Chöùng Nhaân Hy Voïng
(Caùc Baøi Giaûng Tónh Taâm
cuûa Ñöùc Hoàng Y Phanxicoâ Xavieâ Nguyeãn Vaên Thuaän
cho Ñöùc Thaùnh Cha Gioan Phaoloâ II vaø Giaùo Trieàu Roâma)
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
- 05 -
Baøi Suy Nieäm thöù naêm
Nhöng Chæ Coù Moät Söï Caàn Thieát Duy Nhaát
Choïn Thieân Chuùa chöù khoâng phaûi nhöõng vieäc cuûa Thieân Chuùa
Trong Naêm Thaùnh naøy, khi khôûi söï cuoäc haønh höông taïi caùc nôi ghi daáu lòch söû cöùu ñoä chuùng ta, Ñöùc Gioan Phaoloâ II vì khoâng theå tôùi mieàn Ur xöù Canñeâ, ñaõ cöû haønh leã töôûng nieäm Toå Phuï Abraham taïi Roâma.
Ñaùp laïi lôøi môøi goïi, Abraham choïn Thieân Chuùa, vaâng lôøi khoâng chuùt do döï vaø ñaõ rôøi queâ höông maø khoâng bieát mình ñi ñaâu, höôùng veà vuøng ñaát Thieân Chuùa ñaõ höùa cho oâng.
Vôùi söï choïn löïa quyeát lieät aáy, Toå Phuï Abraham ñaõ khôûi söï moät kinh nghieäm ngoaïi thöôøng.
Ngaøi ñaõ "soáng nhö moät ngöôøi ngoaïi quoác treân queâ höông maø Thieân Chuùa ñaõ höùa ban cho oâng".
Ngaøi tin chaéc raèng Thieân Chuùa seõ giöõ lôøi höùa ban cho Ngaøi moät ngöôøi con khi ñaõ 100 tuoåi.
Toå phuï Abraham ñaõ "tín thaùc daâng hieán ngöôøi con duy nhaát cuûa mình" laøm hy teá, vì "nghó raèng Thieân Chuùa cuõng coù theå cho ngöôøi cheát soáng laïi..." (cf He 11,9-19).
Vaø chính vì theá, Ngaøi ñaõ trôû thaønh cha cuûa ñoâng ñaûo daân chuùng, ñoâng nhö sao treân trôøi vaø nhö caùt doïc theo bôø bieån.
Döïa vaøo moät mình Thieân Chuùa, choïn löïa Thieân Chuùa: ñoù chính laø kinh nghieäm lôùn lao cuûa caùc Toå Phuï, caùc Ngoân Söù, caùc tín höõu Kitoâ tieân khôûi, ñöôïc gôïi laïi trong chöông 11 cuûa Thö göûi Tín Höõu Do Thaùi trong ñoù coù 18 laàn duøng thaønh ngöõ "nhôø ñöùc tin" (per fede) vaø moät laàn thaønh ngöõ "vôùi ñöùc tin" (con fede).
Tuy nhieân thaùi ñoä khoâng hoaøn toaøn tín thaùc nôi Thieân Chuùa, tìm nöông töïa vaø an ninh nôi khaùc vaãn luoân laø caùm doã daân Chuùa thöôøng gaëp. Ñoù cuõng laø kinh nghieäm töøng traûi cuûa nhöõng nhaân vaät, caû nhöõng ngöôøi noåi tieáng nhö Moâisen, Ñavít, Saloâmoân.
Meï Maria laø ngöôøi tín höõu tuyeät haûo. Vaø cuøng vôùi caùc Ngaøi coù voâ soá caùc chöùng nhaân, ñoâng ñaûo nhöõng thí duï lôùn khoâng thieáu trong lòch söû Giaùo Hoäi hoaøn vuõ, vaø trong nhöõng thaêng traàm cuûa ñôøi soáng baûn thaân chuùng ta.
Neàn taûng ñôøi soáng Kitoâ höõu
Trong 9 naêm bieät giam cô cöïc, coù luùc toâi bò giam trong moät xaø lim khoâng coù cöûa soå. Coù khi ñeøn ñieän baät saùng töø ngaøy naøy qua ngaøy noï. Coù luùc laïi ôû trong boùng toái töø tuaàn naøy qua tuaàn khaùc. Toâi caûm thaáy bò ngoäp vì noùng böùc vaø hôi aåm. Toâi saép bò ñieân leân. Luùc baáy giôø toâi laø moät giaùm muïc treû, vôùi 8 naêm kinh nghieäm muïc vuï. Toâi khoâng theå nguû noåi. Toâi bò daèn vaët bôûi yù nghó phaûi boû giaùo phaän, phaûi boû dôû nhöõng coâng vieäc cuûa Chuùa. Toâi caûm thaáy moät söï phaån uaát noåi leân trong toâi.
Moät ñeâm kia, töø trong thaâm taâm coù moät tieáng noùi vôùi toâi: "Taïi sao con day döùt nhö theá? Con phaûi phaân bieät giöõa Thieân Chuùa vaø caùc coâng vieäc cuûa Chuùa. Taát caû nhöõng gì ngöôi ñaõ laøm vaø muoán tieáp tuïc laøm, nhö caùc cuoäc vieáng thaêm muïc vuï, ñaøo taïo chuûng sinh, tu só nam nöõ, giaùo daân, giôùi treû, xaây tröôøng hoïc, caùc cö xaù sinh vieân, cöù ñieåm truyeàn giaùo... ñeàu laø vieäc raát toát vaø ñuùng laø coâng vieäc cuûa Chuùa nhöng khoâng phaûi laø chính Thieân Chuùa! Neáu Chuùa muoán con rôøi boû taát caû nhöõng vieäc ñoù. Haõy boû ngay, vaø haõy tín thaùc nôi Ngaøi! Thieân Chuùa seõ giao vieäc cuûa con cho ngöôøi khaùc coù khaû naêng hôn con. Con phaûi choïn Chuùa, chöù khoâng phaûi nhöõng coâng vieäc cuûa Chuùa!
AÙnh saùng aáy ñaõ mang laïi cho toâi moät nieàm an bình môùi meû laøm thay ñoåi hoaøn toaøn caùch suy tö cuûa toâi vaø ñaõ giuùp toâi vöôït thaéng nhöõng khoaûnh khaéc haàu nhö khoâng theå chòu noåi veà phöông dieän theå lyù. Töø ñoù, moät söï an laønh traøn ngaäp taâm hoàn toâi vaø löu laïi trong toâi suoát 13 naêm tuø ñaøy. Toâi caûm thaáy söï yeáu ñuoái cuûa con ngöôøi mình, nhöng toâi luoân nhaéc laïi ñieàu ñaõ quyeát ñònh khi phaûi ñoái dieän vôùi nghòch caûnh. Nhôø theá toâi khoâng bao giôø maát söï bình an.
Choïn Chuùa, chöù khoâng phaûi choïn nhöõng coâng vieäc cuûa Chuùa. Ñoù chính laø neàn taûng ñôøi soáng Kitoâ trong moïi thôøi ñaïi. Vaø ñoàng thôøi ñoù cuõng laø caâu traû lôøi ñích thöïc nhaát cho theá giôùi ngaøy nay. Ñoù cuõng laø con ñöôøng ñeå thöïc hieän nhöõng döï ñònh cuûa Chuùa Cha ñoái vôùi chuùng ta, ñoái vôùi Giaùo Hoäi vaø nhaân loaïi ngaøy nay.
Luoân thöa laïi tieáng "Xin Vaâng"
Moãi ngaøy toâi caøng hieåu roõ hôn nhöõng lôøi Kinh Thaùnh: "Nhö trôøi xa caùch ñaát theá naøo,... tö töôûng cuûa Ta cuõng xa caùch nhöõng tö töôûng cuûa caùc ngöôi nhö vaäy" (Is 55,9).
Toâi hieåu ñöôïc raèng cuoäc soáng cuûa toâi laø moät chuoãi daøi caùc choïn löïa giöõa Thieân Chuùa vaø caùc vieäc cuûa Chuùa. Moät söï choïn löïa luoân môùi meû, vaø trôû thaønh moät söï hoaùn caûi.
Meï Maria ñaõ choïn Chuùa maø queân ñi nhöõng döï tín rieâng tö cuûa mình maëc daàu khoâng hieåu roõ maàu nhieäm ñang xaûy ra trong thaân xaùc vaø vaän meänh cuûa mình. Töø luùc aáy, cuoäc ñôøi cuûa Meï laø moät lôøi "Xin Vaâng" luoân ñöôïc ñoåi môùi töø hang ñaù Beâlem, tôùi cuoäc löu ñaøy ôû Ai Caäp, cho ñeán xöôûng moäc laøng Nadareùt vaø cuoái cuøng tôùi ñoài Canveâ. Cuøng moät choïn löïa luoân ñöôïc taùi thöïc hieän: "Thieân Chuùa chöù khoâng phaûi nhöõng coâng vieäc cuûa Thieân Chuùa". Vaø chính nhôø ñoù maø Meï Maria thaáy taát caû nhöõng lôøi höùa ñöôïc theå hieän. Meï thaáy Chuùa Con phuïc sinh, ngöôøi Con maø Meï ñaõ aüm laáy thaân xaùc nhôït nhaït; Meï thaáy nhoùm moân ñeä tuï taäp laïi vaø mang Tin Möøng cuûa Chuùa Con cho moïi daân nöôùc. Meï ñöôïc moïi theá heä tuyeân xöng laø ngöôøi coù phuùc vaø laø "Meï Thieân Chuùa". Meï ñaõ ñöùng döôùi chaân Thaùnh Giaù vaø ñaõ thaáy Con Thieân Chuùa trôû thaønh moät ngöôøi nhö chuùng ta, moät con ngöôøi bình thöông.
Thôø phöôïng caùch chaân thaät
"Haõy yeâu meán Chuùa laø Thieân Chuùa ngöôi, heát loøng, heát taâm hoàn vaø heát söùc ngöôi" (Ds 6,5; cf Mt 22,37).
Trong caùc saùch Leâvi vaø Ñeä Nhò Luaät, Thieân Chuùa ñaõ thieát ñònh tæ mæ caùc leã nghi, phaåm phuïc tö teá, vaø taát caû nhöõng gì caàn cho vieäc tö teá chính chöùc, theo thôøi ñieåm vaø leã troïng khaùc nhau.
Saùch caùc Vua keå laïi cho chuùng ta nhöõng coá gaéng cuûa vua Saloâmoân ñeå kieán thieát Ñeàn Thôø, theo keá hoaïch Thieân Chuùa ñaõ ñònh, vôùi söï ñoùng goùp cuûa caùc daân toäc laân bang. Vaø theá laø naûy sinh trung taâm toân giaùo vaø quoác gia cuûa Israel.
Vaäy maø, qua caùc Ngoân Söù, Thieân Chuùa cho bieát caùc hy teá vaø leã toaøn thieâu chaúng coù giaù trò gì, neáu khoâng coù hy teá noäi taâm laø taâm hoàn thoáng hoái khieâm cung. Ñoù laø moät söï choïn löïa Thieân Chuùa moät caùch chaân thöïc vaø roõ raøng. Trôøi vaø ñaát ñeàu thuoäc veà Chuùa, ñaát laø "beä" chaân Ngaøi. Thieân Chuùa khoâng caàn Ñeàn Thôø (cf Is 66,1-2).
Can ñaûm soáng trung thöïc
Söï choïn löïa Thieân Chuùa nhö theá trong cuoäc soáng coù heä luaän laø phaûi quyeát taâm töø boû vieäc thôø thaàn töôïng. Vì theá, cuï giaø EÂleâadaroâ thaø cheát chöù khoâng ñeå keû khaùc nghi ngôø söï lieân keát maät thieát cuûa mình vôùi Thieân Chuùa (cf 2 Mcb 6,18-31).
Ngaøy nay, cuõng nhö thôøi Cöïu Öôùc vaø Taân Öôùc, ai choïn Thieân Chuùa thì phaûi chaáp nhaän thieät thoøi trong laõnh vöïc kinh teá, quyeàn haønh hoaëc nhöõng lôïi loäc khaùc... Chuùa Gieâsu ñaõ noùi roõ ñieàu ñoù: "Vì Thaày".
Cuõng vì söï choïn löïa ñoù, coù nhöõng ngöôøi khoâng theå vaøo ñaïi hoïc, khoâng ñöôïc coâng aên vieäc laøm, khoâng coù nhaø ôû... Bao theá heä Kitoâ höõu taïi nhieàu quoác gia ñaõ can ñaûm chaáp nhaän nhöõng hy sinh nhö theá.
Thö göûi Tín Höõu Do Thaùi nhaén nhuû chuùng ta: "Anh em haõy nghó laïi nhöõng gì anh em ñaõ caûm nghieäm trong nhöõng ngaøy ñaàu tieân, ngay sau khi nhaän laõnh aùnh saùng cuûa Thieân Chuùa. Baáy giôø anh em ñaõ phaûi chòu nhieàu ñau khoå, phaûi chieán ñaáu cam go. Nhieàu khi anh em bò laêng maï vaø ngöôïc ñaõi tröôùc maët moïi ngöôøi; nhieàu laàn khaùc, anh em phaûi baûo veä nhöõng ngöôøi bò xuùc phaïm nhö theá. Anh em ñaõ töøng chòu noåi saàu khoå cuûa caùc tuø nhaân, vaø khi bò ngöôøi ta töôùc ñoaït cuûa caûi, anh em ñaõ vui loøng chaáp nhaän nhöõng maát maùt ñoù, vì bieát mình seõ sôû höõu nhöõng cuûa caûi toát ñeïp hôn, vaø khoâng ai coù theå töôùc ñoaït ñöôïc" (Dt 10,32-34).
Caùch choïn Chuùa trong ñôøi soáng muïc töû
Khi coøn ôû trong tuø, xeùt theo moät nghóa naøo ñoù, vieäc choïn löïa moät mình Thieân Chuùa ñoái vôùi toâi deã daøng hôn maëc daàu khoâng thieáu nhöõng caùm doã chieàu theo söï thoûa hieäp. Thaät vaäy, khi khoâng coøn nhöõng an ninh tröôùc ñoù nöõa, toâi caûm thaáy caàn phaûi taäp trung taát caû cuoäc soáng mình vaøo moät ñieàu "caàn thieát duy nhaát" (cf Lc 10,42) trong soá nhöõng gì ñöôïc xem laø hoaøn toaøn quan troïng.
Giôø ñaây ñöôïc töï do vôùi laém coâng vieäc vaø nhöõng coâng taùc nhieàu khi naëng neà, toâi thaät deã daøng trôû neân Marta hôn laø Maria.
Thöïc vaäy, khoâng coù Muïc Töû naøo nghó raèng mình khoâng choïn Chuùa. Taát caû chuùng ta ñeàu xaû thaân taän tuïy vôùi caùc coâng vieäc cuûa Chuùa. Nhöng toâi caûm thaáy mình luoân caàn phaûi xeùt laïi mình caùch thaønh thaät tröôùc maët Chuùa. Trong cuoäc soáng muïc vuï cuûa toâi, bao nhieâu phaàn daønh cho Chuùa vaø bao nhieâu phaàn daønh cho caùc coâng vieäc cuûa Ngaøi (maø nhieàu khi ñoù chæ laø coâng vieäc cuûa toâi)? Khi töø khöôùc moät nhieäm vuï hoaëc mong öôùc moät nhieäm vuï khaùc, toâi coù thöïc söï laø voâ vò lôïi hay khoâng?
Taùc giaû Thö göûi Tín Höõu Do Thaùi khuyeân raèng: "Anh chò em caàn söï cöông quyeát" (Dt 10,36). Cöông quyeát ñeå thöïc söï töï do. Ai töï do thì khoâng sôï gì caû. Ñoù laø tröôøng hôïp cuûa Moâisen: "Moâisen khi lôùn leân, khoâng muoán ñöôïc coi laø con trai cuûa coâng chuùa vua Ai Caäp. OÂng muoán ñöôïc ñoái xöû gioáng nhö daân Chuùa, hôn laø soáng thoaûi maùi trong moät thôøi gian ngaén, nhöng trong toäi loãi" (Dt 11,24-25).
Maõnh löïc thu huùt cuûa chöùng taù
Trong moät cuoäc thuyeát trình taïi ñaïi hoïc Salford ôû Anh quoác, môùi ñaây moät chuûng sinh ñaõ hoûi toâi: "Thöa cha, con noùi nhaân danh caùc chuûng sinh. Xin cha ñeå laïi cho chuùng con moät lôøi khuyeân". Toâi ñaùp: "Caùc thaày ñaët cho toâi caâu hoûi naøy thaät baát ngôø, nhöng toâi khoâng muoán ñeå caùc thaày phaûi thaát voïng. Trong cuoäc soáng khaù daøi vaø soùng gioù cuûa toâi, toâi ñaõ traûi qua kinh nghieäm naøy. Neáu toâi trung thaønh böôùc theo Chuùa Kitoâ, töøng böôùc moät, thì chính Chuùa Gieâsu seõ daãn toâi ñeán muïc ñích. Caùc thaày seõ böôùc ñi treân nhöõng con ñöôøng khoâng löôøng tröôùc ñöôïc, nhieàu khi quanh co, taêm toái, theâ thaûm, nhöng caùc thaày haõy tin töôûng. Caùc thaày ôû cuøng Chuùa Gieâsu! Haõy phoù thaùc cho Ngaøi moïi öu tö lo laéng cuûa caùc thaày. Ñöøng quan taâm lo laéng thu huùt daân chuùng. Haõy chaéc chaén raèng: neáu caùc thaày theo Chuùa Gieâsu, thì daân chuùng cuõng seõ theo caùc thaày!"
Trong Coâng Vuï Töû Ñaïo chuùng ta ñoïc thaáy trình thuaät naøy:
Khi thaùnh Ciprianoâ bò baét, quan toång traán tra hoûi Ngaøi tröôùc ñaùm ñoâng:
- Ngöôøi coù phaûi laø Thascius Cyprianus khoâng?
- Thöa chính toâi ñaây.
- Caùc Thaùnh hoaøng ñeá ñaõ truyeàn cho ngöôi phaûi teá thaàn.
- Toâi khoâng laøm.
- Ngöôi haõy nghó laïi ñi!
- Ñoái vôùi moät ñieàu roõ reät nhö theá thì khoâng caàn phaûi suy nghó gì nöõa.
- Thascius Cyprianus phaûi bò haønh quyeát baèng göôm.
- Taï ôn Chuùa.
Söï choïn löïa naøy cuûa Thaùnh Ciprianoâ gioáng nhö moät söùc thu huùt maõnh lieät khieán cho caùc tín höõu ñoàng loaït theo Ngaøi ñeán nôi töû ñaïo (Cf Acta Prosunsularia S. Cypriani 3-4: PL 3, 1561-1563).
Vaø toâi nghó tôùi vieäc haønh höông Naêm Thaùnh.
Chuùng ta tieán böôùc moãi ngaøy, maëc duø gaëp nhöõng thöû thaùch, ruûi ro, bôûi chuùng ta chæ coù moät muïc ñích duy nhaát, moät nieàm Hy Voïng duy nhaát.
Chæ coù moät söï caàn thieát duy nhaát: choïn Thieân Chuùa.
Tuaàn Tónh Taâm ñaàu Muøa Chay Naêm Thaùnh 2000
Phanxicoâ Xavieâ Nguyeãn Vaên Thuaän