Back
to Vietnamese Missionaries in Taiwan Home Page
"Hôõi keû ñöôïc Cha Ta chuùc phuùc, haõy ñeán maø höôûng vöông quoác ñaõ ñöôïc daønh saün cho caùc ngöôøi töø khi taïo thaønh theá gian; vì khi Ta ñoùi caùc ngöôøi ñaõ cho Ta aên, khi Ta khaùt caùc ngöôøi ñaõ cho Ta uoáng... (Mt 25:34-35).
Nhöõng lôøi Phuùc AÂm naøy giuùp chuùng ta suy nghó veà ñöùc aùi theo nhöõng yù nghóa cuï theå, ôû choã, thuùc ñaåy chuùng ta chuù yù ñeán moät soá hình thöùc aùp duïng thöïc haønh, nhö ñöôïc Toâng Thö Ngaøn Naêm Thöù Ba Ñang Ñeán (ñoaïn 51) gôïi yù, nhöõng vieäc aùp duïng thöïc haønh ñaëc bieät theo tinh thaàn cuûa Cuoäc Möøng Kyû Nieäm Long Troïng maø chuùng ta ñang söûa soaïn cöû haønh ñaây.
Vì lyù do naøy, caàn phaûi oân laïi cuoäc möøng kyû nieäm theo yù nghóa thaùnh kinh. Saùch Leâvi ôû ñoaïn 25 noùi ñeán moät soá khía caïnh hoïa laïi cho thaáy hoaøn toaøn hôn veà vai troø cuûa naêm möøng leã (xem caùc caâu 2-7, 18-22), moät naêm ñaát ñai ñöôïc xaû hôi khoâng ai troàng caáy (xem caùc caâu 8-12), nhöng cuoäc möøng kyû nieäm cuõng bao goàm caû hai khoaûn luaät coù lôïi cho caùc ngöôøi daân Yeán-Duyeân nöõa. Khoaûn luaät thöù nhaát lieân quan ñeán vieäc hoaøn traû laïi ñaát ñai vaø nhaø cöûa (xem caùc caâu 13-17, 23-34); vaø khoaûn luaät thöù hai lieân quan ñeán vieäc thaû töï do cho nhöõng noâ tì ngöôøi Yeán-Duyeân ñaõ phaûi baùn thaân laøm noâ leä ñeå thanh toaùn nôï naàn maéc vôùi ñoàng baøo cuûa mình (xem caùc caâu 39-55).
2- Cuoäc möøng kyû nieäm cuûa Kitoâ giaùo, laàn ñaàu tieân ñöôïc Ñöùc Boânifacioâ VIII cöû haønh naêm 1300, coù nhöõng tính caùch rieâng cuûa mình, nhöng cuõng coù caû nhöõng yeáu toá lieân quan ñeán cuoäc möøng kyû nieäm theo yù nghóa thaùnh kinh.
Ñoái vôùi quyeàn sôû höõu treân nhöõng thöù baát ñoäng saûn, luaät möøng kyû nieäm theo thaùnh kinh caên cöù vaøo nguyeân taéc laø, vì "ñaát ñai laø cuûa Chuùa" neân phaûi ñöôïc laøm ích cho toaøn theå coäng ñoàng. Bôûi theá, neáu moät ngöôøi daân Yeán-Duyeân ñaõ bò maát ñi phaàn ñaát cuûa mình thì naêm möøng kyû nieäm laø dòp ñeå hoï laáy laïi phaàn ñaát aáy. "Khoâng ñöôïc baùn ñaát ñai coù tính caùch vónh vieãn, bôûi ñaát ñai laø cuûa Ta; vì caùc ngöôøi laø ngoaïi kieàu vaø laø truù nhaân nôi ñaát cuûa Ta. Trong toaøn xöù sôû cuûa mình, caùc ngöôi phaûi ñeå cho ngöôøi ta chuoäc laïi ñaát ñai cuûa hoï" (Lv 25:23-24).
Cuoäc möøng kyû nieäm cuûa Kitoâ giaùo qui chieáu moät caùch heát söùc roõ raøng vaøo nhöõng giaù trò veà xaõ hoäi cuûa cuoäc möøng kyû nieäm theo yù nghóa thaùnh kinh, moät cuoäc möøng kyû nieäm theo thaùnh kinh ñöôïc cuoäc möøng kyû nieäm cuûa Kitoâ giaùo daãn giaûi vaø ñaët laïi vaán ñeà lieân quan ñeán thôøi hieän ñaïi, baèng vieäc suy nghó ñeán nhöõng ñoøi hoûi cuûa coâng ích, cuõng nhö ñeán söï kieän veà caùc nguoàn lôïi cuûa theá giôùi laø ñeå cho moïi ngöôøi söû duïng. Bôûi theá, trong Toâng Thö Ngaøn Naêm Thöù Ba Ñang Ñeán, Toâi ñaõ ñeà nghò Cuoäc Möøng Kyû Nieäm phaûi ñöôïc coi nhö "moät thôøi gian thuaän lôïi ñeå suy nghó veà moät trong nhöõng vaán ñeà laø giaûm bôùt, neáu khoâng hoaøn toaøn huûy boû, caùc thöù nôï naàn quoác teá ñang traàm troïng ñe doïa töông lai cuûa nhieàu quoác gia" (ñoaïn 51).
3- Trong Thoâng Ñieäp veà Vieäc Phaùt Trieån Caùc Daân Toäc Populorum Progressio, Ñöùc Giaùo Hoaøng Phaoloâ VI ñaõ ñeà caäp ñeán naïn nôï naàn naøy, ñaëc bieät ôû nhieàu nöôùc yeáu keùm veà kinh teá, moät naïn nôï naàn caàn phaûi ñöôïc giaûi quyeát giöõa thaønh phaàn ñoùng goùp nguoàn lôïi doài daøo cuûa mình vôùi thaønh phaàn höôûng lôïi bôûi ñoù maø ra, ñeå thöïc hieän "moät cuoäc thaåm ñònh veà vieäc ñoùng goùp caàn thieát, chaúng nhöõng lieân quan ñeán tính caùch quaûng ñaïi vaø nguoàn lôïi phong phuù cuûa caùc nöôùc vieän trôï, maø coøn lieân quan ñeán ñieàu kieän thuoäc nhu caàu thöïc söï cuûa caùc nöôùc ñöôïc yeåm trôï, cuõng nhö ñieàu kieän caàn phaûi thöïc hieän ñeå söû duïng taøi chính ñöôïc yeåm trôï. Nhôø ñoù, caùc nöôùc taân tieán seõ khoâng coøn gaëp phaûi naïn cho vay huït nôï nhieàu nöõa" (ñoaïn 54). Trong Thoâng Ñieäp Quan Taâm veà Vaán Ñeà Xaõ Hoäi Sollicitudo Rei Socialis, Toâi ñaõ ñeà caäp ñeán tröôøng hôïp nhöõng hoaøn caûnh ñoåi thay nôi caû caùc nöôùc vay nôï cuõng nhö nôi thò tröôøng taøi chính quoác teá chaúng may ñaõ laøm cho chính vaán ñeà taøi chính trôû thaønh moät "guoàng maùy phaûn saûn xuaát", vì "caùc nöôùc vay nôï, ñeå giaûi quyeát vaán ñeà nôï naàn cuûa mình, buoäc phaûi xuaát caûng caû voán lieáng caàn thieát cho vieäc caûi tieán hay ít laø cho vieäc baûo toàn möùc sinh soáng cuûa mình. Cuõng bôûi lyù do naøy, hoï khoâng theå naém ñöôïc vaán ñeà taøi chính thieát yeáu môùi meû vaø quaân bình cuûa hoï nöõa" (ñoaïn 19).
4- Naïn nôï naàn laø moät vaán ñeà phöùc taïp, khoâng deã gì maø giaûi quyeát ñöôïc. Tuy nhieân, caàn phaûi hieåu roõ laø, vaán ñeà naøy khoâng phaûi chæ lieân quan ñeán caùc nguyeân taéc veà kinh teá maø coøn lieân quan ñeán caû caùc nguyeân taéc veà ñaïo ñöùc cô baûn nöõa, neân noù phaûi ñöôïc bao goàm trong luaät leä quoác teá, qua vieäc phaùc hoïa vaø giaûi quyeát ñaày ñuû moät caùch vöøa haïn hay daøi haïn. Moái lieân heä giöõa chuû nôï vaø con nôï phaûi ñöôïc caên cöù vaøo "caùc vaán ñeá ñaïo ñöùc thieát yeáu", ñeå con nôï coù ôû trong tình traïng vöôùng maéc traàm troïng cuõng khoâng bò ñeø naëng ñeán khoâng theå choãi daäy ñöôïc. Ñoù laø vaán ñeà phaûi laøm sao traùnh ñi cho con nôï nhöõng caûm nghó mình bò laïm duïng, traùnh ñi vaán ñeà möu toan giaûi quyeát cho chuû nôï coù theå laøm chuû ñöôïc tình hình, vaø laøm cho con nôï caûm thaáy buoäc phaûi caûi tieán hieäu nghieäm toaøn dieän veà laõnh vöïc chính trò, cô caáu, taøi chính vaø xaõ hoäi nôi xöù sôû cuûa mình” (xem UÛy Ban Toøa Thaùnh "Coâng Lyù vaø Hoøa Bình", Veà Vieäc Phuïc Vuï Coäng Ñoàng Nhaân Loaïi: Moät Höôùng Ñi Ñaïo Ñöùc cho Vaán Ñeà Nôï Naàn Quoác Teá, II).
Ngaøy nay, trong moái töông quan vôùi moät neàn kinh teá "toaøn caàu hoùa", vaán ñeà nôï naàn quoác teá laïi caøng trôû neân gai goùc hôn nöõa, theá nhöng, chính "vieäc toaøn caàu hoùa" caàn phaûi theo moät ñöôùng loái keát ñoaøn, neáu chuùng ta khoâng muoán gaùnh chòu moät tai hoïa chung.
5- Chính vì nhöõng quan taâm naøy, chuùng ta ñaõ ñoùn nhaän lôøi yeâu caàu haàu nhö hoaøn vuõ ñöôïc phaùt bieåu töø caùc Cuoäc Thöôïng Hoäi Giaùm Muïc Theá Giôùi, töø caùc Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc hay töø moãi Ngöôøi Anh Em Giaùm Muïc, cuõng nhö töø nhieàu ñaïi dieän tu só, linh muïc vaø giaùo daân, trong vieäc thöïc hieän moät lôøi keâu goïi thieát tha, veà vaán ñeà huûy boû moät phaàn hay toaøn phaàn caùc nôï naàn ñang vöôùng maéc ôû caáp ñoä quoác teá. Ñaëc bieät laø vieäc ñoøi phaûi traû nôï baèng moät möùc lôøi caét coå, ñaõ gaây aùp löïc treân nhöõng quyeát ñònh veà chính trò laøm cho caû khoái daân chuùng phaûi soáng trong ñoùi khaùt vaø cuøng cöïc.
Vieãn aûnh ñoaøn keát naøy, ñaõ ñöôïc Toâi keâu goïi moïi ngöôøi quan taâm ñeán trong Thoâng Ñieäp Baùch Nieân Centesimus Annus (xem ñoaïn 35), caøng trôû neân khaån tröông hôn bao giôø heát trong tình hình theá giôùi cuûa nhöõng naêm gaàn ñaây. Cuoäc Möøng Kyû Nieäm coù theå laø moät dòp thuaän lôïi ñeå thöïc hieän nhöõng cöû chæ thieän chí: chôù gì caùc xöù sôû giaàu coù hieán cho caùc nöôùc ngheøo hôn mình nhöõng daáu hieäu phaán khôûi veà moät cuoäc phuïc hoài kinh teá; chôù gì caùc nhaø laõnh ñaïo thöông tröôøng nhaän thöùc ñöôïc raèng, trong tieán trình quay cuoàng cuûa tình traïng toaøn caàu hoùa kinh teá, ngöôøi ta khoâng theå naøo toàn taïi moät mình ñöôïc. Chôù gì cöû chæ thieän chí trong vieäc huûy boû, hay ít laø giaûm bôùt caùc thöù nôï naàn naøy, laø daáu hieäu chöùng toû cho thaáy caùch con ngöôøi hieåu bieát môùi veà vaán ñeà giaàu coù theo chieàu höôùng cuûa coâng ích.
(Ñaminh Maria Cao Taán Tónh, BVL, chuyeån ngöõ)
Back
to Vietnamese Missionaries in Taiwan Home Page