Sau khi xeùt ñeán toaøn theå coâng cuoäc cöùu chuoäc ñöôïc Ñöùc Kitoâ laø Ñaáng Cöùu Theá hoaøn thaønh, giôø ñaây chuùng ta suy ñeán vieäc hieän thöïc cuûa coâng cuoäc cöùu chuoäc naøy nôi lòch söû nhaân loaïi. Theo moät nghóa naøo ñoù thì ñaây chính laø vaán ñeà ñaõ ñöôïc caùc moân ñeä ñaët ra vôùi Chuùa Gieâsu tröôùc khi Ngöôøi saép Thaêng Thieân: "Laïy Chuùa, ñaây coù phaûi laø luùc Chuùa phuïc hoài vöông quoác cho daân Yeán Duyeân (Israel) khoâng?" (Acts 1:6).
Vaán ñeà ñöôïc ñaët ra theo chieàu höôùng naøy noùi leân raèng caùc vò vaãn bò aûnh höôûng bôûi moät nieàm hoaøi voïng cho raèng vöông quoác cuûa Thieân Chuùa nhö laø moät bieán coá gaén lieàn vôùi ñònh meänh cuûa moät daân nöôùc laø Yeán Duyeân. Trong thôøi gian 40 ngaøy giöõa Phuïc Sinh vaø Thaêng Thieân, Chuùa Gieâsu ñaõ noùi vôùi caùc vò veà "vöông quoác cuûa Thieân Chuùa" (Acts 1:3). Theá nhöng, chæ sau cuoäc tuoân ñoå traøn ñaày Thaàn Linh vaøo Ngaøy Leã Nguõ Tuaàn caùc vò môùi coù theå thaáu hieåu nhöõng khía caïnh saâu xa cuûa vöông quoác naøy. Chuùa Gieâsu chæ môùi taïm söûa chöõa cho caùi haøo höùng cuûa caùc vò ñang soâi noåi theo loøng mong öôùc höôùng veà moät vöông quoác vaãn coøn quùa ö laø chính trò vaø traàn tuïc, baèng caùch môøi goïi caùc vò tin töôûng vaøo nhöõng phaùc hoïa nhieäm maàu cuûa Thieân Chuùa: "Ñaây khoâng phaûi laø vaán ñeà caùc con caàn bieát veà caùc thôøi ñieåm hay caùc kyø haïn maø Cha ñaõ aán ñònh theo quyeàn uy cuûa Ngaøi" (Acts 1:7).
2 - Lôøi ñieàu chænh cuûa Chuùa Gieâsu lieân quan ñeán "caùc thôøi ñieåm cuûa Thieân Chuùa" ñaõ cho thaáy sau hai ngaøn naêm Kitoâ giaùo heä troïng hôn bao giôø heát. Khi chuùng ta ñoái dieän vôùi moät vöông quoác cuûa Thieân Chuùa treân theá giôùi maø laïi chaäm raõi phaùt trieån, chuùng ta ñaët laïi vaán ñeà tin töôûng ñoái vôùi döï aùn cuûa Cha nhaân haäu, Ñaáng höôùng daãn moïi söï baèng söï khoân ngoan sieâu vieät. Chuùa Gieâsu keâu goïi chuùng ta khaâm phuïc "söï nhaãn naïi" cuûa Cha, Ñaáng thích öùng taùc ñoäng bieán ñoåi cuûa mình vôùi tính chaát trì treä cuûa baûn tính con ngöôøi ñaõ bò toäi loãi laøm thöông toån. Söï nhaãn naïi naøy ñaõ ñöôïc toû hieän trong Cöïu Öôùc, qua moät lòch söû daøi, moät lòch söû söûa soaïn cho vieäc Chuùa Gieâsu ñeán (x.3:25). Söï nhaãn naïi naøy tieáp tuïc ñöôïc toû hieän caû sau Ñöùc Kitoâ, trong cuoäc tieán trieån cuûa Giaùo Hoäi Ngöôøi (x.2Pt.3:9).
Trong caâu traû lôøi cho caùc moân ñeä, Chuùa Gieâsu ñaõ noùi ñeán "caùc thôøi ñieåm" (chroùnoi) vaø "caùc kyø haïn" (kairoí). Hai chöõ naøy ñoái vôùi thôøi gian theo ngoân töø kinh thaùnh coù hai dieãn nghóa ñaùng ñöôïc nhaéc ñeán. Chroùnos laø thôøi gian troâi chaûy bình thöôøng cuõng nhö chòu chi phoái bôûi söï Quan Phoøng thaàn linh quaûn trò moïi söï. Theá nhöng, trong gioøng lòch söû bình thöôøng naøy Thieân Chuùa ñaõ ñaëc bieät nhuùng tay vaøo, taïo neân moät giaù trò cöùu ñoä ñaëc bieät cho nhöõng thôøi khaéc naøo ñoù. Nhöõng thôøi khaéc naøy chính laø kairoí, laø nhöõng kyø haïn cuûa Thieân Chuùa, nhöõng kyø haïn maø con ngöôøi ñöôïc keâu goïi ñeå nhaän thöùc vaø nhôø ñoù hoï phaûi baét mình chaáp nhaän thaùch ñoá.
3 - Lòch söû thaùnh kinh ñaày nhöõng thôøi khaéc ñaëc bieät naøy cuûa Thieân Chuùa. Thôøi khaéc troïng yeáu nhaát laø thôøi ñieåm Chuùa Kitoâ ñeán. Cuõng theá, theo yù nghóa phaân bieät giöõa chroùnoi vaø kairoí naøy, chuùng ta coù theå nhìn laïi 2000 naêm lòch söû cuûa Giaùo Hoäi.
Ñöôïc sai ñeán vôùi caû loaøi ngöôøi, Giaùo Hoäi caûm nghieäm ñöôïc nhöõng thôøi khaéc khaùc nhau trong cuoäc tieán trieån cuûa mình. ÔÛ moät vaøi nôi vaø moät vaøi giai ñoaïn, Giaùo Hoäi chaïm traùn vôùi nhöõng vaán ñeà cuøng vôùi nhöõng chöôùng ngaïi ñaëc bieät; ôû vaøo moät soá nôi vaø giai ñoaïn khaùc, vieäc tieán trieån cuûa Giaùo Hoäi laïi nhanh choùng hôn. Coù nhöõng giai ñoaïn troâng mong keùo daøi cho thaáy nhöõng noã löïc truyeàn giaùo cuûa Giaùo Hoäi nhö chaúng coù sinh hoa keát traùi gì caû. Ñoù laø nhöõng thôøi ñieåm thöû thaùch khaû naêng cuûa loøng caäy troâng, höôùng noù veà moät töông lai xa vôøi hôn nöõa.
Tuy nhieân, cuõng coù nhöõng thôøi khaéc thuaän lôïi, khi maø Tin Möøng ñöôïc aân caàn ñoùn nhaän, laøm taêng leân caùc cuoäc trôû laïi. Thôøi khaéc khôûi phaùt chính yeáu cho muøa aân suûng phong phuù nhaát ñoù laø Ngaøy Leã Hieän Xuoáng. Nhieàu thôøi khaéc nhö vaäy cuõng ñaõ xaåy ra vaø vaãn coøn dieãn tieán.
4 - Khi coù moät trong nhöõng thôøi khaéc naøy xaåy ra, nhöõng ai coù traùch nhieäm ñaëc bieät ñoái vôùi vieäc truyeàn baù Phuùc AÂm ñöôïc keâu goïi ñeå nhaän bieát noù, ñeå heát söùc lôïi duïng nhöõng dòp suûng aùi naøy. Tuy nhieân, khoâng theå naøo bieát tröôùc ñöôïc ngaøy giôø cuûa chuùng. Caâu traû lôøi cuûa Chuùa Gieâsu (x.Acts 1:7) khoâng chæ ôû taïi vieäc kìm haõm loøng hôùn hôû cuûa caùc moân ñeä, maø coøn nhaán maïnh ñeán traùch nhieäm cuûa caùc vò nöõa. Caùc vò ñaõ bò loâi cuoán vaøo vieäc mong ñôïi Chuùa Gieâsu seõ lo lieäu moïi söï. Traùi laïi, caùc vò nhaän ñöôïc moät söù vuï môøi goïi caùc vò daán thaân hôn nöõa. "Caùc con seõ laø caùc chöùng nhaân cuûa Thaøy" (Acts 1:8). Maëc daàu vaøo luùc Thaêng Thieân, Ngöôøi ñaõ bieán khuaát tröôùc maét caùc vò, Chuùa Gieâsu vaãn muoán tieáp tuïc hieän dieän treân theá giôùi thöïc söï qua caùc moân ñeä cuûa mình.
Ngöôøi ñaõ kyù thaùc cho caùc vò coâng vieäc truyeàn baù Phuùc AÂm khaép theá giôùi, khi thoâi thuùc caùc vò töø boû caùi nhìn heïp hoøi cuûa mình chæ thu goïn vaøo daân Yeán Duyeân. Ngöôøi ñaõ môû roäng chaân trôøi cuûa caùc vò, môøi goïi caùc vò laø nhöõng chöùng nhaân cuûa Ngöôøi "ôû Gialieâm, khaép Giuñeâa vaø Samaria, cho ñeán taän cuøng traùi ñaát" (Acts 1:8).
Nhö theá laø moïi söï ñaõ xaåy ra nhaân danh Chuùa Kitoâ, nhöng moïi söï cuõng seõ qua ñi nhôø vieäc laøm cuûa töøng ngöôøi trong thaønh phaàn chöùng nhaân naøy.
5 - Caùc moân ñeä ñaõ coù theå co ruùt laïi tröôùc söù vuï ñoøi hoûi naøy, cho raèng mình khoâng coù khaû naêng laõnh nhaän moät traùch nhieäm nghieâm troïng nhö vaäy. Theá nhöng, Chuùa Gieâsu cho caùc vò thaáy bí maät coù theå laøm cho caùc vò hoaøn taát ñöôïc coâng vieäc naøy: "Caùc con seõ nhaän ñöôïc quyeàn naêng khi Thaùnh Thaàn ñeán vôùi caùc con" (Acts 1:8). Vôùi quyeàn löïc naøy, caùc moân ñeä cuûa Ngöôøi seõ thaønh ñaït, baát chaáp nhöõng yeáu heøn con ngöôøi, trong vieäc laøm chöùng nhaân chaân chính cuûa Chuùa Kitoâ khaép theá gian.
Vaøo Ngaøy Leã Nguõ Tuaàn, Chuùa Thaùnh Thaàn ñaõ laøm traøn ñaày moãi moät ngöôøi moân ñeä cuõng nhö toaøn theå coäng ñoàng nhöõng taëng aân phong phuù vaø ña dieän cuûa Ngaøi. Chuùa Gieâsu ñaõ maïc khaûi taàm quan troïng cuûa taëng aân quyeàn löïc (dyùnamis), moät taëng aân seõ baûo trì coâng cuoäc toâng ñoà cuûa caùc vò. Chuùa Thaùnh Thaàn ñaõ ñeán vôùi Meï Maria trong Ngaøy Truyeàn Tin nhö "quyeàn löïc cuûa Ñaáng Toái Cao" (x.Lk.1:35), thöïc hieän pheùp laï Nhaäp Theå nôi cung daï cuûa Meï. Cuõng chính quyeàn löïc naøy cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn seõ thöïc hieän nhöõng dieäu kyø cuûa aân suûng nôi vieäc phuùc aâm hoùa caùc daân toäc.