101 Caâu Hoûi Vaø Giaûi Ñaùp Veà

Caùi Cheát Vaø Söï Soáng Vónh Haèng

by Rev. Peter Phan Dinh Cho, Warren Blanding Professor

The Catholic University Of America

Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Taiwan

Chöông VII

Thoûa Nieàm Caäy Troâng

Trôû Veà Traàn Theá

Caâu Hoûi 91: Gaàn ñaây, trong nhöõng caâu chuyeän veà cuoäc keát thuùc thieân nieân kyû naøy (2000), toâi nghe ngöôøi ta, ñaëc bieät laø ngöôøi Tin Laønh, noùi raèng chuùng ta hieän ñang soáng döôùi "theå cheá" cuoái cuøng. Ñieàu naøy coù nghóa gì?

Giaûi Ñaùp 91:

Töø Anh ngöõ "dispensation", dòch laø "theå cheá", laø ruùt töø tieáng La tinh dispenso coù nghóa laø "caân ra" hoaëc laø "caáp phaùt nhö moät ngöôøi quaûn lyù". Trong thuaät ngöõ thaàn hoïc, noù ñöôïc duøng ñeå chæ caùi heä thoáng maø ngöôøi ta cho laø Thieân Chuùa ñaõ thieát laäp ñeå ñieàu haønh sao cho nhaân loaïi phuïc tuøng Thieân Chuùa trong suoát chieàu daøi lòch söû. Ñaõ töøng coù nhieàu ngöôøi phaùc thaûo caùc loaïi theå cheá trong keá hoaïch cuûa Thieân Chuùa. Phaùi theå cheá chuû nghóa tìm veà nguoàn goác cuûa caùc theå cheá trong giaùo huaán cuûa John Nelson Darby ôû Dublin (1800-82), laø moät trong caùc laõnh tuï ñaàu tieân cuûa Nhoùm Plymouth Huynh Ñeä.

Daïng theå cheá bình daân nhaát ñöôïc gaëp thaáy laø trong cuoán Scofield Reference Bible (1902-9; ñöôïc duyeät laïi caùc naêm 1917, 1966). Theo nhaõn quan naøy thì tuy lòch söû cöùu ñoä chæ coù moät, nhöng Thieân Chuùa ñaõ chia noù ra laøm baûy theå cheá hay giai ñoaïn, trong moãi moät giai ñoaïn ngöôøi ta ñöôïc Thieân Chuùa traéc nghieäm moät caùch ñaëc bieät. Baûy theå cheá aáy laø: (1) töø luùc voâ toäi (St 1,28) ñeán luùc bò truïc xuaát ra khoûi vöôøn EÂñen; (2) töø thôøi coù yù thöùc hay coù traùch nhieäm luaân lyù (St 3,7) ñeán ñaïi hoàng thuûy; (3) töø thôøi con ngöôøi cai trò, trong ñoù Thieân Chuùa uûy thaùc cho con ngöôøi moät soá laõnh vöïc thuoäc quyeàn (St 8,15), cho ñeán khi oâng Abraham ñöôïc goïi; (4) töø khi Chuùa ban lôøi höùa, traéc nghieäm xem Israel phuïng söï chaân lyù cuûa Ngöôøi nhö theá naøo (St 12,1), cho ñeán khi Leà Luaät ñöôïc ban treân nuùi Sinai; (5) töø khi Chuùa ban Leà Luaät vaø söûa phaït (Xh 19,1) cho ñeán caùi cheát cuûa Ñöùc Kitoâ; (6) töø thôøi ñaïi Giaùo Hoäi, Chuùa ban Thaùnh Thaàn (Cv 2,1), cho tôùi ngaøy Ñöùc Kitoâ trôû laïi; vaø (7) töø khi Thieân Chuùa thieát laäp Trieàu Ñaïi cuûa Ngöôøi trong moät ngaøn naêm (Kh 20,4) cho ñeán traïng thaùi vónh haèng.

Roõ raøng laø hai theå cheá sau cuøng coù lieân quan tôùi vaán ñeà caùnh chung. Ñaëc bieät laø chuùng ta hieän ñang ôû theå cheá thöù saùu, ñôïi chôø Ñöùc Kitoâ trôû laïi, vaø ñuùng luùc thieân nieân kyû gaàn keát thuùc, phaùi theå cheá chuû nghóa töï hoûi phaûi chaêng, cuøng luùc vôùi thôøi kyø moät ngaøn naêm thoáng trò cuûa Ñöùc Kitoâ, thôøi theá maït cuõng ñang ñeán gaàn.

Nguyeân Taùc Anh Ngöõ "Responses to 101 Questions on Death And Eternal Life"

(Paulist Press, New York, 1998) cuûa Linh Muïc Peter Phan Ñình Cho

Baûn Dòch Vieät Ngöõ Cuûa M.A. Nguyeãn Thò Sang, CND

ñaõ ñöôïc xuaát baûn bôûi Nhaø Xuaát Baûn University Press, naêm 2000

(C) Copyright 2000 - Taùc Giaû Giöõ Baûn Quyeàn

Back to Vietnamese Missionaries in Asia Home Page