Taïi ñaát nöôùc toâi, vì caùc hoäi ñoaøn Coâng giaùo bò giôùi haïn, daân Chuùa hoaøn toaøn taäp trung vaøo vieäc soáng Lôøi Chuùa. Vì khoâng coù saùch thieâng lieâng ñöôïc aán haønh, hoï thoâng truyeàn cho nhau nhöõng thaønh quaû cuûa vieäc soáng Lôøi Chuùa. Hoï chæ coù saùch Tin Möøng vaø söï truyeàn thoâng cho nhau nhöõng gì hoï soáng. Vaø vôùi söï thu heïp vaøo nhöõng ñieàu noøng coát nhö theá, ñôøi soáng Kitoâ ñöôïc trieån nôû.
Traùi laïi, khi moät Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc bò chia reõ, ôû ñaâu cuõng coù chia reõ, uy tín ñoái vôùi ngöôøi daân seõ khoâng coøn. Moät soá giaùm muïc Ñoâng AÂu ñaõ noùi vôùi toâi veà ñieàu ñoù trong thaäp nieân 1970. Caùc giaùm muïc chæ soáng caïnh nhau, nhöng khoâng coù söï hieäp thoâng voán lieân keát Chuùa Gieâsu vôùi Chuùa Cha.
"Laâu ñaøi beân ngoaøi"
Thaùnh nöõ Teâreâxa Avila, tieán só Hoäi Thaùnh, noùi veà "laâu ñaøi noäi taâm" raïng ngôøi: ñoù laø thöïc taïi cuûa taâm hoàn ñöôïc Chuùa Ba Ngoâi chí thaùnh ngöï trò. Ñoù laø moät thöïc taïi caàn ñöôïc khaùm phaù trong chuùng ta, giuùp soi saùng hoaøn toaøn cuoäc soáng vaø ñöa tôùi söï keát hieäp troïn veïn vôùi Chuùa vaø phuïc vuï tha nhaân.
Trong thôøi ñaïi toaøn caàu hoùa naøy, trong thôøi ñieåm cuûa Giaùo Hoäi Hieäp thoâng, phaûi chaêng ñaõ ñeán luùc caàn khaùm phaù, soi saùng vaø xaây döïng, khoâng nhöõng "laâu ñaøi noäi taâm", nhöng caû "laâu ñaøi beân ngoaøi" nöõa sao? Nghóa laø söï hieän dieän cuûa Thieân Chuùa khoâng nhöõng trong chuùng ta, nhöng coøn ôû giöõa chuùng ta nöõa. Ñoù laø laâu daøi cuûa hai hoaëc nhieàu ngöôøi hieäp nhaát vôùi nhau nhaân danh Chuùa, moät laâu ñaøi khoâng bao giôø coù theå phaù huûy ñöôïc, nhöng caàn phaûi lieân tuïc xaây döïng vaø baûo veä trong moïi töông quan, cho ñeán khi ñöôïc hieäp nhaát hoaøn toaøn.
Thaùnh Augustinoâ ñaõ vieát: "Chuùng ta cuõng hoïp nhau thaønh nhaø cuûa Chuùa, nhöng chæ chuùng ta lieân keát vôùi nhau trong tình yeâu maø thoâi" (Discorso 336, 1,1: PL 37, 1736); "Chuùng ta laø ñeàn thôø cuûa Chuùa, moät caùch taäp theå cuõng nhö caù nhaân. Ngaøi muoán ôû trong söï keát hieäp cuûa taát caû vaø töøng ngöôøi". (La Cittaø di Dio, 10,3,2: PL 41,280).
Toâi mô öôùc Giaùo Hoäi cuûa Ngaøn Naêm Thöù Ba nhö Caên Nhaø baûo toàn söï hieän dieän cuûa Thieân Chuùa haèng soáng, nhö moät Thaønh Thaùnh töø treân cao xuoáng; khoâng nhö moät toaøn theå caùc vieân ñaù raûi raùc, nhöng nhö moät toøa nhaø ñöôïc caáu truùc haøi hoøa, vöõng chaõi, nhôø tình hieäp thoâng ñích thöïc. Toâi mô öôùc Thaønh Thaùnh aáy baûo toàn nôi trung taâm cuûa mình Chieân Con nhö nguoàn aùnh saùng cho toaøn theå nhaân loaïi.
Tuaàn Tónh Taâm ñaàu Muøa Chay Naêm Thaùnh 2000
Phanxicoâ Xavieâ Nguyeãn Vaên Thuaän