101 Caâu Hoûi Vaø Giaûi Ñaùp Veà
Caùi Cheát Vaø Söï Soáng Vónh Haèng
by Rev. Peter Phan Dinh Cho, Warren Blanding Professor
The Catholic University Of America
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Taiwan
Chöông II
Caùnh Chung Trong Kinh Thaùnh
Ngaøy Taän Theá Hieåu Theo Kinh Thaùnh
Caâu Hoûi 22: Trong phaàn treân, Thaày noùi caùc moân ñeä Ñöùc Gieâsu khôûi xöôùng moät phong traøo coù maøu saéc khaûi huyeàn. Thaùnh Phaoloâ noùi gì veà caùnh chung?
Giaûi Ñaùp 22:
Toâi seõ trình baøy chi tieát caùc giaùo huaán chuyeân bieät cuûa caùc ngaøi veà nhöõng chuû ñeà caùnh chung trong caùc chöông sau. ÔÛ ñaây chæ caàn laøm noåi baät caùi khuynh höôùng taâm linh raát ñaäm neùt caùnh chung cuûa coäng ñoaøn Ki-toâ höõu sô khai. Caùnh chung hoïc khaûi huyeàn laøm khuoân khoå cho tin möøng cuûa Thaùnh Phao-loâ: ñieàu naøy ñöôïc chöùng minh roõ raøng trong 1 Tx 1,9-10, khi ngaøi keå giaùo daân Theâ-xaloâ-ni-ca "ñaõ töø boû ngaãu töôïng maø quay veà vôùi Thieân Chuùa thaät, vaø chôø ñôïi Con cuûa Ngöôøi töø trôøi ngöï ñeán, ngöôøi Con maø Thieân Chuùa ñaõ cho choãi daäy töø coõi cheát, laø Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ, Ñaáng cöùu chuùng ta thoaùt côn thònh noä ñang ñeán." ÔÛ ñaây, Thaùnh Phao-loâ ñan keát laïi vôùi nhau caùc chuû ñeà phuïc sinh, quang laâm (laàn ñeán thöù hai cuûa Ñöùc Gieâ-su) vaø phaùn xeùt chung, ñeå moâ taû nieàm tin cuûa caùc Ki-toâ höõu thôøi sô khai.
Caùnh chung hoïc cuûa Thaùnh Phao-loâ coù ñaëc ñieåm naøy laø taùch laøm hai thaønh phaàn rieâng bieät thôøi kyø hieän taïi vaø thôøi kyø ñang ñeán (tính löôõng phaân thôøi gian), cuõng nhö taùch rôøi thôøi kyø thuoäc traàn theá chuùng ta, ñaày nhöõng quyeàn löïc gian aùc, khoûi thôøi kyø thuoäc coõi thieân ñaøng (tính löôõng phaân khoâng gian). Vì tin vaøo söï phuïc sinh cuûa Ñöùc Gieâ-su, Thaùnh Phao-loâ söûa ñoåi quan nieäm khaûi huyeàn Do-thaùi giaùo veà hai thôøi kyø noùi treân: ñoái vôùi ngaøi, thôøi kyø töông lai ñaõ khôûi ñaàu roài, vì söï phuïc sinh cuûa Ñöùc Gieâ-su "môû ñöôøng cho nhöõng ai ñaõ an giaác ngaøn thu" (1 Cr 15,20), laø böôùc ñaàu ñi vaøo con ñöôøng phuïc sinh cuûa taát caû nhöõng keû ngay laønh ñaõ qua ñôøi.
Haäu quaû laø ngöôøi Ki-toâ höõu coù theå soáng thôøi kyø töông lai trong thôøi kyø hieän taïi (1 Cr 2,6; 7,29-31). Dó nhieân laø kinh nghieäm soáng naøy tuy coù thaät nhöng chæ laø neám tröôùc ñieàu haõy coøn ñang treân ñöôøng ñi tôùi, vaø cuoäc bieán ñoåi vieân maõn cuûa ngöôøi Ki-toâ höõu vaø vuõ truï vaãn chöa ñöôïc theå hieän tröôùc ngaøy Ñöùc Gieâ-su quang laâm (1 Tx 4; 1 Cr 15,51-56; Pl 3,20tt). Bôûi tin vaøo Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ, neân Thaùnh Phao-loâ cuõng chuyeån troïng taâm cuûa thöïc taïi caùnh chung töø Thieân Chuùa qua Ñöùc ki-toâ: "Ngaøy cuûa Ñöùc Chuùa" trôû thaønh "Ngaøy cuûa Ñöùc Gieâ-su, Chuùa chuùng ta" (1 Cr 1,8).
Moät neùt ñaëc thuø nöõa trong caùnh chung hoïc Phao-loâ laø nieàm tin vaøo tính caùch gaàn keà cuûa ngaøy taän theá. Coù nhöõng choã ngaøi noùi roõ ngaøi mong ñöôïc coøn soáng khi Ñöùc Ki-toâ töø trôøi trôû laïi (1 Tx 4,15.17; 1 Cr 15,15-52). Choã khaùc ngaøi laïi cho bieát coù theå ngaøi seõ cheát nhö moïi ngöôøi khaùc tröôùc khi Chuùa quang laâm. Ngaøi mong raèng lieàn töùc khaéc sau khi cheát, caùc tín höõu seõ ñöôïc höôûng ít ra moät vaøi phaàn phöôùc cuûa ôn cöùu ñoä (Pl 1,23) vaø ñöôïc ban taëng moät "thaân theå coù thaàn khí" (1 Cr 15,44).
Coù theå lyù giaûi söï caêng thaúng giöõa hai loaït khaúng ñònh treân nhôø xeùt hai taàm nhìn coù theå ñaõ laøm boái caûnh luùc chuùng ñöôïc thoát leân. Nhìn töø goùc ñoä thôøi gian, ngaøy taän theá haõy coøn laø moät thöïc taïi töông lai; do ñoù, ngöôøi ta khoâng theå coøn soáng ñöôïc khi noù ñeán, vaø phaûi mong chôø noù trong hy voïng. Ñaøng khaùc, nhìn töø goùc ñoä khoâng gian, coõi thieân ñaøng töông lai ñaõ coù ñaây roài, ñoù laø theá giôùi ngöôøi ki-toâ höõu ñang soáng, vaø ngöôøi ta ñaõ ñöôïc pheùp mong raèng noù seõ ñeán caùch vieân maõn tröôùc khi mình cheát.
Coøn moät nhaõn hieäu khaùc nöõa cuûa caùnh chung hoïc Phao-loâ laø tin raèng cuoäc chieán thaéng cuûa Thieân Chuùa vaøo ngaøy taän theá coù theå taùc ñoäng tröôùc thôøi gian, khoâng chæ treân caù nhaân vaø toaøn theå nhaân loaïi maø coøn treân vuõ truï nöõa. Thaùnh Phao-loâ tuyeân boá raèng "muoân loaøi thoï taïo nhöõng ngong ngoùng ñôïi chôø ngaøy Thieân Chuùa maëc khaûi vinh quanh cuûa con caùi Ngöôøi... troâng caäy laø coù ngaøy cuõng seõ ñöôïc giaûi thoaùt, khoâng phaûi leä thuoäc vaøo caûnh hö naùt, maø ñöôïc cuøng vôùi con caùi Thieân Chuùa chung höôûng töï do vaø vinh quang. Thaät vaäy, chuùng ta bieát raèng cho ñeán baây giôø, muoân loaøi thoï taïo cuøng reân sieát vaø quaèn quaïi nhö saép sinh nôû. Khoâng phaûi muoân loaøi maø thoâi, caû chuùng ta cuõng reân sieát trong loøng: chuùng ta ñaõ laõnh nhaän Thaàn Khí nhö aân hueä môû ñaàu, nhöng coøn troâng ñôïi Thieân Chuùa ban cho troïn quyeàn laøm con, nghóa laø cöùu chuoäc thaân xaùc chuùng ta nöõa" (Rm 8,19-23).
Cuoái cuøng, ñoái vôùi Thaùnh Phao-loâ, caùnh chung hoïc khoâng phaûi laø chuyeän tö bieän tröøu töôïng chuùt naøo veà coõi beân kia. Noù haøm chöùa nhöõng ñoøi hoûi cuï theå veà maët luaân thöôøng ñaïo lyù. Ngaøi thöôøng duøng ngoân ngöõ caùnh chung hoïc ñeå thoâi thuùc ngöôøi ta soáng ñöùc haïnh. Trong Gl 5,21, sau khi keâ ra moät loaït haønh vi khoâng theå dung thöù, ngaøi caûnh caùo raèng "nhöõng keû laøm caùc ñieàu ñoù seõ khoâng ñöôïc thöøa höôûng Nöôùc Thieân Chuùa". ÔÛ ñaây, thöïc taïi caùnh chung ñöôïc neâu leân nhö moät hình phaït tröïc tieáp cho vaøi loái soáng voâ luaân.
Nguyeân Taùc Anh Ngöõ "Responses to 101 Questions on Death And Eternal Life"
(Paulist Press, New York, 1998) cuûa Linh Muïc Peter Phan Ñình Cho
Baûn Dòch Vieät Ngöõ Cuûa M.A. Nguyeãn Thò Sang, CND
ñaõ ñöôïc xuaát baûn bôûi Nhaø Xuaát Baûn University Press, naêm 2000
(C) Copyright 2000 - Taùc Giaû Giöõ Baûn Quyeàn
Back to Vietnamese Missionaries in Asia Home Page