Thôøi Ñieåm Hoàng AÂn

 Coâng vieäc laøm naøy, moät coâng vieäc ñöôïc Coâng Ñoàng Chung Vaticanoâ II trao cho chuùng ta ôû ñoaïn cuoái cuûa Hieán cheá Muïc vuï veà Giaùo Hoäi trong Theá Giôùi Taân Tieán, laø vieäc giaûi quyeát cuoäc thaùch ñoá haáp daãn trong vieäc xaây ñaép neân moät theá giôùi ñöôïc daäy men bôûi leà luaät yeâu thöông, bôûi moät neàn vaên minh yeâu thöông, moät neàn vaên minh "ñöôïc döïa treân nhöõng giaù trò phoå quaùt veà hoøa bình, ñoaøn keát, coâng lyù vaø töï do, laø taát caû nhöõng gì ñöôïc neân troïn trong Chuùa Kitoâ" (Toâng thö Ngaøn Naêm Thöù Ba Ñang Ñeán, ñoaïn 52).

 Neàn vaên minh naøy ñöôïc ñaët neàn taûng treân vieäc nhaän bieát thöôïng quyeàn phoå quaùt cuûa Thieân Chuùa Cha, maïch nguoàn yeâu thöông baát taän. Chính vì chaáp nhaän giaù trò caên baûn naøy chuùng ta môùi caàn phaûi thöïc hieän moät cuoäc thaåm vaán chaân thaønh ôû vaøo luùc cuoái thieân nieân ñaây cho Cuoäc Möøng Kyû Nieäm Long Troïng Naêm 2000, ñeå saün saøng baét ñaàu cho moät töông lai ñang chôø ñoùn chuùng ta.

 Chuùng ta ñaõ thaáy tình traïng suy baïi cuûa caùc yù heä, nhöõng yù heä ñaõ laøm cho raát nhieàu ngöôøi trong anh chò em chuùng ta bò huït haãng nhöõng ñieåm töïa thieâng lieâng, caùc yù heä troå sinh nhöõng traùi tuïc hoùa ñoäc haïi khieán cho tình traïng khoâ ñaïo tieáp tuïc toàn taïi, nhaát laø nôi nhöõng nôi phaùt trieån. Vieäc quay veà vôùi tính caùch toân giaùo laãn loän, gaây ra bôûi nhöõng nhu caàu caàn ñöôïc khoûa laáp moät caùch mong manh, cuõng nhö nhu caàu tìm kieám quaân bình thuoäc theá giôùi taâm linh, moät tính caùch toân giaùo ñöôïc theå hieän nôi nhieàu maãu toân giaùo môùi meû baát caàn sieâu vieät tính vaø baát caàn vò Thieân Chuùa baûn vò, chaéc chaén khoâng phaûi laø moät giaûi quyeát toát ñeïp cho tình traïng naøy.

 Traùi laïi, chuùng ta phaûi caån thaän phaân taùch lyù do taïi sao coù tình traïng maát ñi caûm quan veà Thieân Chuùa aáy, vaø can ñaûm loan baùo söù ñieäp veà dung nhan Chuùa Cha, moät dung nhan ñöôïc Chuùa Gieâsu Kitoâ toû ra cho con ngöôøi thaáy trong aùnh saùng cuûa Thaàn Linh. Vieäc maïc khaûi naøy chaúng nhöõng khoâng laøm giaûm suùt maø coøn thaêng hoa phaåm giaù con ngöôøi ñaõ ñöôïc döïng neân theo hình aûnh Thieân Chuùa Tình Yeâu nöõa.

 2- Trong nhöõng thaäp nieân gaàn ñaây, tình traïng maát ñi caûm quan veà Thieân Chuùa ñaõ xaåy ra truøng hôïp vôùi ñaø phaùt trieån cuûa neàn vaên hoùa buoâng thaû, moät neàn vaên hoùa laøm giaûm giaù trò yù nghóa söï soáng con ngöôøi, vaø veà phöông dieän ñaïo lyù, laøm töông ñoái hoùa ngay caû nhöõng giaù trò neàn taûng cuûa gia ñình cuõng nhö cuûa loøng toân troïng söï soáng. Tình traïng naøy thöôøng khoâng xaåy ra moät caùch roõ raøng, maø xaåy ra trong moät ñöôøng loái tinh xaûo cuûa chieàu höôùng khoâ ñaïo, moät chieàu höôùng laøm cho taát caû moïi thöù haønh vi cöû chæ trôû thaønh thöôøng tình, khieán caùc vaán naïn veà luaân lyù khoâng coøn coi ra gì nöõa. Thaät ngöôïc ñôøi khi chính quyeàn thöøa nhaän nhö laø 'quyeàn lôïi' nhieàu theå thöùc taùc haønh ñe doïa ñeán söï soáng con ngöôøi, nhaát laø thaønh phaàn yeáu ñuoái nhaát vaø baát löïc nhaát, chöa keå ñeán nhöõng khoù khaên khoång loà trong vieäc chaáp nhaän ngöôøi khaùc vì hoï khaùc vôùi mình, vì hoï baát lôïi, vì hoï laø ngoaïi quoác, vì hoï beänh hoaïn taät nguyeàn. Chính tình traïng phuû nhaän ngöôøi khaùc, vì caùi khaùc cuûa hoï, xaåy ra hôn bao giôø heát ñaây ñaõ laøm nhöùc nhoái löông taâm tín höõu chuùng ta. Toâi ñaõ vieát trong Thoâng Ñieäp Phuùc AÂm Söï Soáng (ñoaïn 12): "Chuùng ta ñang ñoái ñaàu vôùi moät thöïc taïi to taùt hôn, moät thöïc taïi coù theå ñöôïc dieãn taû nhö laø moät caáu truùc toäi loãi thöïc söï… do tình traïng phaùt hieän cuûa moät neàn vaên hoùa choái boû tính caùch ñoaøn keát, vaø trong nhieàu tröôøng hôïp, coøn maëc laáy caû hình thöùc ‘vaên hoùa töû vong’ thöïc söï nöõa".

 3- Ñoái dieän vôùi neàn vaên hoùa yeâu chuoäng cheát choùc naøy, traùch nhieäm laø ngöôøi Kitoâ höõu chuùng ta ñöôïc theå hieän nôi vieäc daán thaân thöïc hieän vieäc "taân truyeàn baù phuùc aâm hoùa", maø moät trong nhöõng hoa traùi cuûa vieäc truyeàn baù phuùc aâm hoùa naøy laø neàn vaên minh yeâu thöông.

 "Phuùc AÂm cuøng vôùi vieäc truyeàn baù phuùc aâm hoùa hoaøn toaøn khaùc vôùi vaên hoùa vaø ñoäc laäp vôùi taát caû moïi neàn vaên hoùa" (Toâng huaán Evangelii Nuntiandi, ñoaïn 20), theá nhöng caû hai ñeàu thuû ñaéc khaû naêng taùi phaùt sinh coù theå taùc duïng moät caùch toát ñeïp treân vaên hoùa. Söù ñieäp Kitoâ giaùo khoâng haï giaù caùc neàn vaên hoùa, ôû choã huûy hoaïi ñi nhöõng tính chaát rieâng bieät cuûa noù; traùi laïi, söù ñieäp naøy sinh ñoäng nôi vaên hoùa, taïo neân moät naêng löïc tinh nguyeân nhaát ñöôïc theå hieän nôi khaû naêng baåm sinh cuûa vaên hoùa. AÛnh höôûng cuûa Phuùc AÂm ñoái vôùi vaên hoùa thanh taåy vaø thaêng hoa nhöõng gì laø nhaân baûn, laøm cho cuoäc soáng thaønh duyeân daùng myõ mieàu, kieán taïo neân tình traïng hoøa hôïp nôi cuoäc chung soáng an laønh, vaø thöïc hieän tính caùch nguyeân tuyeàn nhôø vieäc moïi ngöôøi ñoùng goùp laøm saùng ngôøi coäng ñoàng nhaân loaïi. AÛnh höôûng naøy trôû neân maõnh lieät laø do tình yeâu khoâng aùp ñaët song xeáp ñaët, caên cöù vaøo vieäc öng thuaän theo töï do, baèng moät thaùi ñoä töông kính vaø chaáp nhaän laãn nhau.

 4- Söù ñieäp yeâu thöông cuûa Phuùc AÂm giaûi thoaùt nhöõng nhu caàu nhaân baûn vaø giaù trò nhaân baûn, nhö tình ñoaøn keát, nieàm mong ñôïi hoøa bình vaø bình ñaúng, vaø vieäc toân troïng tính chaát ña daïng nôi nhöõng theå thöùc phaùt bieåu. Neàn taûng cuûa vaên minh yeâu thöông laø vieäc nhaän bieát giaù trò cuûa con ngöôøi, thöïc teá laø cuûa taát caû moïi con ngöôøi. Vieäc ñoùng goùp cao caû cuûa Kitoâ giaùo ñöôïc coâng nhaän chính laø ôû laõnh vöïc naøy. Thaät vaäy, giaùo huaán nhaân loaïi hoïc veà con ngöôøi nhö laø moät höõu theå töông quan daàn daàn ñöôïc khai trieån chính töø tö töôûng veà maàu nhieäm Thieân Chuùa Ba Ngoâi vaø töø ngoâi Lôøi nhaäp theå. Vieäc nhaän thöùc quí baùu naøy laøm naåy sinh ra tö töôûng veà moät xaõ hoäi laáy con ngöôøi laøm khôûi ñieåm vaø ñích ñieåm. Hoïc thuyeát veà xaõ hoäi cuûa Giaùo Hoäi, moät hoïc thuyeát ñöôïc tinh thaàn cuûa cuoäc Möøng Kyû Nieäm keâu goïi chuùng ta suy nghó laïi, cuõng giuùp vaøo vieäc ñaët neàn moùng cho caùc thöù luaät leä soáng chung trong xaõ hoäi theo caùc quyeàn lôïi cuûa con ngöôøi. Nhaõn quan cuûa Kitoâ giaùo veà con ngöôøi laø hình aûnh Thieân Chuùa thöïc söï bao goàm caû yù nghóa laø caùc quyeàn lôïi cuûa con ngöôøi, töï baûn chaát cuûa chuùng, caàn phaûi ñöôïc toân troïng trong xaõ hoäi laø toå chöùc khoâng taïo neân chuùng maø laø coâng nhaän chuùng (x. Hieán cheá Vui Möøng vaø Hy Voïng, ñoaïn 26).

 5- Giaùo Hoäi nhaän thöùc raèng hoïc thuyeát naøy coù theå chæ laø moät vaên kieän cheát, neáu ñôøi soáng xaõ hoäi khoâng ñöôïc leân men bôûi taùc duïng cuûa caûm nghieäm ñaïo nghóa ñích thöïc, nhaát laø bôûi chöùng töø Kitoâ giaùo ñöôïc lieân tuïc nuoâi döôõng bôûi taùc ñoäng saùng taïo vaø chöõa laønh cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn. Giaùo Hoäi bieát raèng cuoäc khuûng hoaûng cuûa xaõ hoäi cuõng nhö cuûa con ngöôøi ñöông thôøi phaàn nhieàu laø do bôûi tình traïng suy giaûm chieàu kích thieâng lieâng rieâng bieät nôi con ngöôøi.

 Kitoâ giaùo goùp phaàn vaøo vieäc xaây döïng moät xaõ hoäi loaøi ngöôøi nhaân baûn hôn chính laø ôû vieäc cung caáp cho xaõ hoäi loaøi ngöôøi moät hoàn soáng, cuõng nhö ôû vieäc loan truyeàn caùc meänh leänh cuûa leà luaät Thieân Chuùa, moät thöù leà luaät maø taát caû moïi toå chöùc vaø ngaønh laäp phaùp xaõ hoäi phaûi döïa vaøo, neáu hoï muoán nhaém ñeán vieäc baûo ñaûm cho tình traïng tieán boä cuûa con ngöôøi, baûo ñaûm cho vieäc giaûi phoùng con ngöôøi khoûi moïi thöù noâ leä, cuõng nhö baûo ñaûm cho tình traïng phaùt trieån thöïc söï.

 Giaùo Hoäi thöïc hieän phaàn ñoùng goùp naøy chính yeáu laø nhôø vieäc caùc Kitoâ höõu, nhaát laø thaønh phaàn giaùo daân, laøm chöùng, qua cuoäc soáng thöôøng nhaät cuûa hoï. Thaät vaäy, con ngöôøi ñöông thôøi chaáp nhaän söù ñieäp yeâu thöông qua chöùng töø hôn laø qua caùc thaøy daïy, vaø neáu hoï khoâng chaáp nhaän söù ñieäp naøy qua caùc thaøy daïy, thì ñoù laø bôûi vì caùc vò thaøy naøy laø nhöõng chöùng nhaân (xem Toâng Huaán Evangelii Nuntiandi, ñoaïn 41). Ñaây laø moät cuoäc thöû thaùch caàn phaûi ñöông ñaàu ñeå caùc chaân trôøi môùi ñöôïc môû ra cho töông lai Kitoâ giaùo cuõng nhö cho chính nhaân loaïi.
 
 

(Ñaminh Maria Cao Taán Tónh, BVL, chuyeån ngöõ, döïa theo Tuaàn san L'Osservatore Romano, aán baûn Anh ngöõ, 22/12/1999)
 
 

Back to Vietnamese Missionaries in Taiwan Home Page