Thôøi Ñieåm Hoàng AÂn

Loaït Baøi Giaùo Lyù Naêm Thaùnh 2000
cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Gioan Phaoloâ II
Ñaminh Maria Cao Taán Tónh, BVL, chuyeån ngöõ

Prepared for internet by Vietnamese Missionaries in Taiwan


Baøi 74 (Thöù Tö ngaøy 27-10-1999)

Giaùo Hoäi öu aùi keû ngheøo

Coâng Ñoàng Chung Vaticanoâ II ñaõ nhaán maïnh ñeán chieàu kích ñaëc bieät cuûa ñöùc aùi, moät chieàu kích thoâi thuùc chuùng ta theo göông Chuùa Kitoâ tieán ñeán vôùi nhöõng ngöôøi ngheøo khoå nhaát: "Chuùa Kitoâ ñöôïc Chuùa Cha sai ñeán 'ñeå mang tin möøng cho ngöôøi ngheøo khoå… chöõa laønh taâm can saàu muoän' (Lk 4:18), 'ñeå tìm kieám vaø cöùu vôùt nhöõng gì ñaõ hö ñi' (Lk 19:10). Cuõng theá, tình yeâu cuûa Giaùo Hoäi thöông caûm taát caû nhöõng ai bò hoaïn naïn khoán khoù, vaø nhaän thaáy nôi nhöõng ngöôøi ngheøo khoå cuõng nhö nhöõng ngöôøi saàu ñau hình aûnh vò saùng laäp baàn cuøng vaø thöông ñau cuûa mình. Giaùo Hoäi laøm taát caû nhöõng gì trong taàm tay cuûa mình ñeå ñaùp öùng nhu caàu cuûa hoï vaø coá gaéng phuïc vuï Chuùa Kitoâ nôi hoï" (Hieán Cheá Lumen Gentium, ñoaïn 8). Hoâm nay, chuùng ta haõy nhìn kyõ vaøo giaùo huaán cuûa Thaùnh Kinh veà nhöõng lyù do taïi sao Giaùo Hoäi öu aùi keû ngheøo khoå.

2- Tröôùc heát, caàn phaûi ñeå yù laø, vieäc ñaùnh giaù ngöôøi ngheøo cuõng nhö veà tình traïng cuûa hoï ñaït ñöôïc moät möùc tieán trieån töø Cöïu Öôùc ñeán Taân Öôùc. Trong Cöïu Öôùc, chuùng ta thöôøng thaáy yù nghó chung cuûa con ngöôøi cho raèng giaàu sang thì toát hôn ngheøo khoå vaø cho raèng giaàu sang laø phaàn thöôûng chính ñaùng cho ngöôøi ngay thaúng cuõng nhö cho ngöôøi kính sôï Thieân Chuùa: "Phuùc cho ngöôøi kính sôï Chuùa, cho keû haân hoan hôùn hôû nôi caùc giôùi luaät cuûa Ngaøi… Giaàu sang phuù quí thuoäc veà nhaø hoï" (Ps 112:1,3). Ngheøo naøn bò coi nhö laø moät hình phaït ñoái vôùi nhöõng ai khoâng tuaân giöõ giaùo huaán khoân ngoan (x. Prv. 13:18).

Tuy nhieân, theo moät quan nieäm khaùc, ngöôøi ngheøo laïi laø ñoái töôïng ñöôïc chuù troïng ñaëc bieät khi hoï trôû thaønh nhöõng naïn nhaân cuûa baát coâng sai quaáy. Nhöõng lôøi caùc tieân tri nguyeàn ruûa ñeå choáng laïi vieäc khai thaùc ngöôøi ngheøo ñaõ cho thaáy roõ ñieàu ñoù. Tieân tri Amos (x. 2:6-15) bao goàm caû vieäc ñaøn aùp ngöôøi ngheøo vaøo trong caùc lôøi leõ oâng leân aùn Yeán-Duyeân: "Hoï baùn keû coâng chính laáy vaøng baïc vaø keû baàn cuøng laáy ñoâi giaày ñi - hoï laø thaønh phaàn chaø ñaïp ñaàu keû ngheøo khoå cho thaønh buïi ñaát vaø loaïi tröø ñi ñöôøng loái keû saàu ñau" (ibid., caùc caâu 6-7). Tieân tri Isaia coøn nhaán maïnh ñeán moái töông quan giöõa ngheøo naøn vaø baát coâng: "Khoán cho nhöõng ai truyeàn khieán nhöõng chæ thò baát coâng vaø khoán cho nhöõng ngöôøi möu ñoà ñaøn aùp, loaïi tröø keû tuùng baán ra khoûi ñöùc coâng minh vaø boùc loät quyeàn lôïi cuûa keû ngheøo khoå trong daân cuûa Ta, bieán ngöôøi goùa buïa thaønh ñoà troäm cöôùp vaø keû moà coâi thaønh moài ngon cuûa mình" (10:1-2).

Moái töông quan naøy coøn cho thaáy taïi sao coù nhieàu khoaûn luaät baûo veä ngöôøi ngheøo vaø nhöõng ai yeáu keùm nhaát trong xaõ hoäi: "Caùc ngöôi khoâng ñöôïc laøm khoán moät ngöôøi goùa buïa hay moät keû moà coâi naøo. Neáu caùc ngöôi thöïc söï laøm khoán hoï, vaø hoï keâu ñeán Ta, Ta chaéc chaén seõ nghe lôøi hoï" (Ex 22:22-23; x. Prv 22:22-23; Sir 4:1-10). Baûo veä ngöôøi ngheøo laø vieäc toân kính Thieân Chuùa, Cha cuûa baàn nhaân. Bôûi theá, loøng quaûng ñaïi ñoái vôùi hoï ñöôïc coi laø moät vieäc laøm chính ñaùng vaø laø vieäc ñöôïc khích leä laøm (Dt 15:1-11, 24:10-15; Prv 14:21, 17:5).

Thôøi gian sau naøy cho thaáy vieäc tieán trieån suy tö veà ñeà taøi ngöôøi ngheøo ñaõ coù ñöôïc moät giaù trò ñaïo ñöùc. Thieân Chuùa ñaõ noùi veà keû ngheøo "cuûa mình" (x. Is 49:13), thaønh phaàn ñöôïc ñoàng hoùa vôùi "phaàn coøn soùt laïi cuûa daân Yeán-Duyeân", ñöôïc tieân tri Zephania (x. 3:12) cho thaáy nhö laø moät ñaùm daân khieâm toán vaø thaáp heøn. Ñaáng Thieân Sai sau naøy cuõng ñöôïc cho thaáy laø Ngöôøi seõ öu aùi keû ngheøo khoå vaø keû bò aùp böùc, nhö tieân tri Isaia ñaõ noùi trong ñoaïn noåi tieáng veà moät choài seõ moïc leân töø goác Jesse: "Ngöôøi seõ phaân xöû ngöôøi ngheøo moät caùch coâng minh chính tröïc, vaø seõ coâng baèng phaùn quyeát cho keû hieàn laønh treân maët ñaát" (Is 11:4).

3- Ñoù laø lyù do taïi sao trong Taân Öôùc tin möøng giaûi phoùng ñöôïc loan baùo cho ngöôøi ngheøo, nhö chính Chuùa Gieâsu ñaõ nhaán maïnh, khi aùp duïng vaøo mình lôøi tieân tri cuûa Saùch Isaia: "Thaàn Linh Chuùa ôû treân toâi, vì Ngaøi ñaõ xöùc daàu cho toâi ñeå toâi rao giaûng tin möøng cho ngöôøi ngheøo khoå. Ngaøi ñaõ sai toâi ñi loan baùo vieäc giaûi cöùu cho caùc keû bò caàm tuø vaø phuïc quang cho keû muø loøa, giaûi phoùng cho nhöõng ngöôøi bò aùp böùc, loan baùo naêm hoàng aân cuûa Chuùa" (Lk 4:18; x. Is 61:1-2).

Ñeå chieám ñöôïc "nöôùc trôøi", caàn phaûi coù moät thaùi ñoä noäi taâm cuûa keû ngheøo khoù (x. Mt 5:3; Lk 6:20). Trong duï ngoân ngaøy hoäi lôùn, keû ngheøo khoù, queø quaët, ñui muø vaø khaäp kheãnh - nghóa laø nhöõng haïng khoå ñau vaø ôû ngoaøi leà xaõ hoäi nhaát - ñöôïc môøi ñeán döï tieäc (x. Lk 14:21). Thaùnh Giacoâbeâ sau naøy noùi raèng, Thieân Chuùa ñaõ "choïn nhöõng ai ngheøo khoå treân theá gian ñeå trôû neân giaàu coù trong ñöùc tin vaø laø nhöõng keû ñöôïc thöøa höôûng nöôùc trôøi Ngaøi ñaõ höùa ban cho nhöõng ai yeâu meán Ngaøi" (2:5).

4- Ñöùc ngheøo khoù "phuùc aâm" luoân luoân bao haøm loøng yeâu thöông cao caû ñoái vôùi keû ngheøo khoå nhaát treân theá gian naøy. Trong naêm thöù ba doïn möøng Cuoäc Möøng Kyû Nieäm Troïng Theå ñaây, chuùng ta phaûi taùi nhaän thöùc ñöôïc Thieân Chuùa laø Ngöôøi Cha quan phoøng, Ñaáng thöông caûm noãi khoå ñau nhaân loaïi ñeå ñaùp öùng taát caû nhöõng ai gaëp khoù khaên hoaïn naïn. Ñöùc aùi cuûa chuùng ta cuõng phaûi ñöôïc theå hieän trong vieäc chia seû cuõng nhö trong vieäc phaùt trieån nhaân baûn theo chieàu höôùng phaùt trieån toaøn dieän cuûa moãi moät ngöôøi.

Suoát gioøng lòch söû loaøi ngöôøi, maàm moáng Phuùc AÂm ñaõ thoâi thuùc nhieàu ngöôøi moân ñeä cuûa Chuùa Gieâsu tìm kieám söï khoù ngheøo, ñeán ñoä baùn ñi nhöõng saûn vaät mình coù ñeå laøm phuùc boá thí. Söï khoù ngheøo ôû ñaây trôû thaønh moät nhaân ñöùc, maø ngoaøi vieäc laøm nheï gaùnh naëng cho thaân phaän cuûa ngöôøi ngheøo, coøn trôû neân moät linh ñaïo tieán ñeán söï giaàu sang chaân thöïc, töùc laø tieán ñeán moät kho taøng toàn taïi treân trôøi (x. Lk 12:32-34). Tình traïng ngheøo khoù veà vaät chaát khoâng bao giôø chaám döùt ñöôïc, theá nhöng, noù laïi laø moät phöông tieän ñeå theo Chuùa Kitoâ, Ñaáng ñöôïc Thaùnh Phaoloâ noùi vôùi giaùo ñoaøn Coârintoâ laø "tuy giaàu coù, Ngöôøi cuõng ñaõ vì anh em maø trôû neân ngheøo khoù, ñeå nhôø söï ngheøo khoù cuûa Ngöôøi anh em ñöôïc trôû neân giaàu coù" (2Cor 8:9).

5- ÔÛ ñaây, Toâi chæ coù theå nhaán maïnh laïi moät laàn nöõa laø ngöôøi ngheøo ñang trôû thaønh moät thaùch ñoá hieän nay, nhaát laø ñoái vôùi nhöõng ngöôøi giaàu coù treân theá giôùi, nôi maø nhieàu trieäu ngöôøi ñang soáng trong nhöõng ñieàu kieän voâ nhaân baûn vaø nhieàu ngöôøi ñang thöïc söï cheát ñoùi. Chuùng ta khoâng theå rao giaûng Thieân Chuùa laø Cha cho nhöõng ngöôøi anh em naøy maø laïi khoâng daán thaân cuøng nhau nhaân danh Chuùa Kitoâ hoaït ñoäng ñeå xaây döïng moät xaõ hoäi coâng baèng chính tröïc hôn.

Giaùo Hoäi ñaõ luoân luoân noã löïc chuù troïng ñeán vaán ñeà cuûa thaønh phaàn heát söùc ngheøo khoå naøy, nhaát laø qua Huaán Quyeàn veà xaõ hoäi töø Thoâng Ñieäp Taân Söï Rerum Novarum ñeán Thoâng Ñieäp Baùch Nieân Centesimus Annus. Cuoäc Möøng Kyû Nieäm Long Troïng Naêm 2000 phaûi laø moät dòp hoaùn caûi taâm can, ñeå Thaàn Linh nhôø ñoù coù theå taïo neân caùc chöùng nhaân môùi hoaït ñoäng cho lôïi ích cuûa ngöôøi ngheøo. Cuøng vôùi taát caû moïi con ngöôøi thaønh taâm thieän chí, Kitoâ höõu phaûi goùp phaàn, baèng nhöõng möùc ñoä veà kinh teá cuõng nhö chính trò thích ñaùng, vaøo nhöõng ñoåi thay höõu duïng raát caàn thieát cho vieäc giaûi thoaùt nhaân loaïi khoûi naïn ngheøo khoå (x. Thoâng Ñieäp Baùch Nieân, ñoaïn 57).


Back to Vietnamese Missionaries in Taiwan Home Page